گروه جهان|
جنگل‌های آمازون که همچنان در آتش می‌سوزد به بحران محیط‌زیستی و دعوای سیاسی بین‌المللی تبدیل شده است. ابراز نگرانی رهبر فرانسه و سازمان ملل متحد خشم دولت برزیل را برانگیخته و باعث جنگ لفظ امانوئل ماکرون و ژاییر بولسونارو شده است.
به‌گزارش یورونیوز، امانوئل ماکرون رییس‌جمهوری فرانسه، شامگاه پنجشنبه در صفحه توییتر خود به انگلیسی و فرانسوی نوشت: «خانه‌مان به معنی واقعی کلمه دارد می‌سوزد. جنگل‌های بارانی آمازون، این ریه‌های زمین که به تنهایی۲۰درصد اکسیژن ما را تأمین می‌کنند آتش گرفته. این یک بحران بین‌المللی است. قرار ما برای گفت‌وگو درباره این وضعیت اضطراری دو روز دیگر در نشست گروه ۷.»
افزایش بی‌سابقه آتش‌سوزی در طبیعت از زمان به قدرت رسیدن ژاییر بولسونارو سیاستمدار راست‌گرای پوپولیست، در ماه ژانویه روی می‌دهد. او با بی‌توجهی به هشدارها و نگرانی‌های بین‌المللی در مورد افزایش جنگل‌زدایی وعده داده کشاورزی و بهره‌برداری از معادن در آمازون را گسترش خواهد داد. مخالفان بولسونارو با اشاره به وعده‌های اقتصادی او می‌گویند که تخریب جنگل‌های مناطق پرباران استوایی، برنامه دولت در جهت رشد اقتصادی است. فعالان محیط زیستی بر این باورند پیام دولت برزیل این است که عاملان و مسوولان جنایات و تخلفات زیست‌محیطی مجازات نمی‌شوند. به‌گفته این فعالان، دولت همزمان ابزارهای قانونی مقابله با این تخلفات را هم محدود کرده است.
پیش از امانوئل ماکرون، سازمان ملل متحد نیز نسبت به پیامدهای خطرناک آتش‌سوزی گسترده در جنگل‌های آمازون هشدار داده بود. آنتونیو گوترش دبیرکل سازمان ملل متحد، با دعوت از جامعه جهانی به تلاش برای نجات آمازون گفت که نسبت به این رویداد شدیدا نگران است. سازمان جهانی هواشناسی نیز پنجشنبه این حریق را یک بحران بین‌المللی توصیف کرد.
آمازون وسیع‌ترین پهنه جنگل‌های حاره‌ای در جهان را در خود دارد و ۶۰درصد جنگل‌های آن در خاک برزیل واقع شده است. رود آمازون که یکی از بزرگ‌ترین رودهای جهان است در همین منطقه جاری است.
بولسونارو: ماکرون ذهنیت استعماری دارد
هشدار شدید دبیرکل سازمان ملل و رییس‌جمهوری فرانسه به مذاق رییس‌جمهوری عوامگرای برزیل خوش نیامده است. ژاییر بولسونارو در توییتر خود آتش‌سوزی در آمازون را یک مشکل داخلی برزیل و چند کشور دیگر منطقه آمازون خواند و ضمن انتقاد از استفاده ابزاری رییس‌جمهوری فرانسه از این رویداد برای اهداف سیاسی و نیز استفاده از عکس‌های جعلی نوشت: «لحن حساسیت‌برانگیزی که او برای واقعه آمازون به کار می‌برد، آن هم با تصاویر قلابی، کمکی به حل مشکل نمی‌کند.»
بولسونارو در توییت دیگری در ادامه نوشته: «دولت برزیل آماده گفت‌وگو بر پایه داده‌های عینی و احترام متقابل است. پیشنهاد رییس‌جمهوری فرانسه برای بحث در مورد آمازون در نشست آتی گروه ۷ در حالی که خود کشورهای منطقه در این نشست حضور ندارند، نشانگر روحیه غلط استعماری در قرن بیست‌ویکم است.» رییس‌جمهوری برزیل اغلب به ابراز نگرانی‌های بین‌المللی از وضعیت جنگل‌های آمازون واکنش تندی نشان می‌دهد. بولسونارو که بارها از کشورهای اروپایی چون آلمان و بلژیک که کمک‌های خود را به برازیلیا قطع کرده‌اند، انتقاد کرده و حتی مدعی شده که نیازی به پول این کشورها ندارد، اخیرا در واکنش به ناکارآمدی دولتش در مدیریت آتش‌سوزی جنگل‌ها گفته که برزیل پول و منابع کافی برای خاموش کردن این آتش‌سوزی گسترده را ندارد. او در این باره گفته: «آمازون از کل اروپا بزرگ‌تر است، چگونه با آتشی در منطقه‌ای به این مقیاس مبارزه می‌کنید؟ ما منبع لازم برای آن را نداریم.» بولسونارو با این حال در اظهارنظر دیگری گفته: «کشورهایی که به اینجا پول می‌فرستند، به عنوان کمک خیریه این کار را انجام نمی‌دهند. آنها با هدف مداخله در حاکمیت ما دست به این کار می‌زنند.»
به اعتقاد مخالفان، از نظر دولت برزیل هرکس که از برنامه‌های رییس‌جمهور در رابطه با محیط زیست انتقاد کند، دشمن شناخته می‌شود. برای مثال دو کشور آلمان یا نروژ که کمک‌های مالی خود برای حفاظت از جنگل‌های باران‌خیز استوایی را متوقف کرده‌اند. ژاییر بولسونارو می‌گوید در مورد گستردگی این آتش‌سوزی اغراق می‌شود. رییس‌جمهور برزیل از این گام هم فراتر رفته و سازمان‌های محیط زیستی را متهم می‌کند که خودشان این آتش‌ها را به تلافی قطع کمک‌های دولتی به این سازمان‌ها، به راه انداخته‌اند. بولسونارو گفته: «این عمل (برپا کردن آتش) می‌تواند یک اقدام جنایتکارانه نهادهای غیردولتی باشد که می‌خواهند توجه‌ها را علیه من و دولت برزیل جلب کنند.»
خبرگزاری رویترز نوشته، تخمین مساحت منطقه درگیر حریق و میزان پیشرفت آتش در آمازون به آسانی میسر نیست. با این حال سازمان ملی تحقیقات فضایی برزیل می‌گوید که تنها در ۴۸ ساعت منتهی به پنجشنبه در ۲هزار و ۵۰۰ نقطه آتش سوزی در سراسر برزیل رویت شده است. به‌گفته این سازمان، قطع بی‌رویه درختان و جنگل‌زدایی مهم‌ترین عامل بروز این آتش‌سوزی بزرگ بوده است. این سازمان همچنین گفته است که شمار آتش‌سوزی‌های جنگلی در برزیل از آغاز سال جاری میلادی تاکنون نسبت به بازه زمانی مشابه در سال ۲۰۱۸ میلادی به میزان دست کم ۸۴ درصد افزایش یافته است. این سازمان با متهم ضمنی کشاورزان به دست داشتن در این آتش‌سوزی اعلام کرده روز ۱۰ اوت، زمین‌داران در پارا (یکی از ایالت‌های برزیل) روزی را به نام «روز آتش» برپا کردند که کمی پس از آن فاجعه آتش‌سوزی در منطقه به یک‌باره افزایش یافت.
رییس‌جمهوری برزیل ماه گذشته با انتقاد از رییس موسسه ملی تحقیقات فضایی برزیل اعداد این سازمان را غیرواقعی خوانده بود. اختلافات دولت برزیل و این سازمان در نهایت باعث شد که رییس‌جمهور دستور عزل رییس این سازمان را صادر کند.
