نفت 100 دلاري كه چندوقتي است از سوي تحليلگران حوزه انرژي محل مناقشه است، با تنش در خاورميانه به‌شدت قوت گرفت و به گفته آنها قيمت جهاني نفت براي اولين‌بار از تابستان۲۰۲۲، از مرز ۱۰۰دلار هرچند براي مدتي كوتاه، عبور مي‌كند.حال بايد ديد اوپك مانع 100 دلاري شدن قيمت نفت مي‌شود يا خير؟! به گزارش خبرنگار «تعادل»، صحبت از 100 دلاري شدن قيمت نفت در اين هفته به دنبال پاسخ موشكي ايران به رژيم صهيونيستي و احتمال گسترش درگيري‌ها در خاورميانه افزايش يافته است. مدت زمان بالا ماندن قيمت نفت به ابعاد تنش‌ها در خاورميانه بستگي خواهد داشت. ائتلاف اوپك پلاس ظرفيت توليد مازادي حدود ۵ ميليون بشكه در روز دارد كه مي‌تواند در صورت مختل شدن عرضه نفت و احتمال ۱۰۰ دلاري شدن نفت، به تدريج آن را وارد بازار كند. تحليلگران عقيده دارند اگر جريان نفت از تنگه هرمز كه حدود 21 ميليون بشكه در روز نفت را از صادركنندگان بزرگ خاورميانه به بازارهاي جهاني مي‌رساند، مختل شود، قيمت نفت مي‌تواند به 100 دلار يا حتي 130 دلار در هر بشكه برسد. صادرات نفت از تنگه هرمز يك پنجم مصرف روزانه دنيا را تشكيل مي‌دهد. از طرف ديگر، تحليلگران و تاجران مي‌دانند ائتلاف اوپك پلاس كه از تعادل بازار نفت حمايت مي‌كند ظرفيت توليد مازادي حدود 5 ميليون بشكه در روز دارد كه مي‌تواند در صورت مختل شدن عرضه نفت و احتمال 100 دلاري شدن نفت، به تدريج آن را وارد بازار كند. ائتلاف اوپك پلاس مي‌تواند با بازگرداندن 2 ميليون بشكه در روز كاهش توليدي كه در حال حاضر از بازار خارج كرده، قيمت نفت را تحت تاثير قرار دهد. البته اگر تنگه هرمز به روي حمل و نقل نفتكش‌ها بسته شود صادرات توليد كنندگان خاورميانه از جمله ايران هم مختل خواهد شد. با كند شدن رشد عرضه نفت امريكا، ائتلاف اوپك پلاس دوباره تسلط خود بر بازار نفت را به دست آورده و مي‌تواند بيش از گذشته عرضه و قيمت نفت را در صورت تمايل كنترل كند. بازار در حال حاضر تخمين مي‌زند در صورت افزايش تنش‌ها در خاورميانه، قيمت نفت بين 5 تا 10 دلار در هر بشكه افزايش يابد و اگر تنش‌ها آرام شود قيمت به سرعت پايين بيايد. اما با توجه به افزايش تقاضا در فصل تابستان، بازار در سه ماهه سوم سال جاري ميلادي با كمبود نفت مواجه خواهد شد. انتظار مي‌رود حتي در صورت عدم افزايش درگيري بين ايران و رژيم صهيونيستي هم قيمت نفت در تابستان بالاتر از 90 دلار در هر بشكه باشد. اول هنسن، سرپرست استراتژي كالا در بانك ساكسو گفت خطر مختل شدن عرضه محدود است اما در بدترين شرايط هم آزادسازي ذخاير استراتژيك نفتي امريكا يا افزايش توليد توليد كنندگان اوپك مي‌تواند كمك كننده باشد.
ائتلاف اوپك پلاس در اوايل ژوئن اجلاسي براي تصميم‌گيري در مورد طرح كاهش توليد برگزار خواهد كرد.
وارن پاترسون، سرپرست استراتژي كالا در‌اي ان جي طي يادداشتي نوشت 5 ميليون بشكه در روز ظرفيت مازاد توليد اوپك كه بيشتر از سوي عربستان، امارات، عراق و كويت خواهد بود مي‌تواند مختل شدن عرضه نفت خاورميانه را در صورت بسته نشدن تنگه هرمز جبران كند. فقط بسته شدن اين تنگه است كه مانع وارد شدن نفت توليد كنندگان اين گروه به بازار خواهد شد.
تحليلگران بازار انرژي پيش‌بيني مي‌كنند با تمديد محدوديت‌هاي توليد نفتخام عربستانسعودي، قيمت جهاني نفت تا ماه مه به ۱۰۰دلار در هر بشكه برسد؛ در واقع تشديد تنش‌هاي ژئوپليتيكي در كنار تمديد كاهش توليد نفتخام از سوي اوپك، باعث شده است تا اقتصاددانان پيش‌بيني كنند كه قيمت نفت براي اولين‌بار از تابستان ۲۰۲۲، از مرز ۱۰۰دلار فراتر خواهد رفت. تحقق اين امر پس از آن صورت مي‌گيرد كه ائتلاف توليد نفت به رهبري عربستانسعودي موسوم به اوپك، در ماه مارس اعلام كرد كه محدوديت عرضه ۲ميليون و ۲۰۰هزار بشكه‌‌‌‌‌اي در روز را براي سه ماه ديگر تمديد خواهد كرد.
بازار متاثر از تصميمات عربستان و روسيه
به نوشته تارنماي ايكانستروم، يكي از كارشناسان فعال در بازار سوخت‌هاي فسيلي اظهار كرد؛ افزايش قيمت جهاني نفت تا ۱۰۰دلار بايد موقتي باشد مگر اينكه روسيه و عربستانسعودي تصميم به كاهش توليد براي مدت طولاني داشته باشند. اين قيمت منطبق با شرايط واقعي بازار جهاني انرژي نبوده و كاملا تصنعي است كه توسط اوپك ديكته شده است. سوال اصلي اين است: «اوپك براي سه‌ماهه سوم سال‌جاري ميلادي، چه برنامه‌‌‌‌‌اي در سر دارد؟» اوپك در شرايطي كه محمدبن‌‌‌‌‌سلمان و ولاديمير پوتين تلاش مي‌كنند قيمت نفت را افزايش دهند تا درآمد بيشتري داشته باشند، سطح توليد خود را كاهش داده است.
افق نفت ۱۰۰دلاري
كالوم‌‌‌‌‌مكفرسون؛ رييس بخش كالاهاي اينوستك، انتظار دارد كه بهاي جهاني نفتخام، در صورت ادامه رشد با همان شيبي كه از دسامبر گذشته تاكنون داشته است، تا ژوئن به مرز ۱۰۰دلار در هر بشكه برسد. تحليلگران هشدار مي‌دهند كه تنش‌هاي ژئوپليتيك در خاورميانه مي‌تواند قيمت نفت را به بالاي ۱۰۰دلار در هر بشكه برساند. بسياري بر اين باورند كه طول زمان بالا ماندن قيمت نفت هم‌راستا با ابعاد تنش‌هاي فزاينده در خاورميانه تعيين مي‌شود. دان‌‌‌‌‌استرويون؛ رييس تحقيقات نفتي گلدمن‌‌‌‌‌ساكس، هفته گذشته در يادداشت خود هشدار داد كه كاهش توليد اوپك ممكن است براي مدتي قيمت نفت‌برنت را به بالاي ۱۰۰دلار در هر بشكه برساند. به گفته اوله‌هانسن تحليلگر ساكسوبانك، اگر ايران و اسراييل درگير خشونت شوند و به عرضه نفت منطقه‌اي آسيب برسانند، ممكن است طي مدت اندكي، به اين سطح از قيمت نفت برسيم. از سويي ديگر، افزايش قابل‌‌‌‌‌توجه قيمت نفت، احتمال بالا ماندن نرخ تورم را براي مدت طولاني قوت مي‌بخشد، زيرا در وهله نخست، رشد قيمت نفتخام، قيمت تمام‌‌‌‌‌شده بنزين و ساير حامل‌هاي انرژي مرتبط را افزايش مي‌دهد.
رابطه نفت با تورم
در همين ارتباط، كريس‌‌‌‌‌هير اقتصاددان ارشد در HSBC، اظهار كرد كه افزايش مستمر و ۱۰درصدي قيمت نفتخام، به‌طور معمول بين ۰.۱ تا ۰.۲درصد به تورم در بريتانيا اضافه مي‌كند. به گفته اشلي‌‌‌‌‌وب؛ اقتصاددان بريتانيايي در كپيتال‌‌‌‌‌اكونوميكس، اين امر به‌ويژه در بخش خدمات مشكل‌‌‌‌‌ساز خواهد بود، جايي‌كه رشد نرخ تورم، از ديرباز اثر ملموسي بر مشاغل خدماتي انرژي‌‌‌‌‌محور، مانند حمل‌ونقل و حتي فعاليت هتل‌‌‌‌‌ها و رستوران‌‌‌‌‌ها داشته است. لازم به ذكر است آژانس بين‌المللي انرژي در گزارش ماهانه خود پيش‌بيني رشد تقاضاي نفتخام را براي ادامه سال‌جاري ميلادي، با استناد به مصرف پايين‌تر از حد انتظار نفت در كشورهاي عضو اوئي‌‌‌‌‌سي‌‌‌‌‌دي و افت فعاليت صنايع، كاهش داد. رويترز نوشت؛ آژانس افق رشد تقاضاي جهاني نفتخام درادامه سال‌جاري ميلادي را با كاهش روزانه ۱۳۰هزار بشكه‌‌‌‌‌اي در مقايسه با تخمين قبلي خود، برابر با يك‌ميليون و ۲۰۰هزار بشكه در روز اعلام كرد.آژانس بين‌المللي انرژي اعلام كرد كه به دليل هواي گرمتر از حد انتظار به‌ويژه در ماه پاياني زمستان گذشته، حجم وصول محموله‌هاي نفتي براي بسياري از كشورها كاهشي بوده است. علاوه‌بر اين، ركود مزمن فعاليت صنايع توليدي در اقتصادهاي پيشرفته نيز به نوبه خود، سطح تقاضا براي سوخت‌هاي مدنظر صنايع را كاهش مي‌دهد. اين گزارش در شرايطي منتشر مي‌شود كه اوپك در گزارش ماهانه جديد خود با توجه به انتظار براي مصرف بالاي سوخت در تابستان پيش‌‌‌‌‌رو، رشد ۲ميليون و ۲۵۰هزار بشكه‌‌‌‌‌اي تقاضاي جهاني نفتخام را پيش‌بيني كرده است.آژانس بين‌المللي انرژي همچنين اعلام كرد رشد تقاضاي جهاني نفتخام در سال‌آينده ميلادي، معادل يك‌ميليون و يكصد‌هزار بشكه در روز خواهد بود. اين در شرايطي است كه پيش‌بيني مي‌شود رشد توليد و بهره‌‌‌‌‌برداري از خودروهاي الكتريكي در سطح جهان، شتاب محسوسي داشته‌باشد.به گفته تحليلگران بازار انرژي، محرك‌هاي جانبي ديگري نيز سبب افزايش قيمت‌ها در بازار سوخت‌هاي فسيلي مي‌شوند. سطح تقاضاي سوخت هندوستان در سال‌جاري ميلادي به‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌علت رشد معنادار مصرف بنزين و سوخت جت در اين كشور، به بالاترين سطح خود رسيده است. علاوه‌بر اين، انتظار مي‌رود بهبود فعاليت‌هاي صنعتي و توليدي چين، تقاضاي سوخت را در اين كشور افزايش دهد.از سويي ديگر، شركت دولتي نفت مكزيك به‌‌‌‌‌تازگي اعلام كرد صادرات نفتخام خود را تا حدود ۳۰۰هزار بشكه در روز كاهش خواهد داد تا از اين طريق بتواند سطح عرضه بالاتري براي پالايشگاه‌هاي داخلي اين كشور داشته‌باشد. اين شركت همچنين افزود عرضه كنوني به مشتريان امريكايي، اروپايي و آسيايي را تا يك‌‌‌‌‌سوم كاهش خواهد داد. بر اساس گزارش بلومبرگ، در برخي از سايت‌‌‌‌‌هاي ذخيره‌سازي نفتخام ايالات‌‌‌‌‌متحده، ظرفيت ذخيره‌سازي نفت تكميل شده است و توليدكنندگان داخلي نفت اين كشور حاضر هستند حتي با پرداخت مبلغي‌برابر با ۱۹سنت به ازاي هر بشكه نفتخام، ذخاير خود را براي ادامه‌دادن روند توليد نفت، خالي كنند. اين اتفاق در تاريخ بازار جهاني نفت بي‌سابقه است. استمرار اين‌‌‌‌‌روند مي‌تواند اثرات جبران‌‌‌‌‌ناپذيري بر صنعت نفت شيل ايالات‌‌‌‌‌متحده وارد كند. اين ماجرا همچنين مي‌تواند توجه مشتريان بزرگ نفت مانند چين را به سمت كشورهاي توليدكننده نفت ارزان‌تر واقع در منطقه خاورميانه، سوق دهد. آژانس بين‌المللي انرژي نيز در گزارش اخير خود اعلام كرد؛ رشد عرضه جهاني نفت ۷۷۰هزار بشكه در روز خواهد بود كه در مجموع به ۱۰۲ميليون و ۹۰۰هزار بشكه در روز مي‌رسد. افزايش احتمالي عرضه نفتخام، بيشتر از سوي توليدكنندگان خارج از سازمان كشورهاي صادركننده نفت (اوپك) و ساير اعضاي اوپك‌‌‌‌‌پلاس خواهد بود.
