تعادل
جزئیات تسهیلات پرداختی به بنگاه‌های تولیدی ازسوی وزارت صنعت، معدن و تجارت منتشر شد. طرح رونق تولید در اواخر خردادماه سال جاری با آغاز به کار سایت «بهین‌یاب» برای ثبت‌نام متقاضیان دریافت تسهیلات 30 هزار میلیارد تومانی کلید خورد. بر این اساس، تسهیلات اعطا در قالب سه نوع وام از جمله «تامین سرمایه در گردش موردنیاز برای ۱۰هزار بنگاه اقتصادی، تامین منابع مالی موردنیاز ۶هزار طرح نیمه‌تمام با پیشرفت فیزیکی حداقل ۶۰درصد و تامین مالی موردنیاز برای بازسازی و نوسازی ۵ هزار واحد اقتصادی» به صاحبان صنایع اعطا می‌شود. حال جزئیات تزریق منابع مالی به واحدهای تولیدی، نشان می‌دهد، بیش از
1200 میلیارد تومان تسهیلات رونق تولید در سال جاری به صاحبان صنایع پرداخت شده که از ابتدای اجرای طرح رونق تولید تاکنون 86 هزار و 566واحد ثبت‌نام کردند که به 25 هزار و 998 واحد آن 18هزار و 477 میلیارد تومان تسهیلات پرداخت شده است. همچنین براساس داده‌های منتشر شده، 8هزار و 416 واحد دیگر نیز به بانک معرفی شدند. از این رو، متولیان صنعتی در تلاش هستند تنها با تزریق پول جدید، توان واحدهای صنعتی را تقویت کنند، بدون اینکه بخواهند متغیرهای اثرگذار بر تولید ازجمله «خلأ استراتژی صنعتی، نبود مدیریت در بازار غیررسمی و ورود قاچاق به کشور، وجود رانت و فساد در حوزه تجارت خارجی و محدودیت‌های مربوط به صادرات، عدم اجرای دقیق قوانینی نظیر قانون بهبود مستمر محیط کسب‌و‌کار، فراهم نبودن سازوکارهای مربوط به تامین منابع مورد نیاز صنعت و بخش مولد، عدم توجه کافی به تقویت تحقیق و توسعه در صنعت، نبود انضباط پولی و مالی و درنهایت عدم کنترل بی‌ثباتی‌های نرخ ارز» را مدنظر قرار دهند. بر همین اساس، باید به برنامه‌ریزان، سیاست‌گذاران و تصمیم‌سازان در کشور بار دیگر یادآوری کرد که تنها با دوپینگ صنایع، نمی‌توان چرخ صنعت را به حرکت در آورد، چراکه تقویت توان تولید بنگاه‌ها، نیازمند پکیج مناسب‌تری است که همه مولفه‌ها و متغیرهای ذکر شده را دربر گیرد.
جزئیات تزریق پول به صنعت
طرح رونق تولید از نیمه ابتدایی سال 95 و برای پرداخت 16 هزار میلیارد تومان تسهیلات به 7500واحد تولیدی کوچک و متوسط کلید خورد. این طرح با استقبال واحدهای صنعتی که به واسطه رکود اقتصادی حاکم بر کشور در شرایط سخت مالی و تولیدی به‌سر می‌بردند، روبه‌رو شد. از همین رو، طرح رونق تولید در سال 1396 نیز پس از ابلاغیه سیاست‌گذار پولی، مبنی بر پرداخت تسهیلات 30هزار میلیارد تومانی در قالب 3 نوع وام برای تامین سرمایه در گردش مورد نیاز ۱۰ هزار بنگاه اقتصادی از طریق سایت بهین‌یاب تداوم یافت. موضوعی که هم تاکید وزیر صنعت، معدن و تجارت را مبنی بر تسریع در پرداخت تسهیلات از طریق سیستم بانکی را به همراه داشت، هم کارشناسان از آن به عنوان موتور محرکه اقتصاد یاد کرده و معتقد بودند که اجرای این طرح علاوه بر رونق تولید زمینه افزایش اشتغال 10درصدی را نیز برای کشور فراهم خواهد کرد. این در شرایطی بود که با روی کارآمدن دولت یازدهم، صنعت کشور به واسطه تحریم‌های بین‌المللی در وضعیت نامناسبی از نظر تولید قرار داشت، به‌طوری که می‌توان صنایع کوچک و متوسط را زیان‌دیدگان اصلی این شرایط سخت دانست؛ چراکه بسیاری از صنایع کشور به‌دلیل عدم دسترسی به مواد اولیه موردنیاز و تجهیزات روز دنیا و از سوی دیگر، به‌دلیل محدودیت منابع مالی تا مرز تعطیلی پیش رفتند. از این رو، «طرح رونق تولید» و به موجب آن نوسازی و بازسازی واحدها و تکمیل کردن واحدهای نیمه‌تمام صنعتی ازجمله اقداماتی بود که در راستای حمایت از صنایع از سوی دولتمردان در دستور کار قرار گرفت.
جزئیات تزریق مالی
براساس آخرین آمار طرح رونق تولید، تعداد متقاضیان معوقه سال 1395 و آن دسته از واحدهایی که در 6 ماهه نخست سال 96 در طرح رونق تولید ثبت‌نام کردند، 27هزار و 566 واحد گزارش شده است که از این تعداد 8 هزار و 416 واحد آن به مبلغ حدود 6 هزار و 431 هزار میلیارد تومان به بانک معرفی شده‌اند. از سوی دیگر، مطابق آمارها، به یک‌هزار و 398 واحد دیگر نیز، مبلغ یک‌هزار و 277میلیارد تومان تسهیلات ارائه شد.
همچنین براساس داده‌های منتشر شده از سوی وزارت صنعت، معدن و تجارت، در سال 1395 نیز حدود 59 هزار بنگاه تولیدی در سامانه بهین‌یاب ثبت‌نام کردند که از این تعداد بیش از 31 هزار بنگاه، جهت دریافت بیش از 27 هزار میلیارد تومان تسهیلات به بانک‌های عامل معرفی شده و بانک‌های عامل، 17 هزار و 200 میلیارد تومان به 24هزار و600 واحد تولیدی کوچک و متوسط تسهیلات پرداخت کردند.
براساس آمارها، از مبالغ پرداختی بانک‌ها، حدود 13هزار میلیارد تومان به 11هزار و 750 بنگاه در بخش صنعت و معدن و 4 هزار و 200 میلیارد تومان آن به 12 هزار و 850 بنگاه در بخش کشاورزی اختصاص یافته است. همچنین بر مبنای داده‌های منتشر شده، مبلغ 14 هزار و 450 میلیارد تومان از تسهیلات پرداختی مذکور در سال 1395، در قالب سرمایه در گردش به 21 هزار بنگاه تولیدی، اختصاص یافت.
همچنین بیش از 2 هزار و 750میلیارد تومان تسهیلات سرمایه ثابت برای تکمیل 3 هزار و 600 طرح نیمه‌تمام بالای 60درصد تخصیص پیدا کرد. از طرفی، آمار وزارت صنعت، معدن و تجارت نشان می‌دهد که تعداد کل ثبت‌نام‌شدگان این طرح از ابتدای پیدایش آن در سال 1395 تا مهرماه امسال 86 هزار و 566واحد بوده که به 25 هزار و 998 واحد آن 18هزار و 477میلیارد تومان تسهیلات پرداخت شده است. همچنین از این تعداد 8 هزار و 416 واحد از آن به مبلغ حدود 6 هزار و 431هزار میلیارد تومان به بانک معرفی شده است. اگرچه همچنان اما و اگرهای زیادی درخصوص تزریق منابع مالی به واحدهای صنعتی وجود دارد، اما این طرح در دولت دوازدهم و با روی کار آمدن وزیر جدید صنعت، معدن و تجارت نیز به جد دنبال شد، به‌طوری که محمد شریعتمداری بر لزوم سرعت بخشیدن به پرداخت تسهیلات توسط شبکه بانکی برای نوسازی خطوط تولید بنگاه‌های کوچک و متوسط جهت تحول در تکنولوژی تولید تاکید کرده و از رییس کل بانک مرکزی خواسته طرح حمایت از رونق اقتصادی را همانند سال گذشته مدنظر قرار دهد تا شاهد عملکرد مثبت‌تری در نیمه دوم سال جاری نسبت به نیمه نخست سال جلو باشیم.
وی در عین حال میزان منابع اعطا شده توسط نظام بانکی به بخش‌های صنایع، معادن و بازرگانی در سال گذشته را بیش از 230 هزار میلیارد تومان عنوان کرده و ضمن ابراز امیدواری برای تزریق ۱۰هزار میلیارد تومان تسهیلات توسط شبکه بانکی جهت نوسازی خطوط تولیدی بنگاه‌های کوچک و متوسط جهت تحول در تکنولوژی تولید، بر سرعت بخشیدن تخصیص ۵۰ هزار میلیارد تومان تسهیلات برای رونق تولید نیز تاکید کرده است. اما از آن سو، از دیگر مزایایی که تحرک‌بخشی به صنعت می‌تواند برای اقتصاد رقم بزند، می‌توان به افزایش 10درصدی اشتغال اشاره کرد، به‌طوری که رضا رحمانی معاون وزیر صنعت، معدن و تجارت در امور تولید، در این باره می‌گوید: با رونق تولید در واحدهای صنعتی کوچک و متوسط، ایجاد بیش از 50هزار فرصت شغلی پیش‌بینی می‌شود که با تکمیل پروژه‌های دارای پیشرفت بالای 60درصد، انتظار ایجاد 120 هزار شغل جدید و برای صنوف به‌ویژه صنوف تولیدی، ایجاد 250 هزار شغل جدید دور از دسترس نیست. علاوه بر این کارگروه‌هایی برای عملیاتی شدن برنامه‌ها در این راستا تشکیل شده و درخصوص طرح‌های رونق تولید طبق برنامه‌های ستاد فرماندهی اقتصاد مقاومتی که از سوی معاون اول رییس‌جمهوری به وزارت صنعت، معدن و تجارت ابلاغ شده ۴۶ برنامه اولویت‌دار در دستور کار است. از طرفی، وزارت صنعت، معدن و تجارت نیز در تلاش است تا با کاهش نرخ سود تسهیلات بانکی برای صنایع و واحدهای تولیدی زمینه بهره‌برداری از 6هزار واحد تولیدی دیگر را در سال جاری فراهم کند.
