گروه انرژی نادی صبوری
365روز؛ 365روز پرفرازونشیب برای نفت؛ روزهایی که هر کدام داستان خود را داشتند و سرنوشت جهان مانند شهرزاد به این‌هزارویک قصه بسته شده است. برای کشوری مانند ایران نفت همواره متغیری دوست‌داشتنی و تلخ بوده است، متغیری که همزمان و در‌حالی‌که همه از اتکا به آن انتقاد می‌کنند، اندک توسعه‌های صورت‌گرفته در کشور نیز مرهون همین متغیر است.
در این گزارش نگاهی آماری به تولید نفت ایران در سالی که گذشته می‌اندازیم تا در نگاهی کوتاه بتوانیم دریابیم در این 365روز چه بر نفت ایران گذشت؟
طبق گزارش ماه مه سازمان کشورهای صادرکننده نفت‌خام که به بررسی تولید نفت کشورهای عضو در ماه آوریل (مطابق با فروردین سال93) پرداخته است ایران در ماه آوریل 2میلیون و 769هزار بشکه در روز تولید نفت داشته است که نسبت به تولید ماه قبل از آن 16هزار بشکه کاهش را نشان می‌داد. ایران در این ماه پس از عربستان، عراق و کویت در مقام سومی تولید‌کنندگان اوپک قرار داشت. همچنین قیمت نفت سنگین ایران در این ماه با 31سنت افزایش نسبت به ماه قبل به 104دلار و 32سنت در هر بشکه رسید.
تولید نفت ایران در اردیبهشت که مقارن با ماه مه2014 بوده است با 18هزار و 500 بشکه افزایش نسبت به ماه گذشته به 2میلیون و 799هزار بشکه در روز رسید. ایران در این ماه بعد از عربستان و عراق در مقام سومی کشورهای تولید‌کننده نفت‌خام در اوپک قرار گرفت. همچنین قیمت نفت سنگین ایران در این ماه با یک‌دلار و 8سنت افزایش نسبت به ماه گذشته به 105دلار و 40سنت رسید.
در ماه خرداد که تقریبا با ماه ژوئن همزمان بوده است تولید نفت ایران با 26هزار و 600 بشکه کاهش نسبت به ماه مه به 2میلیون و 731هزار بشکه رسید. ایران در این ماه بعد از عربستان، عراق، امارات متحده عربی و کویت در مقام پنجم کشورهای تولید‌کننده نفت‌خام ایستاد که بدترین مقام در سال‌های اخیر بود. همچنین قیمت نفت سنگین ایران در این ماه با 2دلار و 5سنت افزایش نسبت به ماه گذشته به 107دلار و 45سنت در هر بشکه رسید.
تولید نفت ایران در ماه جولای با 9هزار و 800 بشکه کاهش به 2میلیون و 762هزار بشکه در روز رسید و بدین‌ترتیب ایران در این ماه مانند ماه گذشته بعد از عربستان، عراق، امارات متحد عربی و کویت در رتبه پنجم کشورهای تولید‌کننده نفت‌خام ایستاد. قیمت نفت سنگین ایران در این ماه برای نخستین‌بار در سال با یک‌دلار و 24سنت کاهش نسبت به ماه گذشته به 106دلار و 21سنت رسید.
مرداد ماه که تقریبا با آگوست همزمان بوده است آغاز روند کاهشی قیمت جهانی نفت‌خام است. تولید نفت‌خام ایران در این ماه با 14هزار و 900بشکه افزایش به 2میلیون و 765هزار بشکه در روز رسید. قیمت نفت سنگین ایران نیز در این ماه متاثر از بازارهای جهانی با 4دلار و 79سنت کاهش به 101دلار و 42سنت در هر بشکه رسید. ایران در این ماه نیز بعد از عربستان سعودی، عراق، امارات و کویت در رتبه پنجم تولید‌کنندگان اوپک قرار گرفت.
در سپتامبر که با شهریور مقارن است تولید نفت ایران ثابت مانده و نسبت به ماه قبل از آن تغییری نداشت. اما این ماه نخستین ماه در سال گذشته بود که قیمت نفت سنگین ایران به زیر 100دلار رسید و نگرانی‌ها از تداوم این وضعیت در بازار نفت با رسیدن قیمت‌ها به این سطوح جدی‌تر از گذشته شد. قیمت نفت سنگین ایران در این ماه با 5دلار و 28سنت کاهش نسبت به ماه آگوست به 96دلار و 14سنت در هر بشکه رسید. ایران در این ماه نیز با اختلافی 4هزار بشکه‌یی بعد از کویت در مقام پنجم تولید‌کنندگان اوپک قرار گرفت.
شروع نیمه دوم سال1393 زمانی برای جدی‌تر شدن نگرانی‌ها از کاهش قیمت نفت و تاثیر آن بر بودجه کشور بود. در این ماه تولید نفت ایران با 7هزار و 800 بشکه کاهش نسبت به ماه قبل به 2میلیون و 750هزار بشکه در روز رسید. قیمت نفت سنگین ایران نیز در مهر با افت قابل‌توجه 10دلار و 37سنتی نسبت به ماه قبل به 84دلار و 61سنت در هر بشکه رسید. ایران دراین ماه بعد از کویت و امارات که تولیدی 2میلیون و 771هزار بشکه‌یی و یکسان داشتند و همزمان در رتبه سوم قرار گرفتند، چهارمین تولید‌کننده نفت‌خام اوپک شد.
تولید نفت ایران در آبان نیز مانند ماه گذشته روی 2میلیون و 750هزار بشکه در روز ثابت ماند اما ایران در این ماه به‌واسطه کاهش تولید قابل‌توجه کویت و امارات که هرکدام به‌ترتیب 59هزار و 16هزارو600 بشکه از تولید خود را کاهش داده بودند برای نخستین‌بار بعد از حدود دو سال پس از عربستان سعودی و عراق در مقام سوم تولید‌کنندگان اوپک قرار گرفت. قیمت نفت سنگین ایران نیز در این ماه با 10دلار و 15سنت کاهش نسبت به ماه قبل از آن به 74دلار و 46سنت در هر بشکه رسید.
دی‌ماه که اواسط آن با آغاز سال میلادی2015 مواجه بود زمانی بود که بسیاری انتظار بالا رفتن قیمت نفت به‌واسطه سرد شدن فصل و بالا رفتن تقاضا برای سوخت در جهان را داشتند؛ اتفاقی که چندان تاثیری بر بازار نداشت. تولید نفت ایران در این ماه طبق منابع ثانویه اوپک با حدود 10هزار بشکه کاهش نسبت به ماه قبل از آن به 2میلیون و 765هزار بشکه در روز رسید. اما این ماه در سال گذشته بدترین ماه برای کاهش قیمت نفت بود. نفت سنگین ایران در ماه دسامبر سال2014 با بیش از 15دلار کاهش به 58دلار و 99سنت در هر بشکه رسید. این قیمت 46درصد کمتر از بالا‌ترین قیمت نفت سنگین ایران در این سال بود که در ماه ژوئن به 107دلار و 45سنت در هر بشکه رسیده بود. ایران در این ماه قبل از کویت که تولید نفت خود را حدود 15هزار بشکه کاهش داده بود و بعد از امارات در مقام چهارم تولید‌کنندگان اوپک قرار گرفت.
ماه‌های پایانی سال اما بازار نفت نوید بخش اوضاع و احوالی بهتر بود. گذشته از ماه ژانویه که قیمت نفت سنگین ایران در آن با 16دلار کاهش به 47.98دلار در هر بشکه رسید، نگاهی به نمودارهای 6ماهه و یک‌ساله نفت‌خام برنت، دبلیو‌تی‌آی و اوپک در دو ماه پایانی سال نشان می‌دهد از نیمه دوم ماه ژانویه سال2015 روند نوسانات قیمت نسبت به دیگر ماه‌ها تغییر داشته و صعودی بوده است. بازار نفت در این بازه زمانی چهار نوسان مهم داشته که در هرکدام حدود 3دلار بر قیمت نفت جهانی افزوده شد. در بازه زمانی 2 تا 3فوریه نوسانی حدود 3دلاری در برنت، دبلیو‌تی‌آی و اوپک به ثبت رسیده است. پس از آن و در فاصله 5 تا 7فوریه نیز نوسانی در همین حدود به ثبت رسید. اما فاصله زمانی 12 تا 13فوریه افزایش رویایی و 4دلاری نفت برنت بود که از 56.33دلار در 12فوریه به 60.33دلار در 13فوریه رسید. چهارمین افزایش قیمت چشمگیر نیز مربوط به فاصله زمانی 25فوریه تا جمعه 27فوریه است که نفت‌خام برنت را به 62.58دلار و نفت‌خام اوپک را به 56.06دلار در هر بشکه رساند. تولید نفت ایران در ماه ژانویه سال2015 که مقارن با دی و بهمن بوده است با 25هزار و 100بشکه کاهش نسبت به
ماه قبل از آن به 2میلیون و 754هزار بشکه در روز رسید. در این ماه به‌واسطه افزایش 77هزار و 600بشکه‌یی کویت، ایران دوباره بعد از عربستان سعودی، عراق، امارات و کویت در مقام پنجم تولید‌کنندگان اوپک قرار گرفت. قیمت نفت سنگین ایران در ماه‌های پایانی در‌حالی‌که در ژانویه به سطوح بسیار پایین و 42دلاری رسیده بود در ماه فوریه به 54دلار و 33سنت در هر بشکه رسید.
تولید نفت ایران در اسفند که مقارن با ماه مارس 2015 بوده است با 7هزار و 600 بشکه افزایش نسبت به ماه گذشته به 2میلیون و 778هزار بشکه در روز رسید. ایران در این ماه بعد از عربستان و عراق و امارات متحده عربی در مقام چهارمی کشورهای تولید‌کننده نفت خام در اوپک قرار گرفت. همچنین قیمت نفت سنگین ایران در این ماه با 10دلار و 42سنت افزایش نسبت به ماه گذشته به 53 دلار و 26سنت رسید.
