گروه حمل‌ونقل و خودرو
گزارش مالی 6 ماهه دو خودروساز بزرگ کشور در بورس، حاکی از اوضاع بد خودروسازان است. در این زمینه، دولت دست به دامن برخی اقدامات موقتی برای عبور از این رکود از جمله اعطای وام به خریداران شده است و درنظر دارد وام 25میلیون تومانی به مشتریان خودرو اعطا کند؛ این در حالی است که پدرام سلطانی نایب‌رییس اتاق بازرگانی ایران معتقد است؛ برای بهبود شرایط خودروسازان نباید از مسکن‌های موقتی استفاده کرد بلکه باید با خودروسازان بزرگ خارجی به ویژه تولیدکنندگان اروپایی مشارکت داشت؛ آنها می‌توانند بخشی از سهام مدیریتی داخلی خودروسازان را بخرند و عملا زمینه برای مشارکت خودروسازان اروپایی فراهم است. آن طور که سلطانی می‌گوید؛ در دوران پسابرجام، اعطای وام‌های خرید خودرو برای حمایت از خودروسازان جواب نمی‌دهد و تنها راه نجات آنها مشارکت با خودروسازان بزرگ دنیاست.
با اجرای برجام، دست خودروسازان برای انتخاب شرکای خود بازتر است و می‌توانند بر اساس منطق و عقلانیت به جای روش‌های دیگر شرکای خود را انتخاب کنند. از سوی دیگر حمایت دولت از خودروسازان همواره مورد انتقاد بسیاری از کارشناسان قرار می‌گیرد؛ چنانچه حمیدرضا صالحی عضو هیات نمایندگان اتاق بازرگانی تهران معتقد است؛ تمام اقتصاد ایران صنعت خودرو نیست و حمایت از خودروسازان بیهوده است؛ در عین حال، افزایش وام برای خرید خودروهایی که از کیفیت لازم برخوردار نیستند، نمی‌تواند تاثیری در جهت خروج از رکود داشته باشد و تنها ممکن است به شکل مقطعی در زمینه مسکن تاثیرگذار باشد. وی معتقد است که با سیاست‌های مقطعی نمی‌توان از رکود خارج شد، بلکه باید برای این هدف، مشکلات را شناسایی کرد و برای حل آنها استراتژی داشت. باید توجه کنیم که تمام اقتصاد ایران خودرو نیست؛ خودرو باید روزی بتواند روی پای خود بایستد. از سوی دیگر موضوع قیمت‌گذاری خودرو هم مطرح است که در این زمینه باید بازنگری‌هایی صورت گیرد.
راه گریز از ورشکستگی خودروسازان
پدرام سلطانی نایب‌رییس اتاق بازرگانی ایران با بیان اینکه تجارت خارجی و تامین مالی نخستین زمینه‌هایی هستند که تاثیرات مستقیم از برجام خواهند دید، گفت: تنها یا جدی‌ترین راه گریز خودروسازان از اعلام ورشکستگی، مشارکت با خودروسازان بزرگ دنیا و بهبود کیفیت خودروست.
وی افزود: با اجرای برجام همچنین هزینه‌های حمل‌ونقل کاهش می‌یابد و حجم عملیات حمل‌ونقل دریایی افزایش پیدا می‌کند، بخش گردشگری نیز که در این مدت با وجود رکود رشد خوبی داشته است، به رشد خود ادامه می‌دهد. نایب رییس اتاق بازرگانی ایران ادامه داد: از سال آینده نیز با اجرای فعالیت‌های مشترک و اعطای مجوزهای سرمایه‌گذاری، کارهای عمرانی و ساخت‌وساز و صنایع وابسته به آن رونق می‌گیرد. وی خاطرنشان کرد: با تاخیری طولانی‌تر یعنی در 2 تا 3 سال آینده نیز، آثار این سرمایه‌گذاری‌ها در اقتصاد کشور با افزایش تولید ناخالص داخلی و صادرات کشور آشکار می‌شود.
آینده خودروسازی بعد از برجام
این فعال بخش خصوصی درباره آینده خودروسازی کشور در شرایط بعد از اجرای برجام نیز در گفت‌وگو با تسنیم تصریح کرد: در صورتی که سهامداران و دولت با درک شرایط حرکت کنند، با وجود اینکه وضعیت خودروسازان وخیم است، برای آنها می‌توان آینده مثبتی را متصور شد.
سلطانی گفت: ظرفیت هماهنگی خودروسازان با شرایط جدید وجود دارد و خودروسازان خارجی می‌توانند بخشی از سهام مدیریتی خودروسازان داخلی ما را بخرند. وی افزود: در این شرایط خودروسازان از فضای بدهکاری و تولید محصولات نامرغوب فاصله می‌گیرند. این امر تنها یا جدی‌ترین راه گریز خودروسازان از اعلام ورشکستگی است.
حمایت از خودروسازان بیهوده است
از سوی دیگر، حمیدرضا صالحی عضو هیات نمایندگان اتاق بازرگانی تهران گفت: خودروسازان باید قیمت خودرو را تعیین کنند و درکنار آن کیفیت را هم لحاظ کنند؛ در این صورت است که مردم می‌توانند، انتخاب کنند. صالحی معتقد است که باید تعرفه واردات خودرو کاهش یابد، چراکه به گفته او، نمی‌توان از یک سو تعرفه بالا برای واردات خودرو در نظر گرفت و از سوی دیگر وام‌های ارزان قیمت به خودروسازان داد و خودروسازان هم نیروی خود را تعدیل نکنند، آموزش ندهند و تکنولوژی وارد نکنند.
وی اضافه کرد: آیا حمایتی که از صنعت خودرو شده است از سایر صنایع شده است؟ چرا باید از یک صنعت حمایت کامل و غیرهوشمندانه صورت گیرد که منجر به ضعیف شدن آن صنعت شود؟ اگر صنعت خودرو در اختیار بخش خصوصی بود دولت چنین حمایتی را انجام نمی‌داد؛ این درحالی است که امروز بسیاری از شرکت‌های خودروسازی در مجموعه‌های تصمیم‌گیری وابسته به دولت حضور دارند. صالحی عنوان کرد که چنین حمایت‌هایی از خودروسازان بیهوده است. باید کاری انجام شود که قیمت تمام شده تولید در کشور پایین آید و این اقدام تنها از طریق یارانه دادن ممکن نیست. در اقتصادی که تورم کاهش یافته باید نرخ بهره بانکی نیز کاهش یابد.
