ایرج رهبر
عضو هیاتمدیره کانون سراسری انبوهسازان تهران
در رابطه با بهبود بخش عرضه در بازار مسکن، مساله اصلی این است که دولت تلاش میکند قدرت خرید مردم را افزایش دهد تا توانمندی خرید مسکن را داشته باشند و یکی از راهکارهایی که در این زمینه مطرح شده هم موضوع صندوق زمین و مسکن و تسهیلات بانکی است. اما در مورد طرح لیزینگ، برای مسکن نمیتوان مثل لیزینگ خودرو حساب کرد. به این دلیل که هم قیمتها بالا است و هم آن سودی که شرکتهای لیزینگ میخواهند بگیرند، رقم بالایی خواهد بود که پرداخت آن از عهده مردم خارج است.
تلاش بر این است که این مساله حل شود و یک راهکار هم این است که قدرت خرید متقاضی افزایش پیدا کند و یک راهکار دیگر این است که ساختمانهای مسکونی ارزانقیمت ساخته شوند و قیمت مسکن کاهش پیدا کند تا به این ترتیب بازار از وضعیت رکود خارج شود. مثل همین کاری که در مورد مسکن مهر شد که قیمت زمین از کل ملک حذف شد. اگرچه انتقاداتی بر این طرح وارد است، اما بهنظر من اگر این طرح از ابتدا کارشناسی شده اجرا میشد، طرح موفقی بود و مهمترین مساله در مورد آن، این بود که حدود 40درصد هزینه ملک که درواقع قیمت زمین است، از کل قیمت خانه کم شده بود.
اما آنچه در حال حاضر به بهبود وضعیت بازار کمک میکند، تصویب طرحهایی مانند مسکن مهر است، با این تفاوت که باید نقایص و ایرادهای آن، در طرحهای جدید برطرف شود. ازجمله طرحهایی که در دولت یازدهم به تصویب رسید و به نظر من تاثیر مثبتی هم خواهد داشت، همین طرح بازسازی و نوسازی بافت فرسوده است، به این دلیل که بافتهای فرسوده هدف اول هستند، چون با تمرکز بر این بافتها، درواقع با یک تیر، چند نشان زده میشود.
مسالهیی که باید مدنظر قرار بگیرد این است که کار انبوهسازان بهصورت تخصصی، ساختوساز و درمواقعی تامین بخشی از منابع مالی است. اما بخش دیگری از منابع مالی، باید توسط دولت یا بانکها تامین شود. مساله تملک املاک هم مطرح است که باید یک گروه حقوقی تخصصی تشکیل شود و قوانین لازم در این رابطه وجود داشته باشد که این گروه کار آزادسازی املاک را انجام دهد و انبوهسازان و سرمایهگذاران ورود پیدا کنند و ساختوساز انجام شود. تا به حال تنها طرحی که درمورد بافتهای فرسوده موفق بوده، طرح کلید به کلید بود. به این شکل که خود وزارت راهوشهرسازی یک منطقه را آزاد میکرد و بعد توسط سرمایهگذاران بازسازی میشد.
یک واقعیت کلی که باید به آن توجه کرد این است که حرفها و طرحها را بهراحتی میتوان مطرح کرد، اما نکته مهم این است که اینها تا چه حد اجرا میشوند و تحقق پیدا میکنند. به هر حال اگر طرحهایی که مطرح میشود کارشناسی شده باشد و جوانب آن بررسی شود و قابلیت عملیاتی شدن داشته باشد، میزان عرضه افزایش پیدا میکند و در این صورت است که تحرک در بازار ایجاد میشود و میتوان به آینده آن امیدوار بود.
در رابطه با برترین طرحهای انبوهسازان، در همایش با عنوان معرفی پروژهها و برندهای فعال انبوهسازان، جنبههای مختلف داخلی انبوهسازان مطرح است و در فعالیتی مقایسهیی میان طرحهای برتر و راهکارهایی که یک انبوهساز در پیش میگیرد تا بتواند موفقتر از همکاران خود فعالیت کند، پروژههای برتر انتخاب میشوند. ارزیابی و بررسی طرحهای در دست ساخت انبوهسازان از نظر کیفیت، معماری و قیمت ازجمله اهداف این همایش است که بعد از آن طرح برتر تعیین و مشخص میشود.