تعادل|
نتایج جدیدترین گزارش پایش ملی محیط کسب و کار که توسط مرکز آمار و اطلاعات اقتصادی اتاق ایران تهیه شده است، نشان می‌دهد به اعتقاد بسیاری از فعالان اقتصادی کشور، شاخص کسب و کار در کشور در پاییز امسال دچار افت شده و عقبگرد داشته است. بر این اساس، این دومین فصل متوالی است که برآوردها از وضعیت کسب و کار در کشور، رو به پایین حرکت می‌کند. بر این اساس، فعالان اقتصادی که به‌عنوان مرجع مشارکت‌کننده در این پایش به مولفه‌های مربوط به فضای کسب و کار نمره می‌دهند، وضعیت فضای کسب و کار در فصل پاییز را بدتر از فصل تابستان ارزیابی کرده‌اند. این در حالی است که ارزیابی آنها از محیط کسب و کار در تابستان نیز نشان‌دهنده بدتر شدن فضا نسبت به بهار امسال بود.
گزارش مرکز آمار و اطلاعات اقتصادی اتاق ایران از محیط کسب و کار در پاییز 96 نشان می‌دهد که فضای کسب و کار در این فصل نسبت به فصل گذشته با عقبگرد مواجه شده و فعالان اقتصادی شرکت‌کننده در این پایش معتقدند برآیند مولفه‌های کسب و کار به سمت معکوس حرکت کرده است.
مرکز آمار و اطلاعات اقتصادی اتاق ایران که طبق قانون بهبود محیط کسب و کار به عنوان مسوول پایش محیط کسب و کار شناخته می‌شود، نتایج پایش این شاخص در پاییز سال جاری را منتشر کرد. این گزارش حکایت از کاهش کیفیت محیط کسب و کار برای دومین فصل متوالی دارد. بر این اساس، فعالان اقتصادی وضعیت فضای کسب و کار در فصل پاییز را بدتر از فصل تابستان ارزیابی کرده‌اند و این در حالی است که ارزیابی آنها از محیط کسب و کار در تابستان نیز نشان‌دهنده بدتر شدن فضا نسبت به بهار امسال بود.
براساس نتایج حاصل از پایش ملی محیط کسب و کار ایران در پاییز 1396، رقم شاخص ملی، 5.85 (نمره بدترین ارزیابی 10 است) محاسبه شده که تاحدودی بدتر از وضعیت این شاخص نسبت به ارزیابی فصل گذشته (تابستان 1396 با میانگین 5.77) است. همچنین این ارزیابی بیانگر آن است که از دید فعالان اقتصادی مشارکت‌کننده در این پایش، وضعیت اکثر مولفه‌های موثر بر محیط کسب و کار ایران در پاییز 1396، تاحدودی نامساعدتر شده است.
ترین‌های فضای کسب و کار
در پاییز 1396، فعالان اقتصادی مشارکت‌کننده در این پایش، سه مولفه «بی‌ثباتی و غیرقابل پیش‌بینی بودن قیمت‌ها (مواد اولیه و محصولات)»، «دشواری تامین مالی از بانک‌ها» و «بی‌ثباتی سیاست‌ها، مقررات و رویه‌های اجرایی ناظر به کسب و کار» را نامناسب‌ترین و سه مولفه «محدودیت دسترسی به برق»، «محدودیت دسترسی به سوخت (گاز، گازوییل و...) » و «محدودیت‌های دسترسی به ارتباطات (تلفن همراه و اینترنت)» را مناسب‌ترین مولفه‌های محیط کسب و کار کشور نسبت به سایر مولفه‌ها ارزیابی کرده‌اند. در هر چهار دوره قبلى پایش فضای کسب و کار ازسوی اتاق ایران، دشوارى تامین مالى از بانک‌ها به‌عنوان نامساعدترین مولفه کسب و کار ارزیابى شده بود اما در دوره پاییز 1396، بی‌ثباتی و غیرقابل پیش‌بینى بودن قیمت‌ها (مواد اولیه و محصولات)، نامساعدترین مولفه کسب و کار ارزیابى شده است. محدودیت دسترسی به برق در هر 5 دوره اجراى طرح مساعدترین مولفه کسب و کار ارزیابى شده است.
براساس یافته‌های این طرح در پاییز 1396، استان‌های کرمانشاه، خراسان‌شمالى و ایلام به‌ترتیب دارای بدترین وضعیت محیط کسب و کار و استان‌های گیلان، خراسان‌جنوبى و مازندران به‌ترتیب دارای بهترین وضعیت محیط کسب و کار نسبت به سایر استان‌ها ارزیابی شده‌اند. قابل ذکر است که عدد شاخص در یک استان کشور دارای نوسان قابل توجه (بیش از 10درصد) نسبت به فصل گذشته بوده که عمدتا به‌دلیل تغییر در تعداد پرسشنامه‌های تکمیل شده در آن استان بوده است.
براساس نتایج این پایش در پاییز 1396، وضعیت محیط کسب و کار در بخش کشاورزی در مقایسه با بخش‌های صنعت و خدمات مناسب‌تر ارزیابی شده است. در بین رشته فعالیت‌های اقتصادی، رشته فعالیت‌های آموزش، ساختمان و استخراج معدن، به‌ترتیب دارای بدترین وضعیت کسب و کار و رشته فعالیت‌های ادارى و خدمات پشتیبانى، خدمات مربوط به تامین جا و غذا و درنهایت سلامت انسان و مددکارى اجتماعى، به‌ترتیب بهترین وضعیت کسب و کار را در مقایسه با سایر رشته فعالیت‌های اقتصادی در کشور داشته‌اند.
براساس نظریه عمومی کارآفرینی شین، شاخص ملی محیط کسب و کار ایران در پاییز 1396، عدد 6.03 (عدد 10 بدترین ارزیابی است) به دست آمده است که تاحدودی بدتر از وضعیت این شاخص در ارزیابی فصل گذشته (تابستان 1396 با میانگین 5.92) است. میانگین ارزیابی محیط اقتصادی عدد 5.96 است که در ارزیابی فصل گذشته عدد 5.84 حاصل شده بود و میانگین ارزیابی محیط نهادی عدد 6.08 است که در فصل گذشته عدد 5.98 ارزیابی شده بود. نگاه اجمالی نشان می‌دهد همانند فصل گذشته محیط جغرافیایی با عدد 4.39 و محیط مالی با عدد 7.97 به‌ترتیب مساعدترین و نامساعدترین محیط‌ها براساس نظریه عمومی کارآفرینی شین بوده‌اند.
باتوجه به تقسیم رشته فعالیت‌ها در سه بخش عمده کشاورزی، صنعت و خدمات، فعالان اقتصادی سراسر کشور در پاییز سال جاری، وضعیت محیط کسب و کار در بخش خدمات و بخش کشاورزی را به‌ترتیب به‌عنوان نامناسب‌ترین و مساعدترین محیط کسب و کار ارزیابی نمودند. در بخش‌های کشاورزی و خدمات، بی‌ثباتی و غیرقابل پیش‌بینی بودن قیمت‌ها به‌عنوان نامساعدترین و محدودیت دسترسی به برق، مساعدترین مولفه از میان 28 مولفه پیمایشی پرسش شده از فعالان اقتصادی مشارکت‌کننده در طرح بوده و در بخش صنعت نیز دشواری تامین مالی از بانک‌ها، نامساعدترین و محدودیت در دسترسی به برق، مساعدترین مولفه از نظر فعالان اقتصادی شرکت‌کننده در طرح ارزیابی شده‌اند.
اولویت دوم در بخش کشاورزی و خدمات، دشواری تامین مالی از بانک‌ها و در بخش صنعت، بی‌ثباتی و غیرقابل پیش‌بینی بودن قیمت‌ها (مواد اولیه و محصولات) عنوان شده است. اولویت سوم در بخش کشاورزی، بی‌تعهدی طرف‌های قرارداد (دولتی یا خصوصی) به ایفای تعهدات و وعده‌های‌شان، در بخش صنعت، بی‌ثباتی سیاست‌ها، مقررات و رویه‌های اجرایی ناظر به کسب و کار و در بخش خدمات، رویه‌های غیرمنصفانه و ناعادلانه ممیزی و دریافت مالیات قرار گرفته‌اند.
