گروه راه و شهرسازي|
اگرچه در آخرين روزهاي سال 1402 يكي از اعضاي شوراي شهر تهران در صحن علني اين شورا نسبت به ساخت مسجد در پارك قيطريه هشدار داد و از شهرداري خواست در اين مساله تجديد نظر كند، اما مديران شهرداري با اعلام اينكه با ساخت اين مسجد درختي قطع نخواهد شد، بر تصميم خود پا فشاري كردند و حتي گفتند كه قرار است در 34 پارك ديگر مسجد بسازند. در آخرين تحولات اما برخي از شهروندان در اعتراض به ساخت مسجد در پارك قيطريه كه در منطقه يك تهران واقع شده است، در اين پارك تجمع كردند. در يك كارزار تبليغي نيز، نامه‌اي خطاب به مسوولان عاليرتبه قواي مجريه و قضاييه و همچنين رييس ديوان عدالت اداري تهيه شده و روي اينترنت قرار گرفته و تهيه كنندگان نامه در حال جمع آوري امضا هستند.
نقشه ساخت مسجد در قيطريه تغيير كرد
در تحولي ديگر، علي‌محمد مختاري مديرعامل سازمان بوستان‌ها و فضاي سبز شهرداري تهران درباره ماجراي ساخت مسجد در بوستان قيطريه و احتمال قطع برخي درختان اظهار كرد: تعجب مي‌كنم؛ مگر قراراست هر جايي مسجد ساخته مي‌شود، درخت قطع شود؟
وي در گفت‌وگو با مهر، با اشاره به اينكه از دهه ۷۰ تاكنون در ۴۳ بوستان فرامنطقه‌اي تهران مسجد احداث شده و مورد بهره‌برداري قرار گرفته است، گفت: پارك قيطريه هم مثل ديگر پارك‌هاي فرامنطقه‌اي، نياز به توسعه فضاي فرهنگي دارد و درخواست احداث مسجد در آن شده است، اما اين به معني قطع درختان آن نيست و مانند ديگر پارك‌ها براي ساخت و ساز درون فضاي پارك به هيچ‌وجه، هيچ درختي قطع نمي‌شود.
مختاري با اشاره به اينكه مسجد پارك قيطريه قرار است درست جاي يك انبار متروكه و در نزديكي خيابان اصلي ساخته شود، گفت: در طرح اوليه قرار به جابه‌جايي ۴ اصله درخت بود كه پس از بازديد شهردار تهران و دستور اكيد وي بر عدم جابه‌جايي اين درختان، نقشه ساخت مسجد تغيير كرد. در نقشه جديد هيچ درختي حتي جابه‌جا هم نخواهد شد. اساساً احداث مسجد هيچ تزاحمي براي هيچ‌كدام از درختان پارك ايجاد نخواهد كرد.
حصار پارك قيطريه برداشته شد
در رويدادي ديگر، معاون ميراث فرهنگي استان تهران از حذف حصارهايي كه به تازگي براي ساخت مسجد در پارك نصب شده بود خبر داد.
محسن سعادتي معاون ميراث فرهنگي استان تهران در گفت‌وگو با مهر بيان كرد: فضايي كه قصد داشتند در آنجا مسجد بسازند حصار داشت ما به شهرداري نامه زديم كه قبل از انجام هر كاري بايد كارشناس ميراث فرهنگي اين اداره كل در آنجا مستقر باشد ما نيروهاي يگان حفاظت از آثار را به محل پارك فرستاديم و آنها گزارش دادند كه اين حصارها برداشته شد و هيچ اقدامي اعم از گودبرداري با فعاليت ديگري در آن محدوده انجام نشده است. وي گفت: قيطريه محوطه باستاني مهمي است و مرحوم كامبخش فرد وقتي آنجا را كاوش كرد، گفت كه توانسته ۳۵۰ گور كشف كند و هنوز آثار زيادي آنجا هست كه بايد كاوش شود.
واكنش اولين شهردار تهران
پس از پيروزي انقلاب
محمد توسلي اولين شهردار تهران بعد از انقلاب در واكنش به آغاز عمليات ساخت مسجد در پارك قيطريه در صفحه شخصي خود در شبكه ايكس (توييتر) نوشت: «تصميم احداث مسجد در پارك قيطريه، نقض هدف مالك باغي است كه درسال ۵۸ آن را براي احداث پارك به شهرداري اهدا كرده و درهمين راستا پارك طراحي، اجرا و دراختيار شهروندان قرار گرفت. اين تصميم شهردار، نقض هدف واقف و حقوق شهروندي است. به جلد دوم خاطرات توسلي اولين شهردار تهران مراجعه شود.»
عليرضا زاكاني، شهردار تهران اما در واكنش به اعتراضات مردمي در فضاي مجازي نسبت به ساخت مسجد در پارك قيطريه در نخستين روزهاي سال جديد در حاشيه جلسه هيات دولت اعلام كرد كه شهرداري نه تنها در پارك قيطريه بلكه در تمام پارك‌ها مسجد خواهد ساخت.
ناصر اماني عضو شوراي شهر اما در توييتي نوشت: ساخت مسجد در بخشي از بوستان قيطريه نه تنها تعظيم شعائر اسلامي نيست بلكه موجب تخريب شعائر و بدبيني بخش وسيعي از شهروندان خواهد شد، تا كي قرار است خودزني كنيم؟! شهرداري تهران به تذكري كه در آخرين جلسه علني شوراي شهر دادم توجه نمايد و توجيه نكند!
توضيح سخنگوي شهرداري تهران
عبدالمطهر محمدخاني سخنگوي شهرداري تهران در رابطه با واكنش‌هاي مطرح شده نسبت به ساخت مسجد در بوستان قيطريه در توييتر نوشت: چند روزي است موضوع ساخت مسجد در پارك قيطريه به سوژه برخي از فعالان شبكه‌هاي اجتماعي تبديل شده و گاهي ادعاهاي عجيب و غريبي در اين باره مطرح مي‌شود. براي شفافيت و آگاهي افكار عمومي چند نكته را عرض مي‌كنم:
١. ساخت مسجد در بوستان‌هاي فرامنطقه‌اي (پارك‌هاي بزرگ غير محله‌اي) مصوبه شوراي عالي مساجد تهران را دارد. در ٣ دهه گذشته ۴٣ مسجد در آنها ساخته شده و براي ٣۴ بوستان فرامنطقه‌اي ديگر از جمله پارك قيطريه مصوبه دارد. گرچه از سال‌ها پيش مطالبه مردمي براي احداث مسجد در اين پارك وجود داشت.
٢. سرانه ساخت مسجد در تهران در مقايسه با ديگر شهرهاي ايران و از آن بدتر پايتخت‌هاي كشورهاي اسلامي بسيار پايين‌تر است. اينكه برخي از مساجد موجود نمازگزار كمي دارند يا بازه سني خاص نمازگزاران در آنها به دلايل متعددي باز مي‌گردد و دليل خوبي براي عدم توسعه مساجد نيست.
٣. از طرفي استدلال ساخت مسجد در پارك‌هاي فرامنطقه‌اي به رغم وجود مساجد ديگر منطقه هم اين است كه بخش عمده‌اي از مراجعان به اين پارك‌ها اساسا اهل آن منطقه نيستند كه محيط پيرامون پارك را بشناسند و به دليل وسعت پارك و جمعيت زياد حاضران نياز به مسجد براي نمازگزاران ضروري است.
۴. پارك قيطريه ١٢٢ هزار متر مربع است و مساحت در نظر گرفته شده براي مسجد حدود ٨٢٠ متر مربع يعني چيزي كمتر از ٧ دهم درصد از كل پارك را شامل مي‌شود. فضاي درنظر گرفته شده در كنج شمال شرقي پارك در آستانه خيابان و در كم‌تراكم‌ترين بخش پارك به لحاظ فضاي سبز واقع شده است.
۵. مسجد پارك قيطريه علاوه بر درخواست مكتوب مردمي، خيرين نيكوكار از اهالي همان محل هم دارد كه كليه هزينه‌هاي ساخت مسجد را متقبل شده‌اند و شهرداري تهران در واقع تسهيلگر مشاركت مردم در اين امر خير است.
۶. بعد از طرح برخي ابهامات در رسانه‌ها، شهردار تهران در اولين جمعه ماه رمضان بازديدي از محل درنظر گرفته شده براي احداث مسجد داشت و پس از بررسي دقيق و مشورت با كارشناسان دستور بازطراحي نقشه مسجد را به نحوي كه هيچ كدام از درخت‌هاي كهنسال در محل احداث مسجد واقع نشود، داد.
٧. در طرح اوليه ۴ درخت كهنسال در طراحي بخش اصلي مسجد قرار مي‌گرفت كه با تاكيد شهردار و با تغيير نقشه ساخت، اين چهار درخت ارزشمند در حياط روباز روبروي مسجد و در دسترس عموم قرار خواهد گرفت. در ضمن هيچ كاربري تجاري و فروشگاه و مغازه و ... براي طرح مسجد درنظر گرفته نشده و نخواهد شد.
