گروه بورس علی رمضانیان
10سال از آغاز پروژه سهام عدالت گذشته است و 49میلیون نفر دارای برگه سهام عدالت هستند، اما برگه‌های در دست این 49میلیون نفر قابلیت معامله و خریدوفروش را ندارد زیرا آزاد‌سازی آن دارای مشکلات قانونی و مالی است و اگر این مشکلات حل شود تازه بعد از سال 95 سازمان خصوصی‌سازی می‌تواند 50درصد آن را آزاد کند. زیرا مختاری معتقد است که اگر لایحه تغییرات قانون در مجلس تصویب شود باید 42هزار میلیارد از سودها واریز شود که تاکنون حدود 19هزار میلیارد تومان از سود شرکت‌های سرمایه‌پذیر واریز شده است بنابراین در صورت تصویب لایحه در مجلس آزاد‌سازی 50درصدی اتفاق خواهد افتاد. اسماعیل مختاری دولت‌آبادی، مدیرکل دفتر امور سهام عدالت سازمان خصوصی‌سازی در گفت‌وگو با «تعادل» مشکلات آزاد‌سازی سهام عدالت را مورد بازبینی قرارداده است.
از ابتدای طرح واگذاری سهام عدالت، گفته می‌شد که ظرف یکی،دوسال آینده، آزاد‌سازی سهام عدالت صورت می‌گیرد و الان 10سال از شروع پروژه سهام عدالت گذشته و اتفاقی نیفتاده است، دلیل این تاخیر چیست؟
2دلیل عمده وجود دارد یکی به ایراد قانونی مربوط می‌شود و دلیل دیگر عدم وصول مطالبات است. در خصوص علت اول سازمان خصوصی‌سازی لایحه‌یی تنظیم کرد تا به مجلس ارسال کند و در مورد علت دوم هم باید گفت که قرار بود 42هزار میلیارد از سود شرکت‌های سرمایه‌پذیر سهام عدالت واریز شود که تاکنون تنها 14هزار میلیارد تومان آن اخذ شده است.
آیا لایحه مورد اشاره مربوط به تغییرات مواد 34 تا 38 اصل 44 قانون اساسی است ؟
بله، مواد 34 تا 38 این قانون قابلیت اجرایی مناسب را ندارد زیرا در تاریخ 25/3/87 این قانون تصویب و در 31/4/87 ابلاغ شد از آن تاریخ تا 01/05/1392 دولت‌های نهم و دهم و یازدهم نتوانستند به دلیل ایرادات قانونی بحث آزاد‌سازی را انجام دهند مثلا در ماده 37 آمده است که باید به تناسب واریز سود، آزاد‌سازی صوت گیرد ولی عملا اتفاق نیفتاد، بنابراین دولت یازدهم درصدد این برآمد که اگر قانون ایراد دارد آن را اصلاح کند و چندین هزار ساعت جلسات متعدد برگزار کرد و کار کارشناسی انجام داد. هیات عامل و مدیران سازمان خصوصی‌سازی، وزارت اقتصاد، مشاوران ارشد وزارت اقتصاد و حتی مشاوران محترم ریاست‌جمهوری نیز در این مساله ورود کردند تا سهام عدالت به سرانجام خوبی برسد و در همین راستا دولت سهام عدالت را در 8پروژه برتر خود به عنوان ابرپروژه معرفی کرد و توانست کار عظیمی در این زمینه انجام دهد. دولت یازدهم به دنبال آن است که تسهیل در امر آزاد‌سازی صورت گیرد و درنظر داشته باشد که قرار شد 42هزار میلیارد تومان پول جابجا شود و این پول شرکت‌ها، مردم و دولت است و اگر مدیریت نشود یک تهدید برای آینده خواهد بود و اگر درایت شود یک فرصت خواهد بود،
بنابراین دولت تمام هم خود را در حل معضل سهام عدالت معطوف کرده است بنابراین دولت لایحه‌یی را تنظیم کرد تا به مجلس بفرستد و ایرادات قانونی آن را رفع کند.
آیا همان لایحه‌یی است که در سال 93 مطرح شد و در مجلس برگشت خورد؟
این لایحه تاکنون به مجلس نرفته و به دلیل کار کارشناسی بیشتر در دولت ماند و با تاخیر به مجلس می‌رود تا لایحه دقیق‌تری ارسال شود.
در حال حاضر برخی تعاونی‌ها به لایحه مذکور ایراداتی وارد کردند مثلا در خصوص ایجاد صندوق ATF موفق نیستند، یا اینکه مردم به‌عنوان صاحبان اصلی سهام و شرکت تعاونی‌ها به عنوان رابط مردم و سازمان در این بین نقشی ندارند آیا این اعتراضات را مدنظر قرار دادید؟
صندوق ATF صندوقی بود که سازمان بورس پیشنهاد داد تا راه‌اندازی شود برای سهام عدالت چون آنها معتقدند که می‌تواند بهترین روش عرضه و تقاضا را مدیریت کند و معامله را تسهیل کند همچنین این صندوق‌ها دارای بازارگردان هستند و می‌توانند بازار را کنترل کنند. فرض کنید فردا سهام عدالت آزاد شود و49میلیون نفر میخواهند سهام خود را بفروشند و به دلیل کارشناس نبودن درصد بیشتر مردم بر اساس یک شایعه همه میخواهند فلان سهم را بفروشند در آن زمان چه اتفاقی خواهد افتاد، ناگهان متوجه می‌شوید که فلان شرکت دارای صدها میلیون صف فروش شده است یا بالعکس، بنابراین صندوق‌های ATF به دلیل داشتن بازارگردان این هیجانات را با ورود بانک‌ها، بیمه و بقیه سرمایه‌گذارهای بازار کنترل می‌کند و اگر تعاونی‌ها پیشنهاد جدیدی دارند، ارایه کنند تا کار کارشناسی روی آن انجام گیرد و اگر سازمان بورس بپذیرد مانعی برای اجرایی شدن آن وجود ندارد.
برای کسانی که سهام عدالت را نگرفتند آیا برنامه‌یی دارید؟
در لایحه جدید سازمان، برای تمامی افراد کشور با هر جمعیتی طرحی تنظیم شده تا سهام خود را دریافت کنند و اگر مجلس آن را تصویب کند مابقی جمعیت کشور از سهام عدالت برخوردار خواهند شد.
آیا می‌توان تاریخ دقیق آزاد‌سازی سهام عدالت را اعلام کرد ؟
پیش‌بینی می‌شود که در پایان سال 95 به رقم 50درصد از مطالبات برسد. توجه داشته باشید که در 8سال گذشته تنها 37درصد از سودها اخذ شده است و اگر این 2سال را با احتساب وضعیت خوب شرکت‌ها برآورد کنیم که تقریبا تا50درصد این مطالبات وصول شود زیرا امسال شرکت‌های سرمایه‌پذیر در سهام عدالت 5000میلیارد تومان سود برآورد کردند که ممکن است 10تا 20درصد آن برای افزایش سرمایه و اندوخته و غیره در نظر گرفته شود و اگر حدودا 4000میلیارد تومان برای سال 93 و سال 94 به حساب ما واریز کنند و همچنین اگر تخفیفات را در نظر بگیریم، می‌شود حدودا 19هزار میلیارد چون تاکنون رقم 14360میلیارد تومان واریز کردند که باید 42هزار میلیارد دلار واریز می‌کردند بنابراین تا 50درصد برآورد اخذ سود وصول شده وخصوصی‌سازی توان آزاد‌سازی 50درصد را دارد و این کار را انجام خواهد داد. یعنی در ابتدای سال 96 ، 50درصد از سهام عدالت آزاد خواهد شد.
