جهان انتشار گزارشی مبنی بر هدر رفتن میلیاردها دلار کمک خارجی در افغانستان، نگرانی دولتمردان این کشور از تعلیق کمک‌های خارجی را بیشتر کرده است. نگرانی نسبت به‌قطع کمک‌های خارجی و اساسا امریکا از زمان خودداری حامد کرزای از امضای قرارداد امنیتی و سپس بالا گرفتن مناقشه انتخاباتی بالا گرفته است.
به گزارش بی‌بی سی، اکنون رییس اداره بازرسی عمومی امریکا در بازسازی افغانستان، موسوم به «سیگار» هشدار داده که فساد در افغانستان، همه دستاوردهای امریکا را در این کشور تهدید می‌کند و با خروج نیروهای ایالات متحده، وضع بدتر هم خواهد شد. به گفته جان ساپکو همچنین قاچاق موادمخدر می‌تواند مانع به‌ثمر رسیدن همه تلاش‌ها در برقراری امنیت و بازسازی افغانستان شود.
در پی انتشار سخنان ساپکو، برخی از رسانه‌های امریکایی از جمله میامی هرالد با انتقاد از سیاست‌های دولت امریکا در افغانستان از نبود استراتژی مدون در واشنگتن برای مقابله با فساد در افغانستان و هدر رفتن میلیاردها دلار مالیات مردم امریکا که در افغانستان به‌شدت انتقاد کرده‌اند.
جان ساپکو اعلام کرده که با خروج نیروهای امریکایی از افغانستان، این کشور با چالش‌های عمده در زمینه تداوم برنامه‌های اجرا شده، مهار کردن فساد و مبارزه با مواد مخدر مواجه است. جان ساپکو گفته باید به این سه مساله پرداخته شود تا همه منابعی که امریکا هزینه کرده، بر باد داده نشود.
اداره بازرسی عمومی امریکا برای بازسازی افغانستان بودجه‌یی که ایالات متحده از سال ۲۰۰۲ تا پایان ژانویه سال ۲۰۱۳ به افغانستان کمک کرده، حدود ۱۰۴میلیارد دلار بوده است. دولت افغانستان این رقم را رد کرده و گفته تاکنون ۷۳میلیارد به افغانستان کمک شده که فقط ۱۸درصد آن در اختیار دولت افغانستان قرار گرفته است.
به گفته ساپکو، امریکا تاکنون بیش از هفت‌ونیم‌میلیارد دلار در زمینه مبارزه با موادمخدر هزینه کرده اما با هر معیاری، امریکا در این مبارزه شکست خورده‌ایم.
ساپکو یادآوری کرده کشت خشخاش پس از حمله امریکا به افغانستان در سال ۲۰۰۱ میلادی افزایش پیدا کرده است. عمده خشخاش جهان در افغانستان تولید می‌شود.
مقام‌های امریکا از برنامه‌های این کشور در افغانستان برای مبارزه با مواد مخدر حمایت می‌کنند و می‌گویند هنوز برای بدبینی در این باره زود است. اما اداره بازرسی سیگار می‌گوید این برنامه‌ها شکست خورده‌اند. جان ساپکو، رییس اداره سیگار، در اشاره به‌موارد تلف‌شدن بودجه امریکا در افغانستان، مثلا اشاره کرده است به‌خرید قایق‌های تندرو در کشوری که به‌هیچ دریا و دریاچه‌یی دسترسی ندارد، یا برنامه کاشت سویا در کشوری که قوت غالبش گندم است، و هواپیماهایی که روی باند پرواز پارک شده‌اند و خاک می‌خورند.
ابراز امیدواری به‌مبارزه با فساد و مواد مخدر
ژنرال ساپکو در دانشگاه جورج‌تاون واشنگتن بار دیگر این ادعای دفتر سیگار را تکرار کرد که کمک ایالات متحده به افغانستان در ۱۳سال گذشته، بیش از بودجه امریکا در طرح مارشال برای بازسازی ۱۶کشور اروپای غربی بعد از جنگ جهانی دوم بوده است. این رییس اداره بازرسی عمومی امریکا در بازسازی افغانستان در دو سال گذشته به‌همراه گروهی ۲۰۰نفره از حسابرس‌ها، مشغول تفحص از نهادهای امریکایی درباره هزینه‌ها و برنامه‌هایشان در افغانستان بوده است. جان ساپکو تاکید کرده است که خواستار قطع یکباره کمک‌ها به افغانستان نیست. وی هشدار داده کنگره امریکا نباید نان را خام از تنور بیرون بکشد: «اگر یکباره بازسازی در افغانستان را قطع کنیم، با خطر خیلی مهلکی روبه‌رو می‌شویم چون مردم افغانستان استطاعت مالی اداره‌کردن حکومتی که ما به آنها داده‌ایم را ندارند.»با این حال رییس اداره سیگار ابراز خوش‌بینی کرده که با وجود تفحص در روند انتخابات ریاست‌جمهوری افغانستان، یک دولت جدید بتواند شکل بگیرد که به‌راستی در پی مبارزه با فساد و قاچاق مواد مخدر باشد.
نگرانی از توقف کمک‌های خارجی
تنش‌های انتخاباتی و انتشار گزارش‌هایی همچون گزارش اخیر سیگار، افغان‌ها را نسبت به‌توقف کمک‌های خارجی به‌شدت نگران کرده است. به‌طوری که وزارت دارایی افغانستان چندی پیش اعلام کرد به‌دنبال طولانی شدن روند انتخابات، جامعه جهانی میلیون‌ها دلار کمک به‌بودجه توسعه‌یی را متوقف کرده و افغانستان در حال حاضر به‌شدت با کسری بودجه توسعه‌یی مواجه است.
بودجه سال ۱۳۹۳ افغانستان در حدود 7.8میلیارد دلار است که از این مقدار 2.6میلیارد دلار بودجه توسعه‌یی است که در بخش زیربنایی و نوسازی زیر ساخت‌های افغانستان مصرف می‌شود و 5.2میلیارد دیگر بودجه عادی است. این بودجه به‌صورت گسترده به‌کمک‌های جهانی وابسته است و تمام مصارف آن از سوی جامعه جهانی پرداخت می‌شود. به‌همین دلیل اگر جامعه جهانی به‌تعهدات خود عمل نکند افغانستان دچار مشکلات جدی خواهد شد.
