دهقانی: ربط برجام به مسائل غیرمرتبط قابل‌قبول نیست
گروه ایران|
«برخورد دوگانه با بحث خلع سلاح هسته‌یی»؛ موضوعی است که نماینده ایران در کنفرانس خلع سلاح هسته‌یی از آن به‌عنوان مهم‌ترین چالش پیش روی نظام بین‌المللی از آن یاد می‌کند؛ چالشی که به اعتقاد دهقانی معاون وزیر امور خارجه چنانچه هرچه سریع‌تر به آن پایان داده نشود؛ جهان را با مخاطرات و مشکلات عدیده‌یی مواجه می‌کند. در کنار این موارد دهقانی با بازخوانی مسیری که نظام بین‌الملل برای رسیدن به برجام طی کرده است، برجام را آزمونی بزرگ برای سایر کشورهایی دانست که قصد دارند براساس حقوق قانونی خود از این دانش بهره ببرند.
در ساعاتی که افکار عمومی ایرانیان متوجه حضور رییس فیفا در تهران بود، مقام‌های بلندپایه کنفرانس خلع سلاح هسته‌یی در ژنو دور هم جمع شدند تا راهکارهای عملیاتی برای بهبود وضعیت خلع سلاح در سطوح مختلف را مرور کنند؛ راهکارهایی که طی سالیان گذشته به‌دلیل برخورد دوگانه‌یی که میان کشورهای مختلف در این زمینه داشت به نتایج موردنظر نرسیده است، ایران در سطح معاون وزیر راهی این نشست شد تا از حقوق قانونی خود در بحث برجام دفاع کند و درباره تهدیداتی که این سند بین‌المللی را با خطر مواجه کرده، صحبت کند.
معاون امور حقوقی و بین‌المللی وزیر امور خارجه در این نشست افزود: برخی کشورها تلاش می‌کنند تا برجام را به سایر موضوعات مورد ادعای خود گره بزنند تا به خیال خود ایران را وادار به پذیرش درخواست‌های غیرمتعارف آنان کنند. اشاره معاون ظریف متوجه تحرکات اخیر ایالات‌متحده است که مشخصا بر سر اجرای برجام سنگ‌اندازی می‌کند و عملا این سند تاثیرگذار بین‌المللی را با خطر مواجه کرده است.
غلامحسین دهقانی با بیان اینکه گروگانگیری و ربط برجام با مسائل غیرمرتبط و تهدید به خروج از آن غیرقابل قبول است، گفت: برجام با تهدید به خروج از آن از سوی یکی از اعضا درمعرض خطر قرار گرفته است.
به گزارش «تعادل» به نقل از از مرکز دیپلماسی عمومی و رسانه‌یی وزارت امور خارجه، دهقانی با شرکت در نشست مقام‌های بلندپایه کنفرانس خلع سلاح افزود: عمل نکردن کشورهای صاحب سلاح هسته‌یی به تعهدات حقوقی خود وفق ماده 6 معاهده عدم اشاعه سلاح‌های هسته‌یی مبنی بر انجام مذاکره برای خلع سلاح هسته‌یی موجب ایجاد بحران عدم اعتماد نسبت به ظرفیت و قابلیت این معاهده درمورد تحقق خلع سلاح هسته‌یی شده و این معاهده را تحت فشار شدید قرار داده است.
برخورد دوگانه با خلع سلاح هسته‌ای
معاون وزیر خارجه تصریح کرد: در حالی که هیچ پیشرفتی در زمینه خلع سلاح هسته‌یی پدید نیامده است، کشورهای دارنده سلاح‌های هسته‌یی حتی در روندی غیرمترقبه در حال پیشرفت سریع و سرمایه‌گذاری شدید در زمینه نوسازی این تسلیحات و توسعه نیروهای هسته‌یی خود با تولید کلاهک‌های هسته‌یی نوین و موثر‌تر هستند. به‌طور مثال امریکا برنامه سرمایه‌گذاری خود به میزان 1.25 تریلیون دلار ظرف 30 سال آینده را برای جایگزینی و نوسازی زراد خانه هسته‌یی خود اعلام کرده که این مساله به‌شدت موجب نگرانی است.
دهقانی افزود: نقش و اهمیت سلاح‌های هسته‌یی در سیاست‌های امنیتی و نظامی و دکترین‌های هسته‌یی کشورهای دارنده به شکل خطرناکی افزایش یافته است. اخیرا رییس‌جمهوری امریکا به‌طور آشکار و غیرمسوولانه و با افتخار اعلام کرده که دکمه استفاده از زرادخانه این کشور بسیار بزرگ‌تر از دیگران است.
او خاطرنشان کرد: نباید فراموش کنیم که سیاست‌های بی‌پروا و بیانیه‌هایی که بر نقش سلاح‌های هسته‌یی به‌عنوان تضمین‌کننده امنیت کشور دارنده تاکید دارند، دارای پیامد‌های ناگوار ازجمله تشویق اشاعه سلاح‌های هسته‌یی و موجبات افزایش احتمال تقابل هسته‌یی و جنگ خواهد شد. آشکار است که یکی از شاهد مثال‌های این وضعیت خطر جنگ هسته‌یی در شبه جزیره کره است.
دهقانی تاکید کرد: وضعیت موجود ناشی از عدم اراده سیاسی نزد این دولت‌ها برای رها کردن دکترین بازدارندگی هسته‌یی و توازن ترور هسته‌یی است. دارندگان باید به درک این واقعیت حساس برسند که همه در یک محیط امنیتی جهانی شده زندگی می‌کنیم که خطر و تداوم پارادایم جنگ سرد بر پایه قطبی کردن جهان به دو دسته دارا که مجهز به سلاح هسته‌یی برای حفظ امنیت خود است و در تلاش است امنیت خود را به هزینه دیگران تامین کند و کشورهای فاقد سلاح هسته‌یی، دیگر سپری شده و تداوم این رهیافت دیگر قابل تحمل نیست.
مالکیت سلاح هسته‌ای غیرقابل قبول است
معاون امور حقوقی و بین‌المللی وزیر امور خارجه تاکید کرد: برای ایران مذموم بودن سلاح‌های هسته‌یی براساس تعالیم دینی امری است که مالکیت آن نه تنها موجب تفاخر نیست، بلکه برعکس براساس فتوای مقام معظم رهبری، تولید، مالکیت، کاربرد و تهدید سلاح‌های هسته‌یی امری غیرمشروع، صدمه زننده و خطرناک، حرام و گناه بزرگی به‌شمار می‌رود.
او با اشاره به نظام امنیت در دنیای جهانی شده اظهار داشت: امروزه در دنیای جهانی شده، سلاح‌های هسته‌یی به‌عنوان ابزار انهدام جمعی بشریت -که باید به‌طور کامل منهدم شوند- تلقی می‌گردند، زیرا اصل وجود این تسلیحات موجب تضعیف اصول مصرحه در منشور ملل متحد در مورد حقوق مساوی تمام کشورها در زمینه صلح و امنیت بین‌المللی شده که امنیت هر کشور براساس چارچوب‌های اساسی حقوق بشر و مبانی حقوق بین‌الملل بشردوستانه در آنها تضمین شده است.
او اضافه کرد: به‌عنوان یکی از حامیان پایدار خلع سلاح هسته‌یی، ایران دارای منافع اساسی و متعهد به اقدامات عدم اشاعه سلاح‌های هسته‌یی و سایر سلاح‌های کشتار جمعی است. این سیاست دارای مبانی عقلی، حقوقی و مذهبی است.
دهقانی گفت: براساس این اعتقاد محکم بوده که ایران هم‌اکنون عضو تمام معاهدات مرتبط با سلاح‌های کشتار جمعی است و پیش‌قدم جهانشمولی معاهده عدم اشاعه سلاح‌های هسته‌یی و ایجاد منطقه عاری از سلاح‌های هسته‌یی در خاورمیانه بوده است. از سال 1974 میلادی ایران در پی ایجاد منطقه عاری از سلاح‌های هسته‌یی در خاورمیانه بوده، لیکن هنوز رژیم صهیونیستی -تنها غیرعضو این معاهده- عملا مانع تمام تلاش‌های منطقه‌یی برای تحقق این هدف بوده است. دهقانی افزود: مالکیت سلاح‌های هسته‌یی از سوی رژیم‌صهیونیستی که داری سابقه تاریک تجاوز، اشغال و جنایت جنگی است، تهدیدی وجودی برای امنیت کشورهای فاقد سلاح‌های هسته‌یی در خاورمیانه است.
او تاکید کرد: برنامه سلاح‌های هسته‌یی اسراییل ماحصل به‌کار‌گیری استاندار‌دهای دوگانه از سوی تعدادی از دارندگان به‌ویژه امریکا و شکست امریکا در ایفای تعهداتش وفق هنجارهای عدم اشاعه و نادیده گرفتن تعهدات حقوقی و عدم پایبندی به آنها بوده است.
دهقانی تصریح کرد: به‌طور مداوم اصرار کرده‌ایم که هنجارهای عدم اشاعه باید به‌صورت جهانشمول و بدون استثنا اجرا شوند. این‌گونه درک می‌شود که دارندگان بر این باور هستند که چون معاهده عدم اشاعه هسته‌یی تمدید نامحدود شده، دیگر نیازی نیست که آنها در مورد حفظ زرادخانه‌های هسته‌یی به خود زحمت اقناع کشورهای ندار و مخالف این تسلیحات را بدهند. چنین محاسبه غلطی موجب تخطئه تمامیت و ارزش معاهده عدم اشاعه سلاح‌های هسته‌یی می‌گردد.
دهقانی در مورد پایبندی ایران به توافق برجام تصریح کرد: تعهد پایدار و مشارکت فعال ایران در مباحث خلع سلاح هسته‌یی و عدم اشاعه با تحمیل یک بحران ساختگی موجب زحمات زیادی برای کشور ما طی سال‌های اخیر شد. لیکن این بحران نابجا هرگز موجب نشد که تعهدات ما به خلع سلاح هسته‌یی خدشه‌دار شود.
معاون ظریف اظهار داشت: برای رفع این بحران غیرضروری، وارد مذاکرات سنگینی شدیم که حاصل آن برجام به‌عنوان موفقیت تاریخی دیپلماسی چندجانبه بود. ماحصل عمده برجام برای رژیم عدم اشاعه سلاح‌های هسته‌یی، ایجاد یک مدل برای فیصله تکنیکی و مسائل پیچیده سیاسی بود که به‌طور وسیعی اکنون از سوی جامعه بین‌المللی مورد تمجید قرار گرفته است.
او در مورد نقض عهد امریکا در مورد برجام تاکید کرد: در حالی که ایران به‌طور کامل به این توافق طی دو سال گذشته پایبند بوده به اجرای کامل تعهدات خود پرداخته است و این پایبندی به‌طور مکرر طی 10مورد گزارش سازمان بین‌المللی انرژی اتمی مورد راستی‌آزمایی و تایید قرار گرفته است، امریکا مکررا تعهدات خود طبق این توافق را با تصویب سیاست‌ها، بیانیه‌های منفی و کار شکنی نقض کرده و در پی محروم کردن ایران از استیفای منافع حاصل از این توافق بوده است.
دهقانی افزود: گروگانگیری و ربط برجام با مسائل غیرمرتبط و تهدید به خروج از آن غیرقابل قبول است. برجام با تهدید به خروج از آن از سوی یکی از اعضا در معرض خطر قرار گرفته است. پاسخ ما به این تهدید که یا باید برجام دوباره مذاکره شود یا امریکا از آن خارج می‌شود روشن و صریح است؛ خیر، برجام قابل مذاکره مجدد نیست. موضع امریکا در مورد برجام این پیام را به دنیا منتقل می‌کند که امریکا یک کشور قابل اعتماد در توافق‌های دو یا چندجانبه نیست.
