مسعود مرکزی
کارشناس خودرو
بازار خودروهای وارداتی درحال حاضر شرایط مساعدی ندارد. در این میان گمرک بر سر موضوع «آپشن» برخی خودروها از قبیل مهشکن عقب، ورود خودروهای وارداتی را متوقف کرده است، زیرا استانداردی که تعیین شده است، مبنیبر داشتن مهشکن عقب خودروهای وارداتی، درحال حاضر ورود این خودروها را با مشکل روبهرو کرده است و باید شرکتها این مشکلات را برطرف کنند. از سوی دیگر، سود خودروهای وارداتی بهشدت پایین آمده؛ به ویژه درخصوص بیامو که با پایینترین سود به فروش میرسد؛ بهطور مثال شرکت پرشیاخودرو هم خودرو وارد میکند و هم مجوز واردات را میفروشد. از همینرو در شرایط کنونی دو منفعت برای شرکتها بهوجود آمده که یکی فروش مجوز واردات و دیگری فروش محصول است. بر همین اساس، درحال حاضر خودرو در بازار، اشباع شده و سودها بسیار کاهش پیدا کرده است. با این حال، در خصوص قیمت بیاموI8 نیز باید گفت که از یکمیلیاردو200میلیون تومان شروع میشود و تا یکمیلیاردو800میلیون تومان ادامه پیدا میکند. اما به دلیل اینکه ماشین خاصی به حساب میآید، فروش چندانی در ایران نداشته است. در کل توجیه اقتصادی واردات خودرو بهشدت کم شده است. بهطور مثال، درباره بیاموX4، قیمت اصلی آن چیزی در حدود 190میلیون تومان است. هزینههای واردات در حدود 80میلیون تومان و با عوارض و گمرکی و تعرفههای مختلف، چیزی در حدود 400میلیون تومان هزینه وارد شدن به کشور و رسیدن به دست مصرفکننده است که در نهایت، با قیمت 420میلیون تومان به فروش میرسد. اکنون سودی که واردات خودرو دارد، شاید بتوان گفت زیر سود بانکی است. با وجود این، امیدواری وجود دارد که اتحادیه، شرکتهای متفرقه واردات خودرو را جمعآوری کند و خودرو به مانند ملک با کد رهگیری جابهجا شود. زیرا در همین چند وقت اخیر به دلیل آشفتگی بازار واردات، تعدادی از نمایشگاهها با کلاهبرداری فرار کردهاند؛ چراکه در سالهای اخیر، به مانند قارچ، نمایشگاههای ماشین ایجاد شد و شرایط را از کنترل خارج کرد. ما شاهد بودیم که در جایی مانند سعادتآّباد، به ناگاه 150 نمایشگاه ماشین تاسیس شد اما در همین مدت، چیزی در حدود 100تای آن تعطیل شد، اما با شروع فعالیت اتحادیه میتوان جلوی چنین کاری را گرفت، زیرا اکنون ما هزار نمایشگاه و 3هزار دفتر فروش داریم؛ این بههمریختگی بازار را آشفته کرده است و باید چنین شرایطی تحت کنترل قرار گیرد. با این حال، با تشدید نظارت بر فروشندگان خودروهای وارداتی، شرایط میتواند هم برای دولت و هم برای مردم مناسب باشد. زیرا دولت میتواند به صورت واقعی و روشنتر مالیات دریافت کند و از سوی دیگر مردم نیز با کلاهبرداری روبهرو نشوند. اکنون مردم با این مشکل روبهرو هستند که با یک آگهی در روزنامه، خودرویی را ثبتنام میکنند آنهم برای تحویل 2ماهه، اما 8ماه از زمان تحویل گذشته و هنوز خودرویی را دریافت نکردهاند. لذا اگر واردات و فروش خودرو در دست واردکنندگان و نمایشگاهداران واقعی انجام شود، بازار به تعادل خواهد رسید چراکه اکنون شرکتها برای اجرای تعهدات خود با مشکل روبهرو هستند. اما اگر یکپارچهسازی صورت گیرد، قطعا دیگر شاهد چنین وضعیتی نخواهیم بود. از طرفی خوشبختانه درحال حاضر، دیگر برای آزادسازی ارزهای بلوکه شده در خارج از کشور خودرو وارد نمیشود و بسته به نیاز کشور خودرو وارد میشود، بنابراین پیشبینیها نیز حاکی از آن است که در سال95 شاهد تعادل در بازار خودروهای وارداتی خواهیم بود.