کاهش نرخ ارز و طلا

فاصله نرخ حواله دلار و نقدی اسکناس به 1871 تومان رسید  

گروه بانک و بیمه |محسن شمشیری|

روز پنجشنبه 8 اسفند ماه 98 در بازارهای جهانی نرخ اونس طلا بار دیگر به روند کاهشی خود ادامه داد و روز جمعه 9 اسفند 98 نرخ هر اونس طلا به 1628 دلار کاهش یافته که نشان‌دهنده اثر آن بر کاهش نرخ طلا و سکه در بازار ایران است. از سوی دیگر، باوجود اعلام نرخ فروش دلار در صرافی‌های مجاز بانکی به قیمت 15700 و نرخ خرید دلار به قیمت 15600 تومان در روز پنجشنبه، نرخ دلار از 15810 تومان در صبح روز پنجشنبه به 15360 تومان در عصر پنجشنبه کاهش یافته و روز جمعه 9 اسفندماه نیز نرخ دلار در سطح 15360 تومان باقی مانده است. کارشناسان معتقدند که به دنبال حضور بازارساز و اظهارات مسوولان بانکی کشور، نرخ دلار روزهای پنجشنبه و جمعه روند کاهشی به خود گرفته است. برخی صاحب نظران نیز اخبار مرتبط با راه‌اندازی کانال مالی اینستکس و همچنین مجوز امریکا برای امور بشردوستانه برای معامله با ایران و ارسال دارو و غذا را عامل کاهش نرخ ارز و اثر روانی این اخبار بر بازار ارز ارزیابی کرده‌اند.

به گزارش «تعادل»، صرافی‌های مجاز بانکی، نرخ خرید یورو را نیز 16850 تومان و نرخ فروش یورو را 16950 تومان اعلام کردند. همچنین به دنبال کاهش نرخ دلار، نرخ یورو در بازار آزاد به 16700 تومان و نرخ درهم به 4280 تومان رسیده که نشان می‌دهد نرخ دلار و یورو و درهم در بازار روز پنجشنبه به کمتر از نرخ صرافی‌ها رسیده است.  از سوی دیگر، سامانه سنا نیز نرخ میانگین معاملات ارز برای روز چهارشنبه 7 اسفند را برای دلار 15497، یورو 16659، درهم 4250، یوآن 2136، پوند 19781، لیر ترکیه 2611 تومان اعلام کرده است.

همچنین در بازار ارز و طلا نیز به دنبال اعلام نرخ هر اونس طلا به قیمت 1628 دلار، و دلار به قیمت 15360 تومان، ‌نرخ انواع سکه و طلا کاهش یافته است. مظنه هر مثقال 17 عیار به 2 میلیون و 621 هزار تومان، قیمت هر گرم طلای 18 عیار 605 هزار، سکه جدید 5 میلیون و 995 هزار، سکه قدیم 5 میلیون و 985 هزار، نیم سکه 3 میلیون و 130 هزار، ربع سکه 1 میلیون و 950 هزار، سکه گرمی 960 هزار تومان معامله شده است.

از سوی دیگر، طبق نرخ میانگین معاملات حواله‌های ارزی در سامانه نیما نرخ دلار 13626 تومان، یورو 16450، درهم 3626 تومان، یوآن 1870 تومان اعلام شده که نشان می‌دهد فاصله نرخ دلار سنا و نیما یا فاصله نرخ اسکناس با حواله‌های ارزی به 1871 تومان رسیده است.

 فعالان بازار طلا می‌گویند که طلا و سکه مجددا مسیرشان را از ارز جدا کردند؛ به گونه‌ای که قیمت انواع سکه و طلا نسبت به روز چهارشنبه کاهشی بود اما نرخ ارز مقداری افزایش یافت.  صبح روز پنجشنبه قیمت هر قطعه سکه تمام بهار آزادی طرح جدید شش میلیون و ۸۰ هزار تومان شد که ۵۰ هزار تومان ارزان شده و هر قطعه سکه تمام بهار آزادی طرح قدیم شش میلیون و ۷۰ هزار تومان قیمت دارد که ۴۰ هزار تومان کاهش قیمت را تجربه می‌کند. هر قطعه نیم سکه نیز با کاهش ۲۰ هزار تومانی، سه میلیون و ۸۰ هزار تومان معامله شده و ربع سکه نیز ۲۰ هزار تومان ارزان شد و یک میلیون و ۸۵۰ هزار تومان قیمت دارد. اما قیمت هر قطعه سکه یک گرمی ثابت مانده و ۹۷۰ هزار تومان بوده است. هر گرم طلای ۱۸ عیار نیز ۶۰۰۰ تومان ارزان شده و ۶۲۰ هزار تومان در طلافروشی‌ها داد و ستد شد. آخرین نرخ هر اونس طلا در بازار جهانی هم ۱۶۵۳ دلار ثبت شد که ۲۰ دلار کاهش قیمت داشت.

آخرین اخبار از نرخ ارز در صبح پنجشنبه حاکی از آن است که دلار و یورو نسبت به روزهای گذشته با مقداری افزایش روبرو بوده است. صرافی‌های مجاز بانک مرکزی هر دلار امریکا را ۱۵ هزار و ۶۰۰ خریدند و ۱۵ هزار و ۷۰۰ فروختند. این درحالی است که قیمت خرید و فروش این ارز در صرافی‌ها نسبت به روز گذشته مقداری افزایش داشته است. خرید و فروش یورو نیز در این صرافی‌ها به ترتیب ۱۶ هزار و ۸۵۰ تومان و ۱۶ هزار و ۹۵۰ تومان اعلام شده که نرخ این ارز هم نسبت به روزهای گذشته مقداری افزایش یافته است. همچنین نرخ خرید هر دلار امریکا از سوی بانک‌ها ۱۵ هزار و ۲۴۰ تومان اعلام شده و نرخ خرید هر یورو نیز ۱۶ هزار و ۵۴۵ تومان است. به مسافران خارجی نیز هر یورو به نرخ حدود ۱۷ هزار تومان با احتساب کارمزد بانک مرکزی و کارمزد بانکی ارایه می‌شود.

 در بازار ارز رسمی نیز، بانک مرکزی نرخ ۴۷ ارز را برای 7 اسفند اعلام کرد که بر اساس آن نرخ ۱۷ ارز مانند یورو و پوند افزایش و قیمت ۱۸ واحد پولی دیگر کاهش یافت؛ نرخ دلار و ۱۱ ارز دیگر نیز ثابت ماند. هر دلار امریکا برای «چهارشنبه هفتم اسفند ماه ۹۸» بدون تغییر نسبت به روز گذشته ۴۲ هزار ریال قیمت خورد. همچنین هر پوند انگلیس با ۲۰۶ ریال افزایش به قیمت ۵۴ هزار و ۵۴۴ ریال و هر یورو نیز با ۲۳ ریال رشد به نرخ ۴۵ هزار و ۶۴۴ ریال ارزش‌گذاری شد.

به عقیده کارشناسان بازار ارز و طلا، به نظر می‌رسد که اعلام اخبار مربوط به مجوز امریکا برای کمک‌های بشر دوستانه غذا و دارو به ایران، کانال مالی اینستکس، روند بهبود شاخص‌های بورس، اثر ویروس کرونا و تحولات اقتصاد جهانی و چین، موضوعاتی است که در اسفندماه روی نرخ ارز و طلا اثرگذار خواهد بود و همین مسائل باعث شده که اونس جهانی نیز به زیر 1630 دلار کاهش یابد. برخی صاحب نظران نیز معتقدند که اعلام خبر تقویت بورس در کشورهای مختلف از جمله امریکا، موجب شده که نرخ طلا دوباره کاهش داشته باشد. اما باید دید که اثر ویروس کرونا و کاهش نرخ رشد اقتصادهای جهان تا چه حد می‌تواند موجبات رشد نرخ طلا را فراهم آورد زیرا ممکن است که این رشد نرخ طلا به خاطر اثر روانی ویروس کرونا و کاهش رشد اقتصادی باشد و پس از مدتی مشخص شود که شاخص‌های اقتصادی به اندازه زیادی افت نداشته‌اند و دوباره بورس و بازارهای دارایی رشد داشته باشند.

    انتظار افزایش فروش ۵۰ درصدی

مصنوعات طلا

 عضو هیات‌مدیره اتحادیه تولیدکنندگان و صادرکنندگان طلا، جواهر، نقره و سنگ‌های قیمتی ایران گفت: در صورتی که قیمت‌ها افزایش نداشته باشند، انتظار افزایش ۴۰ تا ۵۰ درصدی فروش طلای ساخته شده را داریم.

سیدحجت شفایی در گفت‌وگو با ایبِنا با بیان این مطلب اظهار داشت: معافیت اصل طلا از مالیات بر ارزش افزوده اقدامی بسیار مناسب و قابل تقدیر از سوی نمایندگان مجلس بود و حتما بر میزان تولید و فروش مصنوعات طلا در ایران تاثیرگذار است.با این حال افزایش قیمت طلا در داخل کشور که متاثر از افزایش بهای جهانی و همچنین افزایش نرخ ارز است، باعث شده تا قدرت خرید مردم کاهش بیابد و کمتر به سمت خرید طلا بروند.

وی با بیان اینکه کاهش قدرت خرید و افزایش تورم باعث شده تا مردم تامین سبد معیشتی خود را در اولویت قرار دهند، تصریح کرد: باید توجه داشت که در طول سال‌هایی که مالیات بر ارزش افزوده از اصل طلا دریافت می‌شد، ذائقه مردم برای خرید طلا تغییر کرد و آنها به جای پرداخت مالیات بر ارزش افزوده و اجرت ساخت طلا، ترجیح می‌دادند سکه خریداری کنند.

عضو هیات‌مدیره اتحادیه تولیدکنندگان و صادرکنندگان طلا، جواهر، نقره و سنگ‌های قیمتی ایران ادامه داد: در صورتی که قیمت‌ها ثابت شوند و به شرایط پایداری در نرخ ارز برسیم، انتظار داریم که فروش طلای ساخته شده بین ۴۰ تا ۵۰ درصد نسبت به شرایط کنونی افزایش یابد.

    ۳ عامل افزایش قیمت طلا در ایران

وی در خصوص افزایش بهای جهانی طلا نیز گفت: شیوع گسترده ویروس کرونا باعث مختل شدن اقتصادهای بزرگ دنیا و مهم‌تر از همه چین شده است و این موضوع سرمایه‌گذاران را ترغیب به سرمایه‌گذاری در بازارهای امن‌تر از جمله طلا کرده است.

شفایی با این حال تنها دلیل افزایش قیمت طلا در داخل ایران را افزایش بهای جهانی آن ندانست و افزود: به جز افزایش جهانی بهای طلا به‌دلیل گسترش شیوع ویروس کرونا، افزایش نرخ ارز و اضافه شدن ایران به فهرست سیاه FATF عوامل اصلی در گرانی طلا در داخل کشور بوده‌اند.امیدوار هستیم با ثبات یافتن شرایط اقتصادی و افزایش قدرت خرید مردم، نه تنها صنعت طلا و جواهر بلکه سایر صنایع رونق یابند.

از سوی دیگر، کارشناسان درباره تصمیم اخیر گروه ویژه اقدام مالی و ارتباط آن با نوسانات بازار ارز معتقدند که سیستم بانکی کشور تخصصی وحرفه‌ای است و در مراکز تصمیم‌سازی و تصمیم‌گیری نظرات کارشناسی خود را گفته و بر آن اصرار می‌ورزد. کما اینکه، در مورد FATF نیز در دولت، مجلس و در مجمع تشخیص مصلحت نظام، موضع آن به صراحت بیان شده است. لذا، همانطور که در مجمع، براساس مصالح ملی نظر شبکه بانکی اعلام شده، به همان صراحت در مقابله با جو روانی که با تکیه بر تصمیم FATF، برای بی‌ثبات کردن بازارها، ایجاد می‌کنند، باید گفت ایران توانسته تا حدود زیادی ارتباط تحریم‌ناپذیری با نظام پولی و مالی دنیا، خارج از چارچوب FATF، برقرار کند و بانک مرکزی نیز، با همراهی سایر بخش‌های اقتصادی، تلاش خود را در جهت تسهیل پایدار نیازهای تجاری کشور، بی‌وقفه ادامه خواهد داد.

در همین راستا طی چند روز گذشته صدها میلیون دلار ارز مورد نیاز واردات مواد اولیه و واسطه‌ای کارخانجات توسط صادرکنندگان در بازار ثانویه عرضه شده است، ولی به هر تقدیر حواشی تصمیم FATF، تلاش سودجویان و سفته‌بازان، نوسانات غیر ساختاری و ناپایداری در بازار ارز به وجود آورد. این نوسانات برای بانک مرکزی جدید نیست و براساس تجارب گذشته و برنامه‌هایی که بانک مرکزی بر مبنای سازوکار بازار دارد، نرخ ارز به تدریج به تعادل ساختاری خود منطبق با متغیرهای واقعی اقتصاد کشور باز خواهد گشت.

    عدم ارسال سفارش در عملیات بازار باز

از سوی دیگر، پیرو اطلاعیه روز دو‌شنبه5 اسفندماه 1398 در خصوص عملیات بازار باز، بانک مرکزی هیچ سفارش فروشی از طرف بانک‌ها دریافت نکرد.عدم ارسال سفارش فروش توسط بانک‌ها نشان‌دهنده کفایت نقدینگی در بازار بین بانکی و عدم نیاز به تغییر ذخایر با اجرای عملیات بازار باز است. روز چهارشنبه 14 اسفند ماه 1398 در چارچوب مدیریت نقدینگی مورد نیاز بازار بین بانکی ریالی، مجددا عملیات بازار باز اجرا می‌شود. موضع بانک مرکزی (خرید و فروش اوراق بدهی دولتی) بر اساس پیش بینی وضعیت نقدینگی در بازار بین بانکی و با هدف کاهش نوسانات نرخ بازار بین بانکی حول نرخ هدف، در روز دوشنبه 12 اسفند ماه 1398 از طریق اطلاعیه در سامانه بازار بین بانکی اعلام می‌شود.

متعاقب اطلاعیه مزبور، بانک‌ها و موسسات اعتباری غیربانکی می‌توانند در راستای مدیریت نقدینگی خود در بازار بین بانکی نسبت به ارسال سفارش تا ساعت 10 صبح روز سه شنبه 13 اسفندماه 1398 از طریق سامانه بازار بین بانکی اقدام می‌کند.

   ارسال کمک‌های بشردوستانه به ایران

 از سوی دیگر، وزارت خزانه‌داری امریکا جواز انجام معاملات برخی اقلام بشردوستانه را با بانک مرکزی ایران صادر کرد؛ اقدامی که به گفته این نهاد همگام با رسمیت بخشیدن به کانال کمک‌های بشردوستانه سوییس انجام شده است. به گزارش رویترز، این کانال تازه تاسیس که با اعلام وزارت خزانه‌داری امریکا به‌طور کامل عملیاتی شده است، به شرکت‌ها این اجازه را خواهد داد تا اقلام خوراکی، دارویی و سایر مایحتاج اساسی را به ایران ارسال کنند.

«برایان هوک» نماینده ویژه امریکا در امور ایران هفته گذشته گفت که بسیاری از شرکت‌های خوراکی و دارویی نسبت به استفاده از این کانال ابزار تمایل کردند. این کانال ماه گذشته فعالیت آزمایشی خود را با ارسال محموله دارویی آغاز کرد. کانال کمک‌های بشردوستانه سوییس درصدد است تا اطمینان حاصل کند که صادرکنندگان و شرکت‌های تجاری فعال در حوزه خوراکی، دارویی و بخش‌های پزشکی مستقر در سوییس با بانک مرکزی سوییس کانال پرداخت امنی دارند که از طریق آن دریافت هزینه اقلام صادراتی به ایران تضمین شده باشد.

غذا، دارو و سایر کالاهای بشردوستانه از تحریم‌های واشنگتن بر ایران که به دنبال خروج «دونالد ترامپ» از برجام در سال ۲۰۱۵ بار دیگر بر تهران اعمال شد، معاف هستند. با این حال، اقدامات کاخ سفید که تمام فعالیت‌های ایران را از فروش نفت گرفته تا ترابری و عملیات‌های مالی هدف گرفته، مانع از آن شده است تا بسیاری از بانک‌های خارجی با ایران تجارت و داد و ستد کنند.

    نرخ ارز به زودی متعادل می‌شود

 همچنین عضو کمیسیون برنامه، بودجه و محاسبات مجلس، از تلاش برای ساماندهی بازار ارز تقدیر کرد و گفت: نرخ ارز به تدریج به تعادل ساختاری و ثبات نسبی می‌رسد.شهباز حسن پور بیگلری در گفت‌وگو با ایبِنا با اشاره به بزرگ شدن حباب قیمت ارز در روزهای اخیر، گفت: جو روانی حاکم بر کشور ثبات ارزی را برهم زده اما به زودی حباب قیمت‌ها از بین خواهد رفت.

نماینده مردم سیرجان و بردسیر در مجلس شورای اسلامی، با بیان اینکه نرخ ارز به تدریج به تعادل ساختاری باز خواهد گشت، افزود: در حال حاضر نرخ ارز منطبق با متغیرهای واقعی اقتصاد کشور نبوده از این رو با اطمینان می‌توان از کاهش نرخ ارز گفت.وی با تاکید بر اینکه در دوره‌های گذشته نیز شاهد نوسانات دوره‌ای نرخ ارز بوده‌ایم، تصریح کرد: خوشبختانه با اقدامات فوری بانک مرکزی و همچنین پلیس امنیت اقتصادی در دستگیری و نقش بر آب کردن توطئه‌های برخی دلالان و سوءاستفاده‌کنندگان، نوسانات ارزی به حداقل ممکن می‌رسد. این نماینده مردم در مجلس دهم، با بیان اینکه نوسانات اخیر نرخ ارز گواه روشنی مبنی بر مناسب نبودن بازار ارزی برای سرمایه‌گذاری است، گفت: مردم باید بدانند که نوسانات ارزی به زودی به ثبات نزدیک خواهد شد از این رو سرمایه‌های خود را باید در بستری مطمئن سرمایه‌گذاری کنند.

حسن‌پور بیگلری با تاکید بر اینکه توجه به هشدارهای بانک مرکزی در خصوص آینده ارزی کشور از سوی مردم لازم است، افزود: باید سازوکاری برای هدایت همه سرمایه‌ها به سمت بازار بورس فراهم شود زیرا ادامه رویه فعلی از سوی مردم و اعتماد به آینده سرمایه‌گذاری در بازار ارز به مثابه اعتماد به هیچ است.مجلس پشتیبان سیاست‌های بانک مرکزی در جهت تسریع در بهبود وضعیت بازار بوده و در این راستا از هیچ کوششی فروگذار نخواهد کرد.

عضو کمیسیون برنامه، بودجه و محاسبات مجلس، یادآور شد: تغییرات قیمت ارز در دوره‌های گذشته به وضوح نشان می‌دهد که سرمایه‌گذاری در این بازار به‌طور حتم ضررهای هنگفتی را برای مردم به ارمغان خواهد آورد از این رو با دوری از خریدهای غیر ضرور ارز، بازار به ثبات نسبی نزدیک خواهد شد.

    ساماندهی ارزی با اجرای عملیات بازار باز

عضو کمیسیون برنامه، بودجه و محاسبات مجلس، گفت: اجرای سیاست‌هایی همچون عملیات بازار باز امید جدیدی بر ادامه روند کاهش نرخ ارز در بازار ایجاد کرده است.سیدمهدی فرشادان در گفت‌وگو با ایبِنا با اشاره به برخی اظهارنظرها در خصوص خارج شدن کنترل بازار از دست تیم اقتصادی دولت، گفت: اینکه گفته می‌شود تا روز انتخابات قیمت‌ها تحت کنترل نگه داشته شده صحت نداشته و وضعیت فعلی بازار نشان می‌دهد که نظارت‌ها مستمر است. نماینده مردم سنندج در مجلس شورای اسلامی، با مثبت ارزیابی کردن روند ساماندهی نرخ‌ها در بازار، تصریح کرد: هر چند قیمت‌ها در بازار از روند طبیعی بیشتر شده اما باید بدانیم که برنامه مداری دستگاه‌هایی چون بانک مرکزی از بزرگ‌تر شدن حباب در قیمت‌ها جلوگیری کرده است.

وی با تاکید بر اینکه ساماندهی ارزی در بازار نشان محکمی بر عملکرد بانک مرکزی است، تصریح کرد: در مدیریت قبلی نوسانات بسیاری در قیمت‌ها رخ داد اما خوشبختانه در دوره جدید مدیریت بر بانک مرکزی روند نوسانات قیمت ارز بسیار کند شده و از همه مهم‌تر بحث ثبات نسبی رخ داده در قیمت است. این نماینده مردم در مجلس دهم، با بیان اینکه نمی‌توان منکر ضرورت مجدد کاهش نرخ‌ها در بازار شد، گفت: خوشبختانه رونمایی از سیاست‌هایی همچون عملیات بازار باز امید جدیدی بر ادامه روند کاهش نرخ ارز در بازار ایجاد کرده است.وی با تاکید بر اینکه نرخ ارز باید به کانال زیر ۱۰ هزار تومان برسد، تصریح کرد: اکنون مردم باید بدانند که تنها بازار مطمئن برای سرمایه‌گذاری بورس است. فرشادان همچنین با اشاره به تحریم‌های جدید وضع شده علیه کشورمان، گفت: در این رابطه برنامه مداری تیم اقتصادی همیشه راهگشا بوده از این رو جای هیچ‌گونه نگرانی نیست.

    تخصیص ارز وارداتی

از سوی دیگر، بانک مرکزی مطابق با قانون بودجه، ارز مورد نیاز برای واردات کالاهای اساسی را به وزارت صنعت، معدن و تجارت تخصیص داد.