معاون علمي، فناوري و اقتصاد دانش‌بنيان رياست‌جمهوري، فروش سهام استارت‌آپي بزرگ به شركت‌هاي ديگر را نشانه بلوغ اقتصاد ديجيتالي دانست و تاكيد كرد براي اين اتفاق، فشار بيروني روي استارت‌آپ‌ها وجود ندارد. او گفت اگر برخي با جريان خارجي در كسب‌وكارها مشكل دارند، راهش اين نيست كه آنها را ببندند. روح‌الله دهقاني فيروزآبادي در نشست خبري خود با اشاره به فروش سهام تپسي به گلرنگ، تاكيد كرد معاونت علمي در ابتدا مخالف اين كار بوده و پس از اصرار مالكان تپسي موافقت كرده است كه اين روند را تسهيل كند. او گفت تنها شرط معاونت علمي اين بوده است كه به لحاظ اخلاقي تعهد دهند پولي كه از فروش سهام به مالكان قبلي مي‌رسد را مجدداً در اقتصاد ديجيتالي سرمايه‌گذاري كنند. فيروزآبادي وجود فشار براي فروش سهام استارت‌آپ‌ها را رد كرد و گفت: متاسفانه وقتي يك عده‌اي در زمان‌هاي بدي حرف‌هايي مي‌زنند، من كاملاً به اكوسيستم و رسانه‌ها حق مي‌دهم كه احساس كنند، نكند اين اتفاق (فروش سهام) ارتباطي با حرفي كه گفته شده دارد. او افزود: در جريان خريد شركت تپسي توسط گلرنگ، آقاي منشي‌پور (مديرعامل و مالك بخشي از سهام تپسي در آن زمان) آمد پيش من و خواهش كرد كه كمك كنيم اين كار انجام شود. چرا؟ تحليل ايشان اين بود كه من اگر بخواهم رشد كنم و كارهاي جديد انجام بدهم نياز به ابزارهايي دارم كه الان گلرنگ آنها را خريده است. اگر اينها كنار هم قرار بگيرند يك غول جديد اقتصاد ديجيتالي شكل مي‌گيرد. با مخالفت معاونت علمي در ابتدا و شرط گذاشتن، در نهايت توافق انجام شد. او اضافه كرد: در مورد ديجي‌كالا هم كه موضوعش مطرح است از خودشان سئوال كنيد كه آيا كسي به شما گفته است كه اين كار را انجام بدهيد؟ تنها شرطي كه ما گذاشته‌ايم اين است كه تعهد اخلاقي بدهيد دريافت مالي كه بابت فروش بخشي از سهام داريد را باز در اكوسيستم نوظهور مثل هوش مصنوعي سرمايه‌گذاري كنيد.
فروش استارت‌آپ‌ها، نشانه بلوغ آنهاست
فيروزآبادي گفت: وقتي در دنيا اعلام مي‌شود كه فلان شركت را نوكيا يا متا خريده، هيچ‌كس نمي‌گويد چرا خريد. اين علامت بلوغ است كه اكوسيستم دارد به فضايي مي‌رسد كه سرمايه‌داران يا بزرگان مرتبط با اقتصاد اين حوزه، وارد مي‌شوند. فيروزآبادي درباره موضع خود در جريان پلمب برخي كسب‌وكارها در سال گذشته توضيح داد: دو ويراست در اين رابطه داشتم. اولي، دفاع محكم بود از اينكه نبايد كسب‌وكارها را پلمب كرد. اين موضع رييس‌جمهوري، وزير ارتباطات و بنده بود. او افزود: ويراست دوم هم در اين رابطه بود كه آن زمان بحثي مطرح شد كه اقتصاد ديجيتالي و استارت‌آپ‌ها مشكل فرهنگي و اخلاقي دارند. وقتي وارد اكوسيستم مثلا دارويي مي‌شويد، جنس‌شان با دانش‌بنيان‌هايي كه در اقتصاد ديجيتالي كار مي‌كنند، متفاوت است. چرا؟ چون بخشي از پول اقتصاد ديجيتالي با يك جريان خارجي وارد كشور شد. عرض من اين بود كه اگر با اين موضوع مشكل داريد، براي اينها رقيب درست كنيد. راهكار اين است كه به جريان‌هاي اصيل كه ايران و اسلام و انقلاب را قبول دارند فرصت بدهيد براي رقابت كردن. راهش اين نيست كه آنها را ببنديد؛ اما يك عده‌اي كه بي‌ربط به اين حوزه هستند، مواضعي گرفتند كه فضا و تصور را مسموم مي‌كنند. او افزود: اين را به عنوان تحدّي [به مبارزه طلبيدن] مطرح مي‌كنيم. مي‌گوييم كسب‌وكار را نبند. اگر مي‌گوييد مشكل دارد، برويد از تفكرهايي كه انقلابي و اسلامي هستند حمايت كنيد و رقابت ايجاد كنيد. مگر مي‌شود حاكميت پول خرج كند و ديجي‌كالا بسازد. اين معني ندارد.
فيبروزآبادي درباره رصد مهاجرت نخبگان و بحث‌هايي كه درباره اين طرح ايجاد شده است، توضيح داد: تمام كساني كه درباره مهاجرت گزارش مي‌دهند، آمارهاي غيرمستند دارند. ما مي‌خواهيم مهاجرت را رصد كنيم و تنها جايي كه آمار خروج از كشور را دارد، فراجا است. ما نمي‌خواهيم جلوي خروج كسي را بگيريم. او در خصوص ايجاد يونيكورن و «غزال» در حوزه اقتصاد ديجيتال نيز گفت: داشتن يونيكورن‌هاي زياد به زيرساخت نياز دارد كه يكي از آنها سرمايه خطرپذير است كه كشوري مثل ما، آلمان يا حتي كره وچنين سرمايه‌اي نداريم. در مقابل شركت‌هايي داريم كه كوچك هستند اما رشد خوبي دارند. يعني ملاك ما به جاي اندازه، رشد است. فيروزآبادي افزود: ۸۰۰ شركت فناور در كشور داريم كه همه آنها ظرفيت غزال بودن دارند. برنامه‌اي داريم كه چند ماه است آغاز شده و از اين شركت‌هاي فناور، ۱۰۰ شركت انتخاب شده‌اند و مي‌توان گفت اينها غزال‌هاي ايران هستند. اميدوارم تا خرداد ماه ۱۰ شركت از اينها به مردم معرفي شوند.
معاون علمي رياست‌جمهوري درباره دسته‌بندي شركت‌هاي دانش‌بنيان در دوره جديد مديريت اين معاونت نيز گفت: در دوره جديد، شركت‌هاي دانش‌بنيان را نه براساس فناوري‌هايشان كه براساس گردش مالي و اشتغال تخصصي كه دارند دسته‌بندي كرده‌ايم و بر همين اساس از آنها حمايت مي‌كنيم. او افزود: براساس اين دسته‌بندي بيش از 7000 شركت «نوپا»، 2000 شركت «نوآور» و ۸۰۰ شركت «فناور» داريم. او پيش‌بيني كرد با سازوكارهايي كه در سال جاري تعريف شده به تعداد شركت‌هاي نوپا، هزار عدد افزوده شود.
بودجه ۱۵ هزار ميلياردي
دهقاني فيبروزآبادي درباره بودجه معاونت علمي نيز گفت: در سال ۴۰۱ تصويب شد كه معادل ۱۵ هزار ميليارد تومان از محل صادارت نفت به معاونت اختصاص يابد تا در پروژه‌هاي پيشران و اشتغال‌آفرين سرمايه‌گذاري شود. متاسفانه بخش‌نامه اين كار صادر نشد و در اواخر اسفند سال گذشته جلسه سران قوا آن را تصويب كرد و در بودجه سال جاري گنجانده شد. او اضافه كرد: در سال جاري ۷ هزار ميليارد تومان و سال آينده ۸ هزار ميليارد تومان از محل نفت اختصاص داده مي‌شود كه ۲۶ پروژه با همكاري معاونت علمي، دستگاه دولتي ذيربط و كنسرسيومي كه در آن مورد تشكيل مي‌شود، سرمايه‌گذاري خواهد شد.
اپراتور هوش مصنوعي
معاون علمي، فناوري و اقتصاد دانش‌بنيان رييس‌جمهوري در خصوص هوش مصنوعي و برنامه اين معاونت در رابطه با آن گفت: سال گذشته گفت‌وگوها و تعاملات زيادي انجام شد تا يك مركز ملي توسعه هوش مصنوعي و شوراي راهبري هوش مصنوعي تشكيل شود. ما مدل‌هاي مختلفي را از كشورهاي ديگر بررسي كرديم و با ده‌ها ساعت جلسه توسط متخصصان حوزه هوش مصنوعي به اين نتيجه رسيديم كه مركز ملي هوش مصنوعي داشته باشيم كه كار آن نظارت، تنظيم‌گري و… است. او گفت: در اسفندماه سال گذشته مركز ملي هوش مصنوعي تأسيس شد و اعضاي شوراي ملي راهبري هوش مصنوعي معرفي شدند و جلسات متعددي با سرمايه‌گذاران دولتي و صندوق‌هاي بزرگ كشور انجام شد و تشكيل صندوق توسعه هوش مصنوعي با سرمايه‌گذاري ۱۰ هزار ميلياردي برنامه‌ريزي شد. دهقاني ادامه داد: كارهاي عملياتي زيادي انجام شده و مركز ملي هوش مصنوعي در نخستين گام يك اپراتور هوش مصنوعي ايجاد مي‌كند كه آن اپراتور ۳ خدمت اصلي AI as a service ) AIaaS)، مراكز داده بزرگ و كتابخانه‌هاي بزرگ محاسباتي را ارايه مي‌دهد و شركت‌هاي ديگر از اين سرويس‌ها استفاده مي‌كنند. او ابراز اميدواري كرد تا پايان سال به چند صد GPU دسترسي پيدا كنيم.
