گروه بورس|سمیرا ابراهیمی|
سال 97 برای بسیاری از صنایع بورسی، سال پررونقی بود و آنطور که شاخص‌ها به همراه وضعیت رشد قیمت سهام نشان می‌دهد، حرکت صعودی، حرکت غالب بازار سرمایه بود. به عبارتی در سال 97، تحولات سیاسی وزن بیشتری گرفت که متعاقب آن نرخ ارزهای خارجی در مقابل ریال افزایش یافت. شرکت‌هایی که درآمد آنها مبنای ارزی داشت صعود پرقدرتی را تجربه کردند و در گام دوم انتظارات تورمی جامعه سهامداران باعث شد که شرکت‌های بازار سرمایه با هیجان خرید همراه شوند. دلار 19 هزار تومانی در مهر باعث شد تا توده‌های سرمایه‌گذار نیز به این روند صعودی شتاب دهند اما با پایان دوران فتح قله‌ها توسط دلار، موجی از فروش بازار سهام را درنوردید. شاخص کل در مهر ماه به 195 هزار واحد رسید و در روزهای پایانی اسفند در در محدوده 167 هزار واحد ارام گرفت. بازدهی شاخص کل 70 درصد و شاخص کل هم وزن 75 درصد طی سال 1397 گزارش شده است. حال که سال رو به اتمام است، سرمایه‌گذاران برای تعیین تکلیف سبد سهام خود در سال آینده، به بررسی و تحلیل صنایع مختلف بازار نیاز دارند. در ادامه این گزارش، برخی از صنایع بورسی به اختصار تحلیل شده و چشم‌انداز سال 98 آنها را تشریح کرده‌ایم.
پتروشیمی‌ها به ترتیب در صف رشد
ولید هلالات، تحلیلگر کارگزاری اقتصاد بیدار در گفت‌وگو با «تعادل» در خصوص وضعیت چشم‌انداز صنایع بورسی در سال 98 گفت: در سال پیش رو، شرکت‌های گروه صنایع پتروشیمی که عمدتا DPS محور هستند (سود مجمع زیادی دارند) همیشه در فصل مجامع درخشیده‌اند. از سوی دیگر شاهد آن بودیم که قیمت‌های جهانی کاهش داشته و بار روانی آن اثرات منفی بر معاملات گروه داشته است. به نظر می‌رسد هلدینگ‌های پتروشیمی و برخی تک سهم‌های پتروشیمی شرایط بهتری داشته باشند. در حال حاضر، اوره و متانول در سطح جهانی، کاهش قیمت داشته اما محصولات پلیمری ثبات یافته، بر همین اساس تصور تحلیلی این است که پلیمری‌ها و هلدینگ‌های آنها همچون پتروشیمی شازند، تولیدات پتروشیمی قائد بصیر، پتروشیمی غدیر، سرمایه‌گذاری‌صندوق‌بازنشستگی، سرمایه‌گذاری گروه توسعه ملی و شرکت‌هایی ازین دست برای سرمایه‌گذاری منطقی‌تر باشند.
وی افزود: حال اگر متانول جهانی به مرز 330 دلار و بالاتر از آن برسد آنگاه متانولی‌ها با اولویت فناوران و بعد از آن زاگرس در کانون توجه خواهند بود. در صورتی که دولت بپذیرد اوره کشاورزی را با نرخ جهانی خریداری کند که در مجمع سرمایه‌گذاری غدیر اینگونه بیان شد، آنگاه اوره سازها با اولویت کرمانشاه، خراسان و شیراز جذاب خواهند شد.
صنعت دارو، شاه نشین
هلالات در ادامه به بررسی وضعیت صنعت داررو در سال 98 پرداخت و گفت: صنعت دارو، همواره به عنوان صنعتی با حاشیه سود بالا محسوب می‌شود که 70درصد مواد اولیه آن با ارز 4200 تومانی تامین می‌شود. شرایط و شواهد نشان می‌دهد که سودخالص این گروه در پاییز به‌شدت رشد کرده است. گزارش‌های ماهانه بهمن فراتر از انتظارات تحلیلگران بوده، بنابراین در کنار رشد حاشیه سود، اکنون مشاهده می‌شود که درآمد ماهانه آنها نیز صعودی است. چنین فضایی باعث می‌شود که پیش بینی‌ها به سمت تکرار سودآوری این صنعت در روند صعودی خود باشد.
سودآوری آهنین
به گفته این تحلیلگر کارگزاری اقتصاد بیدار، فلزات و معادن هم یک گروه دوست داشتنی برای سرمایه‌های بزرگ بوده که علاقه به کنترل ریسک دارند. داده‌های آماری از سنوات 1387 الی 1397 نشان می‌دهد که در رکودهای اقتصادی جهانی و داخلی قیمت فلزات رنگین از جمله مس و روی به همراه ورق فولادی نسبت به سایر محصولات شرایط بهتری دارند و ازین جهت در یک نگاه بلندمدت بین فولادی‌ها، سهام شرکت فولاد مبارکه مطلوب است و در بین فلزات رنگی نیز سهام شرکت ملی صنایع مس، کالسیمین و معادن بافق مطلوب خواهد بود. ضمنا سنگ آهن گهر زمین بدون طرح‌های خود سودآوری بسیار مناسبی در مقایسه با قیمت سهم شناسایی خواهد کرد لذا این شرکت معدنی نیز در قد و قواره شرکت‌های خوب این گروه است.
پالایشی‌ها در تیم صعود
این کارشناس بازار سرمایه در ادامه به بررسی وضعیت شرکت‌های پالایشگاهی پرداخت و گفت: شرکت‌های پالایشگاهی، کمتر از دیگر شرکت‌ها، از تحریم آسیب می‌بینند. طرح‌هایی برای تامین آب مورد نیاز آنها در فصل گرما به بهره‌برداری رسیده است. پالایشگاه تبریز و بندرعباس به تازگی طرح‌های بنزین‌سازی و بهبود کیفیت اجرا کرده‌اند و پالایشگاه اصفهان و تهران هم ازین قافله عقب نمانده‌اند. بررسی‌ها نشان می‌دهد که کرک اسپرد بنزین که طی پاییز منفی بود حالا مثبت شده و انتظار می‌رود تا پایان تابستان این وضعیت تداوم یابد. رشد 2 الی 3 دلاری کرک اسپرد در هر بشکه پالایش برای شرکتی که 100 میلیون بشکه در سال نفت پالایش می‌کند، یک رویداد مثبت با اهمیت است ازین جهت به پالایشی‌ها نیز نمی‌توان نظر نداشت. حتی در بدترین حالات نیز P.E پالایشی‌ها منطقی باقی خواهد ماند خصوصا که حالا فرمول‌های تعیین کرک اسپرد توسط پالایش و پخش شفاف شده و تحلیلگران امکان محاسبه آن را دارند.
حرکت تراکنشی‌ها، آهسته و پیوسته
هلالات در بررسی چشم‌انداز شرکت‌های گروه رایانه و انفورماتیک نیز گفت: این گروه، مشاغل غیرهمگنی را شامل می‌شود اما شاپرکی‌ها که با تراکنش‌های مالی ارزیابی می‌شوند در موقعیت صعودی نیستند. رشد اسمی تراکنش‌ها نسبت به سال گذشته حدود 40 درصد و رشد حقیقی کمتر از 10 درصد بوده است. این اختلاف بیانگر تورم با اهمیت در جامعه است. قوانین بانک مرکزی تعداد تراکنش‌ها را محدودتر کرد و شرایط جامعه باعث شد تا سود محقق شده در پاییز کمتر از انتظار تحلیلی باشد. با این وجود بخش عمده تراکنش‌ها در بهمن و اسفند هر سال اتفاق می‌افتد و عمکرد بهمن 1397 نسبت به بهمن 1396 رشد 48 درصد ارزش تراکنش‌ها را نشان می‌دهد. در یک کلام می‌توان گفت که این صنعت، کم‌ریسک به شمار می‌رود و فعلا پتانسیل خلق سودهای خارج از انتظار را ندارد.
حمل و نقل بدون رشد با شتاب
این تحلیلگر بازار سرمایه به صنعت حمل و نقل نیز اشاره کرد و گفت: حمل و نقلی‌ها، در طیف‌های مختلفی مشغول به کارند. شرکت‌های حمل و نقل بندری به سبب تحریم با مشکلات مهمی مواجه شده‌اند. حجم تخلیه بارگیری تا اواسط اسفند 40 درصد نسبت به مدت مشابه سال گذشته کاهش داشته لذا هرچند به سبب محاسبه درآمد با نرخ دلار نیمایی سود ریالی آنها رشد کرده اما حجم خدمات‌دهی به‌شدت نزولی است. اما در شرکت‌های حمل و نقل ریلی، افزایش نرخ‌هایی اتفاق افتاده اما افزایش هزینه که عمدتا حق دسترسی است به همان تناسب افزایش نیافته است بر همین اساس می‌توان امیدوار بود که حاشیه سود رشد کند اما رشد سود شتاب تندی را تجربه نخواهد کرد.
چالش بیمه شخص ثالث در سال 98
هلالات در خصوص وضعیت آتی صنعت بیمه نیز گفت: صنعت بیمه پیچ و خم‌های خاص خودش را دارد. برخی آمارها نشان می‌دهد که تا 70 درصد پرتفوی شرکت‌های بیمه‌ای، رشته ثالث و درمان است که عملا سود ده نیستند. ضمنا متوسط خسارت هربار استفاده از بیمه شخص ثالث در صنعت رشد فوق‌العاده‌ای داشته و در یک آمار غیر‌رسمی از 3 میلیون ریال به 6 میلیون ریال رسیده در حالی که حق بیمه به این تناسب رشد نکرده لذا صنعت بیمه خصوصا آنهایی که شخص ثالث درصد مهمی از پرتفویشان باشد، با چالش‌هایی در سال 1398 مواجه می‌شوند.
کنکاش در گروه سیمان
وی در ادامه افزود: صنعت سیمان روزهای بدی را پشت سر گذاشته است. این مساله در حجم و ارزش معاملات سهام آنها نیز نمود یافته و به نظر می‌رسد که ادامه‌دار خواهد بود. این صنعت که از انرژی با تعرفه دولتی استفاده می‌کند تنها از رشد قیمت پاکت و پوزولان، رشد هزینه را تجربه کرده اما سایر موارد تقریبا با ثبات بوده است. در طرف مقابل افزایش نرخ‌هایی صورت گرفته است. بهای تمام شده هر تن سیمان از 700 هزار ریال به مرز 800 هزار ریال رسیده اما نرخ‌های فروش از حدود 1.1 میلیون ریال در هر تن به بالای 1.3 میلیون ریال رسیده‌اند و برخی شرکت‌ها 1.5 میلیون ریال هم محصول می‌فروشند. تعدد شرکت‌های این گروه باعث می‌شود که نتوانیم یک نسخه برای همه بپیچیم اما قطعا در این گروه، گزینه‌های خوبی یافت خواهد شد.
شوینده‌ها نفس می‌کشند
تحلیلگر کارگزاری اقتصاد بیدار، در خصوص صنعت شوینده نیز گفت: شوینده‌ها با حذف رقبای خارجی از قفسه فروشگاه‌ها، نفسی تازه کردند. حذف تخفیف، کمیسیون فروش و تغییر در سیاست‌های فروش اعتباری به نفع این شرکت‌ها تمام شده است. هم‌اکنون الکیل بنزن خطی با نرخ دلار بانک مرکزی به این شرکت‌ها داده می‌شود. تصور می‌شود حذف دلار 4200 و رشد نرخ این ماده اولیه نهایتا منجر به رشد نرخ محصول نیز شود. وی افزود: صنعت شوینده قادر به تولید 4 میلیون تن محصول در سال بوده و مصرف داخل 1.5 میلیون تن است. حذف قاچاق، سهم بازار شرکت‌ها را بهبود بخشیده و رقابت منفی را بین شرکت‌های ایران تا حد زیادی حذف کرده، بنابراین روزهای بهتری در راه است.
