مهم‌ترین رویداد بین‌المللی کشور در زمینه تجارت محصولات پلیمری روز پنجشنبه در محل دایمی نمایشگاه‌های بین‌المللی تهران آغاز به‌کار کرد.
ساعت 9:30 صبح پنجشنبه نمایشگاه باحضور بیژن زنگنه و نعمت‌زاده وزرای نفت و صنعت افتتاح شد. این رویداد محفلی بود تا متولیان پتروشیمی کشور از آخرین اوضاع این صنعت پرماجرا خبر بدهند. صنعتی که سال گذشته و با داستان‌های بی‌‌پایانی که در حوزه نرخ خوراک پیش آمده بود بسیار خبرساز شده بود.
بیژن زنگنه وزیر نفت در مراسم افتتاحیه این نمایشگاه وضعیت پتروشیمی کشور را خوب ارزیابی کرده و گفت: «ارزش تولیدات محصولات پتروشیمی در سال جاری 22میلیارد دلار خواهد بود که قصد داریم آن را تا 10 سال آینده و در افق 1404 به 70میلیارد دلار افزایش دهیم.» البته بسیاری از کارشناسان بازار انرژی معتقدند با وجود ارزش افزوده بالای صنایع پتروشیمی ما هنوز در کشور نتوانسته‌ایم سود کافی را از این صنعت پول‌ساز ببریم. سودی که در سال‌های سرد تحریم بیش‌از پیش از کشور دریغ شده بود.
زمان بهبود اوضاع صنعت پتروشیمی
او گفت: 15سال پیش فقط می‌توانستیم از گاز طبیعی متان، متانول و اوره تولید کنیم اما امروزه تبدیل متان به پلی‌اتیلن در این صنعت انقلابی ایجاد کرده است.
زنگنه در ادامه صحبت‌هایش با اشاره به این وضعیت گفت: از این‌رو باید ٨ تا ١٠ واحد تبدیل گاز طبیعی به الفین در کشور ایجاد کنیم که احداث این واحدها را از وظایف دولت می‌دانم. طبق همین انقلاب و ارزش افزوده بالای صنعت پتروشیمی است که وزیر نفت از بهبود اوضاع خوراک پتروشیمیها در سال جاری سخن می‌گوید.
بهبودی که البته مانند بسیاری از صنعت‌های دیگر حوزه انرژی به سرنوشت چاه‌های پارس جنوبی گره خورده است. صحبت‌های زنگنه در گفت‌وگو با روزنامه «تعادل» و صحبت از چرخش از سمت نفت به گاز نیز بر پایه همین وضعیت مطرح شده‌‌اند.
او در نمایشگاه ایران‌پلاست در همین زمینه گفته است: «برنامه‌ریزی شده برای تامین خوراک واحدهای پتروشیمی، واحد بازیافت اتان فاز ١٢ پارس جنوبی، واحد بازیافت اتان پالایشگاه پارسیان، واحد بازیافت اتان پالایشگاه گاز بیدبلند٢، ان‌جی‌ال ١٨٠٠ لایه خامی، ان‌جی‌ال خارگ و... فعال شوند که میلیون‌ها تن خوراک مورد نیاز واحدهای پتروشیمی را تولید خواهند کرد.»
درحالی که در سال‌های گذشته و با نزدیک شدن به فصول سرد برای تامین گاز بخش خانگی، بخش صنعت با قطعی مواجه می‌شد از حرف‌های وزیر نفت استنباط می‌شود که زمستان امسال شاید بهاری در صنعت پتروشمی کشور محسوب شود.
رقابت شکل نگیرد صنعت، پیکان می‌شود!
زنگنه در ادامه با تشریح برنامه‌هایش برای تامین بهتر خوراک پتروشیمیها گفت: برای تسریع در تولید خوراک پتروشیمی در پارس جنوبی برخی همکاران را مامور کردم در واحدهای جداسازی اتان در فازهای پارس جنوبی نقش بیشتری به شرکت‌های پتروشیمی بدهند، قطعا باید نقش شرکت ملی صنایع پتروشیمی را باز تعریف کنیم، این شرکت باید نقش جدیدی داشته باشد که من این نقش را مورد توجه صنایع پایین دستی می‌دانم، زیرا این مساله در توسعه متعادل کشور نقش موثری دارد. او در ادامه به توافقاتی با فرابورس برای تامین مالی صنعت پتروشیمی اشاره کرد و گفت: «از نظر منابع مالی با فرابورس مذاکراتی داشتیم تا صندوق‌هایی برای پتروشیمی احداث شود و بخشی از منابع مالی از این طریق تامین شود.»
او همچنین در بخش دیگری از صحبت‌هایش از توافقات مالی با روس‌ها صحبت کرده است. توافقاتی که به گفته او ممکن است، به وارد شدن روس‌ها به تامین مالی پتروشیمیها نیز منجر شود. زنگنه که آن طور که از سخنانش برمی‌آید برای پتروشیمی برنامه‌یی ویژه دارد در ادامه دست بر نقطه مهم دیگری گذاشت و از نبود رقابت در این صنعت گلایه کرد. او در همین زمینه گفت: «اگر رقابت شکل نگیرد صنعت ما به پیکان تبدیل می‌شود، به‌طوری که آخرین پیکان تولیدی از نخستین نمونه خود بدتر بود و حتی برای قطع تولید آن جشن گرفتیم.»
معاون وزیر نفت در امور پتروشیمی نیز در نمایشگاه ایران‌پلاست آخرین وضعیت این صنعت در کشور را تشریح کرد. مهم‌ترین جهت صحبت‌های عباس شعری‌مقدم انتقاد از نحوه خصوصی‌سازی پتروشیمیها در کشور بود. انتقادی که بسیاری از تحلیلگران این حوزه آن را بجا می‌دانند. شعری‌مقدم در همین زمینه گفت: یکی از دلایل توسعه‌نیافتگی صنایع پایین دستی در صنعت پتروشیمی خصوصی‌سازی نادرست در بخش‌های بالادستی است. این خصوصی‌سازی بدون فراهم شدن مقدمات و فرهنگ لازم انجام شده و هم‌اکنون تفکر لازم برای توسعه در شرکت‌های پتروشیمی خصوصی شده وجود ندارد.»
او در ادامه درباره مدیریت سهام عدالت در شرکت‌های واگذار شده نیز صحبت کرد. شعری‌مقدم در این زمینه گفت: «مدیریت سهام عدالت در شرکت‌های پتروشیمی واگذار شده به بخش خصوصی به شرکت ملی صنایع پتروشمی بازگشته است، به عنوان مثال در شرکت هلدینگ خلیج‌فارس ٤٠درصد از سهام این شرکت مربوط به سهام عدالت است، که با احتساب ٢٠درصد مالکیت سهام شرکت ملی صنایع پتروشیمی در این هلدینگ، مدیریت سهام این شرکت در هلدینگ خلیج‌فارس به ٦٠درصد رسیده است.»
برداشتن تحریم‌ها شرط ورود خارجی‌ها
برگزاری نمایشگاه ایران‌پلاست با حضور بسیاری از شرکت‌های بین‌المللی این سوال را به‌وجود می‌‌آورد که آیا آنها اکنون آماده سرمایه‌گذاری در کشور شده‌‌اند؟
جواب اما مانند بسیاری از حوزه‌های دیگر در کشور یکسان است. آنها در انتظار «برداشته شدن» تحریم‌ها هستند. معاون وزیر نفت در امور پتروشیمی با تاکید بر اینکه بعید است در دوران نمایشگاه قرارداد یا تفاهمنامه خاصی منعقد شود، گفت: تاکنون با برخی شرکت‌های خارجی مانند اتریش مذاکراتی داشته‌ایم، همه این شرکت‌ها امیدوارند تحریم‌ها برداشته شود و براین اساس هم‌اکنون آنها درحال زمینه‌سازی برای حضور مجدد در ایران هستند.
افزایش تولید در 6 ماهه نخست سال
صحبت‌های مدیر کنترل تولید شرکت ملی پتروشیمی در حاشیه نهمین نمایشگاه ایران‌پلاست نیز مانند صحبت‌های وزیر نفت از حال و روز نسبتا بهتر پتروشیمی نسبت به قبل حکایت داشت. او در این زمینه گفته است: «تولید انواع محصولات پتروشیمی در ٦ماه نخست سال نسبت به مدت مشابه سال قبل 5درصد افزایش یافته است.»
علی‌محمد بساق‌زاده با اشاره به آمار‌ها افزوده است: طبق آمارهای موجود تا نیمه شهریور ٥درصد بر میزان تولید مجتمع‌های پتروشیمی افزوده شده است که افزون بر تامین نیاز داخل بخشی از آن نیز صادر شده است. وی ادامه داد: طبق برنامه‌ریزی‌های انجام شده قرار است تا در فصل پاییز افزایش تولید مجددی را رقم بزنیم که با توجه به پایان دوره تعمیرات اساسی مجتمع‌ها می‌توانیم به اهداف پیش‌بینی شده دست یابیم.
