تاریخچه نذری

۱۳۹۹/۰۵/۲۵ - ۰۰:۰۰:۰۰
کد خبر: ۱۷۰۰۳۳
تاریخچه  نذری

از جلوه‌های تاثیر دین دربرنامه غذایی ایرانیان رواج نذرهایی بود که با تهیه و پخش آن بین مردم خصوصا طبقه پایین جامعه انجام می‌شد.با مناسبت‌های دینی تقویت شده و امروزه جامعه دینی مملو از آیین مقدس نذر دهی است .نذورات در غذا دادن و اهداء به اماکن دینی امروزه در بین ایرانیان و مسلمانان جهان از اهمیت ممتازی برخوردار است.  نذرها ممکن است در اشکال مختلف، مواقع متفاوت و به مناسبت‌های گوناگون از سوی افراد انجام شود اما یکی از نذرهایی که از گذشته تا امروز جایگاه ویژه‌ای نزد ما ایرانی‌ها داشته است، نذری دادن برای عزاداران سیدالشهدا(ع) محسوب می‌شود. اهمیت نذری دادن در ایام سوگواری محرم و صفر از گذشته تا امروز حفظ شده و مردم با توجه به شرایط مالی خود در این ایام از عزادارانی که در تکایا و مساجد حضور پیدا کرده‌اند، پذیرایی می‌کنند. تا قبل از دوران صفویه اطلاعات زیادی درباره نذری دادن در محرم وجود ندارد اما گفته می‌شود که اولین غذای رایج در این ایام، پلوی ساده، گوشت و ادویه بوده است. این نذر به علت کمبود برنج در آن زمان، به گروه خاصی از مردم و به اصطلاح اعیان‌ها اختصاص داشت که توانایی خرید این محصولات را داشتند. برای ادای نذر نیز صبح زود برنج را بار می‌گذاشتند و گوشت را می‌پختند و در بین مردم پخش می‌کردند. تقسیم غذا به این شکل بود که گروهی ظرف‌هایشان را پیشاپیش می‌فرستادند و بعد از آماده شدن غذا، صاحبخانه ظرف‌ها را پر می‌کرد و برای صاحبانش می‌فرستاد اما بخش بیشتری از غذا در میان فقرا و نیازمندان توزیع می‌شد که معمولاً جلوی در منزل صاحب نذر جمع می‌شدند. نذری دادن در دوره قاجار متعلق به طبقه خاصی از جامعه نبود و هر کس با توجه به شرایط مالی خود در ایام عزاداری امام حسین (ع) غذای نذری می‌‌پخت. یکی از نذرهای معروف آن زمان هم‌آش نذری ناصرالدین شاه بوده است که در دربار و با نظارت شخص شاه پخته می‌شد. گفته شده است که احتمالاً این‌آش، نذر مادر شاه برای سلطنت پسرش بوده است. در‌آش نذری شاه همه‌چیز پیدا می‌شد.  اما نمی‌توان نقش زنان را در بسط و گسترش نذری‌ها ی این ایام نادیده گرفت. زنان علاوه بر اینکه در پخت غذای نذری در تکایا مشارکت داشتند، دارای مراسم مستقل خود نیز بودند. زنان دوره قاجار و پهلوی معمولا مراسم کوچکی را در این ایام در خانه‌هایشان برگزار می‌کردند و برای برآورده شدن حاجتشان نذری می‌دادند. در واقع هر خانه‌ای هر قدر که امکانات خانه و آشپزخانه‌اش اجازه می‌داد، غذایی را برای عزاداران امام حسین(ع) می‌پخت. انتخاب نوع غذا به عهده صاحب نذر بود. در این مراسم که خانم‌ها مدیریت را به‌طور کامل بر عهده داشتند از گوشت ذخیره‌شده که به آن قورمه می‌گفتند، استفاده می‌کردند که این گوشت بیشتر مناسب قیمه بود. یکی از دلایلی که امروزه غذای نذری قالب این ایام قیمه است به این موضوع برمی‌گردد. 

 

ارسال نظر