انتشار «هزار واژه پزشکی» در تاجیکستان

کتاب «هزار واژه پزشکی» (روسی ــ تاجیکی ــ انگلیسی ــ فارسی) به‌ کوشش گروه واژه‌گزینی فرهنگستان زبان و ادب فارسی و کمیته زبان و اصطلاحات تاجیکستان همزمان با روز پزشک در تاجیکستان منتشر شد.

به گزارش تسنیم، دو ملت ایران و تاجیکستان به یک زبان سخن می‌گویند و این سرمایه بزرگی است که می‌تواند راه را برای همکاری‌های فرهنگی و علمی و اقتصادی بین دو دولت و ملت هموار کند. بر اساس تحقیقات به ‌عمل ‌آمده در حوزه‌های جامعه‌شناسی زبان و اصطلاح‌شناسی اجتماعی، بین توسعه علمی و توسعه اصطلاح‌شناختی رابطه‌یی مستقیم وجود دارد. بررسی تاریخ اصطلاح‌شناسی و واژه‌گزینی در هریک از دو کشور ایران و تاجیکستان نشان می‌دهد که اصطلاح‌شناسی در این دو کشور همواره با تحولات علمی همگام بوده است. در تاجیکستان نیز مانند ایران، جریان واژه‌گزینی با فراز و فرودهایی روبه‌رو بوده است؛ بدین‌ترتیب که از بخش «لغت‌سازی و لغت‌شناسی» در «انستیتو زبان و ادبیات رودکی» در آکادمی علوم آغاز شده و سپس به تاسیس «کمیته اصطلاحات» در دهه 60 و در نهایت پس از تصویب قانون زبان به تصویب مجدد «کمیته اصطلاحات» در سال 1989 انجامیده است.

در سال 2014 به‌ منظور عملی کردن همکاری‌های اصطلاح‌شناختی ایران و تاجیکستان، یادداشت تفاهمی بین کمیته زبان و اصطلاحات تاجیکستان و فرهنگستان زبان و ادب فارسی ایران به امضا رسید که انتشار فرهنگ‌ها و واژه‌نامه‌های علمی چندزبانه بخشی از مفاد آن بود.

اکنون همزمان با روز پزشک در تاجیکستان (27 مرداد)، نخستین جلد از فرهنگ هزار واژه پزشکی فرهنگستان از سوی پژوهشگاه فرهنگ فارسی ــ تاجیکی منتشر شد. فرهنگ حاضر که در جهت اجرای برنامه‌های یاد شده تدوین شده، بر اساس جلد اول کتاب هزار واژه پزشکی فرهنگستان زبان و ادب فارسی شکل گرفته است. هدف از تالیف این فرهنگ آشنا کردن متخصصان حوزه‌های پزشکی در هر دو کشور با شیوه‌های واژه‌گزینی یکدیگر و مواد و روش‌های گوناگون واژه‌سازی برای اصطلاحات علمی اروپایی (عمدتا انگلیسی و روسی) است.

در تالیف این فرهنگ، به ‌منظور ایجاد سهولت استفاده برای مخاطبان تاجیک، علاوه بر معادل فارسی و لاتینی کلمات، بخش‌های دیگری نیز به آن افزوده شده است که عبارتند از: نویسه‌گردانی تعریف‌های فارسی به‌خط سیریلیک، ارائه معادل‌ها و تعریف‌های تاجیکی و ارائه معادل‌های روسی. این مجموعه شامل واژه‌های پزشکی، علوم پایه پزشکی، دندانپزشکی، شنوایی‌شناسی، علوم سلامت و دامپزشکی است.

کتاب هزار واژه پزشکی (روسی ــ تاجیکی ــ انگلیسی ــ فارسی) به‌ کوشش گروه واژه‌گزینی فرهنگستان زبان و ادب فارسی و کمیته زبان و اصطلاحات تاجیکستان و به‌ پیشنهاد و با پیگیری پژوهشگاه فرهنگ فارسی - تاجیکی و با پشتیبانی بیمارستان بین‌المللی ابن‌سینا در تاجیکستان در 544 صفحه تهیه و منتشر شده است.