گروه جهان|
ایالات متحده وارد شانزدهمین سال طولانی‌ترین نبرد خود در افغانستان شده با این حال هیچ نقطه پایانی برای این جنگ دیده نمی‌شود. گرچه جنگ امریکایی‌ها در افغانستان پس از نبرد ویتنام طولانی‌ترین و پرهزینه‌ترین جنگ این کشور است اما در کمال تعجب دو کاندیدای پیشتاز در انتخابات ریاست‌جمهوری در نخستین مناظره رو در رو اشاره‌یی به این موضوع نکردند. در واقع تاکنون نه هیلاری کلینتون دمکرات و دونالد ترامپ جمهوری‌خواه هیچ طرح و برنامه‌یی برای پایان این جنگ ارائه نکرده‌اند.
دولت وحدت ملی و مردم افغانستان هنوز توقع دارند که دو کاندیدا در مناظره بعدی خود که قرار است نهم اکتبر (یک‌شنبه) در ایالت میزوری برگزار شود، فارغ از نقطه نظرات خود درباره افغانستان در این باره صحبت کنند. به ویژه اینکه در شرایط فعلی داعش به طور گسترده در بخش‌های مختلف کشور ازجمله مناطق شرقی ظهور کرده است.
هیلاری کلینتون همواره یکی ازجمله دمکرات‌هایی بوده که سعی کرده از مبارزه علیه تروریسم در افغانستان حمایت کند. او همچنین ازجمله کسانی بوده که اکتبر ۲۰۰۳ به لایحه عملیات نظامی در عراق و افغانستان که ۸۶ میلیارد دلار هزینه داشت، رای مثبت داد. کلینتون ژانویه ۲۰۰۸ هم گفت که هرگز از افغانستان غفلت نخواهد کرد. کلینتون به همراه رابرت گیتس، وزیر دفاع وقت امریکا تمام قد از تصمیم واشنگتن برای اعزام نیروهای بیشتر به افغانستان حمایت کرد.
وی همواره حمایت خود را از زنان افغان اعلام کرده است. اما گویی شرایط تغییر کرده است. از زمانی که هیلاری کلینتون رسما به عنوان کاندیدای کرسی ریاست‌جمهوری در امریکا انتخاب شد نام افغانستان را به ندرت می‌توانید از زبان او بشنوید. حتی وقتی به صفحه اینترنتی او در بخش امنیت ملی مراجعه می‌کنید تنها یک جمله واقعا کوتاه را می‌بینید:«تعهد ما به افغانستان در راستای دموکراسی و امنیت است.»
او چهار ماه پیش هم در جریان سخنرانی مهم خود در رابطه با سیاست خارجی، جایی که باید نامی از افغانستان برده می‌شد اصلا یادی هم از افغانستان نکرد. مسائل دیگری که او در این اواخر بیان کرده هم چندان مهم نبوده و نتوانسته به نحوی به دولت و مردم افغانستان نویدی حمایت بدهد. «اگر ما چیزی از ۱۵سال نبردمان در افغانستان و عراق آموخته باشیم، این است که باید بگذاریم تا مردم و ملت‌ها خود امنیت جوامعشان را تامین کنند. ما می‌توانیم کمک کنیم و باید این کار را انجام دهیم اما نمی‌توانیم جایگزین آنان شویم.» این سخنان کلینتون در نوامبر سال گذشته درشورای روابط خارجی است. از این گفته‌ها چنین برمی‌آید که افغان‌ها باید به روی پای خود بایستند و از ایالات متحده توقع نداشته باشند که در بلندمدت جایگزین آنان شده و امنیت شان را تامین کند. دونالد ترامپ جمهوری‌خواه هم هیچ علاقه‌یی به مباحث افغانستان از خود نشان داده است. ترامپ در رابطه با پیمان ناتو هم که نقش یکی از هم‌پیمانان قوی ایالات متحده را در مبارزه علیه تروریسم در منطقه ایفا می‌کند نه تنها ایده حمایتی ندارد بلکه معتقد است که چنین پیمان‌ها هزینه‌های اضافی را به این کشور تحمیل
می‌کنند. به اعتقاد دونالد ترامپ، ناتو و ۲۸ متحد دیگر آن سهم خود را به خوبی ادا نمی‌کنند. او در عین حال از ناتو خواسته تا به ایالات متحده به خاطر دفاع از این نهاد پول بپردازد و مهم‌تر اینکه ترامپ خواستار از بین رفتن سازمان ناتو در مجموع شده است چراکه به گفته او این نهاد هیچ توجهی به جنگ علیه تروریسم ندارد.
این نامزد جمهوری‌خواه تاکنون هیچ نظری درباره مبارزه علیه تروریسم در افغانستان و هزینه هنگفتی را که رای‌‌دهندگان امریکایی و مردم افغانستان در ۱۶سال گذشته پرداخته‌اند، نداشته است. او اکتبر ۲۰۱۵ جنگ افغانستان را نبردی به هم ریخته خوانده اما تاکید کرده بود، ادامه حضور نظامی امریکا در افغانستان ضروری است. با این حال تنها چند هفته بعد در نوامبر ۲۰۱۵ خروج نیروهای امریکایی از افغانستان را اشتباهی محض خواند. باید به این نکته هم اشاره کرد که دونالد ترامپ در سال ۲۰۱۳ در حساب توییتر خود چنین نوشته بود: «بیایید تا از افغانستان خارج شویم. نیروهای نظامی ما توسط افغان‌های که خودمان آموزش می‌دهیم و میلیاردها دلاری که صرف این کشور می‌کنیم، کشته می‌شوند. این بی‌معنی است! بیایید امریکا را دوباره بسازیم.»
ترامپ در جریان مبارزات درون حزبی خود گفته بود که رفتن به افغانستان از همان ابتدا یک اشتباه محض بود سپس انکار کرد که چنین چیزی را حتی گفته است. او بعدها با انکار سخنان قبلی‌اش گفت: «هرگز چنین چیزی را نگفته‌ام. افغانستان یک دیگچه متفاوت است. افغانستان در کنار پاکستان قرار دارد و یک دروازه ورودی برای ورود به این کشور هسته‌یی است. باید مراقب مسائل هسته‌یی در پاکستان بود. مهم‌ترین مساله موضوع سلاح هسته‌یی در پاکستان است. به هر حال بدون توجه به تسلیحات هسته‌یی تمام این مسائل یک مسابقه کاملا متفاوت است.» اینها تماما سخنان ترامپ در اکتبر ۲۰۱۵ است. او همچنین گفته بود:«آیا من چیزهایی که در آنجا (یعنی افغانستان) می‌گذرد را دوست دارم؟ نخیر! فکر می‌کنم در ابتدا این مهم است تا ما حضور خود را در آنجا حفظ کنیم. پس همان حضور پنج هزار نفری که در موردش حرف زده می‌شود باید در آنجا حفظ کرد.»
از بیانیه‌های ضد و نقیض ترامپ درباره افغانستان چنین برداشت می‌شود که دولت وحدت ملی نباید به سخنان او به اندازه سخنان جورج بوش، رییس‌جمهوری سابق، یا باراک اوباما، رییس‌جمهوری فعلی ایالات متحده باور داشت و چندان اتکا کرد چراکه او شخصیت کاملا متفاوتی است و تمام موضوعات را در مجموع خلاف نظر رییس‌جمهوری فعلی و پیشین ایالات متحده می‌بیند.
هزینه نبرد امریکا در افغانستان
افغانستان کشوری است که هزینه جنگ در آن خلاف تصور همه به حدی بالا رفته که هیچ کس پیش‌تر پیش‌بینی آن را نکرده بود. از آغاز حضور نیروهای امریکایی در افغانستان یعنی در سال ۲۰۰۱میلادی تاکنون نزدیک به 715میلیارد دلار صرف نبرد در این کشور شده و تنها برای سال مالی ۲۰۱۵میلادی 35.1میلیارد دلار برای افغانستان بودجه تخصیص داده شده است. در عین حال 6.2 میلیارد دلار برای جنگ با گروه‌های داعش در نظر گرفته شده است. اما این آمار و ارقام حیرت‌آور به همین جا ختم نمی‌شود؛ چراکه نبرد عراق نیز یکی از پر هزینه‌ترین نبردها برای ایالات متحده بوده است. گفته شده این کشور از ابتدای 2003میلادی تاکنون حدود 817.8میلیارد دلار به علاوه تخصیص یک میلیارد دلار دیگر برای سال مالی ۲۰۱۵ هزینه کرده است.
نبرد امریکا علیه تروریسم در افغانستان نه تنها هزینه مالی را در برداشته بلکه مهم‌تر از همه، این جنگ جان هزاران تن از افراد غیرنظامی بی‌گناه، سربازان کشورهای مختلف که در این جنگ به خاطر سهم‌شان درآوردن صلح و ثبات در منطقه حضور داشتند را گرفته که در این میان نیروهای امنیتی و دفاعی افغانستان بیشترین هزینه را در این جنگ پرداخته‌اند.
به گفته ژنرال نیکلسون، فرمانده نیروهای ائتلاف در افغانستان تنها در ماه جولای ۲۰۱۶میلادی بیش از ۹۰۰تن از نیروهای نظامی افغانستان کشته شده‌اند. ژنرال نیکلسون گفته بود که شمار تلفات نیروهای امنیتی افغان در 6 ماه نخست ۲۰۱۶میلادی نسبت به سال گذشته افزایشی۲۰درصدی داشته است. در جریان ۲۰۱۵میلادی شمار تلفات نیروهای امنیتی افغان در مجموع به۲۰هزار تن می‌رسید. این رقم یکی از گزاف‌ترین بهایی است که ارتش افغانستان در چنین وضعیتی که تمامی اتکایش به کمک‌های بین‌المللی خارجی است، می‌پردازد. در کنار تلفات نیروهای امنیتی افغان نیروهای خارجی نیز تلفاتی را متقبل شده‌اند که این رقم از آغاز سال ۲۰۰۱ میلادی تاکنون شامل ۳۵۲۰ تن می‌شود که ازجمله این افراد ۲۳۸۴تن آنان را نیروهای امریکایی ۴۵۵ تن را نیروهای بریتانیایی و ۶۸۱ تن دیگر آن را نیروهای کشورهای مختلف تشکیل می‌دهد.
در افغانستان از آغاز سال ۲۰۰۱ الی ۲۰۱۴میلادی بیش از ۲۶هزار غیرنظامی در جنگ کشته و 29هزار و 900 تن دیگر زخمی شده‌اند. همچنین بیش از 91هزار تن از افغان‌ها که شامل غیرنظامیان، سربازان و شورشیان می‌شوند نیز در درگیری‌ها کشته شده‌اند. کسانی که به صورت غیرمستقیم در خشونت‌های این جنگ‌ها کشته شده‌اند شامل ۳۶۰هزار تن دیگر می‌شود.
توافقنامه صلح دولت و حزب اسلامی
از انتخابات ریاست‌جمهوری امریکا و بی‌توجهی کاندیداها به مساله افغانستان که بگذریم آنچه که اخبار این کشور را بار دیگر در سطح جهان مطرح کرد صلح تاریخی دولت افغانستان با حزب اسلامی به رهبری گلبدالدین حکمتیار بود، صلحی که پس از ماه‌ها تلاش و مذاکره با نمایندگان حزب اسلامی در افغانستان امضا شد. اشرف غنی و حکمتیار این توافقنامه را از طریق تماس زنده ویدیویی که از سوی تلویزیون ملی افغانستان به شکل زنده پخش می‌شد در حضور رهبران گروه‌های مختلف جهادی امضا کردند.
اگر نگاهی به سال‌های ۱۹۹۰ بیندازیم تاریخ گواه چنین توافق‌هایی میان رهبران مخالف حکومت بالاخص با حکمتیار بوده است. پس از سقوط دولت نجیب‌الله در سال ۱۹۹۲ حکمتیار و دیگر جنگ‌سالاران، جنگ داخلی را در افغانستان آغاز کردند که به کشته شدن۵۰ هزار تن تنها در کابل انجامید. حکمتیار پیش از این نیز بارها با دولت افغانستان صلح کرده اما هیچ یک پایدار نبوده با این حال گفته می‌شود که این نخستین معاهده صلحی است که میان دولت وحدت ملی و رهبر حزب اسلامی پس از شکست حکومت طالبان در سال ۲۰۰۱میلادی به امضا می‌رسد و می‌توان امید داشت که بیش از معاهدات قبلی دوام بیاورد.
منبع: خامه پرس افغانستان
