بحران اوکراین توافق اتمی را به تعویق می‌اندازد؟
در حال حاضر عامل تاثیرگذار بر بازار سرمایه ایران مباحث مربوط به برجام است و کنش و واکنش‌های برجامی محرک اصلی بازار سرمایه هستند. اما بحران اوکراین در روند به توافق رسیدن برجام بی‌تاثیر نیست. بنابراین می‌تواند تاثیراتی نسبی بر بازار سرمایه و برخی گروه‌ها بگذارد. شاهین شایان آرانی، کارشناس بازار سرمایه، به بررسی اثرات بحران پیش آمده در اوکراین پرداخت و گفت: به‌طور کلی هر تنش نظامی و مرزی که در ابعاد گسترده دنبال می‌شود، بازارهای مالی را ملزم می‌کند تا به سمت محافظه‌کاری حرکت کنند. سرمایه‌گذاری‌ها کند می‌شود و سایه ترس و ابهام بر معاملات حاکم می‌شود. به دلیل به وجود آمدن وضعیت ابهامی در بازارها، سرمایه‌گذاران تنها به سرمایه‌گذاری کوتاه‌مدت می‌پردازند و تمایلی به سرمایه‌گذاری میان مدت و بلندمدت ندارند. وی افزود: اغلب افراد به علت ترس از افزایش تورم به سرمایه‌گذاری در بازار طلا و کالاهای استراتژیک متمایل می‌شوند. در چنین شرایطی انتظار می‌رود قیمت نفت و طلا با افزایش همراه شود و بازار ارز نیز متلاطم شود. نبود اطمینان و قاطعیت در بازارهای مالی نیز ادامه یابد.
این کارشناس بازار سرمایه گفت: بورس نیز تحت تاثیر چنین بحرانی در سردرگمی و تلاطم غرق می‌شود. در چنین شرایطی اغلب سهامداران از بازار سرمایه خارج شده و ریسک ماندن در بازار را نمی‌پذیرند. اما در این میان سهامی هم وجود دارند که تحت تاثیر جنگ و بحران با افزایش سودآوری همراه شوند.
وی افزود: اقتصاد ایران نیز بی‌تاثیر از این مشکل نخواهد بود. تحت تاثیر چنین بحرانی و به دنبال افزایش قیمت نفت و گاز شرکت‌های نفتی با افزایش درآمد همراه شده و منتفع می‌شوند. اما در مقابل شرکت‌های شیمیایی که مواد اولیه خود را از سایر کشورها وارد می‌کنند، با افزایش هزینه‌های تولید همراه شده و متضرر می‌شوند.
این کارشناس بیان کرد: در مجموع به نظر می‌رسد به دنبال افزایش قیمت نفت و گاز جهانی، این بحران برای اقتصاد ایران منفعت ایجاد خواهد کرد. از طرفی به علت اینکه واردات ایران تحت شرایط تحریمی به حداقل رسیده، افزایش قیمت‌ها تاثیر چشمگیری در تقاضا نخواهد داشت. وی ادامه داد: به نظر می‌رسد بحران اوکراین و مواجهه روسیه و امریکا، توجه و تمرکز دولتمردان کشورهای مختلف را به خود جلب کرده و احتمالا آنطور که باید روند مذاکرات برجام دنبال نمی‌شود. در حالت خوشبینانه انتظار می‌رود کشورهای مذکور موضع خود با ایران را حل کنند و پس از حصول توافق در برجام به حل بحران پیش آمده در اوکراین بپردازند.
آرانی در پایان خاطرنشان کرد: از طرفی دیگر ممکن است با متمرکز شدن توجه‌ها به بحران اوکراین، تاثیر و نفوذ لابی‌هایی که با ایران دشمنی دارند و در روند به توافق رسیدن برجام سنگ اندازی می‌کردند، به حداقل ممکن برسد. اما در حالت بدبینانه اتفاق خوبی در انتظار ایران نخواهد بود.
تامین مالی ۲ هزار میلیارد تومانی برق حرارتی از بورس انرژی
علی صابری، مدیرکل دفتر بودجه و تامین منابع شرکت برق حرارتی گفت: شرکت برق حرارتی به عنوان متولی بخش تولید برق حرارتی کشور می‌بایست از طریق ایجاد فضای مناسب کسب و کار برای سرمایه‌گذاران بخش غیردولتی و اجرای پروژه از محل منابع داخلی خود نسبت به افزایش ظرفیت نیروگاهی در کشور اقدام کند.
وی ادامه داد: با توجه به محدودیت‌های حاکم بر منابع داخلی شرکت به‌دلیل شرایط اقتصادی کشور و همچنین اقتصاد نامتوازن صنعت برق، امکان تسریع در پیشبرد پروژه‌های حیاتی برای عبور از پیک سال ۱۴۰۱ مقدور نبوده است، بدین منظور برای رفع محدودیت‌های یاد شده از طریق تنوع بخشی به روش‌های تامین منابع مالی شرکت با استفاده از ابزارهای مالی رایج در بازار سرمایه برای تقویت منابع داخلی شرکت اقدام شده است. مدیرکل دفتر بودجه و تامین منابع شرکت برق حرارتی با تاکید بر اینکه انتشار اوراق سلف موازی استاندارد برق براساس مصوبات شورای اقتصاد در دستور کار شرکت قرار گرفته است، گفت: در همین رابطه اوراق سلف موازی استاندارد برق به پشتوانه دارایی برق نیروگاه‌های دارای قرارداد ECA با شرکت برق حرارتی به ارزش ۲۲ هزار و ۷۰۰ میلیارد ریال در بازار مشتقه بورس انرژی ایران مورد پذیرش قرار گرفت. صابری خاطرنشان کرد: این اوراق در دو نماد سحرا ۰۲۳ و سحرا ۰۲۴ و با حجم کل عرضه اولیه به میزان ۵۱۰۴۱۰۵ قرارداد ارایه شده و معاملات ثانویه آن ۱۰ روز پس از پایان دوره عرضه اولیه شروع خواهد شد. این اوراق از سود بین دوره‌ای برخوردار نبوده و در پایان دوره خریدار می‌تواند با توجه به قیمت اوراق در سررسید و بر اساس قیمت اختیار خرید یا فروش تبعی نسبت به تحویل فیزیکی یا تسویه نقدی اقدام کند. مدیرکل دفتر بودجه و تامین منابع شرکت برق حرارتی گفت: حداقل تعهد روزانه معاملات بازارگردانی این اوراق به میزان پنج درصد حجم کل اوراق بوده و متقاضیان خرید می‌توانند در دوره عرضه اولیه نسبت به خرید اوراق اقدام کنند. وی ادامه داد: با رفع محدودیت شرکت‌های دولتی و هموار کردن مسیر استفاده از بازار سرمایه از طریق اصلاحات قوانین و مقررات می‌توان مسیر توسعه جدیدی را برای سال‌های آتی ترسیم و پروژه‌های دولتی را به سرانجام رساند. صابری گفت: اتکای شرکت‌های دولتی به منابع عمومی دولتی مهم‌ترین عامل افزایش دوران ساخت پروژه‌های دولتی بوده و بعضا توجیه‌پذیری اقتصادی این طرح‌ها با چالش اساسی روبرو می‌شود؛ از این رو تمرکز بر سایر روش‌های تامین مالی و طراحی مکانیزم‌های تامین مالی متناسب با پروژه‌های صنعت برق یکی از الزامات پیشرفت و توسعه است.
