دارو، رکورددار کمترین و لوازم آرایشی بیشترین قاچاق کشور
روز گذشته در جریان توافقنامه‌یی که بین رییس سازمان غذا و دارو مدیرعامل منطقه آزاد قشم امضا شد، بخشی از وظایف نظارتی سازمان غذا و دارو به منطقه آزاد تفویض شد تا جزیره عجایب هفتگانه خلیج‌فارس، مرکز ذخایر دارویی کشور شود و امکانات تخصصی آزمایشگاه‌های خود را که به گفته رییس سازمان غذا و دارو در دانشگاه‌های علوم پزشکی کشور وجود ندارد، برای محصولات سلامت‌محور به‌کار گیرد؛ تجهیزاتی که به گفته رسول دیناروند تا دوبرابر قدرت بیشتری برای تشخیص سموم باقی‌مانده در مواد غذایی و بهداشتی دارند. اما امکان ندارد نامی از منطقه آزاد در محفلی باشد و سوالی از قاچاق به میان نیاید. هرچند که علی‌اکبر شعبانی‌فرد اعتقاد چندانی به دروازه قاچاق بودن مناطق آزاد به‌ویژه قشم نداشت اما دیناروند درباره قاچاق در بخش بهداشت و درمان گفت: در مورد قاچاق، دارو در بهترین وضعیت و لوازم آرایشی و بهداشتی در بدترین وضعیت قرار دارد.
«سازمان نظارت مستقیم نخواهد داشت» دیناروند این‌طور درباره نحوه همکاری دو سازمان می‌گوید: براساس این توافقنامه، منطقه آزاد که عموما امکانات و زیرساخت‌های مناسبی برای تولید و تجارت دارد، این امکانات را در اختیار خدمات سازمان غذا و دارو قرار می‌دهد. «ما از امکانات منطقه آزاد قشم برای کشور استفاده کنیم» رییس سازمان غذا و دارو ادامه می‌دهد: در منطقه آزاد قشم امکانات آزمایشگاهی وجود دارد که در بسیاری از دانشگاه‌های علوم پزشکی وجود ندارد. هرچند او از توان سازمان خود نیز دفاع می‌کند. البته آزمایشگاه مرجع ما باید همه امکانات را داشته باشد که دارد اما باید از سایر بخش‌ها هم استفاده کرد که یکی از مناطقی که پیش‌قدم شده، منطقه آزاد قشم است. به گفته معاون وزیر بهداشت، هم‌اکنون تجهیزات منطقه آزاد قشم می‌تواند 190واحد باقی‌مانده سموم مواد غذایی و بهداشتی را ارزیابی کند که نسبت به قبل تقریبا دوبرابر شده است.
ایجاد کمیته فنی مواد خوراکی، آشامیدنی، آرایشی و بهداشتی براساس مقررات سازمان غذا و دارو، صدور مجوزها و پروانه‌های بهداشتی، تاسیس آزمایشگاه تخصصی حلال و سایر آزمایشگاه‌های تخصصی محصولات سلامت‌محور، بازرسی، نمونه‌برداری و بررسی اسناد کالاهای سلامت‌محور، ایجاد نظام ردیابی و برچسب کنترل اصالت و سلامت، ایجاد مرکز ذخایر دارویی در منطقه آزاد قشم و همچنین حمایت در ایجاد مراکز تحقیقاتی و پژوهشی مرکز رشد و شرکت‌های دانش‌بنیان در حوزه محصولات سلامت‌محور از دیگر مفاد این تفاهمنامه است.
راهکارهایی برای کاهش قاچاق دارو و تجهیزات پزشکی و لوازم آرایشی بهداشتی یکی از مهم‌ترین معضلاتی است که این دو سازمان می‌توانند بر سر آن همکاری موثری داشته باشند. با این حال، مدیرعامل منطقه آزاد قشم که زیر بمباران سوالات خبرنگاران درباره قاچاق در مناطق آزاد، به لاک دفاعی فرو رفته بود گفت: این درست نیست که گفته شود همه قاچاق در کشور از مناطق آزاد صورت می‌گیرد. با این حال شعبانی‌فرد در پاسخ به «تعادل» درباره اینکه گفته می‌شود مناطق آزاد دروازه‌های قاچاق کشور شده‌اند، این طور توضیح داد: باتوجه به تسهیلاتی که در این مناطق برای تولید و تجارت وجود دارد، افراد خاطی سوءاستفاده‌هایی نیز کرده‌اند که توسط دستگاه‌های انتظامی پیگیری می‌شود. با این‌حال وی درباره همکاری‌های آتی در حوزه دارو و غذا و گروه محصولات سلامت‌محور بیان کرد: ما به‌عنوان عامل اصلی در کمک سازمان غذا و دارو خواهیم بود و در مبادی ورودی، قاچاق را کنترل خواهیم کرد. اما همه قاچاق در اختیار مناطق آزاد نیست و بیشتر قاچاق در منطقه آزاد قشم در حد لباس و لوازم الکترونیکی و پتو است.
دیناروند هم درباره میزان دقیق قاچاق محصولات دارویی و تجهیزات پزشکی و لوازم آرایشی-بهداشتی عبارت معروف مسوولان را تکرار کرد: آمار دقیقی از قاچاق وجود ندارد. با این‌حال با پافشاری خبرنگاران راضی شد دست‌کم در حوزه خود آمار کمی دقیق‌تر ارایه کند: آمار دقیقی وجود ندارد اما می‌توان گفت که بهترین وضعیت را بخش دارو و بدترین وضعیت را لوازم آرایشی و بهداشتی دارند که 50درصد بازار را تشکیل داده‌اند.
آغازی برای تولید مشترک
نام منطقه آزاد از دید منفی، با قاچاق تداعی می‌شود ولی از دید مثبت هم، خیال تولید مشترک با کشورهای دیگر را به ذهن می‌آورد. شعبانی‌فرد پاسخ به سوال «تعادل» در این‌باره را «خطرناک» توصیف کرد و وظیفه توضیح در این باره را به دیناروند سپرد. «مناطق آزاد فرصت خوبی برای سرمایه‌گذاری در بخش غذا و دارو دارند برای نمونه، شرکت‌ها می‌توانند 20سال بدون پرداخت مالیات در این مناطق تولید کنند. درواقع، دولت امکانی را فراهم کرده تا مناطق آزاد به جذب سرمایه‌گذاری خارجی و داخلی بپردازند اما در‌حال‌حاضر این مناطق با این نقش اولیه خود فاصله دارند. در توافقنامه امضا‌شده نیز پیش‌بینی شده تا از تولید دانش‌بنیان حمایت شود. این به‌معنای استقبال از سرمایه‌گذاری داخلی و خارجی است. زیرساخت‌ها را ایجاد می‌کنیم، سپس بخش خصوصی باید وارد میدان شود» دیناروند این‌طور گفت و ادامه داد: در این منطقه هم تولید و هم واردات دارو پیگیری می‌شود و نظارت بر هر دو یکسان خواهد بود.
معاون وزیر بهداشت دولت یازدهم و دهم درباره ایجاد مرکز ذخایر دارویی در قشم هم گفت: در مورد برخی داروها به‌ویژه داروهای خارجی باید ذخایری در کشور داشته باشیم که این ذخایر در مراکز داخل کشور باید صورت گیرد. این مرکز ذخایر دارویی بناست در قشم ایجاد شود که البته بیشتر داروهای خاص و صعب‌العلاج را پوشش می‌دهد.
بودجه 10درصد کاهش یافت
دیناروند درباره رایگان‌شدن داروهای بیماران سرطانی و صعب‌العلاج که چندی پیش توسط یکی از مسوولان سازمان و همین‌طور وزیر بهداشت و خود رییس سازمان غذا و دارو اعلام شده بود نیز گفت: این طرح فعلا منتفی شده و اعلام خبر آن‌هم از دستپاچگی یکی از مدیران ما نشأت گرفت و درنهایت باعث شد تا وزارتخانه، من و وزیر محترم هم در پاسخ به شما آن را تایید کنیم اما متوجه شدیم که اعتبارات آن تامین نشد.
وی در ادامه خبر از کاهش بودجه سازمان غذا و دارو در سال آتی داد: از 1836میلیارد تومان مابه‌التفاوت نرخ ارزی که برای بیماران صعب‌العلاج هزینه شده به‌میزان 10درصد معادل 200میلیارد تومان کاهش پیدا کرده که قدرت مانور سازمان را کم کرده است با این‌حال سعی می‌کنیم با 1600میلیارد تومان قیمت داروها را ثابت نگه داریم. وی درباره وضعیت صنعتگران دارو هم باتوجه به این شرایط گفت: وزارت بهداشت علاقه‌مند نیست افزایش قیمت دارو رخ دهد ولی از سویی هم نمی‌خواهد شرکت‌ها زیانده شوند. بنابراین در مورد شرکت‌هایی که زیانده بودند مجبور به اصلاح قیمت‌ها شدیم. وی در ادامه به کاهش 350میلیون دلاری واردات دارو نسبت به سال قبل اشاره کرد که از نظر وی نشانه‌یی است از اینکه صنعت داروسازی کشور جوابگوی مردم بوده است.
