شرکت‌های دانش‌بنیان در این نمایشگاه حضور پررنگی داشتند
گروه انرژی مهدی نیکوئی
سیزدهمین نمایشگاه بین‌المللی صنعت آب و تاسیسات آب و فاضلاب هفته گذشته برگزار شد تا فعالان داخلی و خارجی این حوزه در روزهایی که شبح کم‌آبی بیش از همیشه بر سر کشور سایه افکنده، 4 روز را به همفکری و تلاش برای انطباق فعالیت‌های خود با شرایط خشک کشور بگذرانند. ما هم بر آن شدیم تا با قدم زدن در غرفه‌ها از برنامه‌ها، نوآوری و روحیه کاری فعالان صنعت آب و فاضلاب باخبر شویم.
روز چهارشنبه 26 مهرماه بود که راهی محل دایمی نمایشگاه‌های بین‌المللی تهران شدم. هوا تقریبا نشانی از پاییز نداشت. کاپشنی که از همکارم گرفته بودم، به علت آفتاب نسبتا گرم و هوای بدون‌ابر بلااستفاده بود و تنها بارم را زیاد کرده بود. ساعت 15 به نمایشگاه رسیدم که ساعات آخر روز سوم نمایشگاه بود. با این حال نه خبری از خلوت بودن نمایشگاه بود و نه نشانی از خستگی در چهره غرفه‌داران مشاهده می‌شد. اکثر آنها با انرژی در حال صحبت و تبادل نظر با بازدیدکنندگان بودند و هر یک از آنها چیزی برای عرضه داشتند.
همان‌طور که انتظار می‌رفت، کم‌آبی و خشکسالی باعث شده بود تا فعالان صنعت آب و فاضلاب به سمت حوزه‌های دانش‌بنیان و فناوری محور آب و فاضلاب حرکت کنند: توسعه و ساخت مراکز تصفیه آب صنعتی، شیرین‌سازی و نمک‌زدایی آب دریا برای مراکز صنعتی و نیروگاه‌ها، استفاده از ابزارهای دیجیتال و روباتیک برای تعیین دبی آب و ذخایر زیرزمینی آن، ساخت کنتورهای هوشمند برای تعیین دقیق‌تر تقاضا و مدیریت تعرفه‌های قیمتی، دستگاه‌های صرفه‌جویی در مصرف آب و همچنین ارائه راهکارهایی برای کاهش اتلاف در انتقال و مصرف آب. با وجود این و در حالی که 90درصد منابع آبی کشور صرف کشاورزی می‌شود، کمتر غرفه‌داری بود که فعالیت‌های خود را حول کشاورزی و مصرف بهینه آب در این بخش متمرکز کرده باشد.
مریم اردلان مدیر داخلی شرکت پرسا شیمی اکسیر یکی از افرادی بود که با وجود آنکه غرفه‌شان در مرکز سالن قرار نداشت، با انرژی خود تلاش می‌کرد تا نظر رهگذران را جلب کرده و امکان همکاری‌های اقتصادی با فعالان حوزه‌های هدف شرکتشان را فراهم آورد. او زمانی که متوجه شد خبرنگار هستم، به این موضوع اشاره کرد که در 6 سال گذشته در نمایشگاه بین‌المللی صنعت آب و تاسیسات آب و فاضلاب حضور یافته‌اند.
اردلان این نمایشگاه را بستری برای ارتباطات بیشتر با همکاران و شرکای بالقوه می‌دانست، اما مهم‌ترین رمز موفقیت را تعامل خوب و برخورد حرفه‌یی با بازدیدکنندگان و مشتریان بالقوه عنوان کرد. به گفته او شرکت آنها بر نیاز صنایع کشور برای بهینه‌سازی آب و مصرف با برنامه آن متمرکز شده و به این منظور، مواد شیمیایی مختلفی را تولید می‌کنند که با رسوب‌زدایی و جلوگیری از خوردگی و زنگ‌زدگی دستگاه‌ها و تجهیزات، مصرف آب را به حداقل میزان ممکن می‌رساند.
در غرفه کناری محمدرضا افره به سوالات فنی بازدیدکنندگان درباره فعالیت‌های گروه صنعتی دانش‌بنیان فن‌نیرو پاسخ می‌داد. آنها که بیش از 26 سال سابقه فعالیت دارند، یکی از پیشگامان تجهیزات و مراکز نمک‌زدایی و شیرین‌سازی آب دریا هستند که با تمرکز بر سواحل جنوبی کشور توانسته‌اند نیاز آبی تعدادی از معادن، پتروشیمی‌ها، نیروگاه‌ها و واحدهای فعال نفت و گاز را برطرف کرده و آماده توسعه فعالیت‌های خود در صنایع مشابه هستند.
چند شرکت در سالن‌های مختلف نمایشگاه تلاش کرده بودند تا با تولید لوله‌ها و اتصالات فایبرگلاس تقویت شده، علاوه بر حرکت در راستای محیط‌زیستی سبزتر از وزن تاسیسات انتقال آب و دشواری نصب آنها کاسته و به‌طور همزمان طول عمر مفید این تاسیسات را تا بیش از 50سال افزایش دهند.
اما شرکت‌های بسیاری نیز به فعالیت در حوزه تصفیه فاضلاب و پساب مشغول بودند. آنها این امکان را برای واحدهای صنعتی و نیروگاه‌ها فراهم می‌کردند تا از پساب‌های شهری و حتی پساب‌های سمی چندین بار استفاده کرده و مانع از نیاز آنها به منابع آبی بیشتر شوند.
در کنار این شرکت‌ها و فعالان اقتصادی، انجمن‌ها و سندیکاهایی مانند انجمن صنفی شرکت‌های صنعت آب و فاضلاب و همچنین انجمن سازندگان تجهیزات صنعتی ایران (ستصا) در نمایشگاه حضور یافته بودند تا با افزایش آگاهی بازدیدکنندگان از اهداف صنفی خود و جذب اعضای جدید، زمینه اثرگذاری‌های بیشتر بر تصمیمات کلان و سیاست‌های وزارتخانه نیرو را فراهم کنند.
امیدواری خارجی‌ها به فعالیت در ایران
در گوشه و کنار نمایشگاه، غرفه شرکت‌های خارجی مختلف هم به چشم می‌خورد که بیشتر آنها یا چینی بودند یا از اروپا آمده بودند. اما بر خلاف بسیاری از شرکت‌های ایرانی پیش‌روی صنعت، آنها ترجیح داده بودند تا غرفه‌های کناری و ارزان‌قیمت نمایشگاه را به خود اختصاص داده و خارج از همهمه‌های میانه میدان به پیشبرد اهداف خود مشغول باشند. در این میان غرفه‌یی محقر در گوشه سالن خلیج‌فارس که شاید هزینه دکوراسیون آن از 100هزار تومان تجاوز نمی‌کرد و هیچ دستگاه و ابزاری هم برای جلب توجه بازدیدکنندگان نمایشگاه در آن به کار نرفته بود، نظر مرا جلب کرد.
جلوتر رفتم تا نام شرکتشان را ببینم: بوداپست واترورکز. از مجارستان آمده بودند. پس از 5دقیقه منتظر ماندن توانستم صحبتی کوتاه با پیتر مارتونوسی مدیر روابط عمومی شرکت داشته باشم. از این موضوع سخن گفت که برای بار اول به ایران آمده‌اند و تاکنون در هیچ‌یک از نمایشگاه‌های کشور شرکت نداشته‌اند. کاتالوگ‌های شرکتشان حاکی از آن است که بوداپست واترورکز، 149 سال قدمت دارد و پروژه‌های آب و فاضلابی مختلفی را در اروپا به اجرا درآورده‌اند. درآمد سالانه شرکت، 140میلیون دلار است که 82میلیون دلار آن از پروژه‌های آب آشامیدنی و 27میلیون دلار آن از پروژه‌های فاضلابی حاصل شده است.
مارتونوسی درباره نخستین تجربه حضور نمایشگاهی‌شان در ایران و ارزیابی‌اش از میزان موفقیت در رسیدن به برنامه‌های شرکت گفت: با توجه به آنکه ما فروشنده دستگاه‌ها و تجهیزات نیستیم و ارائه کننده خدمات به مشتریانمان هستیم، هنوز نمی‌توان در مورد مفید بودن حضور در نمایشگاه آب و فاضلاب ایران سخن گفت. وی می‌گوید: 3روز برای اظهارنظر در این باره کافی نیست و دست‌کم باید چند ماه صبر کرد تا مشخص شود ارتباطات جدید ما با فعالان و شرکای ایرانی، مثبت بوده است یا خیر. با وجود این در این چند روز، ارتباطات جدیدی به دست آورده‌ایم که می‌توانند برای ما مفید و پرثمر باشد.
مدیر روابط‌عمومی بوداپست واترورکز در مورد حوزه‌های مورد علاقه‌شان برای همکاری با شرکت‌ها و فعالان ایرانی صنعت آب و فاضلاب عنوان کرد: ما به دنبال شرکایی در ایران هستیم که با آنها در پروژه‌های ساختمانی، طراحی، مشاوره، کاهش تولید آب‌های بدون درآمد و سایر حوزه‌هایی که در آنها تخصص داریم، همکاری داشته باشیم.
مارتونوسی تاکید کرد: مساله آب‌های بدون درآمد نه تنها یکی از تخصص‌های برجسته بوداپست واترورکز است، بلکه یکی از مهم‌ترین معضلاتی است که بخش آب ایران باید برای آن برنامه‌ریزی کند. وی در تشریح آب‌های بدون درآمد افزود: این عنوان به بخشی از آب‌هایی اطلاق می‌شود که تولید شده اما درآمد و منفعتی برای تولیدکننده به همراه ندارند. به عنوان مثال اگر یک تولیدکننده، 100واحد آب برای مصرف شرب فراهم کند اما تنها 80درصد آن مصرف شود، می‌گوییم درصد آب‌های بدون درآمد، 20 درصد بوده است. این نوع اتلاف و هزینه‌کرد بیهوده، می‌تواند ناشی از اتلاف‌های شبکه آب (مانند نشتی و ناپدید شدن آب در خاک) یا اتلاف‌های نامریی (مانند مصرف غیرقانونی یا اشتباهات مدیریتی) باشد. برای مقابله با هر یک از این بخش‌های اتلاف آب، راه‌ها و رویکردهای بسیار متفاوتی وجود دارد که خوشبختانه شرکت ما در هر یک از آنها تخصص و تجربه قابل توجهی دارد و آماده است تا این دانش و تجربیات را در اختیار شرکا و مشتریان ایرانی خود هم قرار دهد.
این کارشناس مجارستانی در انتهای سخنان خود با اشاره به خشکسالی‌های چند سال اخیر ایران گفت: در مناطق خشک و نیمه‌خشکی مانند ایران، آب یک منبع بسیار کمیاب و باارزش است که باید هوشیارانه از آن استفاده کرد. ما نمی‌توانیم معجزه کنیم و باعث بارش باران شویم، اما می‌توانیم تقاضا را مدیریت کنیم. در این صورت با نجات دادن هر قطره آب، به‌طور غیرمستقیم، ظرفیت منابع آبی خود را بالا می‌بریم.
