زنگ خطر کمبود پزشک متخصص کودکان

تعادل|

 ماجرا کمبود بیش از ۳۰ هزار پزشک متخصص در کشور حالا به جایی رسیده است که بسیاری از خانواده‌ها از نبود پزشک متخصص أطفال در بیمارستان‌ها ابراز نارضایتی می‌کنند. این در حالی است که به گفته یکی از نمایندگان مجلس از سال ۹۶ تاکنون تعداد فارغ‌التحصیلان تخصص کودکان به زیر یک درصد رسیده است و در برخی سال‌ها حتی یک فارغ‌التحصیل از دانشگاه نداشته‌ایم.

مساله اینجاست که بحث کمبود پزشک تنها مختص به کودکان نیست و در بسیاری از بیمارستان‌ها مخصوصا بیمارستان‌های دولتی پیدا کردن پزشک متخصص مانند یافتن گوهر کمیاب شده است. در برخی بیمارستان‌ها به بیماران وقت داده می‌شود اما از پزشک متخصص خبری نیست و بیماران سرگردان می‌شوند. تعداد بیمارستان‌های مخصوص کودکان در کشور نسبت به جمعیت رقم قابل توجهی نیست و این در حالی است که اگر قرار باشد قانون جوانی جمعیت هم اجرایی شود نیاز به ساخت و تجهیز بیمارستان‌های جدید برای کودکان به یک ضرورت تبدیل خواهد شد. این یکی از همان زیر ساخت‌های مهمی است که مسوولان بدون در نظر گرفتن شرایط و فراهم آوردن آن قانون جوانی جمعیت را تصویب و اجرایی کرده‌اند. حال سوال اینجاست این کودکانی که براساس قانون فوق به دنیا می‌آیند اگر نیاز به مراقبت‌های پزشکی و درمانی داشته باشند چه کسانی باید شرایط مطلوب را برای آنها فراهم کنند. از سوی دیگر کمبود پزشک متخصص کودکان که زنگ خطر آن از سال ۹۶ به صدا در آمده است بر مبنای چه برنامه‌ای قرار است رفع شود.

اینجاست که بسیاری از کارشناسان می‌گویند مساله فقط جوانی جمعیت نیست. بلکه فراهم آوردن شرایط رفاهی و زیرساخت‌های مناسب برای این جمعیت جوان هم باید یکی از دغدغه‌های مسوولان امر باشد. از آنجایی که حذف غربالگری یکی از مواد این قانون به شمار می‌رود و به گفته بسیاری از پزشکان این کار می‌تواند منجر به تولد بیشتر کودکان معلول شود آیا شرایط برای رسیدگی به این کودکان فراهم خواهد بود. در واقع از منظر علمی هیچ پزشکی حذف غربالگری از این قانون را تایید نمی‌کند و معتقد است چنین ریسکی می‌تواند سلامت کودکان را به خطر بیندازد. ضمن اینکه تولد نوزاد دارای معلولیت تنها افزایش هزینه‌های دولت را به دنبال خواهد داشت و تاثیری بر جوانی جمعیت نمی‌گذارد. اینکه تنها بگوییم بشود و منتظر اجرایی شدن قانون باشیم سنگینی بار مسوولیت را از دوش ما بر نمی‌دارد.

سلامت کودکان یکی از پر اهمیت‌ترین مسائل در بحث جوانی جمعیت است چرا که اگر کودکان سال به دنیا نیایند و اگر از مراقبت‌های مناسب برخوردار نباشند هیچ نقش مفیدی در شادابی و پویایی جامعه نخواهند داشت و به این ترتیب بحث جوانی جمعیت هم به حاشیه رانده خواهد شد. به هر حال فراهم آوردن زیرساخت‌های مناسب برای افزایش جمعیت باید قبل از آنکه این قانون اجرایی شود به جریان بیفتد. کودکان برای اینکه رشد کنند نیازمند سلامت، آموزش، رفاه و... هستند. نمی‌توان بدون حتی یکی از این فاکتورها به آینده جامعه‌ای که قرار است به این نسل سپرده شود اطمینان کرد. یکی از اتفاق‌هایی که در این زمینه رخ داده است دستور توقف ساخت بیمارستان ۵۴۰ تختخوابی أطفال توسط شهرداری یکی دیگر از آن اتفاقاتی است که مدیرعال موسسه خیریه زنجیره امید در نشست خبری روز گذشته خود به آن اشاره کرد. 

   زنجیره امید یک بازوی اجرایی

موسسه خیریه بین‌المللی زنجیره امید در تیر ماه ۱۳۸۶ شروع به کار کرده است. آن‌طورکه در معرفی این موسسه آمده آنها خدمات درمانی خود را با کمترین هزینه به کودکان زیر ۱۸ سال بدون در نظر گرفتن دین، نژاد و ملیت و طبق استانداردهای بین‌المللی در سه رشته قلب، ارتوپدی و ترمیمی ارایه می‌دهد. مریم مرعشی، مدیرعامل موسسه خیره زنجیره امید در نشست خبری خود درباره درمان کودکان گفت: زنجیره امید یک بازوی اجرایی و خدماتی برای فوق‌تخصص اطفال است، بیش از ۱۵ هزار کودک در این موسسه جراحی شدند، در این میان مراحل درمان بیش از ۳ هزار و ۵۰۰ کودک پناهنده در این موسسه پیگیری و انجام شد. زنجیره امید فقط کمک هزینه درمان نیست بلکه همه مراحل درمان را انجام می‌دهد. 

   تعداد کم پزشکان فوق تخصص در رشته‌های اطفال جدی است

او ادامه داد: برای اینکه به هدف زنجیره امید برسیم مهم‌ترین بخش داشتن تیم پزشکی فوق تخصص است، اما همین‌جا به رسانه‌ها بگویم که تعداد پزشکان فوق تخصص در رشته‌های اطفال به انگشتان دست هم نمی‌رسد، که اگر به این معضل به‌طور جدی پرداخته نشود تا دو سه سال آینده باید برای درمان‌های فوق تخصصی، کودکان را به خارج ار کشور اعزام کنیم، چراکه فوق تخصص اطفال درحال انقراض است. مدیرعامل موسسه خیریه بین‌المللی زنجیره امید گفت: درحالی که بعد از دوره سخت و پیچیده کووید۱۹ زنجیره امید با همت خیرین توانسته بود چرخه‎ ساخت بیمارستان فوق تخصصی ۵۴۰ تختخوابی کودکان که یک پروژه ملی است را تقویت کرده و پیشرفت آن را سرعت بخشیده بود، با ممانعت ساخت از طرف شهرداری تهران روبرو شد که غیرقانونی و خارج از توافقات زنجیره امید با این نهاد و دانشگاه تهران است.

   توقف ساخت بیمارستان تخصصی  کودکان توسط شهرداری

مرعشی بیان کرد: اینکه شهرداری تهران با هماهنگی ریاست دانشگاه تهران اقدام به تعطیلی این مجموعه بزرگ کرده‌اند، یکی از عجیب‌ترین اتفاقات کشور است که خیر و نیکوکار برای ساخت بیمارستانی با این ابعاد در زمینی به مساحت ۲۶ هزار مترمربع اقدام کند و مطابق استانداردهای بین‌المللی با پیمانکار گرید یک سازمان برنامه‌وبودجه با تمام مشکلات اقتصادی کشور کارها را سرعت داده و جلو ببرند، اما به‌یک‌باره مانع ادامه کار شوند.

او اظهار کرد: «زنجیره امید با تمام امکاناتی که داشت سعی کرد تا بفهمد مشکل پیش آمده چیست و با نهادهای مرتبط که زنجیره امید را می‌شناختند و در انعقاد قرارداد نقش داشتند، ارتباط برقرار کرد که نتیجه آن نامه دکتر محمدباقر قالیباف رییس محترم مجلس شورای اسلامی به وزیر بهداشت برای حل مساله بود و همچنین نامه دکتر عین‌اللهی به شهرداری تهران که خواستار حل مشکل شده بود؛ اما با تمام نامه‌نگاری‌ها چندین ماه است که هیچ اقدام عملی صورت نگرفته و حتی آقایان مایل به گفت‌وگو هم نیستند.

من نمی‌دانم چرا با این حجم از کار دانشگاه علوم پزشکی تهران و شهردار تهران خودشان مانع این کار می‌شوند، من نه به عنوان مدیرعامل این موسسه بلکه به عنوان شهروند تهران هنوز نتوانستم متوجه شوم داستان توقف پروژه ساخت بیمارستان برای چیست، و علیرغم تمام پیگیری‌ها هیچ اتفاق مثبتی رخ نداده است. ما این‌جا دشمن کسی نیستیم، ارزش این موسسه خیلی بالاتر از گروه‌های سیاسی است، برای ما فرقی نمی‌کند کدام گروه در راس کار باشند، ما با نظارت هیچ مشکلی نداریم، کارمان شفاف است، اما فقط مانع ساخت این بیمارستان نشوند که برای کودکان این کشور است.

   دلیل توقف ساخت بیمارستان

مرعشی در پاسخ به سوالی درباره اینکه آیا سابقه خانوادگی شما و نزدیکی به خانواده هاشمی و مرعشی امکان دارد دلیل توقف پروژه بیمارستانی زنجیره امید باشد گفت: «از ۱۶ سال گذشته چنین رویکردی سابقه نداشته و هیچ‌وقت چنین مشکلی وجود نداشته است، اما با چیزی که الان پیش آمده فکر می‌کنم چنین مساله‌ای در توقف ساخت پروژه دخیل است.»

مدیرعامل موسسه خیریه بین‌المللی زنجیره امید در پاسخ به سوالی درباره اینکه چرا بعد از همکاری دانشگاه علوم پزشکی و شهرداری تهران برای توقف پروژه شما ۹ ماه سکوت کردید بیان کرد: دلیل سکوت این بود که فکر می‌کردم با مصالحه می‌شود مساله را حل کرد، ما دنبال محکوم کردن کسی نبودیم، فکر می‌کردم مشکل رفع خواهد شد، ضمن اینکه دکتر شهریاری، عضو کمیسیون بهداشت مجلس به‌شدت پیگیر کار بودند، ما مطمئن بودیم مساله حل می‌شود اما نشد. مرعشی درپاسخ به این پرسش که آیا قرارداد ساخت بیمارستان برای طرفین الزامات حقوقی ندارد که الان متوقف شده است گفت: بله الزامات حقوقی دارد، دانشگاه تهران نمی‌توانست یکطرفه فسخ کند که این کار را انجام داده است، البته جدیداً دانشگاه تهران ابراز مذاکره کرده اما هنوز هیچ اتفاقی رخ نداده است.

مدیرعامل موسسه خیریه بین‌المللی زنجیره امید در پاسخ به سوال که دلیل اصلی شهرداری تهران برای توقف پروژه ساخت بیمارستان چیست، به خبرنگاران گفت: شهرداری بحث دریافت عوارض را مطرح کرده است، ضمن اینکه در جلسه‌ای که با شهرداری داشتیم گفتند زمین بیمارستان با دانشگاه تهران تهاتر شده و الان گویا دانشگاه تهران مشکل دارد، اما به‌نظرم این مساله یک بازی بود، این زمین برای منافع کودکان این شهر و کشور می‌خواهد انجام شود.

   حذف غربالگری سبب‌ساز تولد کودکان معلول می‌شود

مرعشی در پایان در پاسخ به این پرسش که آیا قانون جوانی جمعیت و خانواده که در آن موانعی برای غربالگری و سقط درمانی وجود دارد می‌تواند سبب‌ساز تولد نوزادان دارای بیماری‌های بدو تولد شود، گفت: درباره سمت‌وسوی شرعی آن من نمی‌توانم نظر بدهم، اما این مساله حتما تعداد بیماران را بیشتر می‌کند، وقتی غربالگری نباشد نه‌تنها کمکی نمی‌کند، بلکه برعکس کمک می‌کند تعداد معلولان و کودکانی که نیاز به درمان دارند بیشتر شود و چالش زیادی برای خانواده‌ها ایجاد می‌کند.