بریکس توسعه چابهار را شتاب می‌دهد؟

گروه راه و شهرسازی|

بندر چابهار تنها استثنای تحریم‌های یکجانبه امریکا علیه کشورمان بود و هست، اما به علت برخی کم‌کاری‌های طرف خارجی، این بندر طبق برنامه زمان‌بندی شده، به توسعه برنامه‌ریزی شده دست پیدا نکرده است.

حالا اما با عضویت ایران در گروه کشورهای بریکس که هند نیز یکی از اعضای آن به شمار می‌رود، به نظر می‌رسد، باید شاهد تحولات مثبت در رشد و توسعه بندر چابهار باشیم. این بندر که از طریق دریای عمان به آب‌های آزاد دسترسی دارد، مهم‌ترین بندر جنوبی کشور و جنوبی‌ترین نقطه اتصال کریدور شمال- جنوب محسوب می‌شود، به گونه‌ای که با هر میزان از رشد و توسعه این بندر، به همان میزان کریدور یادشده رونق خواهد گرفت و طبعا درآمدهای ترانزیتی ایران بیشتر خواهد شد. این همه در حالی است که به گفته مدیرعامل سازمان بنادر و دریانوردی هندی‌ها تاکنون ۲۵ میلیون‌دلار در بندر چابهار سرمایه‌گذاری کرده‌اند و در حالی که جرثقیل‌های ساحلی هندی‌ها در این سال‌ها راکد مانده بود، به تازگی با رفع مشکلات، باز هم شروع به فعالیت کردند.

عبدالناصر درخشان، رییس گروه دوستی پارلمانی ایران و هند اما بر این باور است که با توجه به قرارداد همکاری ایران با هندی‌ها در خصوص توسعه بندر چابهار، عضویت ایران در بریکس می‌تواند اهتمام بیشتر دهلی نو برای اجرای قرارداد همکاری بندری و ترانزیتی با ایران را در پی داشته باشد. درخشان درباره تأثیر عضویت ایران در بریکس در توسعه روابط ایران با کشورهای منطقه و اقتصادهای برتر دنیا اظهار کرد: کشورهای عضو بریکس (برزیل، روسیه، هند، چین و آفریقای جنوبی) که احتمالا با عضویت ایران باید اسم آن هم تغییر کند، کشورهای نوظهور اقتصادی و قدرتمند امروز دنیا محسوب می‌شوند که خیلی از معادلات اقتصادی دنیا بر اساس تولید ناخالص داخلی این کشورها از جمله هند و روسیه و برزیل و چین چیده شده و تأثیر می‌پذیرد.

وی ادامه داد: یک چهارم تولید دنیا در حوزه کشورهای عضو بریکس قرار دارد و سه کشور هند و چین و روسیه زرادخانه‌های هسته‌ای دارند که از مهم‌ترین کشورهای دارای قدرت هسته‌ای دنیا محسوب می‌شوند؛ روسیه و برزیل هم از معدود کشورهای تولیدکننده هواپیماهای پهن پیکر دنیا به حساب می‌آیند؛ از این رو، می‌توانیم از تجارب این کشورها استفاده کنیم؛ اعضای بریکس در حالی از ایران برای پیوستن به بریکس دعوت کرده‌اند که کشورهای زیادی در دنیا علاقه‌مند به عضویت در این مجمع کشورهای قدرتمند هستند. رییس گروه دوستی پارلمانی ایران و هند با اشاره به تحریم‌های ظالمانه‌ای که علیه اقتصاد کشورمان از سوی غربی‌ها اعمال شده گفت: عضویت ایران در بریکس و شانگهای یک موفقیت بزرگ برای دولت آیت‌الله رییسی به حساب می‌آید و باید این اتفاق را به فال نیک بگیریم که جمهوری اسلامی ایران با عضویت در چنین رویدادها و اتحادیه‌هایی می‌تواند به اهدافی مانند دلارزدایی از تجارت بین‌الملل با بسیاری کشورهای همسو نزدیک شود؛ همچنین این اتفاق می‌تواند در پیشبرد اهداف اقتصادی و توسعه صادرات و واردات ایران موثر باشد. وی اظهار کرد: روسیه و چین دو متحد قدیمی ما هستند که پیوندهای خوبی با آنها داریم اما هند دیگر عضو بریکس، در حوزه تحریم‌ها بیشتر جانب امریکا به عنوان متحد قدیمی خود را داشته است که امیدواریم با عضویت ایران در این گروه از کشورها، تعهدات این کشورها نسبت به روابط تجاری با ایران بیشتر شود.

    تسهیلات بانک توسعه اقتصادی بریکس

درخشان بیان کرد: بانک توسعه اقتصادی بریکس بیش از ۳۰ میلیارد دلار اعتبار دارد که می‌خواهد برای توسعه کشورها سرمایه‌گذاری شود این فرصت خوبی برای ایران است تا بتوانیم تنگناهایی که به ایران از سوی غربی‌ها تحمیل شده را پشت سر بگذاریم. عضو مجمع نمایندگان سیستان و بلوچستان درباره روابط ایران و هند در خصوص توسعه بندر چابهار پس از عضویت در بریکس تصریح کرد: در مراسم سالگرد استقلال هند که در سفارت این کشور در تهران برگزار شد، من با سفیر هند در ایران درباره روابط دو کشور مذاکره کردم؛ متأسفانه انتظاراتی که از هندی‌ها در این چند سال در خصوص بندر چابهار داشتیم، انجام نشده است؛ اما پنجره توسعه روابط با عضویت کشورمان در بریکس قطعا باز خواهد شد، وقتی معاهده‌ای امضا می‌شود، کشورهای طرف قرارداد باید به تعهدات خود پایبند باشند؛ ضمن اینکه رقابت هند و چین هم می‌تواند به سود ایران باشد. البته نباید از روابط گسترده هند با غربی‌ها غافل شد.

رییس گروه دوستی پارلمانی ایران و هند گفت: با توجه به قرارداد همکاری ما با هندی‌ها در خصوص توسعه بندر چابهار، عضویت ایران در بریکس می‌تواند اهتمام بیشتر دهلی نو برای اجرای قرارداد همکاری بندری و ترانزیتی با ایران را در پی داشته باشد.

    هندی‌ها در چابهار فعالیت را از سر گرفتند 

همزمان با عضویت ایران در بریکس، مدیرعامل سازمان بنادر و دریانوردی از آغاز فعالیت دوباره هندی‌ها در بندر چابهار خبر داده است. به گزارش ایسنا، علی‌اکبر صفایی درباره فعالیت هندی‌ها در چابهار بیان کرد: کشور هند هم یک کشور بزرگ است و هم آینده اقتصادی خیلی خوبی برایش پیش‌بینی می‌کنند. مذاکرات ما با این کشور طولانی‌مدت بوده و قراردادی منعقد شد که بعدا تغییر کرد؛ ما از ابتدای دولت برای این قرارداد تلاش کردیم که اکنون همه مشکلات حل شده و امیدواریم کمتر از یک ماه آینده جمع‌بندی شود. ما منتظر آخرین گروه هندی‌ها هستیم و فقط یک بند از قرارداد باقی‌مانده که باید درباره آن به توافق برسیم و امیدواریم هرچه سریع‌تر امضا شود؛ زیرا قرارداد بلندمدت حافظ منافع ماست.  وی درباره نحوه قرارداد با هندی‌ها در فاز یک بندر چابهار توضیح داد: این قرارداد به‌صورت سرمایه‌گذاری ۸۵ میلیون دلاری و BoT هندی‌هاست.

تا الان هندی‌ها ۲۵ میلیون‌دلار سرمایه‌گذاری کردند که به‌صورت جرثقیل‌های ساحلی بوده و اخیرا با مدلی که به توافق رسیدیم، شروع به فعالیت کردند اگرنه چند سالی این جرثقیل‌ها راکد مانده بود؛ این تجهیزات شامل جرثقیل‌های ساحلی، محوطه‌ای، تجهیزات تخلیه و بارگیری کانتینر و مجموعه‌ای از انواع مختلف تجهیزات است. همچنین ما در کنار فاز یک با هندی‌ها، برای فاز دو بندر چابهار هم با شرکت‌های خارجی مذاکره می‌کنیم. معاون وزیر راه و شهرسازی با تاکید بر توسعه اقتصاد دریاپایه بیان کرد: اقتصاد دریایی بیش از ۱۰ سال است که توسط مقام معظم رهبری مورد توجه قرار گرفت و در دولت سیزدهم اقدام عملی برای این موضوع شکل گرفت؛ و برنامه‌ریزی‌ها برای کارهای اجرایی صورت گرفت.

الان در حوزه اقتصاد دریا در بخش‌های مختلفی که می‌توانیم فعالیت داشته باشیم، مانند حمل‌ونقل دریایی، فعالیت بنادر، گردشگری دریایی، منابع زنده و غیرزنده دریایی دسته‌بندی شده و بر اساس آن پروژه‌هایی هم تعریف شده است. صفایی ادامه داد: در زمینه زیرساخت‌ها و زیربناها و سرمایه‌گذاری‌ها حمل‌ونقل دریایی بیش از ۱۰۰ هزار میلیارد تومان پروژه تعریف کردیم؛ سال گذشته ۱۸ هزار میلیاردتومان به بهره‌برداری رسید در زمینه‌های شناوری و توسعه بنادر کوچک و بزرگ. در بحث شناور اقدامات بزرگی انجام شده، ۳۳ فروند شناور به دریای خزر یا اضافه شده یا در دست خرید و ساخت است؛ در جنوب کشور هم شش فروند شناور به ناوگان دریایی اضافه شده و در دست برنامه‌ریزی برای نوسازی ناوگان قرار داد.