علی لاریجانی، رییس مجلس دهم میگوید: تکلیف شوراها روشن نیست و هر کسی هر جوری که میخواهد آن را به جهتهای مختلف سوق میدهد و این مساله به هیچ عنوان به نفع کشور نیست. علی لاریجانی که در سیامین جلسه شورای عالی استانها سخن میگفت به این شورا توصیه کرد که به موضوعات حاشیهیی نپردازند. او از تلاش مجلس برای حل چالشها تا یک سال آینده خبر داد و افزود: در اصول هفتم و صدم قانون اساسی، جایگاه شوراها از حیث ورود به نظام تصمیمگیری و در بعد نظارتی تعریف شده است اما اصول دیگری نیز وجود دارد که شورای نگهبان در زمان تصمیمگیری بر آن تکیه میکند. مجلس بخشی از کارهای اجرایی را برعهده شوراها و شهرداریها گذاشته که با مخالفت شورای نگهبان مواجه شد. در ادامه لاریجانی با اظهار امیدواری از اینکه مسیر اداره کشور به سمت خروج از تمرکز پیش برود، تصریح کرد: تمرکز به نفع کشور نیست اما برای حرکت به این سمت باید مطالعات بیشتری صورت گیرد.
او خاطرنشان کرد که یکی از دیدگاههایی که قبلا مطرح شد با تکیه بر چارچوب قانون اساسی، نظام را شامل سه قوه و رهبری که در رأس آنهاست میداند لذا در این دیدگاه شوراها بیشتر جنبه نظارتی داشته و جایگاه اجرایی ندارند براساس این دیدگاه حتی شهردار نیز نمیتواند با نظر شورا انتخاب شود. براساس دیدگاه دوم، امور محلی و شهری به شوراها و مردم واگذار میشود و باید تلاش شود که به لحاظ بودجه امکانات پایداری برای شوراها فراهم کنیم به نحوی که دخالت دولت در حوزه مسائل سیاسی و امنیتی بوده و مسائل فرهنگی، بهداشتی و اجتماعی واگذار شود. یک بار قانونی براساس دیدگاه دوم از مجلس گذشت که اختیارات زیادی به شوراها و شهرداریها میداد که با ایراد شورای نگهبان مواجه شد.
رییس مجلس شورای اسلامی همچنین در بخش دیگری از سخنرانی خود با بیان اینکه دیدگاهی که اختیارات زیادی به شورا میدهد، طرفداران زیادی دارد، ابراز کرد: این مساله لوازم زیادی میخواهد که وجود مجلسهای محلی و تغییر در ساختار دولت از آن جمله است زیرا وزیر نمیتواند هم برنامهریزی کرده و هم مسوولان اجرایی را انتخاب کند و این بخش را باید واگذار کند لذا انتخاب این دیدگاه تغییر عمدهیی میخواهد و حتی شاید تغییر در قانون اساسی نیاز باشد؛ بنابراین، این دیدگاه هم مانند دیدگاهی که در آن شوراها بیشتر جنبه نظارتی داشته و جایگاه اجرایی ندارند، مشکلاتی را به دنبال دارد. لاریجانی با تاکید بر اینکه باید راه میانهیی را انتخاب کنیم، یادآور شد: ضروری است ضمن رعایت قانون اساسی جایگاه شوراها را ارتقا دهید که این کار سازوکار خاصی را میخواهد و باید بحث جدی درباره مبانی قانونی شوراها داشته باشیم و آن را ساماندهی کنیم. وی با اشاره به بودجه پایدار برای شهرداریها بیان کرد: بعید میدانم که هیچ شورا و شهرداری از درآمد پایدار بترسد لذا باید به لحاظ پایهیی وضعیت حقوقی شوراها مشخص شود.
شوراها برخی مواقع موفق و برخی مواقع ناموفق بودهاند
رییس قوه مقننه تصریح کرد: شوراها برخی مواقع موفق و برخی مواقع ناموفق بودهاند. گاهی شوراها به دلیل عدم اطلاع از قانون مرتکب تخلف میشدند که مصوب شد سازوکاری در مجلس ایجاد شود تا مصوبات شوراها مورد بررسی قرار بگیرد. وی آشنایی با قوانین حوزه کاری برای هر یک از اعضای شورا را از موارد ضروری در جهت ارتقای جایگاه شوراها دانست و اضافه کرد: با پذیرش دیدگاه میانه، شوراها فعالیت خود را ادامه میدهند و در برخی مسائل نیز محدودیت دارند لذا باید تا آنجا که میتوانید، منابع پایدار برای شوراها و شهرداریها ارائه کنید.
رییس مجلس شورای اسلامی گفت: هر دو دیدگاه مطروحه درخصوص جایگاه شوراها تعارضات حقوقی دارند و نیازمند بررسی هستند، آمادگی دارم که به مرکز پژوهشهای مجلس بگویم؛ کارگروهی تشکیل داده و از شورای نگهبان هم بخواهم جمعبندی درخصوص بحث شوراها داشته باشد تا به نتیجه مشترک برسید. همچنین تلاش میکنیم که معاونت قوانین مجلس کتابی تهیه کند که محتوای آن قوانینی باشد که شوراها و شهرداریها با آن سروکار دارند تا اعضای شوراها از قوانین اطلاع داشته باشند.
به گزارش ایلنا وی با اشاره به شکل دادن به اقتصاد مقاومتی و توسعه همه جانبه کشور تاکید کرد: ضرورت دارد در این راستا به بخشهای خاص آسیب دیده کشور ازجمله روستاها بیشتر توجه شود زیرا یکی از معضلات فعلی کشور آن است که تعداد زیادی از روستاییان به دلیل فقدان امکانات اقتصادی به شهر مراجعه میکنند لذا درحال حاضر نسبت جمعیت روستا به شهر 30 به 70 شده است.
رییس مجلس با تاکید بر اینکه این نرخ جمعیتی در روستا و شهر نشانگر وجود مشکل اقتصادی در مناطق روستایی است، خاطرنشان کرد: مشکل روستاها آب، برق و بهداشت نیست بلکه مناطق روستایی چرخه اقتصادی مطلوب ندارند بنابراین روستاییان به شهر میآیند و از آنجا که در شهرها هم امکانات خوبی برایشان مهیا نیست؛ حاشیهنشین شده و این موضوع مشکلات دیگری را ایجاد میکند لذا باید به سمت حل مشکلات روستاها حرکت کنیم.
او همچنین با اشاره به خشکسالی کشور اذعان کرد: در تغییرات اقلیمی نیز کشور ما در منطقه خشک قرار گرفته و ما متاسفانه مطالعات کافی برای استفاده درست از امکانات بخشهای مختلف کشور نداشتهایم. طرحی در دستور کار مجلس قرار دارد که براساس آن با کمک بخش خصوصی در روستاها سازوکاری برای سرمایهگذاری و مزایای روستایی انجام شود.