گروه اقتصاد کلان|
بنا بر گزارش‌های منتشر شده از سوی مرکز آمار ایران از هزینه کل سالانه خانوار شهری، در سال گذشته به‌طور میانگین هزینه سالانه خانوار شهری ایرانی 393میلیون ریال بوده است (حدودا ماهانه 30 میلیون ریال) .این میزان نسبت به مدت مشابه سال قبل 19.3 درصد رشد کرده است. گفتنی است درآمد سالانه خانوار شهری هم در ایران 435 میلیون ریال بوده است.
در عین حال شکاف قابل توجهی میان پردرآمدترین استان‌های کشور وجود دارد. در حالی خانوار استان تهران با ٦٤٠ میلیون ریال بیشترین متوسط درآمد سالانه را دارند که استان آذربایجان غربی با ٢٦٤ میلیون ریال، کمترین متوسط درآمد سالانه را کسب می‌کنند.
به گزارش «تعادل»، طرح آمارگیری هزینه ودرآمد خانوار با قدمتی ٥٠ ساله از مهم‌ترین طرح‌های آماری مرکز آمار ایران است. هدف کلی این طرح، برآورد متوسط هزینه‌ها و درآمد یک خانوار شهری و یک خانوار روستایی در سطح کشور و استان‌ها است. مرکز آمار ایران اخیرا تازه‌ترین گزارش خود در این زمینه را منتشر کرده و در این گزارش که اطلاعات آن مربوط به سال ١٣٩٧ است، تعداد خانوارهای آمارگیری شده 20 هزار و 350 خانوار نمونه در نقاط شهری و 18 هزار و 610 خانوار نمونه در نقاط روستایی اعلام شده است.
اهم نتایج طرح درسال ١٣٩٧ در مناطق شهری و روستایی به این شرح است: متوسط هزینه کل خالص سالانه یک خانوار شهری ٣٩٣ میلیون و ٢٢٧ هزار ریال بوده که نسبت به رقم مشابه در سال قبل 19,3 درصد افزایش نشان می‌دهد. همچنین از هزینه کل سالانه خانوار شهری ٩٤ میلیون و ٥٠٥ هزار ریال با سهم 24,0 درصد مربوط به هزینه‌های خوراکی و دخانی و ٢٩٨ میلیون و ٧٢٢ هزار ریال با سهم76,0درصد مربوط به هزینه‌های غیرخوراکی بوده است. دربین هزینه‌های خوراکی و دخانی، بیشترین سهم با 21,0 درصد مربوط به هزینه گوشت و در بین هزینه‌های غیرخوراکی بیشترین سهم با 45,0 درصد مربوط به هزینه مسکن، سوخت و روشنایی بوده است.
همچنین متوسط درآمد اظهار شده سالانه یک خانوار شهری ٤٣٤ میلیون و ٩٠٥ هزار ریال بوده که نسبت به سال قبل، 18,6 درصد افزایش داشته است. بر این اساس در سال ١٣٩٧ رشد متوسط درآمد سالانه خانوارهای شهری نزدیک به رشد هزینه کل سالانه است. منابع تامین درآمد خانوارهای شهری نشان می‌دهد که 33,4درصد درآمد از مشاغل مزد و حقوق بگیری، 17,0 درصد از مشاغل آزاد کشاورزی و غیرکشاورزی و 49,6 درصد از محل درآمدهای متفرقه خانوار تأمین شده است.
رشد 3 درصدی صاحبان خودرو
مقایسه درصد خانوارهای شهری استفاده‌کننده از لوازم عمده زندگی در سال ١٣٩٦ نسبت به سال ١٣٩٧ نشان می‌دهد که خانوارهای استفاده‌کننده اتومبیل شخصی از 50,6 درصد به 53,2 درصد رسیده است همچنین استفاده‌کنندگان از یخچال فریزر از63,2درصد به 68,5درصد، استفاده‌کنندگان از جاروبرقی از 91,0درصد به 91,5 درصد، استفاده‌کنندگان ماشین لباسشویی از 86,3 درصد به 86,6 درصد، ماشین ظرفشویی از 7,3 درصد به 8,4 درصد، اجاق گاز از 98,9درصد به 99,2 درصد و مایکروویو و فرهای هالوژن‌دار از 12,4 درصد به 12,6 درصد افزایش یافته است.
همچنین در سال ١٣٩٧، عمده‌ترین نوع سوخت مصرفی 93,7 درصد از خانوارهای شهری برای گرما، گاز طبیعی (شبکه عمومی) بوده است.
21 میلیون هزینه 23 میلیون درآمد
برای خانوار روستایی
در سال 1397 متوسط هزینه کل خالص سالانه یک خانوار روستایی ٢١٤ میلیون و ٤٧٢ هزار ریال بوده است که نسبت به سال قبل 20,0 درصد افزایش نشان می‌دهد. از هزینه کل سالانه خانوار روستایی ٨٠میلیون و ٢٤٦ هزار ریال با سهم 37,0 درصد مربوط به هزینه‌های خوراکی و دخانی و ١٣٤میلیون و ٢٢٦ هزار ریال با سهم 63,0 درصد مربوط به هزینه‌های غیرخوراکی بوده است. در بین هزینه‌های خوراکی و دخانی، بیشترین سهم با 24,0 درصد مربوط به هزینه آرد، رشته، غلات، نان و فرآوردهای آن و در بین هزینه‌های غیرخوراکی، بیشترین سهم با 28,0 درصد مربوط به مسکن، سوخت و روشنایی بوده است. از سوی دیگر متوسط درآمد اظهار شده سالانه یک خانوار روستایی ٢٣٣ میلیون و ١١٤ هزار ریال بوده که نسبت به سال قبل 15.5 درصد افزایش داشته است. منابع تامین درآمد خانوارهای روستایی نشان می‌دهد که ٧,٣٠ درصد از مشاغل مزد و حقوق بگیری، 31,9درصد از مشاغل آزاد کشاورزی و غیرکشاورزی و 37,4 درصد از محل درآمدهای متفرقه خانوار تأمین شده است.
همچنین مقایسه درصد خانوارهای روستایی استفاده‌کننده از لوازم عمده زندگی در سال ١٣٩٦ نسبت به سال ١٣٩٧ نشان می‌دهد که خانوارهای استفاده‌کننده اتومیبل شخصی از 29,6 درصد به 32,3 درصد یخچال فریزر از 45,2 درصد به 49,2 درصد اجاق گاز از 98,0 درصد به 98,3 درصد، جاروبرقی از 64,6 درصد به 66,1 درصد، ماشین لباسشویی از 53,9 درصد به 56 درصد، ماشین ظرفشویی از 0.3 درصد به 0.5 درصد و مایکروویو و فرهای هالوژن‌دار از 1.9 درصد به 2,0 درصد افزایش یافته است. همچنین در سال ١٣٩٧ عمده‌ترین نوع سوخت مصرفی 67,8 درصد از خانوارهای روستایی برای گرما، گاز طبیعی (شبکه عمومی) و 20,4 درصد نفت سفید بوده است.
متوسط هزینه‌ها و درآمد خانوار بر حسب استان
بررسی متوسط هزینه کل سالانه یک خانوار شهری نشان می‌دهد که استان تهران با ٥٨٤ میلیون و ٦٧٦هزار ریال بیشترین و استان کرمان با ٢٣٧ میلیون و ٤١٥ هزار ریال کمترین هزینه را در سال ١٣٩٧ داشته‌اند. همچنین استان تهران با ٦٤٠ میلیون و ٣٠٣ هزار ریال بیشترین و استان آذربایجان غربی با ٢٦٤ میلیون و ٧١١ هزار ریال، کمترین متوسط درآمد سالانه یک خانوار شهری را در سال ١٣٩٧ به خود اختصاص داده است.
