سعید سلطانی دکتری مدیریت بازاریابی
یکی از نهادهایی که می‌تواند در ارتقای جایگاه کالای ایرانی در بازارهای داخلی و خارجی نقش بسزایی داشته باشد، نهادهای پولی و مالی به ویژه بانک‌ها هستند. حال سوال این است که نظام بانکی چه نقشی دارند؟ رهبر معظم انقلاب در سخنان خود در آغازین روزهای سال جاری عنوان «حمایت از کالای ایرانی، تولید ایرانی و اشتغال» را به عنوان شعار سال ۱۳۹۷ برگزیدند تا سیاست‌های راهبردی و خط‌مشی‌های لازم برای نظام اقتصادی کشور ازجمله شبکه بانکی ترسیم شود.
در راستای تحقق این رویکرد اقتصادی و حمایت همه جانبه از کالای ایرانی(تولید ملی یا همان تولید داخلی) به طور قطع یکی از نهادهایی که می‌تواند در ارتقای جایگاه کالای ایرانی در بازارهای داخلی و خارجی نقش بسزایی داشته باشد، نهادهای پولی و مالی به ویژه بانک‌ها هستند. بانک‌ها می‌توانند از طریق ارائه تسهیلات ارزان قیمت و حمایت و تامین مالی برد- برد با ارائه خدمات و محصولات با کیفیت در احیای کسب وکارهای ایرانی بسیار موثر باشند. حال سوال این است که نقش نظام بانکی در حمایت و تقویت تولید ملی تا چه حد برجسته است؟
به دلیل بانک محور بودن نظام مالی کشور، سهم غالب(حدود ۸۰درصد) تامین مالی اقتصاد از طریق بازار پول صورت می‌گیرد و بانک‌ها نقش اصلی در تجهیز و توزیع منابع در بخش‌های مختلف اقتصاد به ویژه حمایت از بخش تولید و ایجاد اشتغال برعهده دارند. لذا می‌توان گفت که موسسه‌ها و نهادهای پولی و مالی می‌توانند شرایط بنگاه‌های مولد در کشور را با تخصیص درست منابع و اصلاح بهینه ساختار مصارف خود به رونق تولید داخل نزدیک کنند. اگر نظام بانکی عملکرد متناسبی داشته باشد، می‌تواند در رونق سرمایه‌گذاری موثر بوده و به دنبال آن فعالیت‌های تولیدی گسترش پیدا کنند.
از سوی دیگر سال‌های گذشته بخش‌های تولیدی اعم از صنعت و کشاورزی کمتر از خدمات این نهادها برخوردار بوده‌اند و به دلایل مختلف بازدهی در این بخش‌ها بسیار ناچیز بوده و در مقابل بازدهی در بخش‌هایی مانند تجارت و سایر اشکال واسطه‌گری بسیار بیشتر بوده و این بخش‌ها سودآوری بیشتری را داشته‌اند. به واقع در صورت اتخاذ تدابیر لازم برای جذب نقدینگی و پول‌های سرگردان و هدایت آن در مسیر صحیح روند توسعه اقتصادی کشور که بخش قابل توجهی از آن مرهون نظام تولیدی و صنعتی کشور است با سرعت و شتاب فزآینده‌یی همراه خواهد شد و حتی اقتصاد کشور را در مقابل تکانه‌ها و شوک‌های اقتصادی ناشی از تحولات اقتصادی بین‌المللی مقاوم و مصون کند. خوشبختانه این هماهنگی در نظام بانکداری و تامین مالی متناسب با تولید در فعالیت بنگاه‌ها با توجه به سال حمایت از کالای ایرانی در نظر گرفته شده و مقرر شده است، سیستم بانکی به گونه‌یی عمل کند که در سال حمایت از تولید ملی، صنایع مولد در اولویت نظام بانکی دیده شوند تا از این طریق بیشترین نتیجه در رشد تولید و اشتغال به طور پایدار و غیرتورمی حاصل شود. در واقع تحقق رشد اقتصادی پایدار تنها از کانال افزایش سلامت بانکی و تقویت قدرت وام‌دهی نظام بانکی میسر است.
