استعفا یا برکناری، دو راه پیش روی وزرای راه، مسکن و شهرسازی و کار و رفاه اجتماعی است. این را چند نفر از نمایندگان اصلاح‌طلب مجلس در نامه‌یی به حسن روحانی اعلام کرده‌اند. همزمان طرح استیضاح آخوندی و ربیعی با چند ده امضا به دست اعضای هیات‌رییسه مجلس رسیده است تا شرایط برای ادامه کار آنها پیچیده‌تر شود. هر چند آخوندی در این دو سال دو بار استیضاح را تجربه کرده که در هر دو بار با لابی و جلب رای نمایندگان از مهلکه گریخته است. اما ظاهرا کارش برای سومین‌بار سخت شده است، چراکه هم بر تعداد نمایندگان مخالفش افزوده شده و هم حجم ناکارآمدی وزارتخانه متبوعش گسترش یافته است. آنچنان که همان نمایندگانی که حامی عدم استیضاح آخوندی در اسفند سال گذشته بودند امروز تغییر موضع داده و خواهان استعفای او شده‌اند.
مخالف شدن حامیان
نمونه این نمایندگان بهرام پارسایی نماینده اصلاح‌طلب مجلس است. او که سال پیش از جو‌سازی نمایندگان مخالف دولت علیه آخوندی سخن گفته و تاکید کرده بود که استیضاح وزیر راه رای نمی‌آورد؛ امسال پیش از اعلام وصول استیضاح آخوندی، زیر نامه‌یی به رییس‌جمهور را امضا کرد که در آن از روحانی خواسته شده که یا آخوندی را برکنار کند یا آنکه مجلس چنین خواهد کرد. تاجگردون، وکیلی، حسین‌زاده و فتحی دیگر نمایندگان اصلاح‌طلب مجلس هم پای نامه را امضا کرده‌اند. دلایل‌شان هم براساس آنچه در نامه نوشته‌اند بحران مدیریت و امور اجرایی در حوزه حمل و نقل، سیاسی‌کاری در سازمان‌ها، عدم پاسخگویی و به فراموشی سپردن حوادث است. پارسایی در گفت‌وگویی روز شنبه
13 اسفند گفت که «این‌بار استیضاح آخوندی رای می‌آورد.» آنچه شرایط را برای استیضاح آخوندی مهیا کرده سقوط هواپیمای تهران-یاسوج است. پارسایی درخصوص نظر فراکسیون امید در مورد استیضاح وزرای کار و راه، گفت: سعی می‌کنیم مسائل این‌گونه که شاید مطالبه اکثریت باشد به‌صورت فراکسیونی مطرح نشود. این موضوع یک مساله مدیریتی است و نقدهایی به مدیریت دو وزیر راه و کار وارد است. این نماینده مجلس با تاکید بر اینکه نقدهای مطرح شده درخصوص آقایان آخوندی و ربیعی کارشناسی است، افزود: به خاطر این نقدهای کارشناسی است که به‌دنبال استیضاح وزرای راه و کار هستیم. اگر نقدها وارد نبود قطعا به‌دنبال استیضاح نمی‌رفتیم. پارسایی درخصوص اینکه چرا نمایندگان تنها بعد از گذشت چند ماه از رای اعتماد به این وزرا دنبال استیضاح آنها هستند، یادآور شد: مجلس حتی یک ماه بعد از رای اعتماد به وزرا اگر تشخیص دهد وزرا طبق برنامه‌هایی که ارائه کردند یا مطابق انتظارات مجلس عمل نمی‌کنند، حق دارد که استیضاح کند. به گفته پارسایی باتوجه به جو مجلس استیضاح دو وزیر راه و کار به نتیجه می‌رسد. علیم یارمحمدی نماینده عضو کمیسیون عمران مجلس شورای اسلامی نیز با بیان اینکه این کمیسیون بر استیضاح آخوندی اصرار دارد، گفته که «وقوع سوانح هوایی در همه کشورها رخ می‌دهد، اما عدم هماهنگی زیرمجموعه‌های وزارت راه این‌بار دیگر به اوج خود رسیده است.» محمدرضا رضایی‌کوچی رییس کمیسیون عمران مجلس هم تاکید کرده که «به‌راحتی هواپیما سقوط می‌کند و فرهنگ استعفا و عذرخواهی از مردم وجود ندارد. در قضیه برف گفتم باتوجه به اینکه مردم ۱۰ ساعت در اتوبان‌ها ماندند از مردم عذرخواهی کنید اما نکردند، در حال حاضر نیز هیچ‌کس از مردم عذرخواهی نکرده است.»
همه اینها در حالی است که عباس آخوندی پس از انتشار خبرها مبنی بر در آستانه استیضاح قرار گرفتن او در مجلس، از پدیده‌یی به‌نام «زوال اجتماعی» در ایران سخن به میان آورد و گفت که «هر حادثه‌یی رخ می‌دهد، به جای اصلاح فرآیندها سریعا دنبال یک نفر می‌رویم که با او درگیر شویم.»
استیضاح ربیعی پس از چندبار ناکامی
اما داستان ربیعی نیز چندان تفاوتی با آخوندی ندارد. او هم چندین‌بار در معرض استیضاح قرار گرفته؛ اما هر بار با پس گرفتن امضای نمایندگان استیضاحش از دستور کار خارج شده است. آخرین بار 25 بهمن ماه امسال بود، یعنی درست چهار روز قبل از حادثه هواپیمای یاسوج-تهران. هر چند آن درخواست استیضاح به‌دلیل کاهش تعداد امضا‌ها از دستور کار مجلس خارج شد. اتفاقی که با واکنش نمایندگان موافق استیضاح مواجه شد؛ آنجا که آنان اعتقاد داشتند هیات‌رییسه در اعلام وصول طرح استیضاح تاخیر دارد که این خلاف آیین‌نامه مجلس است. در مقابل این ادعا پزشکیان نایب رییس مجلس خطاب به نمایندگان موافق استیضاح گفت که «شما گفتید 25 نفر دیگر درخواست استیضاح را امضا می‌کنند اما امضایی برای ما نیاوردید. ضمن اینکه دیروز 3 نفر امضای خود را پس گرفتند. بنابراین آقای رنجبرزاده عضو هیات‌رییسه امضا کرد که استیضاح از دستورکار خارج شود.»
با این حال طی روزهای اخیر، بار دیگر درخواست استیضاح ربیعی در کنار استیضاح آخوندی با چندین امضا به هیات‌رییسه ارجاع شده تا به گفته اکبر رنجبرزاده عضو هیات‌رییسه مجلس تا هفته آینده جلسه استیضاح برگزار شود.
اکبر رنجبرزاده که طرح استیضاح عباس آخوندی و علی ربیعی را قرائت کرده است، گفته که نمایندگان کمیسیون اجتماعی روز ۱۳ اسفند نامه‌یی با ۲۴ امضا برای طرح استیضاح وزیر کار و نمایندگان کمیسیون عمران هم یک روز پس از آن، نامه‌یی با همان تعداد امضا را برای استیضاح وزیر کار به هیات‌رییسه مجلس ارائه کردند. در متن درخواست نمایندگان مجلس برای استیضاح آخوندی، او به «عدم توانایی در مواجهه با بحران‌های موجود در سیستم حمل‌ونقل کشور»، «عدم نظارت بر سیستم ناوگان هوایی و زمینی»، «عدم اجرای برنامه‌های ارائه شده به مجلس شورای اسلامی در نوسازی ناوگان حمل‌ونقل عمومی» و «بی‌انگیز‌گی در اداره امور وزارتخانه ذی‌ربط» متهم شده است. نمایندگان مجلس هم علت به جریان افتادن استیضاح آخوندی را حادثه هواپیمای تهران-یاسوج عنوان کرده‌اند. براساس ماده ۲۲۵ آیین‌نامه داخلی مجلس، هر دو وزیر حداکثر ۱۰ روز برای پاسخ به استیضاح نمایندگان و حضور در مجلس فرصت دارند و در این زمان یا باید بتوانند نمایندگان استیضاح‌کننده را قانع کنند یا آنکه در صحن علنی مجلس مورد قضاوت 290 نماینده مجلس شورای اسلامی قرار گیرند.
