الکساندر نواک: ایران آمادگی پیوستن به توافق دوحه برای عدم افزایش تولید را ندارد
گروه انرژی| حمید مظفر|
بازیگران صنعت نفت روز دوشنبه هفته جاری را در تقویم خود علامت زده‌اند. در این روز هیوستون امریکا میزبان 35امین کنفرانس سالانه CERAWeek است. کنفرانس سالانه‌یی که به همت شرکت iHS Energy برگزار می‌شود و در آن رهبران صنعت انرژی، متخصصان، مقامات دولتی و سیاستمداران، پیشگامان جوامع تکنولوژی، مالی و صنعتی حضور دارند. اگر نگاهی به فهرست مدعوین امسال بیندازیم اشخاص و مدیران عامل مهمی از شرکت‌های توتال، کونوکوفیلیپس، کاترپیلار، شرکت ملی نفت چین، جنرال‌الکتریک و زیمنس و وزیران منابع‌طبیعی کانادا و نفت و گاز هند و کارشناسان برجسته جهانی انرژی مانند دنیل یرگین و فاتح بیرول به چشم می‌خورند.
اما کنفرانس امسال در حالی برگزار می‌شود که در میز بازی نفتی جهانی اتفاقات تازه‌یی افتاده است. در روزهای گذشته وزیران بزرگ‌ترین تولیدکنندگان نفت جهان با هم دیدارهایی داشتند. علی‌النعیمی وزیر نفت عربستان بزرگ‌ترین تولیدکننده اوپک که امسال میهمان ویژه کنفرانس CERAWeek خواهد بود و سه‌شنبه صبح سخنرانی خواهد کرد با الکساندر نواک وزیر انرژی روسیه و بزرگ‌ترین تولیدکننده غیراوپکی نفت دیدار داشت. این دو وزیر هفته گذشته با هم توافق کردند که تولید نفت خود را در سطح ماه ژانویه تثبیت کنند اما به یک شرط و آن شرط همکاری بقیه تولیدکنندگان است. درک این مساله که منظور از بقیه تولیدکنندگان اشاره غیرمستقیمی به ایران است چندان دشوار نیست. کشوری که صنعت نفتش به تازگی و با برداشته‌شدن تحریم‌ها فضای تنفس مجدد را پیدا کرده است. اکنون در این بازی ایران حکم کارتی دارد که می‌تواند بازی‌ای که عربستان و روسیه شروع کرده‌اند را کامل کند یا اینکه آن را به هم بریزد و بر این اساس است که نویسنده پایگاه خبری سی ان بی‌سی امریکا، ایران را در این بازی به مثابه «کارت وحشی» می‌داند. کارتی که در صورت بازی‌شدن می‌تواند خلأ لازم برای برنده‌شدن یک
بازیکن را پر کند.
به گزارش این شبکه خبری روز جمعه الکسی تکسلر، معاون اول وزیر انرژی روسیه اعلام کرد که اگر استراتژی تثبیت کردن تولید نفت موفق باشد می‌توان اضافه‌عرضه موجود در بازار را به نصف کاهش داد. در دیدار وزیران نفت عربستان و روسیه، وزیران نفت قطر و ونزوئلا نیز حضور داشتند و بعد از اعلام حمایت از این توافق به همراه وزیر نفت عراق راهی ایران شدند تا ایران آماده بازگشت به بازار را قانع کنند تا برای حمایت از افزایش قیمت تولید خود را افزایش ندهد. عده زیادی در مورد تثبیت کردن تولیدنفت اظهارنظر کرده‌اند. دنیل یرگین کارشناس برجسته انرژی و نایب‌رییس شرکت iHS یکی از آنهاست. وی می‌گوید: «امروز روز محاسبه شرکت‌ها و کشورهای نفتی است و آنها نیاز دارند بازار را به ثبات برسانند.»
اما رسیدن به چنین توافقی با چالش‌های بسیاری روبه‌روست چرا که تولیدکنندگان بسیاری باید با کاهش تولید خود موافقت کنند. اما امید می‌رود که این گفت‌وگوها منجر به اتخاذ سیاستی تا پیش از گردهمایی بعدی کشورهای عضو اوپک در ماه ژوئن شود. یرگین معتقد است که بازار روند باثبات شدن خود را آغاز کرده است و درک بازیگران از وضعیت بازار در حال تغییر است و کمتر کسی است که نگاه منفی به قیمت‌ها داشته‌باشد و در مورد قیمت 15 تا 20دلار برای هر بشکه نفت صحبت کند.
اما اینجا پایان کار نیست. در این دست از بازی نفتی هرگونه تغییر در وضعیت بازار و تفاهم بین تولیدکنندگان در انتظار کارت ایران است. این بازی ایران است که در تعیین قیمت نفت تعیین‌کننده خواهد بود. در حالی که وزیر نفت ایران پس از دیدار خود با سه وزیر نفتی در روز چهارشنبه اعلام کرد که ایران از استراتژی ثابت نگهداشتن تولید نفت حمایت می‌کند اما هیچ نشانه‌یی مبنی بر اینکه ایران کوچک‌ترین تاثیری بر تولید نفت خود را بپذیرد، دیده نمی‌شود. بلکه این روزها ایران و پس از لغو تحریم‌ها مشغول صاف کردن جاده افزایش تولید و صادرات خود است. سایه ورود بیشتر نفت ایران بر بازار سنگینی می‌کند و تجار در تلاش برای اندازه‌گیری این موضوع هستند که بالاخره ایران چه مقدار نفت قرار است، صادر کند.
اگر نگاهی به سپهر سیاسی ایران در این روزها نیز بیندازیم، متوجه می‌شویم که انتخابات مجلس ایران در راه است و برخی کارشناسان معتقدند که بعید است که مجلس آینده ایران به دولت اجازه دهد که با فریزکردن تولید نفت موافقت کند.
در همین رابطه روز گذشته وزیر انرژی روسیه اعلام کرده است که ایران آمادگی پیوستن به توافق عدم افزایش تولید را ندارد. به گزارش شانا به نقل از اسپاتنیک، الکساندر نواک، وزیر انرژی روسیه روز شنبه اعلام کرد که ایران برای پیوستن به توافق دوحه برای افزایش ندادن تولید نفت آماده نیست. هرچند نواک اعلام کرد که ایران در برابر توافق یاد شده واکنشی سازنده داشته است اما نمی‌تواند در این توافق با دیگر کشورهای تولیدکننده همراه شود. وزیر انرژی روسیه گفت: «همان‌طور که پیش از این گفته‌ام، ایران در برابر پیشنهادهای مورد بحث میان ما (تولیدکنندگان عمده نفت)، واکنشی سازنده داشته است اما هنوز برای پیوستن به آنها آماده نیست.» در همین حال مهدی عسلی، نماینده ایران در اوپک نیز اعلام کرده است که در شرایط کنونی و با پایان تحریم‌ها، غیرمنطقی است انتظار برود که ایران تولید نفت خود را افزایش ندهد.
اما نشست وزرای نفت عربستان و روسیه از زاویه دیگری نیز بازیگران نفت را به فکر انداخته است. آیا این نشست بین کشورهای اوپکی و غیراوپکی آغاز یک عصر جدید در بازار نفت است. جان کیلداف از مشاوران موسسه مدیریت سرمایه Again Capital در این باره می‌گوید: «بازار در حال سنجیدن این موضوع است که آیا امروز آغاز عصر همکاری بین روسیه و اوپک است.»
به همین دلیل است که گوش‌های متخصصان صنعت نفت تیز شده است تا صحبت‌های وزیر نفت عربستان به عنوان کشوری که مهم‌ترین تاثیر را در سازمان اوپک دارد، بشنوند. کشوری که پیش از این حاضر بود برای حفظ سهم خود از بازار جهانی نفت قیمت‌های پایین نفت را تحمل کند اما گویا قیمت‌ها تا جایی پایین آمده‌اند که کارد را به استخوان سعودی‌ها رسانده است.
کلیداف یکی از کسانی است که منتظر جزییات بیشتری از برنامه عربستان است. اینکه آیا عربستان تنها وعده توخالی می‌دهد یا تلاش دارد بازی جدیدی علیه ایران راه بیندازد. وی می‌گوید: «خوشبختانه النعیمی قرار است در صحبت‌های خود اطلاعات و شفافیت بیشتری از آنچه کشور قرار است درباره تثبیت کردن تولید یا کمک به ثبات بیشتر در بازار متعهد شود به ما ارائه دهد.»
سوال اصلی در مورد ثبات قیمت‌ها در بازار موضوع مهمی برای مقامات رسمی صنعت نفت در سراسر جهان، قانونگذاران و سیاستگذاران است که درکنفرانس iHS CERAWeek به دنبال یافتن پاسخ آن هستند. همین مساله باعث شده است که انریکه پنیا نیتو رییس‌جمهور مکزیک نیز امسال در کنفرانس حضور یابد و در روز اول آن به ایراد سخنرانی بپردازد. سال گذشته در همین روزها مکزیک به دنبال جذب سرمایه‌گذاری خارجی برای توسعه صنایع منابع طبیعی خود از جمله نفت بود. اما امروز به علت کاهش غیرمنتظره قیمت نفت آنها مجبور شده‌اند تا تعدیلاتی زیادی در برنامه خود داشته‌باشند. دنیل یرگین درباره این موضوع می‌گوید: «چالش اصلی برای مکزیک این است که آنها برنامه اصلاحات خود را زمانی آغاز کردند که ذهنیت آنها در مورد قیمت نفت بالای 100دلار برای هر بشکه بود و این با واقعیت سازگار نیست. بنابراین آنها مجبور شدند تعدیلات بسیاری را در برنامه‌های خود ایجاد کنند. مکزیک در حال حاضر منفعت بسیاری از خرید گاز طبیعی ارزان از امریکا دریافت می‌کند که منجر به این شده که هزینه‌های تولید برق خود را کاهش دهند.»
به هرحال روزهای سختی که تولیدکنندگان و کشورهای نفتی با کاهش قیمت نفت متحمل شده‌اند سبب شده است تا به نظر بیاید که از سرسختی آنها برای نپذیرفتن کاهش تولید نفت کاسته شده‌باشد و آماده باشند تا تغییر جدیدی در معادلات نفتی ایجاد کنند. به نظر می‌رسد کنفرانسی که از روز دوشنبه 22فوریه تا 26فوریه با موضوع «گذار انرژی: استراتژی‌هایی برای جهان جدید» در هیوستون امریکا برگزار می‌شود، آبستن اخبار و اتفاقات زیادی باشد که مطمئنا قیمت‌های نفت را دچار نوسان خواهد کرد.
