گروه راه و شهرسازی| سارا حامدی|
آمارها نشان می‌دهد که متوسط مجموع اشتغال مستقیم، غیر مستقیم و القایی به ازای هر هواپیما در کل دنیا ١٠١٠ نفر، در کشورهای درحال توسعه ١٠١٨ نفر و در کشورهای عضو سازمان همکاری‌های اقتصادی و توسعه ٩٧١ نفر است. از این‌رو، با توجه به قراردادهایی که تاکنون شرکت‌های هما و آسمان با غول‌های هواپیما ساز جهان منعقد کرده‌اند و براساس این قراردادها تا 10 سال آینده حدود 300 فروند هواپیمای نو به کشور وارد می‌شود، می‌توان با فرض اشتغال‌زایی 1000 نفری برای هر هواپیما انتظار داشت که تا پایان مدت یادشده، حدود 300 هزار فرصت شغلی در صنعت هوایی کشور ایجاد شود.
محمدرضا عبدالرحیمی، عضو سابق هیات‌مدیره و معاون سابق برنامه‌ریزی و نظارت راهبردی شرکت فرودگاه‌های کشور در گفت‌وگو با «تعادل» با اشاره به اینکه امسال نیز اولویت اصلی کشور استمرار تلاش برای تقویت و مقاوم‌سازی اقتصاد ملی در یک رویکرد همزمان بهره‌گیری از همه ظرفیت‌های درونی کشور و استفاده موثر از فرصت‌ها و امکانات و بازارهای منطقـه‌یی و بین‌المللی است، افزود: در این میان اگرچه رهاورد توسعه اقتصاد ملی و ارتقای تولیدناخالص داخلی، افزایش نرخ اشتغال خواهد بود.
عبدالرحیمی ادامه داد: توجه به حق دولت تدبیر و امید به توسعه صنعت هوانوردی کشور به عنوان یکی از راهبردهای تقویت قدرت نرم ملی و آغاز فرایند نوسازی و توسعه ناوگان هوایی کشور بلافاصله بعد از رفع تحریم‌های ظالمانه دهه‌های گذشته، یقینا از یک سو امکان دستیابی صنعت هوانوردی کشور به سهم مناسب‌تر از بازار وسیع حمل و نقل هوایی منطقـه‌یی و بین‌المللی را فراهم می‌کند و از طرفی با فراهم‌سازی ارتباط و اتصال سریع و ایمن مراکز مختلف برخوردار از ظرفیت‌ها و مزیت‌های جغرافیایی اقتصادی کشور، موجبات تسهیل جریان سرمایه‌گذاری‌های داخلی و خارجی و در نتیجه تسهیل تولید و اشتغال در آنها خواهد شد. این درحالی است که اشتغال‌زایی خود صنعت هوانوردی که اتفاقا براساس مطالعات و بررسی‌های کارشناسی ٣/٨ برابر سایر مشاغل مولدتر است و به ازای یکصد شغل درآن، تقاضا برای ٦١٠ شغل در صنایع دیگر ایجاد می‌شود، موضوع بسیار مهم و قابل توجهی است.
عضو سابق هیات‌مدیره و معاون سابق برنامه‌یریزی و نظارت راهبردی شرکت فرودگاه‌های کشور تصریح کرد: مطالعات و تحقیقات به عمل آمده در بیش از 60 کشور دنیا در سال گذشته توسط موسسه اقتصاد آکسفورد وابسته به دانشکده کسب و کار این دانشگاه نشان می‌دهد، اشتغال مستقیم به ازای هر هواپیما در شرکت‌های هواپیمایی (گروه‌های پروازی، تعمیرنگهداری، هندلینگ، رزرواسیون و فروش و آموزش و کارکنان ستادی) بطور متوسط در کشورهای درحال توسعه ١٣٠ نفر، در کشورهای کشورهای عضو سازمان همکاری‌های اقتصادی و توسعه (OECD) ٨٠ نفر و در کل دنیا ١٠٤ نفر است. عبدالرحیمی ادامه داد: این درحالی است که اشتغال مستقیم به ازای هر هواپیما در سایر بخش‌های صنعت (فرودگاه‌ها، خدمات ناوبری، صنایع هوایی، سازمان‌های دولتی و حکومتی مستقر فرودگاه‌ها (گمرک، مهاجرت و...) و فعالیت‌های غیرهوانوردی بازرگانی در فرودگاه‌ها) نیز بطور متوسط در کشورهای در حال توسعه ٢٥٠ نفر، در کشورهای کشورهای عضو سازمان همکاری‌های اقتصادی و توسعه ٢٨٧نفر و در کل دنیا ٢٧٦ نفر ذکر شده است.
این فعال حوزه هوانوردی ادامه داد: براین اساس اشتغال غیر مستقیم به ازای هر هواپیما در صنایع و خدمات زنجیره تامین نیازهای صنعت هوانوردی بطور متوسط در کشورهای درحال توسعه ٤٠٨ نفر، در کشورهای عضو سازمان همکاری‌های اقتصادی و توسعه ٤١٠ نفر و در کل دنیا ٤٣٠نفر گزارش شده است. ضمن آنکه اشتغال القایی (حمایت از مشاغل مختلف خارج از صنعت هوانوردی از طریق هزینه کرد شاغلین مستقیم در صنعت) به ازای هرهواپیما بطور متوسط در کشورهای درحال توسعه ٢٣٠نفر، در کشورهای عضو سازمان همکاری‌های اقتصادی و توسعه ١٩٤نفر و در کل دنیا ٢٠٠ نفر است.
وی تصریح کرد: در یک جمع‌بندی کلی متوسط مجموع اشتغال مستقیم، غیرمستقیم و القایی به ازای هر هواپیما در کل دنیا ١٠١٠ نفر، در کشورهای درحال توسعه ١٠١٨ نفر و در کشورهای عضو سازمان همکاری‌های اقتصادی و توسعه ٩٧١ نفر است. ضمن آنکه با توجه به جابه‌جایی بیش از ٥٤ درصد گردشگران بین‌المللی از طریق حمل و نقل هوایی لازم است در تحلیل‌های کلان به حمایت اساسی حمل و نقل هوایی از صنعت گردشگری و مشاغل وابسته به آن نیز اشاره کرد. این کارشناس صنعت هوانوردی اظهار کرد: نتیجه بررسی‌های مطالعات اعلام شده در بخش‌های مختلف دنیا نیز به این صورت است. یادآوری می‌شود تعداد مشاغل مستقیم، غیرمستقیم، القایی در صنعت هوانوردی به همراه مشاغل مورد حمایت در صنعت گردشگری از طریق حمل و نقل هوایی در سال میلادی جاری بالغ بر 69 میلیون و 568 هزار نفر و میزان ارزش افزوده ناخالص تولیدی آن در اقتصاد جهانی نیز بیش از ٣١٤٢ میلیارد دلار برآورد شده است.
عضو سابق هیات‌مدیره و معاون سابق برنامه‌ریزی شرکت فرودگاه‌های کشور گفت: یکی از گرفتاری‌های کشور به ویژه در شرکت هواپیمایی ملی عدم تناسب نیروی انسانی موجود با ناوگان هوایی است که باید در کشور وجود داشته باشد. شرکت هواپیمایی جمهوری اسلامی با نیروی انسانی فعلی خود (حدود 11 هزار نفر) و البته به روز کردن خلبانان خود برای پرواز با هواپیماهای جدید شاید ظرفیت اداره حدود 100 فروند هواپیما را داشته باشد.
باید توجه داشت که تعداد نیروی انسانی هر کدام از شرکت‌های هواپیمایی متناسب با تعداد هواپیماها بیشتر شود.
محمدرضا عبدالرحیمی ادامه داد: در صورتی که بخواهیم بر اساس نوع و مدل هواپیماها نیروی انسانی استخدام کنیم باید روندی که هواپیمایی امارات در پیش گرفته است را دنبال کنیم.
در حال حاضر هواپیمایی امارات صاحب 259 فروند هواپیما است و در عین حال، بیش از 54 هزار نفر کارمند در بخش‌های مختلف خود دارد.
اگر بخواهیم نیروهای شرکت هواپیمایی امارات را براساس تعداد هواپیماهایی که تحت اختیار دارد، بررسی کنیم می‌بینیم که 24 هزار و 440 نفر به عنوان خدمه کابین، خدمه پروازی 4169 نفرة مهندسان 3392 نفر و 13 هزارو 771 نفر در سایر بخش‌های مربوط به این شرکت هواپیمایی مشغول به کار هستند که مجموع آنها 45 هزار و 772 نفر می‌شود.
این فعال هوانوردی ادامه داد: این شرکت علاوه بر شعبه‌های داخل امارات دارای ایستگاه‌هایی در خارج و در کشورهای دیگر است که هم نماینده‌های شرکت امارات و هم نیروهای محلی در این ایستگاه‌ها فعالیت می‌کنند که مجموع آنها 5856 نفر است که کارمندان این شرکت هواپیمایی در مجموع با نیروهایی که در بخش قبل به آنها اشاره شد به 51 هزار و 628 نفر می‌رسد.
عبدالرحیمی افزود: از سوی دیگر، شرکت هواپیمایی امارات شرکت‌های تابعه‌یی نیز دارد که مجموع نفراتی نیز که در این شرکت‌های تابعه کار می‌کنند 13 هزار و 771 نفر است که اگر با کارمندان شعبه‌های داخلی و ایستگاه‌های خارجی شرکت امارات جمع شوند 64768 نفر می‌شوند.
هنگامی که به این تناسب در شرکت هواپیمایی امارات نگاه می‌کنیم متوجه می‌شویم که این تعداد در مقایسه با 259 فروند هواپیمایی که 15 فروند آن هواپیمای باری و 244فروند هواپیمای مسافری که در ناوگان هوایی این شرکت وجود دارد بسیار زیاد است.
وی ادامه داد: در صورتی که تعداد 64768 کارمندی که در کل ایستگاه‌های و شعبات شرکت هواپیمایی امارات در در داخل امارات و در کشورهای خارجی کار می‌کنند تقسیم کنیم به عدد 176 می‌رسیم که نشان می‌دهد هر فروند هواپیمای تحت مالکیت شرکت هواپیمایی امارات برای بیش از 170 نفر اشتغال ایجاد می‌کند البته این نکته را نیز باید در نظر داشت که عمده هواپیماهای تحت مالکیت شرکت هواپیمایی امارات پهن‌پیکر و بزرگ هستند.
عضو سابق هیات‌مدیره و معاون سابق برنامه‌ریزی و نظارت راهبردی شرکت فرودگاه‌های کشور تصریح کرد: اشتغال‌زایی توسط هواپیماهای خریداری شده به دلیل تفاوت نوع هواپیماهای خریداری شده با ناوگان شرکت هواپیمایی امارات نیز به احتمال بسیار زیاد متفاوت است اما موضوعی که در هر دو شرکت هواپیمایی مشترک است این است که ورود هر فروند هواپیمای جدید می‌تواند بر اساس نوع مدل و ظرفیت علاوه بر ایجاد اشتغال برای متخصصین هوایی (خدمه کابین و خدمه پرواز، تکنیسین پرواز، مهندسان برج مراقبت و...) بطور مستقیم برای تعداد بسیار زیادی نیز در شرکت‌های متبوعه و مرتبط با شرکت خریدار هواپیما شغل ایجاد کند. محمدرضا عبدالرحیمی همچنین با اشاره به اینکه نمی‌توان امنیت و ایمنی مردم و مسافران حمل و نقل هوایی را با اعداد نشان داد تاکید کرد: بیشترین و بزرگ‌ترین تاثیر خرید هواپیماهای جدید ایجاد ایمنی و امنیت در پروازهای داخلی و خارجی کشور است.
تعداد نفراتی که بطور مستقیم در بخش‌های مختلف هوانوردی مشغول به کار هستند
