گروه انرژی نادی صبوری
اندکی پس از قانون مصوب کنگره امریکا درباره برداشته شدن منع صادراتی نفت خام در این کشور، روزنامه وال استریت ژورنال گزارش داده، به زودی نخستین محموله نفتی خلیج مکزیک صادر خواهد شد. هرچند برخلاف چیزی که برخی از رسانههای فارسی زبان گزارش دادهاند، این نخستین محموله صادرات نفت «امریکا» محسوب نمیشود اما از آخرین محموله صادراتی این کشور که سپتامبر سال2014 از ایالت آلاسکا به کره جنوبی صادر شد بیش از یک سال گذشته است.
برای 40سال، صادرات نفت از امریکا به دیگر کشورها دارای منع قانونی بوده است؛ منعی که البته هنوز هم برای برداشته شدن نیاز به امضای اوباما دارد. اما در همین مرحله نیز تصمیم شرکت «ای پی پی» برای ارسال نخستین محموله نفتی از خلیج مکزیک به اندازه 600هزار بشکه نشان میدهد که شرکتهای امریکایی فعال در صنایع بالادستی امریکا، بهشدت از تصمیم کنگره حمایت خواهند کرد.
درحالیکه در هفته گذشته برای نخستینبار بهای نفت وست تگزاس اینترمدیت حدود 5سنت بالاتر از نفت برنت دریای شمال قرار گرفت، بسیاری ازجمله مهدی یوسفی کارشناس موسسه مطالعات بینالمللی انرژی ریشه آن را در تصمیم کنگره برای برداشتن منع صادرات نفت خام امریکا جستوجو کردند. به نوعی هرچند نفت خام روی اعداد 35 و 36دلار سیر میکند اما معادلات برای شرکتهای امریکایی با برداشته شدن منع 40ساله صادرات نفتی این کشور رنگ و بوی دیگری خواهد گرفت. وال استریت ژورنال نیز در گزارش خود نوشته، شرکتهای نفتی امریکایی در عین حال که از تصمیم اخیر کنگره این کشور مبنی بر لغو ممنوعیت صدور نفت استقبال کردهاند، ولی باتوجه به کاهش شدید قیمت نفت در بازارهای جهان، با دشواریهای محسوسی برای فروش تولیدات نفتی خود روبهرو خواهند بود و به همین دلیل این احتمال وجود دارد که بسیاری از شرکتهای نفتی امریکایی بهجای صدور محمولههای کوچک نفتی، ذخیرههای نفتی خود را به امید بالاتر رفتن بهای نفت در انبارها نگه دارند.
البته این نخستین خبر این روزنامه امریکایی درباره صادرات نفت امریکا قلمداد نمیشود؛ 30سپتامبر 2014 نیز این روزنامه به ارسال نخستین محموله نفتی از ایالت آلاسکا به کره جنوبی اشاره کرد. صادراتی که البته در آن زمان حتی پیش از مصوبه کنگره ایالاتمتحده درباره برداشته شدن منع صادراتی صورت گرفته بود.
مهمترین پرسشی که اکنون مطرح خواهد شد تاثیر این اتفاق و صادراتها از سوی امریکا به دیگر کشورها بر کل معادلات بازار جهانی نفت خام بهویژه ایران که در آستانه افزایش تولید قرار گرفته، است. مسالهیی که «تعادل» پیش از این و در زمان تصمیم کنگره به آن پرداخته بود. مرتضی بهروزی فرد، کارشناس موسسه مطالعات بینالمللی انرژی در آن زمان به «تعادل» گفته بود که بهواسطه مصرف بالای نفت خام، امریکا فعلا نخواهد توانست در کوتاهمدت روی بازار تاثیر بگذارد اما بهطور قطع در یک دهه آینده شاهد خارج شدن امریکا از واردکنندگی نفت خام خواهیم بود.
او در آن زمان گفته بود که تا یک دهه دیگر، برداشته شدن منع صادراتی باعث خواهد شد بعضی ایالتها که نفت ارزانتری تولید میکنند دست به صادرات بزنند. صادرات محموله 600هزار بشکه از خلیج مکزیک را نیز باید در همین قالب نگاه کرد. یکی از نکات جالب توجه این نکته است درحالیکه امریکا طی سالهای گذشته محمولههای صادراتی خود را به «کره جنوبی» ارسال کرده بود، این کشور هفته گذشته از صادرات نفت امریکا و افزایش تولید نفت ایران بهطور همزمان استقبال کرد؛ استقبالی که باید دید در عمل به سمت کدام یک از کفههای ترازو خواهد چربید؟