اکثر اخباری که امروز در مورد فضای اقتصاد ایران منتشر می‌شود، خبرهایی است که رنگ و بوی رکود و تعمیق رکود دارد. بسته شدن کارگاه و کارخانه‌های بزرگی که مردم سالیان سال به استفاده از محصولات آنها عادت کرده بودند، این پیغام را می‌رساند که حال و روز این روزهای تولیدکنندگان خوب نیست.
در همین ارتباط می‌توان به تازه‌ترین آماری که از سوی مرکز آمار منتشر شده اشاره کرد که بر اساس آن نرخ بیکاری در زمستان سال گذشته نسبت به پاییز همان سال با افزایش 1.1درصدی همراه بوده است. به نظر می‌رسد این آمار نتیجه و تایید‌کننده این موضوع است که بحث رکود در حال عمیق‌تر شدن است. البته شاید مقداری از این فضا به انتظاراتی که از رفع تحریم‌ها شکل گرفته بود باز می‌گردد. انتظاراتی که هنوز نتوانسته موفقیت ما را در این مسیر به خوبی نشان دهد و فضای دلسردی که ایجاد کرده عملا باعث شده که خیلی از فعالیت‌ها از کار بیفتند و بیکاری دوباره با افزایش مواجه شود.
از دیدگاه من نرخ بیکاری زمانی کاهش پیدا خواهد کرد که شاخص‌ها و فعالیت‌های اقتصادی رشد کنند و باعث شود که تولید و فعالیت‌های خدماتی افزایش یابند تا افراد بیشتری بتوانند در این فعالیت‌ها شاغل شوند. نخستین قدم برای به حرکت درآوردن چرخ‌های اقتصاد، همان بحث به سامان رساندن مساله تحریم‌ها است که به نظر من انجام شده است، اما هنوز از نتایج آن استفاده بهینه‌یی نبرده‌ایم که البته خیلی از این مساله غیرقابل پیش بینی نبود. مسلما طرح‌هایی که سالیان سال درمورد تحریم‌ها انجام شده بود یک شبه نخواهد شکست و نیاز است که دولت در همین زمینه فعالیت‌های دیپلماتیک خود را ادامه دهد تا بتواند اعتماد بین‌المللی به اقتصاد ایران را بازگرداند. در صورتی که کشور بتواند در تعامل با اقتصاد دنیا فرآیند رشد خود را آغاز کند و تولید نیز جان دوباره‌یی بگیرد، بی‌شک شاهد کاهش نرخ بیکاری خواهیم بود.
از سوی دیگر جدا از تسهیل روابط با خارج از کشور و اقتصاد بین‌المللی، فعالیت‌های داخلی هم باید تشویق شود و برخی از راه‌ها تشویق فعالیت‌های داخلی، کمتر کردن دخالت‌های دولت و بهبود فضای کسب و کار است. البته دولت در این مسیر باید محدودیت‌هایی که بر سر راه تولید و تولیدکنندگان هم وجود دارد را تسهیل کند. همچنین دولت متاسفانه زمان مناسبی برای افزایش مالیات‌ها انتخاب نکرده و خود این موضوع یکی از موانعی است که برای بحث تولید به وجود آمده است. درست است فرار مالیاتی و کمتر مالیات پرداخت کردن برخی از صنوف همیشه جزو مشکلات اقتصادی کشور بوده، اما به نظر می‌آید دولت در این برهه از زمان بهتر است یکسری از مشوق‌ها را برای بخش تولید در نظر بگیرد.
اما موضوع دیگری که در روند کاهشی یا افزایشی نرخ بیکاری تاثیرگذار است، راه و روش تازه‌یی است که بنگاه‌های اقتصادی در پیش گرفته‌اند.
در شرایط فعلی بنگاه‌های اقتصادی سعی می‌کنند برای تولید محصولات خود به سمت تکنولوژی‌های جدید گام بردارند. این مسیر باعث می‌شود که نیروی انسانی کمتری وارد بازار کار کشور شود. از دیدگاه بسیاری از صاحبان بنگاه‌های اقتصادی جذب نیروی انسانی همراه با محدودیت‌ها و مشکلات بسیاری است. با این حال نمی‌توان انتظار داشت با وجود ورود نیروهای جوان و جدید و افزایش رشد اقتصادی تا 5 درصد در سال 1395 هم نرخ بیکاری با کاهش محسوسی مواجه شود.
