گروه راه و شهرسازي|
رييس كميسيون سلامت شوراي شهر تهران ديروز براي سومين بار با استناد به گزارش كميسيون اصل نود مجلس مبني بر مازوتسوزي در 14 نيروگاه كشور در سال 1401 انگشت اتهام عامليت اصلي در آلودگي هواي تهران و كلانشهرها را به سوي نيروگاههاي برق كشور نشانه رفت و گفت، مازوتسوزي در شرايط تحريم كشور افزايش يافته است. رييس شوراي شهر تهران اما با تاكيد بر اينكه گزارش يادشده متعلق به سال قبل است و نميتوان آن را به امسال تعميم داد، تلاش كرد از نيروگاهها رفع اتهام كند و مساله آلودگي شديد هوا در تهران و ساير كلانشهرها را به توليد و مصرف گازوئيل غيراستاندارد در كشور ربط دهد. در همين حال، وزارت بهداشت و سازمان حفاظت محيط زيست نيز مازوتسوزي را تكذيب كردند. در اين ميان، به نظر ميرسد، افكار عمومي بيش از همراهي با تكذيبها با خبر اول يعني با مازوتسوزي در نيروگاهها موافقت دارند و آن را ميپذيرند، چرا که براي آنان اين حجم از آلودگي هوا آن هم در شهرهاي متعدد كشور كه از نظر جغرافيايي متفاوت هستند، قابل پذيرش نيست.
به گزارش «تعادل»، اگر تا كمتر از 10 سال پيش، صرفا تهران دچار آلودگي هواي شديد ميشد، حالا و طي سالهاي اخير، همزمان با آلودگي هوا در پايتخت، ساير كلانشهرها نيز دچار اين پديده غيرطبيعي ميشوند. پيش از اين، كارشناسان با تكيه بر تعداد بالاي خودرو در تهران و همچنين جغرافياي خاص اين شهر كه در ميان رشته كوههاي البرز و كوههاي شرق تهران محصور است، تحليل ميكردند كه در اين شهر، هوا جريان نمييابد و آلودگي در هوا ماندگار ميشود. اما حالا در شهرهایي همچون مشهد و اصفهان و ... كه در دشت واقع شدهاند و هوا در آنها جريان دارد، نيز شاهد آلودگي هوا هستيم. در اين نقطه است كه مردم و افكار عمومي به سادگي تكذيبها را تنها پس از گذشت كمتر از يك سال از گزارش رسمي مجلس قبول نميكنند و قانع نميشوند. با خود ميگويند، مگر در اين چند ماه چه اتفاقي رخ داده كه حالا نيروگاهها ديگر از مازوت استفاده نميكنند؟ آيا سرمايهگذاري خاصي در صنعت گاز ايران براي مقابله با افت فشار گاز صورت گرفته است و حالا در فصول سرد شبكه گاز كشور با افت فشار گاز مواجه نيست؟
تحريم و مازوتسوزي
در چنين شرايطي است كه ديروز مهدي پيرهادي، رييس كميسيون سلامت شوراي شهر تهران در يكصد و نود و نهمين جلسه علني شوراي اسلامي شهر تهران در تذكري با انتقاد از وضعيت آلودگي هوا گفت: به منظور پرهيز از فرافكني و فرار رو به جلوي برخي دستگاهها به موضوع گزارش كميسيون اصل ۹۰ مجلس اشاره ميكنم كه در صحن مجلس قرائت شده بود.
وي افزود: در فرازي از اين گزارش آمده كه وزارت نفت استانداردهاي لازم را در استفاده از سوخت مازوت به كار نگرفته و سوخت بنزين، نفت سفيد و گازوئيل استاندارد كافي را ندارند. بر اساس شرايط تحريمي كشور مصرف مازوت در كشور رو به افزايش است و از ۱۶ نيروگاه ۱۴ نيروگاه مازوت مصرف ميكنند.
وي افزود: اسامي و تناژ مصرف مازوت اين ۱۴ نيروگاه موجود است. اين نيروگاهها كه در سال ۱۴۰۱ مازوتسوزي انجام دادهاند، اگر امسال از اين اقدام خودداري كنند، از آنها تقدير خواهيم كرد.
وي تاكيد كرد: نيروگاههاي ايرانشهر، منتظر قائم، شهيد رجايي، رامين، شهيد سليمي، منتظري، سهند، تبريز، زرند، بندرعباس، توس، شهيد مفتح، شازند و بيستون از نيروگاههايي هستند كه مازوتسوزي داشتهاند.
رييس كميسيون سلامت، محيط زيست و خدمات شهري شوراي اسلامي شهر تهران با بيان اينكه وزارت نيرو مكلف به توليد انرژيهاي تجديدپذير است كه هنوز به نحو شايسته محقق نشده، افزود: بنده از قوه قضاييه و ساير دستگاههاي نظارتي درخواست دارم كه موضوع را پيگيري و نتايج را اعلام كنند.
واكنش چمران
با اتهام مازوتسوزي نيروگاهها
در ادامه و پس از تذكر رييس كميسيون سلامت شوراي شهر تهران، مهدي چمران رييس شوراي اسلامي شهر تهران نيز با بيان اينكه از سال قبل عبور كردهايم و اتفاقات سال ۱۴۰۱ به ۱۴۰۲ مربوط نيست، گفت: نيروگاه منتظر قائم و شهيد رجايي در استان تهران نيستند و بايد منصفانه قضاوت و اعلام نظر كنيم.
وي افزود: در سال گذشته اگر مازوتسوزي صورت گرفته يا نگرفته، گذشته است و امروز ادعا ميكنند كه مازوتسوزي نميكنند و ما بايد تحقيق كنيم كه مازوتسوزي انجام ميشود يا خير؟ بنده تحقيقاتي داشتم و وزارت نفت اعلام كرد كه مازوتسوزي در تهران انجام نميشود. چرا بر گذشته اصرار ميكنيم؟ بايد امروز را مورد توجه قرار دهيم. بايد از نيروگاه منتظر قائم بازديد كنيم؛ اگر مازوتسوزي انجام شد، آن وقت پيگيري حقوقي و قضايي براي مجازات خاطيان را انجام ميدهيم.
رييس شوراي شهر تهران تأكيد كرد: اگر در نيروگاههاي نزديك استان تهران و البرز مازوتسوزي ميشود، معرفي شوند. بايد مستقيماً بگوييم كه در تهران و البرز، كجا مازوت مصرف ميشود؟ ما در جلسات پيشين گفتيم كه كيفيت گازوئيل مطلوب نيست و پيگيريهايي به دنبال آن انجام شد اما بايد مستند صحبت كنيم و مستندات هم به روز باشد.
پيرهادي: محيط زيست مازوتسوزي را تاييد كرد
پيرهادي در پاسخ به مطلب چمران رييس شوراي شهر تهران گفت: سازمان محيط زيست در رسانه ملي به استفاده ۵۰ درصدي سوخت مازوت در نيروگاه شهيد رجايي اذعان داشتهاند و مديركل هواشناسي هم اعلام كردند اين آلودگي به تهران ميرسد و مطالب مطرح شده همه داراي مستندات است. وي اظهار كرد: علت ارايه گزارش دستگاههاي ناظر از جمله كميسيون اصل نود مجلس در سال بعد اين هست كه دستگاههاي رسمي كشور پس از اتمام هر سال بايد از دستگاههاي متولي قانون هواي پاك گزارشها را گرفته و مورد پايش قرار داده و بعد از آن جمعبندي صورت پذيرد كه اين كار توسط كميسيون اصل نود مجلس انجام و در تير ماه ۱۴۰۲ در صحن مجلس قرائت شده است و مصاحبهاي هم در هفته گذشته رييس كميسيون اصل نود مجلس داشتهاند و گفتهاند كه «علل وخيم شدن آلودگي هوا و معضلات در پي آن، راهكارهاي عملي در ۲۳ بند با تعيين ۹ وزارتخانه و سازمانها و نهادها بود. همه اين وظايف در تاريخ ۲۸ شهريور ۱۴۰۲ طي مكاتبهاي به دستگاههاي مرتبط ارايه شد و به آنها تذكر داديم كه كوتاهيها و ترك فعلهاي آنها باعث اين شرايط شده است. مكاتباتي با اين ۹ وزارتخانه و سازمان داشتيم كه متأسفانه برخي از دستگاهها توضيحات خود را ارايه نكردند». پيرهادي اظهار كرد: متأسفانه منافع برخي ايجاب نميكند شفافسازي و اطلاعرساني صحيح صورت بپذيرد كه واقعا جاي تأسف دارد و سعي در فرافكني و تهمت دارند و به دليل اين ترك فعلها كه اتفاقا دستگاههاي نظارتي اعلام كردهاند شاهد اين حجم از آلودگي هستيم كه متأسفانه جان هزاران انسان را گرفته و خانوادههاي بسياري داغدار و خانوادههاي زيادي مشكلات تنفسي و بيماريهاي متعددي را پيدا كردهاند.
وي افزود: بنده به عنوان نماينده مردم اين موضوعات را مطالبه خواهم كرد و بايد صداي مردم باشيم گرچه ممكن است برخي مسوولان از اين موضوع ناراحت شوند.
تكذيب مصاحبه صادقانه
در اين حال، روابط عمومي سازمان حفاظت محيط زيست در يادداشتي، بخش بحث برانگيز مصاحبه علي سلاجقه رييس اين سازمان را تكذيب كرد. در اين يادداشت كه در خبرگزاري تسنيم منتشر شده، آمده است: در هفتههاي گذشته علي سلاجقه در گفتوگو با رسانهها بيان كرده بود «قول نميدهم در زمستان امسال مازوتسوزي انجام نشود»، اين گفتوگويي صادقانه و بر اساس واقعيت بود زيرا در صورت ناترازي گاز در كشور برخي نيروگاههاي خارج از شهر براي توليد برق و ادامه خدمترساني به مردم مجبور خواهند بود از سوخت جايگزين استفاده كنند تا چراغ خانه مردم روشن بماند و در واقع بين هواي سالم و رفاه زندگي مردم، دولت مجبور به انتخاب دومي خواهد بود تا برق را تامين كند. متاسفانه اين مصاحبه صادقانه باعث شد در شرايط پايداري هوا و همچنين حاكميت شرايط پايدار انرژي در شبكه توزيع گاز كشور در هفته گذشته آدرس غلطي به افكار عمومي داده شود و موجبات نگراني افكار عمومي نسبت به سلامتي جمعي شهروندان شهر تهران و چند شهر ديگر گشت.
توپ در زمين شوراي شهر
در بخش ديگري از اين يادداشت با اشاره به دلايل آلودگي هوا تصريح شده است: آلودگي هواي شهر تهران و شهرهاي بزرگ ناشي از ترك فعل نهادهايي از جمله شوراهاي شهر، شهرداريها و دستگاههاي اجرايي است كه از عدم توجه به اجراي قانون هواي پاک نشات ميگيرد. البته كمبود بودجه، عدم وجود سازوكاري براي نظارت سازمان حفاظت محيط زيست بر هزينه كرد منابع پيشبيني شده قانون هواي پاك و بيتوجهي به لزوم توسعه زيرساختها در اين حوزه از جمله عوامل اصلي تشديد آلودگي هوا است كه بهنظر اصلاح قانون و توليگري سازمان محيط زيست در حوزه اجرا و تخصيص بودجه ميتواند يكي از راهكارهاي اصلي كاهش و كنترل آلودگي هوا مورد بحث و بررسي نهادهاي قانونگذار قرار گيرد، راهكاري كه باعث ميشود آلودگي هوا در كشور يك پاسخگو داشته باشد.
نظر وزارت بهداشت
حسين فرشيدي، معاون وزير بهداشت نيز آنگونه كه تسنيم گزارش كرده است، در يك برنامه تلويزيوني در اين باره اظهار كرد: ممكن است در شهرستانهاي ديگر مازوتسوزي رخ بدهد اما در تهران دليلي براي آن پيدا نكردهايم.