بازگشت کوچک‌ها به چرخه تولید
تعادل|
آمار طرح رونق تولید در شهرک‌های صنعتی ۳۱ استان کشور در سال جاری منتشر شد. از آنجایی که یکی از ماموریت‌های اصلی وزارت صنعت، معدن و تجارت اتمام طرح‌های نیمه‌تمام صنعتی برای ایجاد اشتغال و رونق تولید در سال ۱۳۹۶ به شمار می‌رود، متولیان صنعتی در تلاش هستند با بهره‌گیری از طرح رونق تولید که در سال جاری کلید خورد، بتوانند واحدهای صنعتی تعطیل شده یا نیمه تمام را به چرخه تولید بازگردانند. از همین رو، براساس آمار سازمان صنایع کوچک و شهرک‌های صنعتی ایران، تعداد ۳هزار و ۴۱۹فقره مربوط به طرح‌های نیمه‌تمام صنعتی با پیشرفت فیزیکی بالای ۶۰درصد گزارش شده که در سال جاری آماده بهره‌برداری هستند که ۵ استان «فارس، تهران، یزد، اصفهان و سمنان» بیشترین سهم را در این زمینه دارند. همچنین تعداد واحدهای فعال با ظرفیت کمتر از ۷۰درصد، ۳ هزار و ۲۲۱ فقره عنوان شده است. از سوی دیگر، تعداد یک هزار و ۱۲۱ طرح غیرفعال صنعتی نیز در سال جاری راه‌اندازی مجدد خواهند شد. به‌طوری که مطابق آمارها، حدود ۳هزار و ۶۳۳بنگاه صنعتی واقع در شهرک‌های صنعتی در طرح رونق تولید سال ۱۳۹۶ ثبت‌نام کرده‌اند که استان‌های «اصفهان، مازندران، آذربایجان‌شرقی، قزوین، یزد، خراسان‌رضوی، گلستان، مرکزی، گیلان و فارس» حدود ۶۰درصد تقاضاها را به خود اختصاص داده‌اند. تسهیلات پیش‌بینی به‌منظور راه‌اندازی، فعال‌سازی و تکمیل ظرفیت واحدهای صنعتی واقع در شهرک‌های صنعتی، معادل ۷ هزار و ۷۶۱ میلیارد تومان گزارش شده است.
طرح رونق کوچک‌ها
حمایت ویژه از صنایع کوچک و متوسط که از ابتدای سال گذشته با تخصیص ۱۶ هزار میلیارد تومان اعتبار به ۷۵۰۰ واحد صنعتی مورد توجه دولت قرار گرفته بود، سیاست‌گذار پولی در سال جدید نیز در راستای ابلاغ رییس‌جمهور، برای ایجاد تحرک در بخش صنعت و اشتغال، اقدام به تزریق منابع جدید به واحدهای تولیدی، صنعتی و معدنی در قالب طرح رونق تولید کرد. از این رو، ۳۰ هزار میلیارد تومان تسهیلات در سال ۹۶ در قالب سه نوع تسهیلات به بنگاههای تولیدی اعطا خواهد شد. براساس دستورالعمل اعلام شده میزان تسهیلات پرداختی براساس نیاز واقعی و تایید کارگروه استانی برای بنگاههای کوچک تا سقف ۱۰میلیارد ریال، بنگاههای متوسط تا سقف ۳۰میلیارد ریال و برای طرح‌های نیمه‌تمام بالای ۶۰درصد پیشرفت فیزیکی تا سقف ۲۰میلیارد ریال درنظر گرفته شده است. این درحالی است که براساس آمار اعلام شده بیش از ۵هزار و ۴۰۰ واحد مستقر در شهرک‌های صنعتی در فاصله سال‌های ۸۵ تا ۹۲ به دلایلی چون «کمبود نقدینگی، تامین نشدن به‌موقع مواد اولیه و اختلاف با شرکا» ورشکسته یا تعطیل شدند که این روند با تلاش دولتمردان و متولیان صنعتی کشور متوقف شد. به‌طوری که آمار سازمان شهرک‌های صنعتی ایران حاکی از این است که بنگاههای کوچک و متوسط در مسیر رونق قرار گرفته‌اند. حتی متولیان صنعتی برای ریل‌گذاری مناسب برای توسعه کوچک‌ها، ۳۸ گام جدید برای تقویت این بنگاه‌ها در سال جاری تدوین کردند. «خلق منابع مالی جدید، توسعه مهارت‌های شغلی و کارآفرینی، ایجاد بانک صنایع کوچک، توسعه دیپلماسی صنعتی و ایجاد و توسعه کنسرسیوم صادراتی، نظارت بر طرح اشتغال‌زایی در مناطق محروم کشور و بازاریابی شبکه‌یی برای محصولات روستایی، مطالعه و ایجاد مراکز لجستیکی نوین در شهرک‌ها و نواحی صنعتی، تدوین مدل‌های حمایتی از طرح‌های سرمایه‌گذاری صنعتی و... از جمله گام‌هایی است که برای بازگشت صنایع کوچک و متوسط به چرخه برداشته شده است. در همین حال براساس آمار منتشر شده از سوی سازمان صنایع کوچک و شهرک‌های ایران، حدود ۳هزار و ۶۳۳ بنگاه صنعتی کوچک و متوسط واقع در شهرک‌های صنعتی در طرح رونق تولید سال ۱۳۹۶ ثبت‌نام کرده‌اند که استان‌های «اصفهان، مازندران، آذربایجان‌شرقی، قزوین، یزد، خراسان‌رضوی، گلستان، مرکزی، گیلان و فارس» بیشترین درصد تقاضاها را به خود اختصاص داده‌اند، که جزو
۱۰ استان اول از حیث تقاضای ثبت‌نام به‌شمار می‌روند. آمار ثبت‌نامی به تفکیک استان‌ها، نشان می‌دهد ۵۶۶ واحد صنعتی کوچک و متوسط متقاضی برای دریافت وام رونق تولید مربوط به «استان اصفهان» است. همچنین سهم دیگر استان‌ها در ثبت‌نام طرح رونق تولید در داخل شهرک‌ها در سال جاری به‌ترتیب شامل «۲۹۲ واحد در استان مازندران، ۲۰۴ واحد در استان آذربایجان‌شرقی،
۲۴۵ واحد در استان قزوین، ۱۸۳ واحد در استان یزد، ۱۴۵ واحد در خراسان‌رضوی، ۱۲۷ واحد در استان گلستان، ۱۲۹ واحد در استان مرکزی،
۱۳۵ واحد در استان گیلان و ۱۰۹در استان فارس» است. همچنین مطابق اطلاعات ارائه شده، مجموع تعداد طرح‌های با پیشرفت فیزیکی بالای ۶۰ درصد در شهرک‌های صنعتی ۳۱ استان کشور که در سال ۱۳۹۶ آماده بهره‌برداری هستند، ۳ هزار و ۴۱۹فقره گزارش شده که مطابق آمارها، ۵ استان «فارس با ۴۴۴، تهران با ۴۱۹، یزد با ۳۱۹، اصفهان با ۲۵۶ و سمنان با ۱۵۵ فقره طرح صنعتی» دارای بیشترین سهم هستند. از سوی دیگر، مطابق آمارها، تعداد واحدهای غیرفعال شهرک‌های صنعتی در ۳۱ استان کشور، یک‌هزار و ۱۲۱ طرح غیرفعال گزارش شده که در سال ۱۳۹۶ راه‌اندازی مجدد خواهند شد. همچنین براساس آمار منتشر شده، در هر کدام از استان‌های «آذربایجان‌شرقی، غربی، اصفهان، خراسان‌رضوی، خوزستان، فارس، قزوین، کرمانشاه و مازندران»
۵۶ واحد صنعتی غیرفعال در سال ۱۳۹۶ راه‌اندازی مجدد خواهد شد. در مقابل استان‌های «اردبیل، تهران، چهارمحال‌وبختیاری، خراسان‌جنوبی، خراسان‌شمالی، کردستان، کهگیلویه‌وبویراحمد، گلستان» هر کدام با دارا بودن ۲۰ واحد غیرفعال صنعتی، کمترین سهم را در این زمینه دارند. همچنین آمار منتشر شده از سوی سازمان صنایع کوچک و شهرک‌های ایران نشان می‌دهد، در
۳۱ استان کشور، تعداد ۳ هزار و ۲۲۱ واحد فعال صنعتی با ظرفیت کمتر از ۷۰ درصد در داخل شهرک‌های صنعتی وجود دارد که در سال ۱۳۹۶ تکمیل ظرفیت خواهند شد. مطابق آمارها، ۵ استان «اصفهان با ۴۴۸، استان فارس با ۴۰۸، استان تهران با ۴۰۲، استان آذربایجان‌شرقی با ۱۸۷ و درنهایت استان مرکزی با ۱۶۶» بیشترین تعداد واحد صنعتی فعال کمتر از ظرفیت ۷۰ درصد را در سال ۱۳۹۶ دارند.
مشکلات ساختاری
در همین راستا، معاون وزیر صنعت، معدن و تجارت بر این باور است که دولتمردان و مسوولان در راستای حمایت از صنایع کوچک باید برنامه‌ریزی کرده و اولویت قائل شوند. به گفته برات قبادیان وزارت در هر استان دو ارگان سازمان صنعت و شرکت شهرک‌ها دارد و این دو باید نقش تسهیل‌گر را داشته باشند و زیرساخت‌ها را آسان کنند. او، مسائلی مانند مالیات، تسهیلات بانکی، قوانین و مقررات دست و پاگیر اموری که به سهولت کسب و کار منتهی می‌شوند را ازجمله مواردی می‌داند که باید تسهیل شوند. قبادیان اظهار کرد که تا سود بانکی به زیر ۱۰درصد نرسد واحدهای ما در تولید مشکل دارند و همه ما مسوول هستیم. برنامه‌ریزی‌های کلان را دولت باید انجام دهد و اداره امور به صورت کلی صورت گیرد. معاون آموزش، پژوهش و فناوری وزارت صنعت، معدن و تجارت با بیان اینکه ایران کشوری با منابع فراوان ازجمله نفت و گاز و چهارفصل بودن پتانسیل‌های خوبی برای توسعه دارد، تصریح کرد که در ۸ سال وفور نعمت فروش نفت را داشتیم، به‌طوری که در ۸۰ سال قبل سابقه نداشته است؛ این دوره می‌توانست جهش اقتصادی و صنعتی قابل‌توجهی در کشور ایجاد شود اما این‌طور نشد. معاون وزیر صنعت، معدن و تجارت بر این باور است که اقتصاد ایران اشکالات اساسی ساختاری دارد که به من مسوول و صنعتگر برمی‌گردد. کشور پتانسیل‌هایی دارد که باید در این راستا سرمایه‌گذاری کنیم. اگر در زمینه‌یی شروع به کار کردیم و دیدیم که به شکست برمی‌خوریم قطعا رکود درپی خواهد داشت. امروز بدون برنامه‌ریزی حتی یک خانواده را نمی‌توان اداره کرد.
