بورس کالا در هفته گذشته رویدادها و اظهارنظرهای پیرامون بورس کالای ایران صورت گرفت که آغاز عرضه ذرت دانه‌یی ۵ استان در قالب گواهی سپرده کالایی، اعلام رقم بی‌سابقه معامله گندم در بورس کالا و شفاف‌سازی معاملات عرضه شیرخام از مهم‌ترین آنها بود.
به گزارش «تعادل» در بین اخبار منتشر شده اعلام عرضه گندم و میزان خریدو فروش این محصول استراتژیک که همواره با حواشی متعددی رو‌به‌روست. به نظر می‌رسد تعیین تکلیف قیمت و نوع خرید تضمینی این محصول با مکانیسم بورس کالا توانسته مشکل بزرگی را از دوش دولت و وزارت جهاد کشاورزی بردارد و بازار دلالی که در سالیان نه چندان دور بر این محصول حاکم بود به دست فراموشی سپرده شود
رقم بی‌سابقه معامله گندم در بورس کالا
در این باره مدیرعامل شرکت بورس کالای ایران در خصوص آخرین آمار ازعرضه گندم در بورس کالا از ابتدای سال جاری تاکنون گفت: از ابتدای سال جاری رقمی حدود ۷۱۴هزار تن گندم در بورس کالا مورد معامله قرارگرفته که این رقم، رقم بی‌سابقه‌یی در بورس است که با همکاری شرکت بازرگانی دولتی ایران و وزارت جهاد کشاورزی تصمیم گرفته شد از ظرفیت بورس برای عرضه این محصول استفاده شود.
حامد سلطانی‌نژاد با تاکید بر اینکه از مقدار گندم عرضه شده در بورس کالا حدود ۵۳هزار تن گندم دوروم و ۵۹۸ هزارتن گندم خوراکی است، بیان کرد: در این میان بیش از ۶۵ هزارتن از این گندم نیز به صادرات اختصاص پیدا کرده و بخشی از آن نیز گندمی بوده که برای ساخت مشتقات گندم در داخل کشور فروخته شده است که نشان می‌دهد محصول کاملا یک محصول بورسی است و ظرفیت قابل ملاحظه‌یی برای عرضه آن در بورس وجود دارد.
وی ادامه داد: طبق برنامه‌ریزی‌های صورت گرفته حمایت‌ها از این محصول در قالب ساز و کار بورس با همکاری وزارت جهاد کشاورزی صورت می‌گیرد.
مدیرعامل بورس کالا با تاکید بر اینکه کشاورز با فروش محصول خود در بورس به مساله کیفیت توجه می‌کند، خاطرنشان کرد: طی سال‌های اخیر به کیفیت محصولات کشاورزی توجه کرده‌ایم و به‌سمت کیفی شدن محصولات پیش می‌رویم و بهترین معیار برای کیفیت محصول این است که محصولات را بازاری کنیم و بازار با قیمتگذاری کیفیت را مشخص کند.رییس مرکز اصلاح نژاد و بهبود تولیدات دامی وزارت جهاد کشاورزی گفت: عرضه شیرخام در بورس کالا محل خوبی برای شفاف‌سازی معاملات به ویژه در بخش کشاورزی است. محمدرضا ملاصالحی در پاسخ به اینکه با توجه به فسادپذیر بودن شیر چه روش‌هایی برای فروش آن در بورس کالا وجود دارد، خاطرنشان کرد: قطعا روش‌های مختلفی را می‌توان برای عرضه این محصول در نظر گرفت که یکی از آنها گواهی سپرده است. مضاف بر آنکه ما این تجربه را برای محصولاتی همچون جوجه یک‌روزه و تخم‌مرع نیز در بورس کالا داشته‌ایم. وی به مزیت‌های عرضه شیر در بورس کالا اشاره کرد و افزود: به عنوان مثال خریداران از قبل مقدار نیاز و زمان عرضه را اطلاع دارند و دامدار نیز می‌داند که چه میزان شیر را با چه قیمتی به فروش رسانده است.
انسجام در زنجیره تولید زعفران
مدیرعامل شرکت زرین زعفران مشرق زمین هدف از عرضه زعفران در بورس کالا را ارتقای جایگاه محصولات کشاورزی دانست و گفت: با توجه به اینکه ایران مقام اول جهانی را در عرضه این کالای ارزشمند داشته و کالای مطرح کشور در حوزه بازار کشاورزی در دنیاست، به دنبال عرضه این محصول در بورس کالا هستیم. غلامرضا کریمی از ارائه پیشنهاد راه‌اندازی ۳ نماد معاملاتی جدید در بازار زعفران بورس کالا خبر داد و گفت: علاوه بر دو نماد باز رشته بریده ممتاز و پوشال مرغوب در نظر داریم نماد معاملاتی زعفران نگین، پوشال معمولی و زعفران دسته را نیز در بورس کالا داشته باشیم که در این زمینه الزامات موردنیاز فراهم است و امیدواریم طی روزهای آتی امکانات لازم برای آن فراهم شده و به زودی نمادهای مذکور نیز در بورس کالا ثبت و مورد معامله قرار گیرند.
وی عرضه زعفران در بورس را برای شفافیت قیمتی آن موثر دانست و گفت: در حال حاضر میانگین تولید زعفران ۴کیلو در هر هکتار است که امیدواریم این میزان به 8کیلو افزایش یابد. ضمن اینکه با عرضه در بورس برمبنای قیمت‌های فعلی امکان دوبرابر کردن درآمد کشاورزان را داریم و تحقق این امر در بورس کالا می‌تواند کشاورزان را به سمت دلگرمی بیشتر سوق دهد. وی عنوان کرد: بهترین راهکار برای قانونمند و یکپارچه شدن بازار زعفران عرضه در بورس کالاست تا از این بستر برای امکان استمرار تولید، توزیع و صادرات محصولات کشاورزی در جهت انسجام و هدفمند شدن هرچه بیشتر استفاده شود.
قدرت پیش‌بینی
یک کارشناس بازار سرمایه گفت: با توجه به ابزارهایی که در بورس کالا طی سال‌های اخیر ایجاد شده است می‌توان از ظرفیت این بورس برای پیش‌بینی‌پذیر کردن بازارها استفاده کرد زیرا از جمله کارکردهای بازارهای متشکل همچون بورس کالا، ساماندهی عرضه و تقاضا، شفافیت قیمت و شفافیت اطلاعاتی و تحلیل است. حمید میرمعینی گفت: با وجود ابزارهایی که در بازارهای بورسی به خصوص بورس کالا ایجاد شده است خریداران و فروشندگان می‌توانند خودشان را برای آینده آماده کرده و از ابزارهای موجود که امکان معامله محصولات در آینده را می‌دهند، استفاده کنند تا در تامین منابع با مشکل مواجه نشود و بر اساس روند عملیاتی شرکت‌ها، ریسک نوسانات آینده پوشش داده شود.
وی ادامه داد: بنابراین ابزارهایی که در سال‌های اخیر در بورس‌های کالایی ایجاد شده است بسیار تاثیرگذار بوده و عمدتا برای اقدام فعلی و بر اساس پیش‌بینی آینده است لذا در حال حاضر این امکان در بورس‌ها ایجاد شده است که با استفاده از ابزارهای مشتقه بتوانند منافع خود را در آینده تامین کرده و خود را از ریسک‌های نوسان قیمت پوشش دهند.
میرمعینی اضافه کرد: علاوه بر این در سال‌های اخیر ابزارهایی همچون قراردادهای آتی، اختیار خرید، اختیار فروش و قرارداد سلف ایجاد شده است که می‌تواند نوسانات نرخ‌هایی که احتمال دارد درآینده اتفاق بیفتد را پوشش دهد.
مرجع قیمت سکه
مدیر معاملات کالایی کارگزاری بانک پاسارگاد در خصوص تعیین قیمت سکه با معامله گواهی سپرده در بورس کالا گفت: استفاده از صندوق‌های طلا که پرتفویی متشکل از گواهی‌های سپرده سکه طلا دارند، باعث ایجاد شفافیت بیشتر در معاملات و کشف قیمت عادلانه‌تر برای طلا می‌شود.
محسن ایزدی افزود: نقدشوندگی بیشتر واحدهای صندوق نیز دیگر مزیت صندوق‌های طلاست تا برمبنای آن، خریداران در هر زمان که تمایل دارند بتوانند نسبت به نقد کردن آن اقدام کنند. وی ادامه داد: هزینه معاملاتی پایین‌تر برای سرمایه‌گذاران و امکان انباشت ثروت معامله‌گران خرد و سرمایه‌گذاری در دارایی‌هایی با ارزش بیشتر نیز دیگر ویژگی‌های آنهاست. با رشد حجم معاملات صندوق‌های طلا در بازار و استقبال معامله گران از این صندوق‌ها، این بازار به کمک گواهی‌های سپرده سکه طلا می‌تواند به عنوان مرجع قیمتگذاری شناخته شود.در هفته گذشته و در راستای اجرای مصوبه هیات دولت مبنی بر معامله کل ذرت تولید داخلی کشور در بورس کالای ایران در قالب طرح قیمت تضمینی، عرضه ذرت دانه‌یی ۵ استان در قالب گواهی سپرده کالایی در بورس کالای ایران آغاز شد. به این ترتیب در روز چهارشنبه نماد معاملاتی ذرت دانه‌یی ماده ۳۳ از استان کرمانشاه با نماد «ذرت۹۶۱۱-۶۰» بازگشایی و ۱۶ تن ذرت به قیمت ۸۱۵ تومان برای هر کیلوگرم معامله شد. پس ازگشایش نخستین نماد معاملاتی ذرت ماده ۳۳ از انبار صفری کرمانشاه، قرار است در روزهای آینده سایر انبارهای در حال پذیرش در بورس کالای ایران در این استان و سایر استان‌های مشمول گواهی سپرده کالایی فعالیت خود را آغاز خواهند کرد.
ثبات عرضه محصولات پتروشیمی
معاون وزیر نفت در امور پتروشیمی ایجاد ثبات و تداوم عرضه محصولات پتروشیمی در بورس کالا را از محورهای توسعه صنایع تکمیلی پتروشیمی عنوان کرد. مرضیه شاهدایی در مورد محورهای توسعه صنایع تکمیلی گفت: ایجاد ثبات و تداوم عرضه محصولات پتروشیمی در بورس کالا، پیگیری عقد قراردادهای بلندمدت تامین خوراک، افزایش توان خرید صنایع پایین‌دستی با کمک به تامین منابع مالی و فروش اعتباری، طراحی فرصت‌های جدید سرمایه‌گذاری خارجی، کمک به توسعه بازارهای داخلی و صادراتی محصولات پایین‌دستی، پیگیری تولید گریدهای جدید و افزایش تولید گریدهای خاص مورد نیاز کشور، افزایش ۲۴درصدی مصرف مواد پتروشیمی در صنایع پایین دستی در سال ۹۶ از عمده‌ترین محورهای توسعه در این صنعت است.
ورود نهاده‌های دامی به بورس کالا
عضو کمیسیون کشاورزی مجلس گفت: ورود نهاده‌های دامی به بورس کالا نرخ را رقابتی کرده و بازار گوشت را به سمت شیب ارزانی گوشت حرکت می‌دهد لذا برای آرامش نرخ محصولات کشاورزی در بازار باید مقدمات ورود تولیدات کشاورزی به بورس کالا فراهم شود تا علاوه بر واردات، صادرات نیز به بورس کالا انتقال یابد.
حبیب‌الله نیکزادی‌پناه افزود: با بیان اینکه کاهش تعرفه واردات نباید قفل تعطیلی برسر در دامداری بزند، یادآورشد: توقف گرانی گوشت با ورود نهاده‌های دامی به بورس کالا امکان‌پذیر است.
عضو کمیسیون کشاورزی، آب ومنابع طبیعی مجلس گفت: اگر قرار است کاهش تعرفه واردات روی قیمت تمام شده گوشت تاثیر منفی بگذارد، به‌طور مستقیم تولید‌کننده داخلی متضرر خواهد شد.
کشف قیمت زنجیره فولاد
مهرداد اکبریان، رییس انجمن تولیدکنندگان و صادرکنندگان سنگ‌آهن ایران گفت: پیشنهادم این است که تمام محصولات سنگ‌آهنی به صورت الزامی وارد بورس کالا شود زیرا اگر قیمتگذاری تمام محصولات اعم از سنگ‌آهن، کنسانتره، گندله، آهن اسفنجی و حتی شمش فولاد در بورس کالا انجام شود، می‌توان تمام معاملات را به سمت این بازار سوق داد. وی افزود: در جریان تولید همواره دستوراتی صادر می‌شود که موجب تشویق برخی افراد یا اضمحلال افراد دیگر می‌شود، بنابراین ارزش افزوده به درستی محاسبه نمی‌شود. در حالی که این محاسبه در بورس کالا می‌تواند به درستی انجام شود.
وی ادامه داد: استفاده از پتانسیل‌های بورس کالا در کشور باید حمایت و تقویت شود و فرهنگ‌سازی در کشور انجام شود بنابراین اگر می‌خواهیم ارزش افزوده را ارج نهیم باید به دنبال کشف قیمت واقعی باشیم که هیچ جا به اندازه بورس‌کالا این امنیت قیمتگذاری را ایجاد نمی‌کند.
