همیشه وقتی کاری جدید و نو در یک صنعت یا بازار آغاز می‌شود، افرادی به‌عنوان مخالف در قبال آن کار جدید به‌پا می‌خیزند. این رویه طبیعی است چراکه روند روزمره و همیشگی که به یک عادت برای فعالان آن صنعت تبدیل شده بود، باید جای خود را به رویکرد و اتفاقی نو دهد. این جریان درخصوص آزادسازی قیمت محصولات مختلف به‌خصوص کالاهای پتروشیمی در بورس کالا نیز مصداق پیدا می‌کند با این تفاوت که آن رویه قدیمی نه‌تنها ناکارآمد بود، بلکه به‌نوعی عامل ایجاد رانت و دلالی در بازار پتروشیمی شده بود. به گزارش «تعادل»، عرضه محصولات پتروشیمی با قیمت‌های کنترل شده و ارزان‌تر از بازار آزاد در بورس، مجالی شده بود برای دلالانی که با دراختیار داشتن سرمایه‌های کلان و مجوز سامانه بهین‌یاب وزارت صنعت، از اختلاف قیمتی بین بورس و بازار نهایت استفاده یا عبارت بهتر سوءاستفاده را بکنند. اکنون یک ماه‌ونیم از آزادسازی قیمت محصولات پتروشیمی در بورس کالا می‌گذرد و به اذعان کارشناسان و مسوولان صنعت پتروشیمی کشور، این کار به بهترین شکل ممکن در بورس کالا رخ داده است، اما در این بین کماکان برخی خریداران مواد اولیه به واقعی شدن قیمت‌ها انتقاد دارند و این موضوع را عاملی برای گرانی و تعطیلی واحدهای تولیدی عنوان می‌کنند. ادعایی که به عقیده کارشناسان و صاحب‌نظران، غیرکارشناسی بوده و تنها برای بازگشت قیمت‌های رانتی به بازار پتروشیمی مطرح می‌شود. به گفته دبیر انجمن کارفرمایان صنعت پتروشیمی نیز قیمت‌های رانتی برای برخی خریداران به یک عادت تبدیل شده بود و این افراد اکنون به‌دلیل واقعی شدن قیمت‌ها و کاهش سود خود، از روند آزادسازی گلایه می‌کنند.
ثبات قیمت‌ها تا پایان شهریور
احمد مهدوی، دبیر انجمن کارفرمایان صنعت پتروشیمی، با اشاره به روند مطلوب معاملات محصولات پتروشیمی گفت: برخلاف برخی نگاه‌ها که آزادسازی قیمت محصولات پتروشیمی در بورس کالای ایران را به‌عنوان رشد بی‌رویه قیمت‌ها عنوان می‌کردند، اکنون شاهد تعادل در مبادلات پتروشیمی و حتی کاهش قیمت برخی کالاها هستیم که روند فعلی به‌نفع تولید کشور است.
مهدوی افزود: طی هفته گذشته قیمت پایه برخی محصولات پلیمری در بورس کالا کاهش یافت که دلیل این کاهش، بازگشت قیمت پایه محصولات به قیمت‌های اعلامی در اواسط تیر بود.
وی در این باره توضیح داد: قیمت پایه محصولات پتروشیمی در بورس کالای ایران که هر دو هفته یک‌بار از سوی دفتر توسعه صنایع تکمیلی پتروشیمی اعلام می‌شد، به‌دلیل تعادل در معاملات و حمایت از صنایع پایین‌دستی به قیمت‌های اولیه خود یعنی نخستین قیمت اعلامی در اواسط تیر بازگشت که این قیمت‌ها تا پایان شهریور ثابت می‌ماند.
مهدوی گفت: در قیمت‌های مرداد شاهد رشد یک تا چهاردرصدی برخی محصولات به‌دلیل افزایش نرخ‌های جهانی و قیمت دلار بودیم که با بازگشت قیمت‌ها به اواسط تیر، ثبات در معاملات حکمفرما می‌شود؛ البته احتمال کاهش قیمت برخی کالاها با بازگشت قیمت‌های پایه همچنان وجود دارد.
وی تصریح کرد: فعالان صنعت پتروشیمی همیشه موافق سازوکار معاملاتی بورس کالا بودند اما به شرطی که قیمت‌ها دستوری نباشد و عرضه و تقاضا قیمت را مشخص کند که از اواسط تیر تاکنون این اتفاق مثبت در بورس رخ داد و انگیزه عرضه‌کنندگان نیز برای فروش محصولات‌شان در بورس بیشتر شد.
صنایعی که از دور خارج می‌شوند
همچنین محمد میری، کارگزار صنعت پتروشیمی، درخصوص آزادسازی قیمت محصولات در بورس کالا گفت: اگر بنگاهی نمی‌تواند با شرایط کنونی و موجود در کشور فعالیت کند به علت این است که در گذشته از نرخ‌های رانتی در بورس بهره می‌برده و اکنون نمی‌تواند بهره‌وری داشته باشد و ضرورت دارد تا از دور خارج شود. میری در مورد عرضه مجتمع‌های پتروشیمی در بورس کالا گفت: در حال حاضر کشف قیمت‌ها واقعی شده و عرضه و تقاضا به تعادل رسیده است.
وی افزود: هم‌اکنون تعداد کالاهایی که با سقف قیمت معامله می‌شوند کمتر شده است، این در حالی بود که در گذشته اختلاف قیمت‌های بورس و بازار زیاد بود و اکثر کالاها با سقف قیمت معامله می‌شدند. میری با بیان اینکه اکنون نرخ‌ها با دلار آزاد تعیین می‌شوند، افزود: اگر گفته می‌شود که در حال حاضر تقاضا کمتر از قبل شده به‌دلیل کاهش تقاضای سفته‌بازان است. همچنین باید به این نکته اشاره کرد اینکه گفته می‌شود دلیل نخریدن صنایع پتروشیمی اعلام نرخ آزاد دلار برای قیمت‌هاست، درست نیست و مخاطبان باید به این مهم توجه داشته باشند.
وی بااشاره به رکود اقتصادی کنونی افزود: هم‌اکنون یک سوم صنایع نساجی مشغول به کار است و در صنایع دیگر نیز وضع بهتر از این نیست. میری با بیان اینکه در چشم‌انداز بلندمدت باید خود را با تجارت جهانی همراه کنیم، تصریح کرد: ایجاد رویه‌یی برای رقابت جهانی و صادرات محصولات باکیفیت حایزاهمیت است تا در صورت واردات صنایع آسیبی نبینیم.
