رشد 24 درصدی مطالبات معوق در سال 94
گروه بانک و بیمه محسن شمشیری
مانده تسهیلات اعطایی بانک‌ها و موسسات اعتباری با 10.1درصد رشد از 624 هزار میلیارد تومان در پایان اسفند 93 به 687هزار و 430میلیارد تومان در پایان دی ماه 1394 رسید و 63هزار و 340میلیارد تومان افزایش داشته است.
به گزارش «تعادل»، بانک‌های غیر دولتی با مانده 407هزار و 670میلیارد تومان در دی 94 با رشد 10.7درصدی نسبت به اسفند 93، سهم 59.3درصدی از کل تسهیلات اعطایی بانک‌ها و موسسات اعتباری داشته‌اند و رتبه اول را در بین بانک‌های کشور در پرداخت تسهیلات دارند.
در رتبه دوم نیز بانک‌های تخصصی با رقم 174هزار و 970میلیارد تومان و رشد 8.5درصدی نسبت به اسفند 93 قرار دارند که معادل 25.45درصد از کل تسهیلات بانک‌ها و موسسات اعتباری را پرداخت کرده‌اند.
بانک‌های تجاری نیز با مانده 104هزار و 790میلیارد تومان در دی ماه 94 و رشد 10.9درصدی در 10ماه اول سال 94، معادل 15.24درصد از کل تسهیلات اعطایی بانک‌ها و موسسات اعتباری را به خود اختصاص داده‌اند.
از نکات قابل توجه در ترکیب تسهیلات اعطایی بانک‌ها و موسسات اعتباری در دی ماه 94 و تحولات آن در 10ماه اول سال 94، می‌توان به رشد 24درصدی مطالبات غیرجاری و معوق در 10ماه اول سال 94 و سهم 13.11درصدی مطالبات غیرجاری بانک‌ها از کل تسهیلات اعطایی بانک‌ها اشاره کرد.
همچنین رشد قابل توجه وام مرابحه نیز از تحولات عمده سال 94 است که باوجود اضافه شدن آن به عقود بانکی از تیرماه 94، پس از 7 ماه توانست مانده خود را به 24هزار و 740میلیارد تومان در دی ماه 94 افزایش دهد.
همچنین رشد 11.3درصدی وام قرض‌الحسنه به خاطر وام ازدواج جوانان، رشد 9.1درصدی مشارکت مدنی که همچنان رتبه اول تسهیلات و سهم بالای 41.6درصدی را به خود اختصاص داده، رشد 34.4درصدی سرمایه‌گذاری مستقیم در 10ماه اول سال 94 و رشد 24.2درصدی مطالبات غیرجاری و معوق از تحولات عمده ترکیب تسهیلات اعطایی بانک‌ها بوده است.
از سوی دیگر، رشد منفی قابل توجه اجاره به شرط تملیک با 37.5-درصد کاهش، رشد منفی فروش اقساطی با 5.6-درصد کاهش، رشد منفی تسهیلات سلف با 9.3-درصد کاهش و رشد منفی 0.6-درصدی جعاله از تحولاتی است که نشان‌دهنده کاهش مانده تسهیلات اجاره به شرط تملیک، فروش اقساطی، سلف و جعاله است.
سهم 13.11درصدی مطالبات غیرجاری
براساس شاخص‌های پولی و بانکی در دی ماه 1394 که به تازگی توسط بانک مرکزی منتشر شده، معادل 90هزار و 130میلیارد تومان در سرفصل سایر عقود قرار گرفته که رقم تسهیلات غیرجاری یا مطالبات معوق را شامل می‌شود.
بر این اساس، میزان مطالبات غیرجاری یا معوق بانک‌ها به 13.11درصد کل تسهیلات اعطایی بانک‌ها در دی 94 رسیده و مانده مطالبات معوق و غیرجاری از رقم 72هزار و 580میلیارد تومان در اسفند 93 با 24.2درصد رشد به 90هزار و 130میلیارد تومان در دی 94 رسیده و در مدت 10ماه اول سال 94 معادل 17هزار و 550میلیارد تومان افزایش یافته است.
نسبت مطالبات غیر جاری نیز از 11.63درصد در اسفند 93 به 13.11درصد در دی 94 رسیده و طی 10ماه اول 94، معادل 1.48واحد اضافه شده است.
مطالبات غیرجاری بانک‌ها
بانک‌های غیردولتی و موسسات اعتباری با رقم 62هزار و 420میلیارد تومان 69.25درصد کل مطالبات غیرجاری و معوق بانک‌ها و موسسات اعتباری را به خود اختصاص داده‌اند.
نسبت مطالبات غیرجاری بانک‌های غیر دولتی و موسسات اعتباری به کل تسهیلات اعطایی این گروه از بانک‌ها نیز معادل 15.31درصد است.
بانک‌های تجاری دولتی نیز با رقم 14هزار و 20میلیارد تومان مطالبات غیرجاری سهم 15.55درصدی از کل مطالبات غیرجاری و معوق بانک‌ها و موسسات اعتباری داشته‌اند.
نسبت مطالبات غیرجاری بانک‌های تجاری دولتی به کل تسهیلات اعطایی این بانک‌ها نیز معادل 13.38درصد است.
بانک‌های تخصصی نیز با رقم 13هزار و 690میلیارد تومان مطالبات غیرجاری سهم 15.19درصدی از کل مطالبات غیرجاری و معوق بانک‌ها و موسسات اعتباری داشته‌اند.
نسبت مطالبات غیرجاری بانک‌های تخصصی به کل تسهیلات اعطایی این بانک‌ها نیز معادل 7.82درصد است.
سهم بالای مشارکت مدنی در تسهیلات
عقد مشارکت مدنی با رقم 286 هزار میلیارد تومان و سهم 41.6درصدی از کل تسهیلات اعطایی بانک‌ها، رتبه اول عقود بانکی را به خود اختصاص داده و در 10ماه اول سال 94 معادل 9.5درصد رشد کرده است.
رشد منفی فروش اقساطی
در رتبه دوم، فروش اقساطی با رقم 173 هزار میلیارد تومان و سهم 25.2درصدی از کل تسهیلات اعطایی، در 10ماه اول سال جاری، با رشد منفی 5.6- درصدی همراه بوده است.
رشد 11.3 درصدی قرض‌الحسنه
وام‌های قرض‌الحسنه نیز با سهم 5.1درصدی از کل تسهیلات در رتبه سوم تسهیلات قرار دارد که با رقم بیش از 35هزار میلیارد تومان نسبت به اسفند 93 معادل 11.3درصد رشد کرده و این موضوع نشان‌دهنده اثر وام‌های ازدواج بر ترکیب تسهیلات بانک‌ها در سال 94 بوده است.
در رتبه چهارم عقود بانک‌ها نیز وام جعاله با سهم 4.1درصدی از کل تسهیلات اعطایی بانک‌ها و موسسات اعتباری قرار دارد که با رقم بیش از 28هزار میلیارد تومان در دی‌ماه 94، با رشد منفی 5.6درصدی نسبت به اسفند 93 مواجه شده است.
افزایش سهم وام مرابحه
وام مرابحه نیز که از تیرماه 94 به همراه استصناع به آمار تسهیلات اعطایی بانک‌ها و موسسات اعتباری اضافه شده است، در رتبه پنجم تسهیلات قرار گرفته و با سهم 3.6درصدی از کل تسهیلات بانک‌ها، مانده آن در دی 94 به بیش از 24 هزار میلیارد تومان رسیده است.
این رشد قابل توجه تسهیلات مرابحه ظرف 7ماه، نشان می‌دهد که عقد مرابحه و کارت‌های اعتباری برای خرید می‌تواند به سرعت جایگاه ویژه‌یی را در شبکه بانکی و تسهیلات بانک‌ها به خود اختصاص دهد و با تقاضای قابل توجهی که در جامعه و بازار برای کارت‌های مرابحه وجود دارد، می‌توان شاهد رشد سهم و مانده آن در سال‌های آینده بود.
رشد 11 درصدی مشارکت حقوقی
مشارکت حقوقی نیز در رتبه ششم تسهیلات بانک‌ها با سهم 3.1درصد از کل تسهیلات قرار دارد که مانده آن در دی 94 به رقم بیش از 21هزار میلیارد تومان رسیده و نسبت به اسفند 93معادل 11.8درصد رشد کرده است.
وام مضاربه نیز در رتبه هفتم تسهیلات بانک‌ها، با سهم 2.3درصدی نسبت به اسفند 93 معادل 1.2درصد رشد کرده و مانده آن در دی 94 به بیش از 15 هزارمیلیارد تومان رسیده است.
رشد 34درصدی سرمایه‌گذاری مستقیم
در رتبه هشتم تسهیلات اعطایی بانک‌ها و موسسات اعتباری نیز سرمایه‌گذاری مستقیم با مانده‌یی معادل 7780میلیارد تومان در دی 94 قرار دارد که سهم آن از کل تسهیلات معادل 1.1درصد است و نسبت به اسفند 93 نیز رشد قابل توجه 34.4درصدی داشته است.
رشد منفی 9 درصدی سلف
در رتبه نهم، عقد سلف نیز با سهم اندک 3دهم‌درصدی از مانده تسهیلات بانک‌ها و موسسات اعتباری در دی 94 مانده خود را به 2350میلیارد تومان رساند که نسبت به اسفند 93 با رشد منفی 9.3- درصدی مواجه شده است.
رشد منفی 37درصدی اجاره به شرط تملیک
در رتبه دهم، اجاره به شرط تملیک نیز با رقم 1750میلیارد تومان سهم اندک 3دهم‌درصدی از مانده تسهیلات اعطایی بانک‌ها در دی 94 داشته و نسبت به اسفند 93 با رشد منفی زیادی معادل 37.5- درصد همراه بود
مانده صفر استصناع
با وجود اضافه شدن تسهیلات استصناع در تیرماه 94 به ترکیب تسهیلات اعطایی بانک‌ها به همراه وام مرابحه و با وجود رشد قابل توجه وام مرابحه در بین عقود بانکی، وام استصناع هنوز مانده‌یی را به خود اختصاص نداده و در رتبه یازدهم و آخرین رتبه تسهیلات بانک‌ها قرار دارد.
