گروه بانک و بیمه | محسن شمشیری|
روز شنبه 10 اسفند ماه 98 به‌طور همزمان نرخ‌های ارز و اونس جهانی طلا کاهش یافت. در بازارهای جهانی نرخ اونس طلا بار دیگر به روند کاهشی خود ادامه داد و به 1586 دلار رسید و برخلاف پیش بینی قبلی مبنی بر صعود آن تا 1700 دلار، روند نزولی گرفته و به کانال 1500 دلار افت داشته است. از سوی دیگر و به‌طور همزمان نرخ ارز نیز در بازار معاملات نقدی و آزاد کاهش یافته و دلار به قیمت14900، یورو 16500 و درهم 4120 تومان معامله شد.
به گزارش «تعادل»، فعالان بازار ارز، مهم‌ترین عامل کاهش نرخ ارز را به لغو بخش عمده‌ای از سفرهای نوروزی، لغو تورهای سفر خارجی، محدودیت در صدور ویزا به دلیل مقابله با کورنا ویروس مرتبط می‌دانند و در عین حال، اثر گشایش‌هایی در کانال مالی اینستکس، صدور مجوز امریکا برای اقدامات بشر دوستانه و معامله دارو و غذا با ایران، احتمال افزایش عرضه ارز در مهلت باقی مانده سال توسط صادرکنندگان، افزایش عرضه ارز و نظارت بانک مرکزی، نیاز برخی شرکت‌ها به نقدینگی و فروش ارز و سخنان اخیر مسوولان بانک مرکزی را نیز موثر ارزیابی کرده‌اند.
دلار به کانال ۱۴ هزار تومان برگشت
بعد از صعود قیمت دلار تا بیش از ۱۵ هزار و ۷۰۰تومان، قیمت آن در روزهای اخیر مسیری نزولی طی کرده و امروز به کانال ۱۴ هزار تومان برگشت. صرافی‌های بانکی روز شنبه نرخ ارز را با کاهش نسبت به هفته گذشته تعیین کردند که در نتیجه آن برای فروش دلار ۱۵ هزار تومان و برای خرید آن ۱۴ هزار و ۹۰۰ تومان اعلام شد.
این در حالی است که در کمتر از یک ماه اخیر نرخ دلار از حدود ۱۳ هزار و ۵۰۰ تومان تا حدود ۱۵ هزار و ۷۰۰ تومان افزایش یافته بود که اکنون در مسیر کاهشی قرار گرفته است.صرافی‌های بانکی نیز برای خرید یورو ۱۶ هزار تومان و برای فروش آن ۱۶ هزار و ۲۰۰ تومان اعلام کردند.
به اعتقاد فعالان بازار ارز، خبرها و رویدادهای اخیر در این نوسان بی‌تاثیر نبوده که از جمله آن می‌توان به اخبار و رویدادهای سیاسی و همچنین رد شدن لایحه بودجه در مجلس یا بسته شدن مرزها در پی شیوع ویروس کرونا که صادرات و در نهایت ارزهای صادراتی را با مشکل مواجه می‌کند، اشاره کرد. در عین حال که در ماه پایانی سال با توجه به تقاضایی که برای ارز وجود دارد معمولا قیمت رو به بالا بوده است.
همچنین در بانک‌ها قیمت خرید ارز دلار ۱۵ هزار و ۴۰۰ تومان و قیمت خرید یورو حدود ۱۶ هزار و ۹۹۰ تومان بود.ارز مسافرتی که اغلب هم‌قیمت و حتی بالاتر از نرخ بازار آزاد است، برای امروز حدود ۱۶ هزار و ۱۰۰ تومان تعیین شده که برای کشورهای همسایه و مشترک المنافع تا ۵۰۰ یورو و سایر کشورها ۱۰۰۰ یورو اختصاص پیدا می‌کند.
از سوی دیگر در بازار سکه و طلا به دنبال اعلام نرخ هر اونس طلا به قیمت 1586 دلار، و دلار به قیمت 14900 تومان، نرخ انواع سکه و طلا کاهش یافته است. مظنه هر مثقال 17 عیار به 2 میلیون و 487 هزار تومان، قیمت هر گرم طلای 18 عیار 574 هزار، سکه جدید 5 میلیون و 640هزار، سکه قدیم 5 میلیون و 555 هزار، نیم سکه 2 میلیون و 885 هزار، ربع سکه 1 میلیون و 770 هزار، سکه گرمی 945 هزار تومان معامله شده است.
ریزش طلا؛ ۷۸ دلار در یک روز
شهرت طلا به عنوان یک سرمایه‌گذاری امن در زمان‌های آشفتگی مالی خدشه‌دار شد و شیوع سریع ویروس کرونا در خارج از چین یکی از بدترین ریزش‌های یک‌روزه این فلز را رقم زد.
بهای طلا در آغاز معاملات روز گذشته بازار کامکس نیویورک نسبت به روز پیش از آن با کاهش شروع شد و به روند نزولی خود ادامه داد به‌طوری که در معاملات غروب جمعه قیمت هر اونس طلا به یک هزار و ۵۶۴ دلار کاهش پیدا کرد.قیمت هر اونس طلا در مقایسه با بهای این فلز گرانبها در معاملات پایان روز ۷۸ دلار معادل ۴.۸ درصد کاهش یافت.با این وجود طلا در معاملات پایان روز جمعه اندکی از ریزش خود را جبران کرد و هر اونس یک هزار و ۵۸۰ دلار معامله شد. با اقدام سرمایه‌گذاران برای فروش طلا و تهیه نقدینگی به منظور پوشش ضرر در بازار سهام، قیمت طلا روز جمعه حدود پنج درصد سقوط کرد که بزرگ‌ترین کاهش قیمت یک روزه در هفت سال اخیر بود.
بهای معاملات طلا برای تحویل فوری ۴.۵ درصد کاهش یافت و در ۱۵۶۸ دلار و ۹۶ سنت بسته شد که بزرگ‌ترین کاهش یک روزه از اواسط سال ۲۰۱۳ بود.
هر اونس طلا در بازار معاملات آتی امریکا ۷۵ دلار و ۸۰ سنت معادل ۴.۶ درصد کاهش پیدا کرد و در ۱۵۶۶ دلار و ۷۰ سنت بسته شد که بزرگ‌ترین کاهش قیمت روزانه از ۲۰ ژوئن سال ۲۰۱۳ بود. قیمت طلا برای کل هفته حدود پنج درصد کاهش نشان داد که بزرگ‌ترین کاهش هفتگی از هفته منتهی به ۱۱ نوامبر سال ۲۰۱۶ بود. ریزش قیمت سنگین روز جمعه رشد ماهانه طلا را از بین برد و بهای طلا از پایان ژانویه تاکنون ۱.۳ درصد کاهش نشان داد.
طلا دوشنبه هفته گذشته تا مرز ۱۶۸۸ دلار و ۶۶ سنت که بالاترین قیمت هفت سال اخیر بود، صعود کرده بود و در مسیر ثبت رشد هفتگی و ماهانه قرار داشت که ناگهان ورق برای این فلز ارزشمند برگشت. ضرر سنگین بازار فلزات ارزشمند در پی افت ۹۰۰ واحدی شاخص داوجونز اینداستریال اوریج در معاملات روز جمعه روی داد.
سرمایه‌گذاران روز جمعه در بازار فلزات ارزشمند به فروش اقدام کردند تا ضررشان در بازار سهام را پوشش دهند.
به گفته تحلیلگران، نگرانی‌ها پیرامون گسترش سریع ویروس کرونا و تاثیر منفی آن بر رشد اقتصادی بازارهای سهام را متحمل ضرر سنگینی کرده است.بر اساس گزارش رویترز، شیوع سریع ویروس کرونا نگرانی‌ها نسبت به همه گیر شدن این بیماری را برانگیخته است. شش کشور نخستین موارد ابتلا به ویروس کرونا را گزارش کرده‌اند و سازمان جهانی بهداشت درباره شیوع آن در سراسر جهان هشدار داده است.
این ویروس بازارهای سهام جهان را با بزرگ‌ترین کاهش هفتگی از سال ۲۰۰۹ روبرو کرد و حدود شش تریلیون دلار از ارزش بازار کاست.در بازار سایر فلزات ارزشمند، پالادیم که در معاملات روز جمعه در مقطعی تا ۱۳ درصد سقوط کرد، در نهایت با ۱۰.۸ درصد کاهش، در ۲۵۳۸ دلار و ۲۱ سنت بسته شد. این فلز اکنون حدود ۳۹۰ دلار از رکورد ۲۸۷۵ دلار در پنج‌شنبه، ارزان‌تر شده است. در حالی که پلاتین ۶.۱ درصد و نقره ۷.۴ درصد کاهش بها داشت
کاهش نیم میلیونی قیمت سکه
همچنین رییس اتحادیه طلا و جواهر از کاهش ۵۰۰ هزار تومانی قیمت سکه و ۵۰ هزار تومانی قیمت طلا در بازار خبر داد.
ابراهیم محمدولی درباره افت قیمت طلا و جواهر، گفت: کاهش قیمت در انس جهانی باعث کاهش قیمت ارز، سکه و طلا شده به‌طوری که هر انس جهانی از ۱۶۸۰ دلار به ۱۵۸۶ دلار و ۵۰ سنت رسیده و روند کاهش داشته است. وی با اشاره به اینکه در هفته گذشته قیمت سکه از مرز ۶ میلیون تومان عبور کرده بود، ادامه داد: به دلیل کاهش قیمت انس جهانی و کاهش قیمت ارز، هر قطعه سکه تمام‌بهار آزادی طرح جدید، ۵ میلیون و ۴۹۵ هزار تومان، هر قطعه سکه تمام بهار آزادی طرح قدیم ۵ میلیون و ۴۷۰ هزار تومان و نیم سکه دو میلیون و ۸۷۰ هزار تومان، ربع سکه یک میلیون و ۷۷۰ هزار تومان و هر قطعه سکه یک گرمی نیز، ۹۵۰ هزار تومان معامله شد. رییس اتحادیه طلا و جواهر با اشاره به اینکه قیمت طلا نسبت به هفته گذشته ۵۰ هزار تومان کاهش یافت، ادامه داد: امروز هر گرم طلای ۱۸ عیار نیز ۵۵۶ هزار و ۴۰۰ تومان و هر مثقال طلای ۱۷ عیار دو میلیون و ۴۱۰ هزار تومان در بازارهای داخلی به فروش رسید.
نگرانی بازار مالی امریکا از کرونا
از سوی دیگر، جروم پاول گفت از همه ابزارهای موجود برای مقابله با کرونا استفاده می‌کنیم. به گزارش سی‌ان‌بی‌سی، رییس بانک مرکزی امریکا با تاکید بر آمادگی این بانک در استفاده از ابزارهای لازم برای حفظ ثبات در بازارهای مالی گفت که اوضاع را به دقت زیرنظر گرفته‌ایم. پاول زیرساخت‌های اقتصاد امریکا را قوی ارزیابی کرد اما نسبت به ریسک‌های ناشی از شیوع گسترده ویروس کرونا در سطح جهان ابراز نگرانی کرد.
به دنبال افزایش شیوع ویروس کرونا درسطح جهان طی روزهای اخیر بازارهای مالی از جمله بورس وال‌استریت امریکا دچار ریزش شدیدی شده‌اند که در طول ۱۰ سال اخیر بی‌سابقه بوده است. انتظار می‌رود که روند ریزش شاخص‌ها کماکان ادامه داشته باشد.
پاول که از زمان جنگ تجاری با چین در فوریه ۲۰۱۸ مشغول ثبات‌بخشی به اقتصاد امریکا در عرصه کلان بوده است اکنون با توجه به کاهش رشد اقتصادی امریکا و اخلال در تجارت با چین به عنوان بزرگ‌ترین شریک تجاری این کشور، تصمیم دشواری برای کاهش دادن یا حفظ نرخ بهره در سطح فعلی پیش روی خود دارد. انتظار می‌رود که فدرال رزرو برای تقویت رشد اقتصادی امریکا تن به کاهش بیشتر نرخ بهره دهد. دست‌کم در ۵۲ کشور جهان گزارش‌هایی از مشاهده بیماران مبتلا به کرونا مخابره شده است اما کانون اصلی بیماری در شهر ووهان در استان هوبی است. این استان یکی از اصلی‌ترین قطب‌های تولید فولاد و خودرو در چین محسوب می‌شود.
کوین وارش، از مدیران ارشد سابق فدرال رزرو گفت: شاید مدیران بانک مرکزی سردرگم باشند اما توصیه من به آنها این است که زودتر وارد عمل شوند چرا که به نظر میرسد ریسک‌های ناشی از کرونا بسیاری از فعالان مالی را ترسانده است. تاکنون بیش از ۵۰ نفر در امریکا به کرونا مبتلا شده‌اند که منشأ ابتلای دو نفر از آنها نامشخص است. ایالت کالیفرنیا در حال حاضر بیشترین شمار مبتلایان را در امریکا دارد.
اما مشاور اقتصادی رییس‌جمهور امریکا گفت که معامله گران بیش از حد نسبت به اخبار کرونا حساسیت نشان داده‌اند. به گزارش رویترز، در شرایطی که شمار قربانیان ویروس کرونا در حال گذشتن از ۳۰۰۰ نفر است و دست‌کم در ۵۲ کشور ابتلا به ویروس کرونا گزارش شده است، لری کودلو، مشاور اقتصادی دونالد ترامپ در اظهاراتی عجیب گفته است که بازارهای جهانی ویروس کرونا را بیش از حد جدی گرفته‌اند و معامله‌گران بیش از حد لزوم نسبت به اخبار کرونا از خود حساسیت نشان داده‌اند.
کودلو با بیان اینکه ممکن است در هفته‌های پیش رو شرایط بدتر شود گفت: با این حال دولت قصدی برای اجرای یک برنامه ویژه مقابله با کرونا را ندارد. ریزش روزهای اخیر شاخص‌های بورسی در جهان از زمان رکود بزرگ سال ۲۰۰۸ بی‌سابقه بوده است و کاهش بازدهی اوراق قرضه وزارت خزانه‌داری امریکا باعث گرانی معامله گران از احتمال وقوع رکود در بزرگ‌ترین اقتصاد جهان شده است.
در شرایطی که شمار مبتلایان به کرونا در امریکا به حدود ۶۰ نفر رسیده است، ترامپ و دولتش مورد حمله رسانه‌ها و افکار عمومی برای آمادگی ضعیف مواجهه با این ویروس شده‌اند. چین که کانون اصلی بیماری به شمار می‌رود، بزرگ‌ترین شریک تجاری امریکا است و همین مساله نیز نگرانی‌ها را از پیامدهای کرونا بر روی اقتصاد جهانی تشدید کرده است.
در شرایطی که برخی از سیاستمداران امریکایی از افزایش شمار مبتلایان به ویروس کرونا در این کشور ابراز نگرانی کرده‌اند، کودلو گفت: احتمالا در روزهای آینده شمار مبتلایان به کرونا بیشتر خواهد شد اما قرار نیست که ابتلا به کرونا در امریکای شمالی به آستانه انفجار برسد. پیش‌تر انجمن غذا و داروی امریکا نسبت به کمبود دارو و اقلام بهداشتی مرتبط به کرونا ابراز نگرانی کرده بود. برخی از گزارشات نیز حاکی از افزایش اقلام بهداشتی نظیر ماسک در امریکا هستند.پیش‌تر نیز پسر ترامپ در اظهاراتی عجیب گفته بود دموکرات‌ها دوست دارند تا میلیون‌ها امریکایی بر اثر کرونا جان خود را از دست دهند تا بتوانند ترامپ را در انتخابات ماه نوامبر شکست دهند.
ارزش لیر به پایین‌ترین سطح رسید
به دنبال حمله بی‌سابقه جنگنده‌های روس به مواضع ارتش ترکیه در شمال سوریه ارزش لیر با ریزش شدیدی مواجه شد. با وجود توافق روسای جمهور دو کشور برای دیدار با یکدیگر در هفته آینده، بازار ارز استانبول با نگرانی از تشدید تنش‌ها با روسیه دچار ریزش شدیدی شد تا جایی که ارزش لیر به پایین‌ترین سطح یک سال اخیر خود رسید. ارزش لیر در برابر دلار در معاملات صرافی‌های استانبول تا ۰.۹ درصد پایین رفت و نرخ برابری هر دلار معادل ۶.۲۴۱ لیر اعلام شد. لیر از ابتدای امسال بیش از سه درصد ارزش خود در برابر دلار را از دست داده است.
به گفته معامله‌گران، افزایش شمار مبتلایان به ویروس کرونا در منطقه خاورمیانه و جهان نیز یکی از دلایل اصلی کاهش ارزش پول ملی در ترکیه بوده است. ترکیه برای جلوگیری از ورود کرونا به این کشور، مرزهای خود با ایران را بسته و بسیاری از پروازها نیز تعلیق شده است با این حال برخی گزارشات غیررسمی حاکی از ابتلای یک نفر در این کشور به کرونا بوده است. لیر در برابر دیگر ارزهای مهم نیز روندی نزولی داشت تا جایی که نرخ برابری هر پوند معادل ۸.۰۰۲ لیر و هر یورو معادل ۶.۸۸۳ لیر اعلام شد. از سال گذشته تاکنون لیر ۱۳ درصد ارزش خود را از دست داده و این به جز ریزش ۲۸ درصدی لیر در سال ۲۰۱۸ بوده است.
علاوه بر بازار ارز، بازار بورس نیز تحت تاثیر اخبار مربوط به تحولات سوریه و شیوع کرونا قرار داشت تا جایی که اصلی‌ترین شاخص بورسی این کشور یعنی «بیست ۱۰۰» بورس استانبول با ۱۰ درصد کاهش تا سطح ۱۱۰ هزار و ۴۱۸.۳۷ واحد عقب نشست.
کرونا روبل روسیه را به قعر فرستاد
همچنین ارزش روبل به کمترین سطح یک سال اخیر خود رسید. به گزارش مسکو تایمز، بازارهای مالی روسیه تحت تاثیر کاهش قیمت نفت، شیوع ویروس کرونا و درگیری‌های اخیر در شمال روسیه دچار ریزش شدیدی شدند تا جایی که شاخص بورس مسکو با ریزش ۱۴۰۰ واحدی به کار خود خاتمه داد که بدترین عملکرد روزانه این شاخص از زمان بحران مالی سال ۲۰۰۸ تاکنون محسوب می‌شود.
در بازار ارز نیز قیمت هر دلار به ۶۷.۵ روبل افزایش پیدا کرد که بالاترین نرخ برابری از ژانویه سال ۲۰۱۹ تاکنون بوده است. بانک مرکزی روسیه در نتیجه این کاهش ارزش روبل اطمینان خاطر داده است که از ابزارهای کافی برای ثبات بخشی به بازارهای مالی برخوردار است. روبل در برابر دیگر ارزهای مهم نیز عملکرد ضعیفی داشت تا جایی که نرخ برابری هر پوند معادل ۸۵.۷۰ روبل، هر یورو معادل ۷۳.۷۰ روبل و هر فرانک سوییس معادل ۶۹.۳۰ روبل اعلام شد.
دلار به کف رسید
از سوی دیگر، ارزش دلار در برابر ارزهای مختلف به کمترین سطح خود در طول هفت هفته اخیر رسید. به گزارش رویترز، در جریان آخرین روز از معاملات هفتگی، ارزهای امن در برابر دلار در موقعیت برتری قرار گرفتند و دلار به عقب رانده شد. امیدواری‌ها از روند کاهشی شمار مبتلایان به چین اکنون جای خود را به نگرانی از شیوع گسترده ویروس در خارج از مرزهای چین داده و گزارشات جدید حاکی از آن هستند که کرونا در حال ادامه پیشروی در مناطق مختلف جهان بوده و شمار بیشتری را نیز مبتلا کرده است.
بوریس جانسون، نخست‌وزیر انگلیس خواستار داشتن روابطی مشابه کانادا با اتحادیه اروپا شده اما یکی از مسوولان ارشد اتحادیه اروپا گفته است این اتحادیه تن به شرایطی مشابه روابط با کانادا برای انگلیس نخواهد داد و این توافق مد نظر یک رویای خیالی است. اورسلا فون در لین، رییس کمیسیون اروپا نیز گفته است امضای هر پیمان تجارت آزاد با انگلیس مستلزم مطمئن شدن اتحادیه از رعایت قوانین ضد دامپینگ توسط انگلیس خواهد بود.
همچنین گسترش سرعت شیوع کرونا در جهان باعث تداوم قرمزپوشی شاخص‌ها شده است. به گزارش نیویورک تایمز، هر چند سرعت شیوع کرونا در مناطق مختلف چین کاهشی شده است اما انتشار موارد جدید ابتلا به کرونا در کشورهای مختلف، باعث ایجاد موج جدیدی از نگرانی‌ها در بین معامله‌گران شده است. تاکنون بیش از ۸۵ مورد ابتلا به کرونا گزارش شده است که در این بین، ۲۹۲۳ نفر جان خود را از دست داده‌اند. تاکنون در بسیاری از کشورهای جهان از جمله چین، ژاپن، کره جنوبی، سنگاپور، هنگ‌کنگ، تایلند، تایوان، مالزی، ایران، ایتالیا، استرالیا، آلمان، امریکا، ویتنام، فرانسه، ماکائو، کانادا، امارات متحده، اتریش، الجزایر، کرواسی، سوییس، رومانی، انگلیس، فیلیپین، هند، روسیه، اسپانیا، بلژیک، کامبوج، مصر، فنلاند، اسراییل، کویت، عمان، افغانستان، لبنان، نپال، سری لانکا و سوئد گزارش شده است.
در حوزه جنگ تجاری به نظر میرسد پس از توافق نسبی با چین به دنبال امضای فاز نخست توافق تجاری پس از ۱۷ ماه اختلاف گسترده، اکنون توجه امریکا معطوف به اتحادیه اروپا شده است. امریکا تاکنون با ژاپن، کانادا، مکزیک، برزیل، آرژانتین و کره جنوبی بر سر پیمان تجاری جدید که هدف آن کاهش کسری حساب تجاری این کشور و افزایش واردات محصولات امریکایی است به توافق رسیده و با چین نیز فاز نخست توافق را امضا کرده است که طبق آن چین متعهد به افزایش ۲۰۰ میلیارد دلاری واردات خود از امریکا طی سه سال شده است.
