به دليل ناترازي گاز برخي از نيروگاه‌هاي كشور ملزم به استفاده از سوخت مازوت هستند كه اين مساله علاوه بر تاثيرات محيط زيستي موجب افزايش ۵۰ درصدي هزينه نگهداري نيروگاه‌هاي كشور نيز مي‌شود.
هرچند كه امسال ميزان مصرف مازوت نيروگاه‌هاي حرارتي نسبت به سال گذشته در زمان مشابه ۲۹ درصد كاهش يافته است، اين ميزان مصرف نيز در نيروگاه‌هاي خارج از كلان‌شهرها و بافت شهري و بدون تاثير روي سكونتگاه‌هاي پذيرنده آلودگي اتفاق افتاده است اما با اين حال رد تاثير مازوت‌سوزي نيروگاه‌ها بر آلودگي هوا ديده مي‌شود.
آنطور كه ساناز جعفرزاده - مديركل دفتر برنامه‌ريزي و بهره‌برداري توليد شركت برق حرارتي به ايسنا گفت، هم‌اكنون از ميان ۱۴۰ نيروگاه بزرگ كشور فقط ۱۶ نيروگاه بخاري قابليت مصرف مازوت به عنوان سوخت جايگزين دارند و بقيه نيروگاه‌ها گازي و سيكل تركيبي هستند كه امكان مصرف مازوت را ندارند. در تهران هم فقط نيروگاه بعثت، نيروگاه بخاري است كه از سال ۱۳۹۱ بخش مصرف مازوت آن پلمب شده است و در تهران براي تامين برق هيچ نيروگاهي مازوت مصرف نمي‌شود.
موضوع مورد توجه اين است كه هيچكدام از نيروگاه‌هاي كشور تمايلي به استفاده از سوخت مازوت ندارند چراكه استفاده از مازوت هزينه تعمير، نگهداري و بهره‌برداري را تا ٥٠ درصد افزايش مي‌دهد. به عبارتي مصرف سوخت‌هاي فسيلي به جز گاز حاوي موادي هستند كه باعث رسوب‌زايي و خوردگي روي سطوح داغ بويلر مي‌شوند. اين خوردگي بيشتر در سوپرهيترها، نگهدارنده‌ها و ايرهيترها اتفاق مي‌افتد. برطرف كردن آسيب‌هاي وارد شده به اين تجهيزات مستلزم خروج اضطراري نيروگاه است. تعميرات و آماده‌سازي دوباره نيروگاه جهت بهره‌برداري، مستلزم هزينه‌هاي سنگين است.
مطالعات نشان مي‌دهد كه در صورت تخصيص مقادير بالاتر از ٤٥ درصد از سهم سوخت مصرفي نيروگاه‌هاي بخاري به مازوت، به ازاي هر ١٠ درصد افزايش، به‌طور متوسط ١ درصد راندمان، ٣ درصد ضريب بهره‌برداري و حداقل ٣ ميليون مگاوات ساعت ظرفيت توليد نيروگاه‌هاي بخاري كشور كاهش مي‌يابد.
با توجه به ميزان بالاي گوگرد موجود در سوخت مازوت، نياز به حفظ دماي ١٥٠ درجه سانتيگراد گازهاي (حاصل احتراق) خروجي از گرمكن‌هاي هوا به منظور جلوگيري از خوردگي اين تجهيزات بوده و اين مستلزم آن است كه گرمايش هواي ورودي به اين گرمكن‌ها به صورت مداوم صورت پذيرد كه خود نيازمند مصرف انرژي و در نتيجه افزايش مصرف بخار است.
طبق اسناد فني نيروگاه شهيد رجايي (قزوين)، درصورت استفاده ازسوخت مازوت به دليل ضرورت استفاده از بخار اتمايز براي پودر كردن سوخت مازوت، ٣ متر مكعب در ساعت براي هر واحد بخار آب دمين مصرف مي‌شود كه اين ميزان براي يك روز و براي چهار واحد اين نيروگاه به ٢٨٨ متر مكعب مي‌رسد. ظرفيت بخار كمكي اتمايز سوخت مازوت مي‌توانست براي توليد يك مگاوات مورد استفاده قرار گيرد و براي يك روز و براي ٤ واحد ٨٢ مگاوات ساعت انرژي شود.
مصرف بخار سوت بلاور در زمان استفاده از سوخت مازوت، ٨.٤ مترمكعب در ساعت است كه با فرض ٥٠ درصد استفاده در روز از سوت بلاورها، براي يك روز و براي ٤ واحد ٦٥ مگاوات ساعت انرژي خواهد شد.
افزايش تعداد خروج‌هاي اضطراري (ضريب خروج اضطراري) واحدها به منظور رفع نشتي‌هاي دود ناشي از افزايش خوردگي داكت‌هاي دود و در نتيجه كاهش عمر المان‌هاي بويلر به دليل تنش‌هاي حرارتي ناشي از خروج اضطراري و راه‌اندازي‌هاي مكرر، از ديگر اثرات مخرب معمول ناشي از مصرف بلندمدت مازوت در نيروگاه‌هاست. گرفتگي ايرهيترها (ژانگستروم) در اثر استفاده از سوخت مازوت (بخصوص با كيفيت پايين) و همچنين افزايش خوردگي و تخريب اين تجهيز منجر به افزايش فشار كوره مي‌شود و جهت كنترل و كاهش فشار كوره نياز به محدوديت بار يا افزايش تعداد دفعات خروج اضطراري واحد به منظور شست‌وشو و ترميم سيل‌هاي ژانگستروم‌ها است.
افزايش نشتي از لوله‌هاي بويلر (در بخش‌هاي فوق داغ) در اثر تبعات ناشي از خوردگي زياد هنگام استفاده از سوخت مازوت (بخصوص با كيفيت پايين) منجر به محدوديت در توليد (به منظور كاهش نشتي آب و بخار) و افزايش ضرايب خروج واحدها مي‌شود. همچنين، افزايش تجمع رسوبات روي جداره بيروني لوله‌ها منجر به كاهش تبادل حرارت و افت دماي بخار خروجي بويلر و در نتيجه كاهش توان توليدي مي‌شود.
به دليل خارج شدن شرايط محصولات احتراق خروجي از دودكش از استانداردهاي زيست محيطي هنگام استفاده از سوخت مازوت و همچنين افزايش خوردگي داكت‌هاي دود خروجي بويلر و نشت دود و تبعات زيست محيطي ناشي از آن در اثر استفاده از سوخت مازوت بنا به الزامات نهادهاي زيست محيطي و منطقه‌اي، اغلب نيروگاه يا با اعمال جرايم مربوطه مواجه شده يا مجبور به كاهش بار توليدي واحد يا خروج واحدها از مدار مي‌شود.
گرفتگي مكرر سرنازل مشعل‌ها در اثر استفاده از سوخت مازوت كه منجر به افزايش فشار سر نازل مشعل‌ها مي‌شود و نياز به افزايش تعداد دفعات خروج مشعل‌ها از مدار به منظور بازديد و تميزكاري يا تعويض سرنازل‌ها و كاهش بار لازم بدين منظور وجود دارد.
با توجه به موارد فوق، استفاده از سوخت مازوت باعث فرسودگي نيروگاه، كاهش راندمان و افزايش هزينه‌هاي نيروگاه‌هاي بخاري مي‌شود و متاسفانه اين افزايش هزينه‌ها در محاسبات فروش برق در نظر گرفته نمي‌شود.
دست رد نيروگاه‌ها به مازوت
به دليل ناترازي گاز برخي از نيروگاه‌هاي كشور ملزم به استفاده از سوخت مازوت هستند كه اين مساله علاوه بر تاثيرات محيط زيستي موجب افزايش ۵۰ درصدي هزينه نگهداري نيروگاه‌هاي كشور نيز مي‌شود.
ارسال نظر
