گروه جهان|
با گذشت نزدیک به دو ماه از بحران قطر، نه تنها شعله‌های این تنش فروکش نکرده بلکه با اصرار و پافشاری طرفین بر مواضع خود هر روز دامنه آن گسترده‌تر می‌شود. در تازه‌ترین تحول قطر از عربستان و متحدانش به سازمان تجارت جهانی شکایت کرده و این کشورها را به نقض قوانین و قراردادهای زیربنایی مربوط به تجارت کالا و خدمات و نیز مالکیت معنوی متهم کرده است.
به گزارش یورونیوز، وزارت اقتصاد و بازرگانی قطر در بیانیه‌یی اعلام کرده که شکایتی را علیه عربستان‌سعودی، امارات‌متحده‌عربی و بحرین به نهاد حل و فصل اختلافات سازمان تجارت جهانی تسلیم کرده است. شیخ احمد بن جاسم آل‌ثانی وزیر اقتصاد و بازرگانی قطر، که به‌تازگی در ژنو با مدیرکل سازمان تجارت جهانی، رییس مجمع جهانی اقتصاد و مدیرکل سازمان جهانی مالکیت معنوی دیدار کرده درباره شکایت رسمی دوحه گفته است: «قطر به همراه سازمان‌های بین‌المللی و منطقه‌یی همه اقدامات لازم را برای دفاع از منافع اقتصادی و تجاری خود و شرکایش به کار خواهد گرفت.»
تنش میان قطر و همسایگانش مهم‌ترین بحران در میان کشورهای عضو شورای همکاری خلیج‌فارس از زمان تاسیس این شورا در سازمان در سال ۱۹۸۱ بوده است. دوحه که از سوی تحریم‌کننده‌ها به حمایت از تروریسم متهم شده شروط 13گانه ریاض و متحدانش را برای رفع تحریم‌ها غیرعقلانی و غیرقابل اجرا خوانده است.
قطر و کشورهای تحریم‌کننده از اعضای سازمان تجارت جهانی هستند که با هدف لغو و کاهش موانع تجارت آزاد تشکیل شده است. کشورهایی که به عضویت این سازمان پذیرفته می‌شوند برای اجرای اهداف سازمان عملا وارد توافقی دوجانبه با اعضای دیگر می‌شوند و سازمان را مرجع رسیدگی به اختلافات تجاری خود قرار می‌دهند.
اکنون بنا بر آیین‌نامه سازمان تجارت جهانی، طرفین مناقشه ۶۰ روز فرصت دارند اختلافات خود را از طریق مذاکره حل کنند و در صورت شکست مذاکرات، قطر می‌تواند برای تشکیل هیاتی مستقل درخواست بدهد. چنین هیاتی می‌تواند برای
3 کشور یاد شده، در صورت برچیده نشدن تحریم‌ها، مجازات‌هایی درنظر بگیرد.
رویترز نوشته است، متن دادخواست قطر علیه عربستان و امارات به 8 صفحه و علیه بحرین به
6 صفحه می‌رسد و شامل فهرستی از اختلالاتی است که به گفته قطر، این کشورها در زمینه ارتباط تجاری آزاد این امیرنشین ایجاد کرده‌اند.
گرچه تاکنون تمام میانجی‌گری‌ها بین طرف‌های دعوا بی‌نتیجه بوده اما آسوشیتدپرس سه‌شنبه نوشته که قطر در شکایتنامه خود به سازمان تجارت جهانی درخواست انجام رایزنی‌های رسمی با عربستان‌سعودی، امارات‌متحده‌عربی و بحرین را مطرح کرده است؛ قدمی که می‌تواند راهی جدید برای مذاکره بگشاید.
آنچه در این میان جلب‌توجه می‌کند، شکایت نکردن قطر از مصر است. این درحالی است که قاهره، قطر را مشمول تحریم اقتصادی قرار داده و روابط سیاسی و توریستی خود را با این کشور قطع کرده است. مصر با این حال تمام شهروندان قطری را اخراج نکرده است. هم‌اکنون هزاران کارگر مصری در قطر مشغول به کار هستند.
مسیرهای هوایی جایگزین
رسانه‌های خبری گزارش داده‌اند که علاوه بر شکایت به سازمان تجارت جهانی، دولت قطر شکایت‌هایی را علیه ممنوعیت پرواز شرکت‌های هواپیمایی این کشور به کشورهای تحریم‌کننده به سازمان بین‌المللی هواپیمایی کشوری وابسته به سازمان ملل (ایکائو) تسلیم کرده و خواستار مداخله این سازمان شده است.
یورونیوز نوشته، پس از بررسی این شکایت قرار شده که اجازه دسترسی احتیاطی به سه مسیر جدید بر فراز آب‌های بین‌المللی به هواپیماهای قطری داده شود.
این تصمیم دوشنبه در نشستی با مدیریت نمایندگانی از سازمان ملل و با حضور مسوولان سازمان جهانی هوانوردی، ایکائو، در مقر این سازمان در مونترال کانادا گرفته شد. ایکائو نمی‌تواند تصمیم‌های خود را به کشورها تحمیل کند، اما تقریبا تمام ۱۹۱ عضو این سازمان معمولا تابع استانداردهای مصوب آن هستند.
5 کشور حوزه خلیج‌فارس، یعنی عربستان‌سعودی امارات‌متحده‌عربی و بحرین نزدیک به دو ماه پیش با بستن مرزهای زمینی و دریایی با همسایه خود و نیز با ممنوع کردن پرواز هواپیماهای قطری، عملا تحریم‌های همه‌جانبه‌یی علیه این کشور آغاز کردند. این کشورها به‌علاوه مصر و یمن نیز روابط دیپلماتیک خود را با دولت قطر به‌دلیل حمایت این کشور از تروریسم قطع کردند.
رقابت برای دایر کردن سفارت طالبان
در همین حال نشریه تایمز و نیویورک‌تایمز گزارش داده‌اند که ایمیل‌های هک شده سفیر امارات در واشنگتن نشان می‌دهد امارات‌متحده عربی برای افتتاح سفارت طالبان در سال 2013 میلادی تلاش کرده و وزیر خارجه این کشور از افتتاح این سفارت در دوحه به جای ابوظبی خشمگین شده است.
بنا بر این گزارش، در یکی از ایمیل‌های هک شده یوسف العتیبه سفیر امارات در واشنگتن که تاریخ آن به سپتامبر 2011 برمی‌گردد، وزیر خارجه امارات یعنی عبدالله بن زاید، یوسف العتیبه را سرزنش می‌کند به این دلیل که واشنگتن تصمیم گرفته بود سفارت طالبان را در دوحه دایر کند. امارات برای دایر شدن این سفارت در ابوظبی تلاش زیادی کرده بود. در ایمیل دیگری که تاریخ آن مربوط به 28 ژانویه 2012 است، العتیبه برای یک مسوول امریکایی نوشته که عبدالله بن زاید با او تماس گرفته و خشم خود را از این مساله که واشنگتن دوحه را به ابوظبی ترجیح داده، نشان داده است.
به گزارش آسوشیتدپرس، نمایندگان سفارت امارات در واشنگتن واکنشی به این ایمیل‌ها نشان ندادند اما سه مسوول سابق امریکایی تاکید کرده‌اند که قطر
در راستای تلاش امریکا برای تسهیل مذاکرات صلح در افغانستان و نه به خاطر حمایت از طالبان یا سیاست‌های آن، با میزبانی از سفارت طالبان موافقت کرد.
