جلال صباغ
دبیر انجمن مشاورین املاک تهران
در مواجهه با وام اوراق حق تقدم تسهیلات مسکن، کلمه «تسه» کلمه‌یی کلیدی است. «تسه» به معنی اوراقی است که به سپردهگذاران برای تسهیلات مسکن در بانک مسکن تعلق می‌گیرد. سپردهگذاران کسانی هستند که در آینده قصد دریافت وام مسکن را دارند، ولی زودتر در بانک مسکن سپرده‌گذاری می‌کنند. در این میان افرادی هستند که برای دریافت وام مسکن به بانک مسکن مراجعه می‌کنند، در حالی که هیچ سپرده‌گذاری در بانک نداشته‌اند. بانک به این افراد پیشنهاد می‌کند، اگر فرصت سرمایه‌گذاری و صبر برای رسیدن نوبتشان را ندارند، می‌توانند نوبت سرمایه‌گذاران قدیمی بانک مسکن را بخرند. در حال حاضر تسهیلات خرید مسکن برای زوجینی که به صورت مشترک اقدام کنند، برای تهران به مبلغ ۱۰۰ میلیون تومان، مراکز استان‌ها و شهرهایی که دارای بیش از ۲۰۰ هزار نفر جمعیت هستند ۸۰ میلیون تومان و در سایر مناطق شهری ۶۰ میلیون تومان است. اقساط تسهیلات زوجین ۱۰۰ میلیون تومانی در تهران به روش ساده ماهیانه حدود یک میلیون و ۶۶۶ هزار تومان، اقساط وام ۸۰ میلیونی در مراکز استان‌ها حدود یک میلیون و ۳۳۴ هزار تومان و اقساط۶۰ میلیون تومانی در سایر شهرها یک میلیون تومان خواهد بود.
چگونه این وام را بگیرم؟
مرحله اول: مدارکتان را جمع کنید: این مدارک شامل، اصل شناسنامه، اصل کارت ملی و یک شماره‌حساب بانکی جز بانک مسکن است.
مرحله دوم: تمام جزییات و مشخصات خانه موردنظرتان را با بانک چک کنید.
در هنگام خرید خانه این نکته را در نظر داشته باشید که بانک تا سقف ۸۰ درصد از قیمت خانه را به شما وام می‌دهد؛ یعنی اگر شما بخواهید ۷۰ میلیون تومان وام بگیرید نمی‌توانید خانه‌یی باقیمت ۸۰ میلیون تومان به بانک معرفی کنید. برای دریافت وام ۷۰ میلیون تومان حداقل قیمت خانه باید ۸۷ میلیون و ۵۰۰ هزار تومان باشد. مبالغ اعلام شده یعنی سقف ۶۰ میلیون تومان در تهران، ۵۰ میلیون در مراکز استان‌ها و شهرهای بالای ۲۰۰ هزار نفر و ۴۰ میلیون تومان برای سایر شهرها شامل ساختمان‌های حداکثر ۲۰ ساله است. برای ساختمان‌های بالای ۲۰ سال و کمتر از ۲۵ سال در هر سه منطقه این مبلغ به ۳۵ میلیون تومان کاهش می‌یابد.
مرحله سوم: کد معاملاتی را دریافت کنید. شما برای خرید اوراق تسه به کد معاملاتی نیاز دارید پس حتماً باید از یک کارگزاری بورس کد معاملاتی بورس دریافت کنید. برای دریافت کد معاملات بورس دو راه پیش روی شماست. گزینه اول این است که به بانک مسکن مراجعه کنید. بانک مسکن نیز می‌تواند کد معاملاتی را برای شما تهیه کند اما کاری زمانبر است، زیرا خود بانک نیز باید به کارگزاری بورس این بانک بگوید تا برای شما کد معاملاتی صادر کند.
گزینه دیگر پیدا کردن یکی از کارگزاری‌های بانک مسکن است که ممکن است کمی سخت باشد. بانک مسکن در تهران سه کارگزاری دارد. این کارگزاری‌ها در خیابان سهروردی، میدان آرژانتین و خیابان طالقانی قرار دارد. کارگزاری‌های این بانک در شهرهای کرج، مشهد، رشت، تبریز و اصفهان نیز واقع هستند. اما شاید دسترسی به کارگزاری بانک مسکن کمی دشوار باشد. نکته امیدوارکننده این است که لزومی ندارد تا حتما به کارگزاری بانک مسکن مراجعه کنید. شما می‌توانید به کارگزاری که مجوز فعالیت در بورس را دارند مراجعه کنید. تعداد این کارگزاری‌ها بسیار زیاد است و به بیش از ۱۰۰ کارگزاری می‌رسد. مدت دریافت کد معاملاتی بین ۴۸ تا ۷۲ ساعت زمان می‌برد.
مرحله چهارم: به وب‌سایت فرا بورس مراجعه کنید. پس از دریافت کد معاملات بورس حال وقت آن است که برای خرید اوراق تسه به وب‌سایت فرا بورس که در آن اوراق نشان داده می‌شود مراجعه کنید. در سمت راست صفحه روی لینک «دیده‌بان بازار» کلیک کنید. در بالای صفحه مربوطه تیک گزینه‌های «بازار اول»، «بازار دوم»، «بازار سوم»، «بازار پایه» و «بازار پایه توافقی» را‌بردارید و گزینه «تسهیلات مسکن» را بزنید. با انتخاب گزینه «تسهیلات مسکن» فهرستی نمایان می‌گردد. در این لیست تسه ماه‌های مختلف نمایش داده می‌شود. هر یک از این اوراق دارای تاریخ انتشار است. بانک مسکن با توجه به نیاز بازار، هرماه اوراقی را منتشر می‌کند. آخرین تسه منتشرشده مربوط به مرداد‌ماه سال جاری، ۹۵ یعنی تسه «۹۵۰۴» است. تسه مرداد‌ماه باقیمت حدود ۹۳ هزار تومان، گران‌ترین و تسه فروردین ماه سال ۹۳ باقیمت حدود ۹۰ تومان ارزان‌ترین تسه است.
مرحله پنجم: به کارگزاری سفارش خرید اوراق تسه را بدهید. اکنون‌که تسه‌ها و قیمت آنها را مشاهده کردید باید تسه موردنظرتان را انتخاب کنید. بعدازآنکه تسه‌ها را انتخاب کردید با توجه به مبلغ وام موردنظرتان، اوراق تسه به کارگزاری سفارش دهید. برای دریافت ۶۰ میلیون تومان وام مسکن به همراه ۱۰ میلیون تومان وام جعاله تعمیرات مسکن باید به ازای هر ۵۰۰ هزار تومان وام یک ورقه تسه خریداری کنید، یعنی به ازای ۷۰ میلیون وام باید ۱۴۰ ورقه تسه بخرید که می‌توانید خیلی راحت از طریق کارت‌بانکتان پرداخت کنید. ممکن است مرحله سفارش تا خرید قطعی اوراق چند روزبه طول انجامد، پس از آن کارگزاری برگه‌یی به شما خواهد داد که نشان‌دهنده خرید قطعی اوراق تسه است. به‌طورمعمول سفارش تا تحویل برگه قطعی حدود ۷۲ ساعت زمان می‌برد.
مرحله ششم: مراجعه به یکی از شعب بانک مسکن. برگه‌یی که از کارگزاری گرفته‌اید را به بانک مسکن ببرید. در این مرحله مشخصات خانه موردنظرتان را که قبلاً با بانک چک کرده‌اید را یادآور می‌شوید. در اینجا کار شما به پایان می‌رسد و از این به بعد کارها را بانک انجام خواهد داد.
مرحله هفتم: به دفترخانه مراجعه کنید و هماهنگی‌های لازم را انجام دهید. روز و ساعت قطعی امضای سند را هماهنگ کنید و به اطلاع بانک برسانید. در روز عقد قرارداد باید دفتردار، فروشنده و خریدار در محل حضور داشته باشند. بانک نیز یک نماینده را به محل دفترخانه خواهد فرستاد. همان‌جا هم‌زمان با عقد قرارداد مبلغ وام به‌حساب مالک واریز خواهد شد و شما صاحب‌خانه خواهید شد.
