گروه غذا و دارو پریسا هاشمی
بیمارانی که در بیمارستان‌ها بستری می‌شوند، فقط به پزشک و دارو احتیاج ندارند. بخشی از خدماتی که به بیماران ارائه می‌شود، همان تختی است که روی آن می‌خوابند یا همان غذایی است که بیمارستان به آنها می‌دهد و اینها همه، نمونه‌هایی هستند از آنچه موسوم است به «هتلینگ بیمارستانی». هتلینگ بیمارستانی در ایران همیشه موضوعی پر بحث بوده و از 2سال پیش به این سو هم که دولت یازدهم آستین‌هایش را برای آبرومند‌تر کردن وضعیت سلامت ایرانی‌ها بالا زده، این موضوع بسامد بیشتری در خبرها پیدا کرده است. از کمبود 70هزار تختخواب در بیمارستان‌های کشور گرفته تا تلاش برای جذب سرمایه‌های بخش خصوصی به این بخش گرفته و زمزمه‌هایی در مورد هتلینگ بیمارستانی با قیمت‌های بالاتر برای جذب گردشگران سلامت، همه و همه نمونه‌هایی هستند از مباحثات در فضای اقتصاد سلامت در این بخش. حالا وزیر بهداشت هم در پاسخ به «تعادل» می‌گوید که اولویت این وزارتخانه، بهبود هتلینگ بیمارستانی برای بیماران داخلی است و نه تدارک امکاناتی برای افزایش تعداد «گردشگران سلامت».
«وزارت بهداشت در 16ماه گذشته اقدام به نوسازی بیمارستان‌های دولتی کرده و با اختصاص 1400 میلیارد تومان اعتبار، راه 25 ساله را پیموده است.» این را معاون درمان وزیر بهداشت اعلام می‌کند. بخش‌های بازسازی شده، تقریبا به مرحله بهره‌برداری رسیده است. به همین سبب وزارت بهداشت طی همایشی از مجریان برتر برنامه ارتقای کیفیت خدمات هتلینگ بیمارستان‌ها تقدیر به عمل آورد. در این نشست پس از قرائت قرآن و سرود ملی، با ارائه گزارش عملکرد روسای دانشگاه‌های علوم پزشکی رسمیت ادامه یافت. پس از آن دکتر محمد آقاجانی توضیحاتی در خصوص این طرح ارائه کرد.
اعتبار 1400میلیارد تومانی
معاون درمان وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی در جمع خبرنگاران گفت: «بیمارستان‌های در حال فعالیت را نوسازی کردیم. در این پروژه ما 20هزار تخت جدید، 7هزار برانکارد، 12هزار یخچال و تلویزیون توزیع کردیم با اعتباری حدود 740میلیارد تومان این اقدامات صورت گرفته است. حدود بیش از 80درصد نوسازی از این پروژه در بخش ابنیه (ساختمان)، پیش‌رفته اما در بخش تجهیزات تاسیساتی پیشرفت 27درصدی داشتیم و هنوز بازسازی گسترده‌یی را در تاسیسات مرکزی بیمارستان‌ها پیش رو داریم. بیمارستان‌ها فرسوده‌اند و به همین دلیل برای پیشرفت این پروژه اعتبار نیاز داریم.» دکترمحمد آقاجانی با اشاره به اینکه علاوه بر این اقدامات، در تجهیزات پزشکی هم کار گسترده‌یی انجام شده است، می‌افزاید: «16 هزار قلم تجهیزات پزشکی سرمایه‌یی مانند دستگاه‌های اتاق عمل، مانیتورینگ، سونوگرافی و... بین دانشگاه‌های علوم پزشکی توزیع شده یا در حال توزیع است. ارزش این تجهیزات حدود 700میلیارد تومان است. این نوسازی با حدود 1400میلیارد تومان اعتبار، وضعیت متفاوتی را در 570بیمارستان وزارت بهداشت به وجود آورد و طبق نظرسنجی‌ها رضایتمندی 85 درصدی را در محیط بیمارستان‌ها به وجود
آورده است. اما متاسفانه کمبود نیروهای انسانی را داریم. در حال حاضر در حوزه پرستاری با شاخصه‌های منطقه‌یی هم فاصله داریم. اما توانستیم 9000 پرستار به نیروهای بیمارستانی اضافه کنیم.» معاون درمان وزیربهداشت، درمان و آموزش پزشکی در مورد نوسازی هتلینگ بیمارستان‌ها برای جذب توریسم پزشکی در پاسخ به «تعادل» گفت: «گردشگری سلامت دو جنبه دارد. یکی اعتباربخشی مراکز (که در مرحله اجرایی قرار دارد) و دیگری ثبت اطلاعات است. کمیته «هماهنگی توسعه گردشگری سلامت» که در دولت یازدهم با حضور سازمان نظام پزشکی، وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی، سازمان گردشگری و وزارت امور خارجه برای همکاری بین بخشی تشکیل شد تا هم سامانی به موسساتی بدهیم که بیمار را نقل‌وانتقال می‌دهند و هم به بیمارستان‌ها و مراکزی که مجوز ارائه خدمات را دارند.»
دکترمحمد آقاجانی با اشاره به مناطق محروم در طرح‌ها که در اولویت قرار دارند، می‌افزاید: «مناطق مرزی به عنوان مناطق محروم تقسیم‌بندی می‌شوند. نخستین تخت‌ها و تجهیزات در مناطق مرزی توزیع شده است. توزیع امکانات در وزارت بهداشت از محیط به مرکز است. به مرور هم به سمت پایتخت حرکت خواهیم کرد.» وزیر به همراه دکتر ایرج حریرچی معاون توسعه مدیریت و منابع وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی به این همایش پیوست. وزیر بهداشت در جمع روسای دانشگاه‌های علوم پزشکی و ریاست بیمارستان‌ها «احترام گذاشتن به مردم» تاکید بسیاری کرده و حرف‌هایش حول و محور رعایت اخلاق و جلوگیری از هدررفت منابع ملی و بیت‌المال بود. سیدحسن هاشمی اما در مورد بیمه‌ها می‌گوید: «بیمه‌ها موظف باشند که وظیفه خود را انجام دهند، اگر هم نشد باید دولت و شخص آقای رییس‌جمهور فکری بکنند. 7 ماه از سال 94 را پشت سرگذاشتیم و بیشتر از 6درصد از بیمه‌ها را دریافت نکرده‌ایم. این جواب درستی نیست که هر وقت دولت طلب ما را بدهد ما هم پول بهداشت و درمان را می‌دهیم. ما نمی‌توانیم بیمه درمان را در بیمه مستمری خرج کنیم یا با آن سرمایه‌گذاری کنیم. قطعا این کار اشتباه است. اگر قانون
اجرا شود باید توبیخ شوند تا وظیفه خود را درست انجام دهند. نمی‌شود بخش بهداشت و درمان فلج شود چون عده‌یی نمی‌خواهند.»
دکتر سیدحسن هاشمی در مورد تجمیع بیمه‌ها هم می‌افزاید: «تجمیع و غیرتجمیع مهم نیست. مهم این است که بیمه بدهکار است و همه باید کمک کنند که این بدهی نزدیک به 4000میلیارد تومان است، پرداخت شود. مطمئن هستم که وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی نهایت تلاش خود را می‌کند ولی کسی که تصدی‌گری مستقیم بیمه‌ها را به‌عهده دارد یا دستگاه‌هایی پشتیبان آنها هستند باید مشکل بدهی‌ها را حل کنند. پرداخت 6درصدی به دستگاهی که نزدیک 90درصد خدماتش را بیمه‌ها خریداری می‌کنند به چه معناست؟ به ویژه اینکه 60 درصد این بدهی به حقوق و دستمزد اختصاص پیدا می‌کند. این پول برای وزارت بهداشت که با 8000 میلیارد تومان فعالیت را شروع کرد، رقم بسیار زیادی است. البته قانون می‌گوید که 60درصد هزینه خدمتی که دریافت شده باید ظرف 2هفته پرداخت شود و مابقی را ظرف 3ماه. اگر به وظایف خود عمل نکردند باید دولت، وزارت بهداشت یا بیمه مربوطه وام بگیرند و به طبع جریمه آن را هم پرداخت کند. به این طریق امکان اداره اقتصاد بیمارستان‌ها میسر می‌شود.»
بیمارستان‌های خصوصی به دلیل بدقولی بیمه‌ها در پرداخت، امسال با پا درمیانی وزیر بهداشت و رییس سازمان نظام پزشکی سرمیز قرارداد با بیمه‌ها نشستند. دکتر ایرج حریرچی در این مورد به «تعادل» می‌گوید: «این مورد به بیمه‌های تکمیلی محدود می‌شود. حدود 70 الی 80 درصد هزینه بیماران را بیمارستان خصوصی تامین می‌کند و ما هم تاکید می‌کنیم که بیمه‌های تکمیلی مطابق قرارداد وظایف خودشان را انجام دهند. گزینه دیگری هم روی میز نداریم. هم بیمه‌های تکمیلی باید با بیمارستان‌ها همکاری کنند و هم بیمارستان با بیمه‌های تکمیلی. ولی در این مرحله می‌گوییم که بیمارستان‌های خصوصی و پزشکان به تعهدات خود نسبت به رعایت تعرفه و ارائه خدمات مناسب عمل کرده‌اند و فعلا بیمه‌های تکمیلی عقب هستند. امیدواریم با تدابیری که پی می‌گیرند آنها هم به تعهداتشان عمل کنند.»
دکتر ایرج حریرچی در مورد نوسازی هتلینگ بیمارستان‌ها برای جذب توریسم پزشکی اظهار می‌کند: «واقعیت این است که با توجه به وضعیتی که مردم کشورمان دارند اولویت را به خدمت‌رسانی به آنها گذاشته‌ایم. وظیفه اصلی بیمارستان‌های دولتی برای مردم محرومی که از امکانات بهداشتی درمانی برخوردار نیستند، خدمات را فراهم کنند. هدف اصلی طرح نوسازی بیمارستان‌ها هم پوشش این وظیفه اصلی است. البته قسمتی از مردم کشورهای مجاور که با این سطوح خدمتی هم راضی هستند از این استفاده می‌کنند و به عنوان منبع درآمدی در بیمارستان‌های دولتی مطرح است. منتهی توریسم درمانی به معنای حصول سطح هزینه‌یی بالاتر در بعضی از بیمارستان‌های دولتی و خصوصی پیگیری می‌شود و آن را دنبال می‌کنند.»
وزیر بهداشت هم در این مورد می‌گوید: «در بخش دولتی اولویت با احترام و ارائه خدمات به مردم کشورمان است. اما خوب است که بخش خصوصی در این حوزه فعال شود. سازمان گردشگری هم خوب است که تسهیلاتی را به این بخش اختصاص دهد. ما در کشور متخصصان فوق‌العاده توانمند و تجهیزات خوبی داریم و می‌توانیم از توانمندی بهره بهینه‌یی ببریم.» 10درصد هدفمندی یارانه‌ها و یک‌درصد مالیات بر ارزش افزوده به وزارت بهداشت اختصاص دارد. دکتر سیدحسن هاشمی با اشاره به تخصیص بودجه تصویب شده حوزه سلامت به «تعادل» می‌گوید: «امسال شرایط بودجه برای همه دستگاه‌ها مناسب نیست. توافقی که با سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی کشور داشتیم، در حال انجام است. طبق این توافق 42 تا 75درصد ارقامی که در بودجه پیش‌بینی شده بود و مجلس آن را تصویب کرده تا آخر سال به ما تخصیص پیدا می‌کند که سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی کشور تاکنون تمام تلاش خود را در این راستا انجام داده است.»
