بیست و دوم آبان 1297 پایان جنگ جهانی اول به وسیله سفارتخانه‌های متفقین (انگلیس، فرانسه، شوروی و امریکا) در تهران اعلام شد. جنگ منجر به قحطی گسترده در ایران شد. آتش جنگ جهانی اول (اوت ۱۹۱۴ تا نوامبر ۱۹۱۸) را گلوله سلاح دستی یک جوان ناسیونالیست صرب به نام «گاوریلو پرنسیپ» (Gavrilo Princip)، روشن کرد؛ گلوله‌ای که در روز ۲۸ ژوئن ۱۹۱۴ در شهر سارایوو، سینه «فرانتس فردیناند» (Franz Ferdinand)، ولیعهد امپراتوری اتریش - مجارستان را شکافت. «گاوریلو پرنسیپ» عضو یک گروه مخفی مسلح به نام «دست سیاه» بود که اعضای آن را ملی‌گرایان صرب تشکیل می‌دادند. در پی این ترور، امپراتوری اتریش - مجارستان از صربستان خواست درباره این ترور تحقیقاتی را با شرکت نمایندگان اتریش انجام دهد. دولت صربستان این تقاضا را رد و با حضور نمایندگان خارجی در تحقیقات مخالفت کرد. متعاقب آن امپراتوری اتریش - مجارستان به صربستان اعلام جنگ داد. بلافاصله روسیه تزاری به حمایت از صربستان (اسلاوهای جنوب اروپا) برخاست. امپراتوری آلمان به حمایت از امپراتوری اتریش - مجارستان به فرانسه که متحد روسیه بود حمله برد و بریتانیا نیز در حمایت از روسیه تزاری وارد جنگ شد. امپراتوری عثمانی نیز به نفع آلمان علیه روسیه اعلان جنگ داد. به این ترتیب در فاصله کمتر از چند هفته، آتش جنگ تمام خاک اروپا و غرب آسیا را فراگرفت. بعدها ایتالیا و ژاپن و در سال پایانی جنگ نیز امریکا وارد آن شدند. بسیاری از مورخان معتقدند که ترور ولیعهد امپراتوری اتریش - مجارستان به دست یک صرب برای آغاز جنگ بهانه‌ای بیش نبود. قدرت‌های اروپایی از مدت‌ها پیش از این ترور خود را برای جنگ آماده کرده بودند. از جمله به دلیل اختلاف و رقابت بر سر منافع و حوزه نفوذ؛ رقابت میان اتریش - مجارستان و روسیه در بالکان، رقابت اقتصادی و نظامی و دریایی آلمان و بریتانیا، اختلاف ارضی میان آلمان و فرانسه در مورد مناطق آلزاس و لورن، دلایل اصلی وقوع جنگ جهانی اول بودند. هسته اصلی دو بلوک «متحدین» و «متفقین» که در جنگ اول جهانی روبه‌روی هم قرار گرفتند، ما‌ه‌ها و حتی سال‌ها پیش از آغاز جنگ تشکیل شده بودند. با این حال مورخان سهم و نقش برخی کشورها را در شعله‌ور شدن آتش جنگ بیشتر از بقیه کشورها دانسته‌اند. بر اثر آغاز جنگ جهانی اول و اشغال ایران توسط بریتانیا و خرید آذوقه مردم ایران توسط ارتش اشغالگر و شروع قحطی بزرگ ایران ۱۹۱9–۱۹۱7 عده زیادی از مردم ایران به کام مرگ فرورفتند. در جنگ جهانی اول تا مدت‌ها هیچ‌یک از دو سو نتوانستند به پیروزی مهمی دست یابند و جنگ 4 سال به درازا انجامید و تا پیروزی متفقین نزدیک به ۱۰ میلیون نفر کشته شدند. پس از پایان این جنگ در سال ۱۹۱۹ و در کنفرانس صلح پاریس، معاهده‌های جداگانه‌ای امضا شد و تاوان‌های بسیار سنگینی بر شکست‌خوردگان جنگ تحمیل کرد.
