اکونومیست
دونالد ترامپ نخستین سفر خارجی خود را به عنوان رییسجمهور امریکا در 19 ماه مه آغاز کرد. او ممکن است از ترک واشنگتن خوشحال باشد اما ابرهای بالای سر وی همراهش سفر خواهد کرد. و در حالی که تمام موارد مهیا شده تا اطمینان حاصل شود که رخداد خاصی اتفاق نخواهد افتاد اما بنابر دلایلی، ترس آن وجود خواهد داشت. لاف و خودستایی ترامپ برای مقامات روس راجع به «اطلاعات بزرگ» طرح دولت اسلامی که در اختیار او بوده تاکیدی است بر آنچه سفر سیاحتی او چگونه خطراتی میتواند داشته باشد. به نظر میرسد بیاحتیاطی تکاندهنده او بهطور عمده ریشه در تمایل وی برای تحت تاثیر قرار دادن ملاقاتکنندگانش دارد.
گفتوگوهای امن و آرام از سیاست خارجی «دیوار آتش» مدیون نفوذ به اصطلاح «محور بزرگان» همچون جیمز ماتیس وزیر دفاع، رکس تیلرسون وزیر امور خارجه و مک ماستر مشاور امنیت ملی است. ظاهرا نتیجه چنین امری ظهور سیاست خارجی سنتی جمهوریخواهان به جای شعارهای انتخاباتی ترامپ بوده است.
ترامپ اعلام کرده است که NATO دیگر یک اتحادیه منسوخ شده نیست. به متحدان شرق آسیا این اطمینان داده شده که امریکا همواره در کنار آنها خواهد ماند. پس از دیدار صمیمانه ترامپ و شی جین پنگ در مارالاگوی فلوریدا او از رابطه مشترک و همکاری با چین سخن گفته است.
تحقیقات مشاوران ویژه در رابطه با تبانی میان مسکو و برخی اعضای کمپین انتخاباتی ترامپ باعث لطمه به نظریه گفتوگو با روسیه برای رفع تحریمهای مرتبط با اوکراین شده است.
با این حال، عدم تمایل یا توانایی ترامپ برای اختصاص حتی یک صفحه از مقلات ویژه همراه با خودشیفتگی و شخصیت تهاجمی وی به این معناست که در برابر چیزی که اعطا شده چیزی هم گرفته نمیشود. مشاوران، افسران حاضر در کابینه و مقامات ارشد جمهوریخواه کنگره از عدم یادگیری ترامپ نسبت به کارش یا دست برداشتن از روشهایی که باعث قرار دادن مدیران وی در مسیر انکار و خجالت میشود ناامید شدهاند.
نخستین سفرهای ترامپ که به عربستان، اسراییل، واتیکان، شورای ناتو در بروکسل و گروه جی هفت در سیسیل صورت میگیرد شاید کمی آسان باشد. پس از دوره اوباما، زمانی که اعراب خلیجفارس نسبت به رییسجمهوری که با ایران به خاطر گفتوگوهای هستهیی رفتار نرمی داشت و به آنها برای رعایت حقوق بشر توصیه میکرد، احساس توهین میکردند، ترامپ میتواند از عربستان سعودی انتظار دوستی و تحسینی را داشته باشد که او حس میکند به واسطه وجود خود او باشد.
جان آلترمن، کارشناس خاورمیانه در مرکز مطالعات استراتژیک و بینالمللی میگوید که عربستان سعودی نسبت به انتخاب ترامپ احساس رهایی و آسودگی فوقالعادهیی دارد. آنها به ترامپ اجازه خواهند داد تا به عنوان یک معاملهگر از تواناییهایش لذت ببرد. معاملههای عظیم تسلیحاتی، شاید به ارزش 100 میلیارد دلار به امضا خواهد رسید و عربستان سعودی متعهد خواهد شد تا در زیرساختهای امریکا تا 40 میلیارد دلار سرمایهگذاری نماید.
ترامپ دانش فنی امریکا را برای کمک به جانشین و ولیعهد پادشاه عربستان، محمد بن سلمان (که تبدیل به یکی از دوستان صمیمی جارد کوشنر، داماد ترامپ شده) برای تحقق طرح چشمانداز 2030 برای گذار اقتصاد عربستان پیشنهاد کرد.
همچنین گفتوگوهای دشواری در رابطه با نیاز به کار مشترک برای از بین بردن دولت اسلامی (داعش)، محدود کردن ایران و مقابله با افراطگرایی خشونتآمیز (نظیر اخوانالمسلمین) وجود خواهد داشت. عجیبترین مساله میتواند عادیسازی روابط با اسراییل به عنوان یک هویج (مشوق) باشد تا ترامپ را جهت تبادل موافقتنامه صلح با فلسطینیان ترغیب کند.
در مورد 2 موضوع اختلاف وجود دارد. یکی مساله یمن است. در دیدار اخیر جیمز ماتیس از عربستان سعودی، او قول داد تا از ائتلاف تحت رهبری عربستان سعودی در برابر شورشیان مورد حمایت ایران پشتیبانی بیشتری به عمل آورد اما در صورتی که یک استراتژی سیاسی منسجم برای پایان جنگ وجود داشته باشد. ممکن است به دومین موضوع اشارهیی نشود.
عربستان سعودی از فهرست کشورهای مسلمانی که مشمول طرح ممنوعیت سفر ترامپ هستند، خارج شده است.
با این وجود بسیاری از سعودیها به نمایندگی از خود دینداران عصبانی هستند و حداقل 100هزار سعودی در امریکا تحصیل میکنند. میزبانشان تلاش میکند تا از طرح پرسشهای ناشیانه توسط نشریات محلی در مورد آنها جلوگیری کند.
با وجود اینکه انتشار گزارشهایی که نشان میدهد ترامپ در دیدار با ملاقاتکنندگان روس با بیاحتیاطی اطلاعات حساسی را با آنها در میان گذاشته توسط منابع اسراییلی مخابره شده است اما ترامپ در آنجا به گرمی مورد استقبال قرار گرفته است. بنیامین نتانیاهو نخستوزیر اسراییل از باراک اوباما متنفر بود. نگرانی وی برای نگهداشتن ترامپ از گفتن چیزی است که به وضعیت موجود که بسیار به آن دلبسته است، لطمهیی وارد شود.
ترامپ بر تعهد امریکا برای حفظ برتری نظامی اسراییل تاکید خواهد کرد و بیانیهیی محکم برای نگهداشتن ایران در جای خود صادر میکند. اما نتانیاهو میخواهد از هرگونه صحبت راجع به معامله با فلسطینیها خودداری شود، چیزی که تنها ترامپ توان مطرح کردن یا ارائه کلیات مبهم آن را دارد.
ترامپ در زمان کاندیداتوری ریاستجمهوری قول داد تا سفارت امریکا را به بخش شرقی اورشلیم (بیتالمقدس) منتقل کند و هیچ تمایلی برای محدود کردن ساختمانسازیها در کرانه غربی نشان نداد. اما رییسجمهور ترامپ مواضعی را اتخاذ نموده که کمتر مطلوب اسراییل بوده است. احتمالا او در رابطه با مساله شهرکسازیها سبک سخنرانی اوباما را خواهد داشت اما نگرانی از چیزی که ممکن است او مطرح کند یا چگونگی صحبت کردن او وجود دارد. کنت پولاک، کارشناس موسسه بروکینگیز، توصیه میکند که نظارهگر برخورد ترامپ با رسانههای آزاد اسراییل که در جستوجوی کشف تفاوتهای وی با نتانیاهو هستند وی بدون هیچ ایده یا نظریهیی خواهد بود.
در صورتی که تمهیدات سخت متضمن موفقیت باشد دیدار ترامپ با NATO میتواند آرام و روان صورت گیرد.
ینس استالتنبرگ، دبیرکل ناتو، مصصم است تا از طریق چاپلوسی و تملق راهی برای گفتوگو با مشکلی نظیر ترامپ را باز نگه دارد. درست مانند موقعی که ترامپ با تسمخر نقش NATO در مبارزه با تروریسم (با وجود 14 سال نبرد در افغانستان) را نادیده گرفت، ینس استالتنبرگ بر طرحهای جدید برای مبارزه با تروریسم تاکید کرد که نشاندهنده تاثیر ترامپ بر تفکر ناتوست.
بهطور مشابه، گرچه اعضای ناتو پس از نشست سال 2014 ولز در پاسخ به تجاوز روسیه به اکراین تصمیم به افزایش بودجه دفاعی این سازمان گرفتند، استالتنبرگ با وجود ریشخند آنها توسط ترامپ و برای جلب اعتبارت امریکا از دیدار با ترامپ ابراز خوشحالی نموده است.
او امیدوار به پاداش از سوی ترامپ با اعلام حمایت وی از ماده 5 است که به ناتو این امکان را میدهد که در صورت حمله به یکی از کشورهای عضو از آن کشور دفاع کنند.
جاناتان ایال از موسسه تحقیقات استراتژیک لندن، میگوید، افتتاح دفتر مرکزی جدید ناتو میتواند سمبل مفیدی از ناتوی 2 باشد. اما هیچکس نمیتواند پیشبینی کند که رفتار ترامپ در میان سران 27 کشور دیگر چگونه خواهد بود. رییسجمهور معمولا لباسی میپوشد که در موقعیتهای برابر به روشنی مشخص باشد.
ایال میافزاید: «آنها انتظار دارند که برخوردی کوتاه، سرد و همدلانه داشته باشند چیزی که ترامپ فاقد آن است.» اشتباهات وحشتناکی ممکن است، رخ دهد. همین موارد در رابطه با نشست گروه هفت کشور صنعتی در نائورمینا وجود دارد، اما ممکن است ترامپ با گروه کوچکتری از رهبران رفتار بهتری داشته باشد. اما همانطور که کوری شاکه، مشاور امنیت ملی سابق از حزب جمهوریخواه که نامه معروف «ترامپ هرگز» را نوشته است؛ خاطرنشان میکند، پارادوکس این رییسجمهور این است که نزدیکترین متحدان امریکا از او ترس دارند یکی از آن جهت که ترامپ ارزشها و هنجارهای غربی را که این کشورها را به هم پیوند میدهد رد میکند و از جهت دیگر به خاطر غیرقابل پیشبینی بودن محض او.