همکاری در چابهار نقطه عطف مناسبات ایران و هند خواهد شد

گروه ایران

دومین دور سفرهای منطقه‌یی محمدجواد ظریف، رییس دستگاه دیپلماسی کشورمان، با دیدار از پاکستان و هند پایان یافت. آنچه مشخص است، پس از توافق هسته‌یی و آغاز خروج ایران از انزوای دیپلماتیک خود در نظام بین‌الملل، سفرهای منطقه‌یی ظریف حاکی از بازگشت ایران به مدار طبیعی دیپلماسی و ایجاد فضای مطلوبی برای نقش‌آفرینی هرچه بیشتر ایران فراهم آورده است. یکی از عمده اهداف این سفرها گسترش مناسبات و همکاری‌های جدید با کشورهای منطقه و همچنین بازیگری موثر ایران برای حل بحران‌های عدیده‌یی است که گریبان کشورهای خاورمیانه را گرفته است. وزیر خارجه کشورمان در این دور از سفرهای منطقه‌یی خود ضمن دیدار از لبنان و سوریه، در مورد مسائلی همچون مبارزه با تروریسم و حل و فصل بحران سوریه با مقامات این کشورها دیدار و رایزنی داشت. به زعم کارشناسان سفر ظریف پس از سوریه به پاکستان نیز می‌تواند دارای پیامدهای مهمی برای منطقه باشد. پاکستان به عنوان یک کشور همسایه که دارای روابط تاریخی و مطلوبی با ایران بوده است، بازیگری تاثیرگذار در منطقه محسوب می‌شود. این کشور به عنوان متحد استراتژیک عربستان‌سعودی، می‌تواند در پایان جنگ یمن اثرگذار باشد. از سوی دیگر گفت‌وگوهای صلحی که میان دولت افغانستان و گروه طالبان در پاکستان کلید خورده و این روزها با مرگ ملا عمر رهبر طالبان و چالش‌هایی که در پی آن متوجه این گروه شده است و نیز تهدیدی که از سوی گروه داعش متوجه افغانستان است، از عمده مسائلی است که می‌تواند به دست پاکستانی‌ها به عنوان یک بازیگر پرنفوذ در افغانستان حل و فصل شود.

تقویت مناسبات دوجانبه ایران و پاکستان

محمدجواد ظریف در ملاقات با نواز شریف نخست‌وزیر پاکستان، با اشاره به روابط گسترده و قوی 2 کشور تاکید کرد: آمادگی داریم که روابط را در تمام زمینه‌ها به‌ویژه انرژی و مبادلات و همکاری‌های بانکی، تجاری، اقتصادی، امنیتی، کنترل مرزها و مبارزه با تروریسم تقویت کنیم. در این دیدار نخست‌وزیر پاکستان آثار توافق هسته‌یی ایران و گروه 1+5 را برای منطقه مثبت ارزیابی کرده و گفت: آمادگی گسترش مناسبات 2کشور را داریم و آقای سرتاج مشاور نخست‌وزیر که متخصص امور بانکی- اقتصادی هستند امروز با دوستان ایرانی تمام زمینه‌ها و مکانیسم‌های لازم را مورد بررسی قرار داده و سازوکارهای فعال‌سازی را مورد مطالعه قرار خواهند داد. از سوی دیگر ظریف در دیدار با سرتاج عزیز همتای پاکستانی خود، بر ضرورت روابط همه‌جانبه 2کشور اشاره کرده و 2طرف بر ضرورت برداشتن گام‌های متقابل بلند و جدی به ویژه در جهت توسعه مناسبات اقتصادی در شرایط جدید پس از توافق هسته‌یی و فراهم شدن زمینه لغو تحریم‌ها، تاکید کردند. همچنین وزیر خارجه کشورمان در دیدار با سردار ایاز صادق رییس‌مجلس ملی و رضا ربانی رییس‌مجلس سنای پاکستان ضمن استقبال از تعمیق روابط پارلمانی 2کشور، تاکید کرد: ایران و پاکستان در فرآیند تصویب موافقتنامه‌ها، نیاز به مساعدت و حمایت‌های مجالس 2کشور دارند و در این راستا، آمادگی خود را برای تبادل هیات‌های پارلمانی میان تهران و اسلام‌آباد اعلام می‌کنیم.

عربستان دچار نگرانی‌های غیرواقعی شده است

در همین خصوص وزیر خارجه کشورمان در سخنانی در کمیته روابط خارجی مجلس ملی پاکستان گفت: اطمینان می‌دهیم روابط ایران با هیچ کشوری، علیه روابط خوب ما با پاکستان نخواهد بود. به گزارش ایرنا، ظریف در جلسه کمیته روابط خارجی مجلس ملی پاکستان در پاسخ به سوال یکی از اعضای این کمیته درخصوص روابط ایران و عربستان گفت: من از همان اوایل که به عنوان وزیر خارجه ایران منصوب شدم، برای روابط خوب با عربستان اعلام آمادگی کردم. اعتقاد داریم که نه ایران و نه عربستان نمی‌توانند از معادلات منطقه کنار گذاشته شوند. ما هرگز نگفته‌ایم که عربستان نباید در منطقه نقش نداشته باشد. حرف ما این است که همه کشورها باید از راه صحیح برای حل مشکلات و مسائل منطقه کمک کنند. اما عربستان گویا دچار یکسری نگرانی‌های خیالی و غیرواقعی است. رییس دستگاه دیپلماسی کشور در بخشی دیگر از سخنانش درخصوص تحولات افغانستان گفت: اگر افغانستان ناامن باشد، هم ایران و هم پاکستان متضرر خواهند شد. مخصوصا الان که گروه تروریستی داعش در مناطقی از افغانستان نفوذ کرده است. باید دولت وحدت ملی افغانستان را کمک کنیم و خواستار افغانستانی آرام، باثبات و به دور از خشونت هستیم.

افزایش مراودات ایران و هند به 25میلیارد دلار

در ادامه این سفرها، ظریف به دهلی‌نو پایتخت هند وارد شد تا در مورد زمینه‌های مشترک همکاری 2کشور با مقامات هند دیدار و گفت‌وگو داشته باشد. هند به عنوان کشوری قدرتمند از لحاظ سیاسی و اقتصادی و با داشتن نیروی انسانی عظیم خود، به کشوری تاثیرگذار در جامعه بین‌الملل بدل شده است. به گفته کارشناسان اقتصادی حجم مراودات تجاری ایران و هند هم‌اکنون حدود 15میلیارد دلار است که این مقدار قرار است تا 4سال آینده به 25میلیارد دلار افزایش پیدار کند. در همین راستا رویترز گزارش داده است: راژیو مهریشی، قائم‌مقام وزیر دارایی هند از پالایشگاه‌های کشورش درخواست کرده بخشی از بدهی‌هایشان به ایران را در 2بسته 700میلیون دلاری پرداخت کنند.

توسعه روابط دوجانبه

مهم‌ترین هدف سفر ظریف

در همین راستا، محمدجواد ظریف روز گذشته در فرودگاه ایندیرا گاندی دهلی‌نو در گفت‌وگو با خبرنگاران، توسعه روابط دوجانبه بین ایران و هند را مهم‌ترین هدف سفر خود به دهلی‌نو عنوان کرد و افزود: فضای جدید بعد از توافق هسته‌یی فرصت مناسبی برای توسعه روابط 2کشور فراهم کرده است. وی در دیدار با ناندرا مودی نخست‌وزیر این کشور، خاطرنشان کرد: برجام خاستگاه 2طرف مذاکره را به طور متوازن و متعادل تامین کرد و آثار سازنده‌یی برای تحولات منطقه‌یی در چارچوب ترویج رویکرد گفت‌وگو و همکاری و انتخاب گزینه دیپلماسی به جای جنگ و بی‌ثباتی را به همراه داشته و خواهد داشت. نخست‌وزیر هند نیز در این دیدار افزود: من به‌ شدت تحت تاثیر افکار مثبت و سازنده دکتر روحانی در اجلاس اوفا قرار گرفتم و جدیت ایشان را برای توسعه روابط بین 2کشور احساس کردم. وی همکاری در زمینه چابهار، راه‌آهن ایران به آسیای میانه و کریدور شمال و جنوب را ازجمله زمینه‌های همکاری‌های 2کشور عنوان کرد. مودی در ادامه این دیدار خواستار برگزاری هرچه سریع‌تر کمیسیون مشترک برای توسعه روابط 2کشور شد و با اشاره به نزدیکی دیدگاه‌های ایران و هند در زمینه افغانستان، سوریه و منطقه بر ادامه رایزنی‌ها بین 2کشور برای برقراری صلح و ثبات در منطقه تاکید کرد.

هند مشتاق ورود به بخش عمرانی ایران

در ادامه این دیدارها، وزیر امور خارجه کشورمان و نیتین گادکاری وزیر حمل‌ونقل جاده‌یی، بزرگراه‌ها و کشتیرانی هند با یکدیگر دیدار و پیرامون مسائل دوجانبه بحث و تبادل نظر کردند. ظریف در این دیدار تصریح کرد: ما در نخستین فرصت تمایل و اشتیاق فراوان دوستان هندی را در مشارکت و حضور در پروژه‌های مختلف ازجمله ترابری و صنایع پایین‌دستی ایران به اطلاع وزرای ایران خواهیم رساند. به گزارش ایسنا، گادکاری نیز تاکید کرد: آمادگی کامل داریم تا با وزیر راه و مسکن ایران در نخستین فرصت ممکن دیدار کنیم و برای این امر اراده جدی داریم که پیشنهادهای طرف ایرانی در حوزه‌های جاده‌یی - ریلی، بنادر و پتروشیمی را هر چه سریع‌تر دریافت کنیم. لازم به ذکر است وزیر خارجه کشورمان در سفر خود به هند با همتای هندی خود و رییس شورای امنیت ملی این کشور نیز در مورد مسائل دوجانبه همچنین همکاری‌های گسترده سیاسی، اقتصادی، فرهنگی و امنیتی دیدار و رایزنی کردند.