رییس کل بیمه مرکزی: عوارض نامتعارف باعث انحراف منابع بیمه شده است
گروه بانک وبیمه احسان شمشیری
در نهمین همایش بین‌المللی بیمه و توسعه که روز شنبه 13 آذرماه 95 و به مناسبت روز بیمه با حضور بسیاری از فعالان صنعت بیمه، مدیران شرکت‌های بیمه و تعدادی از مسوولان اقتصادی کشور از جمله علی طیب‌نیا وزیر امور اقتصادی و دارایی، عبدالناصر همتی رییس کل بیمه مرکزی برگزار شد، مدیران صنعت بیمه بر ضرورت کاهش عوارض و برداشت‌های مختلف از حق بیمه‌های دریافتی شرکت‌های بیمه و مسوولیت‌پذیری نهادها و سازمان‌های همجوار صنعت بیمه از جمله وزارت راه و شهرسازی، وزارت بهداشت و درمان، قوه قضاییه، نیروی انتظامی و راهنمایی و رانندگی و... تاکید کردند. به گزارش «تعادل» نه تنها در سخنرانی‌ها و پنل‌ها و میزگردهای اصلی این همایش، بررسی فضای کسب و کار در صنعت بیمه، تحلیل ساختار بازارهای مستقیم و اتکایی، قیمت‌گذاری و تعرفه‌ها و عوارض در بازار، نوآوری در محصولات بیمه‌یی، تعامل با دیگر بازارهای مالی و ورود بیمه‌گران خارجی مورد توجه کارشناسان قرار گرفت، بلکه در حاشیه برگزاری این همایش نیز بازار چانه‌زنی هیات‌های داخلی و خارجی برای رسیدن به تفاهم‌هایی در زمینه سرمایه‌گذاری و همکاری‌های مشترک به ویژه در حوزه بیمه اتکایی بسیار داغ بود. رییس کل
بیمه مرکزی در مراسم افتتاح نهمین همایش بین‌المللی بیمه و توسعه تاکید کرد: در حالی که صنعت بیمه ۳درصد سوددهی دارد تحت عناوین مختلف ۱۴درصد عوارض می‌پردازد و تداوم این فشارها و هزینه‌ها، بیمه‌گرها را به ورشکستگی می‌کشاند.
علی طیب‌نیا وزیر اقتصاد نیز در مراسم افتتاح همایش بیمه و توسعه با اشاره به انتقاد مدیران بیمه و رییس کل بیمه مرکزی از وضع عوارض مختلف در صنعت بیمه اظهار داشت: وضع عوارض مختلف با این هدف صورت گرفت که خسارات را کاهش داده و به صنعت بیمه کمک شود؛ قرار بود نقاط حادثه‌خیز رفع و بر رفتار رانندگان نظارت شود تا با کاهش تلفات، خسارات صنعت بیمه کاهش یابد. قرار بود که این پول‌ها و عوارض صرف پیشگیری از تصادفات، حوادث و فرهنگ‌سازی شود.
گزارش نحوه هزینه عوارض بیمه
وزیر اقتصاد با اشاره به اینکه نحوه هزینه‌کرد عوارض دریافتی از صنعت بیمه برای کاهش تلفات و مرگ و میر مشخص نیست، از دستگاه‌های مربوطه خواستار ارائه گزارش در این زمینه شد و در غیر این صورت خواستار لغو پرداخت عوارض شد. بر این اساس وزیر اقتصاد خواستار ارائه گزارش هزینه‌کرد این وجوه به دولت شد و افزود: در غیر این صورت باید در راستای لغو این عوارض اقدام شود.
تجربه اداره اقتصاد با تحریم
وزیر امور اقتصادی و دارایی ایران با بیان اینکه برجام یک توافق بین‌المللی است و تحریم‌ها قابل برگشت نیست، گفت: ایران در شرایط تحریم و افت شدید قیمت نفت توانست به رشد اقتصادی مثبت دست یابد. هر کشوری که تلاش کند، تعهدات بین‌المللی خود را نقض کند، وجاهت خود را از دست می‌دهد و همراهی بین‌المللی را همراه خود نخواهد داشت.
ایران همه تعهدات بین‌المللی خود را در قبال برجام به صورت کامل و سریع انجام داده و مورد تایید محافل مستقل بین‌المللی قرار گرفته است. طیب‌نیا تاکید کرد: انتظار این است که طرف‌های مذاکره هم به‌طور کامل و سریع به تعهدات خود منطبق بر برجام عمل کنند. هرگونه نقض عهد موجب می‌شود که آن کشور ناقض برجام، وجاهت و اعتبار خود را از دست دهد.
طیب‌نیا با یادآوری اینکه ایران در شرایط تحریم و در حالی که قیمت نفت یکی از شدیدترین کاهش‌ها را تجربه می‌کرد، توانست به رشد اقتصادی مثبت دست یابد، تورم را کاهش دهد و نوسان‌های ارز را از بین ببرد، گفت: ملت ایران این دستاوردها را از دست نمی‌دهد. محدودیت‌های تحریم در حال حذف شدن است و آثار آن را به وضوح می‌بینیم و شرکت‌های بزرگ در حال ورود به ایران هستند. وزیر امور اقتصادی و دارایی اضافه کرد: تحریم اگر چه برای ایران هزینه‌هایی داشت، اما منافعی هم برای ما داشت. ما توانستیم در آن دوران ضعف و کاستی خود را شناسایی کنیم. ما موفق شدیم در شرایط تحریم و کاهش قیمت نفت به رشد اقتصادی مثبت برسیم. در بهار امسال رشد اقتصادی به 5.5درصد رسید و تورم در شرایط تحریم از بالای ۴۵درصد به 8درصد کاهش پیدا کرده و آرامش در بازارهای مختلف ایران به وجود آمده است. طیب‌نیا اظهار کرد: ما مصمم هستیم که نه تنها وابستگی ایران به نفت و دولتی بودن اقتصاد را رفع کنیم بلکه می‌خواهیم توان تولید درون‌زای کشور را بالا ببریم. حال که تحریم‌ها در حال رفع شدن است نباید از دستاوردهای آن غافل شویم. وی تاکید کرد: هدف ما این نیست که صرفا ریسک‌های موجود در
ایران را به شرکت‌های خارجی منتقل کنیم. این مشارکت‌ها باید منجر به سرمایه‌گذاری در صنعت بیمه کشور شود و برای این امر بیمه مرکزی باید برنامه مشخصی داشته باشد.
حذف مالیات بر ارزش افزوده
وزیر اقتصاد همچنین به فعالان صنعت بیمه مژده داد؛ در لایحه جدید صنعت بیمه از پرداخت مالیات بر ارزش افزوده معاف شود. وی گفت: امیدواریم تصویب این لایحه بتواند به فعالان صنعت بیمه نیز کمک کند.
طیب‌نیا درباره حذف مالیات بر ارزش افزوده در صنعت بیمه نیز گفت: در اصلاحیه لایحه مالیات بر ارزش افزوده که تا یک‌ماه آینده به مجلس ارسال می‌شود، صنعت بیمه همچون بانک‌ها و بازار سرمایه از مالیات برارزش افزوده معاف می‌شود.
وزیر اقتصاد گفت: دولت موفق شد، نرخ ارز را کنترل کرده و تورم را مهار کند، این در شرایطی است که در جامعه‌یی که نرخ ارز و تورم دارای نوسانات بالایی است، پیش‌بینی‌پذیری اقتصاد کم می‌شود و وقتی نتوان بازدهی سرمایه‌گذاری را با اطمینان پیش‌بینی کرد، طبیعی است که سرمایه‌گذاری به میزان کافی انجام نخواهد شد.
اکثر حقوق‌های نجومی قانونی بود
وزیر امور اقتصادی و دارایی با اشاره به موضوع حقوق‌های نجومی می‌گوید: پرونده افرادی که تخلف کرده‌اند در مراجع ذی‌ربط در حال رسیدگی است. در صورتی که این تخلف‌ها به اثبات برسد با آنها برخورد می‌شود. وی همچنین درباره نوسانات نرخ ارز در روزهای گذشته معتقد است که مدت نوسانات طبیعی بوده است.
علی طیب‌نیا در حاشیه نهمین همایش بین‌المللی بیمه و توسعه در جمع خبرنگاران در پاسخ به سوالی درباره وضعیت پیگیری پرونده حقوق‌های نجومی گفت: اگر شخصی در دریافت حقوق تخلف کرده باشد، مطمئنا دیوان محاسبات به آن رسیدگی خواهد کرد و نتایج آن اعلام خواهد شد. وی ادامه داد: پرونده اشخاص خاطی در مراجع مربوطه در حال رسیدگی است، اکثر دریافت‌ها طبق قوانین و مقرراتی بوده که برای مدیران تعیین کرده بودند، به همین دلیل ما ضوابط و آیین‌نامه‌ها را اصلاح کردیم.
توجه قوه قضاییه به افزایش مکرر نرخ دیه
رییس کل بیمه مرکزی با اشاره به افزایش هر ساله نرخ دیه و مشکلات آن برای صنعت بیمه گفت: از دولت و قوه قضاییه می‌خواهیم درباره افزایش مکرر نرخ بیمه توجه جدی کنند و برنامه‌ریزی مناسبی در این زمینه اجرا شود.
افزایش خودروهای فاقد بیمه
عبدالناصر همتی با اشاره به رشد ناچیز 3درصدی حق بیمه بدنه اتومبیل در 7ماهه امسال گفت: وقتی یک نفر ماشینی را به قیمت 15، 17 یا 20میلیون تومان می‌خرد و از آن یک میلیون تومان حق بیمه شخص ثالث و یک میلیون تومان حق بیمه بدنه بخواهیم چطور می‌خواهد زندگی کند؟ وی افزود: باید رشد پلکانی حق بیمه شخص ثالث را کنترل کنیم.
رییس کل بیمه مرکزی با اشاره به وجود 9میلیون وسیله نقلیه فاقد بیمه در کشور که البته بیشتر آنها موتورسیکلت هستند، گفت: با این کار سال به سال به رشد کسانی که بیمه ندارند، اضافه می‌کنیم. همتی با بیان اینکه طبق قانون باید دیه فرد فوت شده ازجانب بیمه‌گرها در دو هفته پرداخت شود، افزود: این در حالی است که بیمه‌گزار می‌تواند حق بیمه خود را قسطی پرداخت کند و با این وضع معلوم است که بیمه‌گر ورشکست می‌شود. رییس بیمه مرکزی به فتوای امام خمینی (ره) در تحریرالوسیله اشاره کرد و گفت: طبق فتوای ایشان می‌توان دیه فرد فوت شده را در سه سال پرداخت کرد در حالی که در قانون ما باید ظرف دو هفته این خسارت پرداخت شود.
همتی گفت: در عین حال که حواسمان به بیمه‌گرها هست اما آنها را نیز کنترل می‌کنیم و از آنها می‌خواهیم که هم به فکر سود خود باشند و هم در فعالیت‌هایی که به نفع جامعه است، توجه کرده و در آن سرمایه‌گذاری کنند.
رییس کل بیمه مرکزی با بیان اینکه توان صنعت بیمه کشور امسال به حدود 25هزار میلیارد تومان رسید گفت: این معادل بودجه عمرانی دولت است و نشانگر قدرت و ظرفیت صنعت بیمه است. در 7ماهه امسال رشد صنعت بیمه نزدیک 20درصد بوده و تا پایان سال ضریب نفوذ بیشتری پیدا خواهد کرد و نقش بیمه در بازار مالی کشور افزایش می‌یابد.
توسعه بیمه عمر
وی با بیان اینکه سیاست جدید بیمه مرکزی تمرکز بر بیمه‌های عمر است و آیین‌نامه‌های مربوطه درحال اصلاح است، گفت: بر این اساس تا پایان آذر ماه شرکت‌های بیمه‌گر در بخش عمر خود باید مشخص کنند که ذخایر این رشته چگونه اختصاص یافته و آن را به بیمه مرکزی اعلام کنند.
رییس کل بیمه مرکزی گفت: با وجود اینکه پارسال یک شرکت بیمه باعث خدشه به صنعت بیمه شد اما در نظرسنجی از مردم نمره 3 از 5 به لحاظ اعتماد عمومی به بیمه گرفتیم که شاخص خوبی است. 110هزار نفر در صنعت بیمه کشور شاغل هستند که فقط 5 درصد آن در بخش دولتی است و بقیه در بخش‌های واقعی اقتصادی فعالیت می‌کنند. صنعت بیمه برای بیش از 750میلیارد دلار تعهدات و دارایی‌های کشور پوشش‌های ضروری ایجاد کرده است. 13میلیون بیمه عمر در کشور وجود دارد. در 7 ماهه امسال 17میلیون فقره پرداخت خسارت در کشور انجام شده و در پارسال نیز 17هزار فوتی و 300هزار جرح و زخمی را صنعت بیمه پوشش داده است.
فکری به حال عوارض کنید
وی افزود: ما در تحریم‌ها تلاش کردیم که فعالیت‌های خارجی کشور دچار مشکل نشود و الان هم به اینکه برجام چه می‌شود و چه اتفاقی برای آن می‌افتد، کاری نداریم و تجربه سال‌های گذشته را رها نخواهیم کرد. در مذاکره با شرکت‌های بزرگ بیمه دنیا نیز اعلام کرده‌ایم که این تجربه را در چارچوب اقتصاد مقاومتی در برنامه‌ریزی‌هایمان لحاظ خواهیم کرد و بر آن اساس کار می‌کنیم.
رییس کل بیمه مرکزی از وزیر امور اقتصادی و دارایی خواست فکری برای عوارض صنعت بیمه کند و با انتقاد از اینکه صنعت بیمه عوارض مختلفی مجبور است بدهد، افزود: درحالی که به طور میانگین صنعت بیمه 14درصد عوارض و مالیات می‌پردازد، سود شرکت‌های بیمه 3درصد است. این درحالی است که قبل از سود، مالیات بر سود هم می‌دهیم و این موضوع به صنعت بیمه کشور کمکی نمی‌کند.
زیان 3200 میلیاردی در شخص ثالث
عبدالناصر همتی در حاشیه همایش بیمه و توسعه در جمع خبرنگاران افزود: از آنجا که تعیین نرخ دیه در حوزه وظایف قوقه قضاییه است باید قوای مجریه و قضاییه در این زمینه هماهنگی و همفکری داشته باشند.
رییس کل بیمه مرکزی گفت: در پنج سال گذشته شرکت‌های بیمه 3200میلیارد تومان از محل بیمه شخص ثالث زیان داشته‌اند که بخشی از آن ناشی از افزایش شدید ارزش ریالی دیه است.
وی یادآور شد: در سال‌های گذشته، نرخ دیه هر سال 20.5درصد رشد داشته درحالی که رشد نرخ حق بیمه متناسب با آن نبوده است. از آنجا که امکان افزایش بیشتر حق بیمه شخص ثالث وجود ندارد و مردم نمی‌توانند مبالغ بیش از این بابت بیمه خودرو بپردازند و تعیین نرخ دیه نیز به موضوع‌های شرعی باز می‌گردد، نیازمند همفکری و همکاری دولت و قوه قضاییه هستیم.
همتی درباره اثر تحریم‌های جدید کنگره امریکا بر صنعت بیمه نیز گفت: در دوره تحریم‌ها به دلیل پیش‌بینی‌های انجام شده، مشکلی در پوشش‌های بیمه نداشتیم اما خواهان افزایش ارتباطات بین‌المللی در این صنعت هستیم.
وی افزود: ما برنامه‌های توسعه‌یی خود را دنبال می‌کنیم که همان حساب ویژه اتکایی مشترک و همکاری با کشورهای درحال توسعه و همسایگان است. رییس کل بیمه مرکزی افزود: در رایزنی‌های اخیر با شرکت‌های اروپایی، آنها تمایل زیادی برای ورود به بازار ایران داشتند که طبق قانون تا 49درصد می‌توانند سهامدار شرکت‌های بیمه در داخل کشور باشند.
ادغام بیمه‌های فاقد سرمایه کافی
عبدالناصر همتی وی از بررسی دوباره موضوع افزایش سرمایه شرکت‌های بیمه در دولت خبر داد و افزود: تعیین سرمایه 250میلیارد تومانی برای شرکت‌ها آن هم در مدت 4سال سنگین بود بنابراین پیشنهاد کردیم این رقم به 150میلیارد تومان برای بیمه‌های مستقیم و 250میلیارد تومان برای بیمه‌های اتکایی تا پایان سال 96 کاهش یابد که در صورت تصویب در دولت، شرکت‌هایی که نتوانند سرمایه لازم را داشته باشند باید ادغام شوند. به گفته وی در شرایطی که تعداد شرکت‌های بیمه به ۳۰شرکت رسیده و با بالا رفتن حجم حق بیمه نمی‌توان با روش‌های سنتی نظارت کرد و در همین راستا با استفاده از روش‌هایی مانند سیستم سنهاب درحال تغییر نظارت‌ها از شکل فیزیکی به سیستمی هستیم. رییس کل بیمه مرکزی درخصوص انتقاد شرکت‌های بیمه از بالا بودن ریسک و میزان خسارت موجود تصریح کرد: ۲ بحث در اینجا مد نظر است، نخست آنکه شرکت‌های بیمه خود باید با مدیریت ریسک نسبت به کاهش ریسک در واحدهای تولیدی اقدام کنند و نکته دیگر آن هم به عدم افزایش حق بیمه‌هایی مانند بیمه شخص ثالث همزمان با نرخ دیه برمی‌گردد به این ترتیب که ظرف ۱۰سال اخیر دیه بیش از ۲۰درصد رشد کرده اما حق بیمه به طور متوسط
۱۵درصد رشد داشته و ما در این میان هنوز عقب هستیم.
به گفته وی ۲۵درصد حق بیمه در صنعت بیمه به درمان اختصاص می‌یابد اما در طول سال‌های اخیر با وجود رشد بالای خسارات این بخش که بالای ۲۰درصد است، حق بیمه مربوط به آن تنها ۱۰درصد رشد داشته و درحال حاضر بیمه‌های درمانی به منزله پاشنه آشیل صنعت بیمه به شمار می‌روند. همتی با بیان اینکه صنعت بیمه در رشته‌های بیمه اجباری و نیمه اجباری موفق‌تر عمل کرده، گفت: پس از ۱۲سال، ماه گذشته تاسیس صندوق بیمه حوادث طبیعی به تصویب مجلس رسید و به شورای نگهبان رفت و در آنجا ایراداتی بر آن گرفته شده و با توجه به موارد برطرف شده، پیش‌بینی می‌شود که مجددا در مجلس بررسی و انشاءالله به تصویب برسد. وی تصریح کرد: درحال حاضر ۱۷هزار میلیارد تومان سرمایه‌گذاری در کشور توسط بیمه صورت گرفته که با احتساب معوقات این رقم به ۲۵هزار میلیارد تومان می‌رسد. با این وجود اگر نفوذ بیمه عمر در کشور افزایش یابد این رقم می‌تواند به ۵۰ هزار میلیارد تومان برسد که در نوع خود قابل توجه است و می‌تواند تحول بزرگی در اقتصاد کشور پدید آورد.
