ایسنا|
با وجود اینکه طبق آمار، سرانه مالکیت خودرو در ایران پایین است اما شدت مصرف انرژی بالا تخمین زده می‌شود؛ به‌گونه‌ای که تعداد خودرو در ایران به ازای هر ۱۰۰۰ نفر ۲۴۰ دستگاه تعریف شده که این عدد برای امریکا ۸۳۳، ژاپن ۵۹۱ و آلمان ۵۸۹ است و با این حال طبق اعلام، متوسط مصرف سوخت خودروهای تولیدی ایران در سال گذشته، حدود ۷.۷ لیتر در 100 کیلومتر بوده که بالا بودن مصرف سوخت و آلایندگی خودروهای تولیدی را نشان می‌دهد.
تا پایان سال ۱۳۹۷، حدود ۱۹.۷ میلیون خودرو سبک (سواری و وانت) در ایران وجود داشته که از این تعداد، مطابق آمار ناجا، نزدیک به ۱.۳ میلیون دستگاه خودرو فرسوده سبک در ناوگان ثبت شده است، نکته قابل توجه اینکه در پنج سال آینده، بیش از ۱.۹ میلیون خودرو به تعداد خودروهای فرسوده اضافه خواهد شد. همچنین از یک میلیون خودرو سنگین نیز بیش از ۳۰۰ هزار دستگاه خودرو فرسوده است.
از سوی دیگر، بر اساس بررسی موسسه مطالعات و کنترل ترافیک تهران، میزان شدت انرژی اتوبوس، سه و نیم برابر، تاکسی ۲۲ برابر و خودروها شخصی ۲۶ برابر مترو است که در این بین، استراتژی‌های مهم در کاهش شدت انرژی و کاهش مصرف سوخت و آلایندگی در بخش حمل و نقل در نظر گرفته شده است. با این حال، متوسط مصرف روزانه بنزین در سال ۱۳۹۶ حدود ۸۰.۷ میلیون لیتر و در سال ۱۳۹۷ حدود ۸۷.۷ میلیون لیتر بوده است و رشد مصرف بنزین در سال ۱۳۹۷ نسبت به سال 1390 معادل ۴۶.۵ درصد و همچنین رشد مصرف بنزین در سال ۱۳۹۶ نسبت به سال ۱۳۹۵ بیش از هشت درصد بوده است. همچنین در سال ۱۳۹۶ بطور متوسط روزانه ۵۱.۷ میلیون دلار یارانه (۱۳.۱ میلیون دلار یارانه بابت بنزین و ۳۸.۶ میلیون دلار یارانه بابت نفت گاز) پرداخت شده است.
در مجموع، روزانه ۳۵ میلیون دلار یارانه پنهان به بنزین اختصاص می‌یابد و در شش ماه نخست سال گذشته، بیش از ۵.۵ میلیارد دلار یارانه به بنزین تعلق گرفته است.
به اعتقاد کارشناسان، پرداخت سالانه ۹۰۰ هزار میلیارد تومان یارانه، در شرایطی که بودجه سالانه حدود ۴۰۰ هزار میلیارد تومان است، هیچ توجیه اقتصادی ندارد و لازم است هر چه سریع‌تر، روند غیر‌بهینه تخصیص یارانه به بخش انرژی کشور اصلاح شود. البته و بدون تردید نمی‌توان یک‌شبه، مسیر اصلاح الگوی مصرف انرژی را طی کرد و لازم است در این فرآیند، حمایت از دهک‌های کم درآمد جامعه بطور جدی مورد توجه قرار گیرد. در این باره، محسن دلاویز- مدیرعامل شرکت بهینه‌سازی مصرف سوخت- گفته است: منطقی کردن سهم هر یک از مدهای حمل و نقل از کل حمل و نقل ایران، توسعه حمل و نقل ریلی و کاهش مصرف سوخت در خودروهای تولیدی و ارتقای فناوری تولید خودرو و موتورسیکلت و حرکت به سمت تولید هیبریدی و الکتریکی بخشی از اقدامات در این حوزه است.
به گفته وی، ارتقای کیفیت و کارکرد ناوگان حمل و نقل کشور (نوسازی ناوگان)، اصلاح، تکمیل، بهبود و تدوین قوانین و مقررات و استانداردهای مرتبط با مصرف سوخت و حمل و نقل و نظارت بر اجرای صحیح آنها، اصلاح و بهبود وضعیت ترافیک و کاهش تقاضای سفر، استفاده از سوخت‌های اقتصادی و سالم‌تر با رویکرد سوخت‌های تجدیدپذیر، بهینه کردن کیفیت سوخت‌ها و سایر فرآورده‌های نفتی مورد مصرف در خودروها و نحوه توزیع آنها و فرهنگ‌سازی، آموزش و اطلاع‌رسانی، مهم‌ترین مواردی است که در این حوزه مورد توجه قرار گرفته است.
