تعادل
هفته گذشته قرار بود براساس مصوبه وزارت صنعت، معدن وتجارت افزایش 15 درصدی قیمت نان کلید بخورد و در سراسر کشور اجرایی شود. اما به دلیل چالش‌هایی که در عرضه نان ایجاد شد، اجرای این طرح با دستور رییس‌جمهور متوقف و به تعویق افتاد. حال که افزایش قیمت این کالای اساسی از دستور کار خارج شده، متولی اصناف از دو پیشنهاد جدید به دولت خبر داد. به گفته علی فاضلی، برای جلوگیری از افزایش قیمت نان مقرر شد، این اتاق پیشنهادی درباره حامل‌های انرژی و بخشودگی سقف پرداختی بیمه کارگران خبازی‌ها در کشور به دولت ارائه کند. از سوی دیگر، به گفته او، حال که دولت جلوی افزایش قیمت نان را گرفته وچنانچه می‌خواهد افزایش آن را منتفی بداند، باید تسهیلات لازم را به نانوایان بدهد.
طرح جدید اصناف
طرح افزایش قیمت 15 درصدی قیمت نان که با در نظر گرفتن کاهش وزن چانه به 32 درصد می‌رسید، با دستور وزیر صنعت متوقف شد تا در جلسه بعدی ستاد تنظیم بازار مورد بازنگری قرار گیرد. افزایش قیمت نان قرار بود از ابتدای آذر ماه سال جاری اجرا شود و با سه روز تاخیر به نانوایی‌ها توسط واحدهای صنفی، ابلاغ شد اما به فاصله کمی از این ابلاغ رییس اتاق اصناف ایران خبر از توقف این طرح با دستور وزیر صنعت برای بررسی مجدد در جلسه بعدی تنظیم بازار داد.
رییس اتاق اصناف ایران در اجلاس ماهانه اتاق اصناف تهران با بیان اینکه دولت افزایش قیمت نان را نمی‌خواهد، گفت: از این موضوع حمایت می‌کنیم به شرط آنکه از نانوایی‌ها در دو مرحله حمایت شود. علی فاضلی اظهار کرد: طی 4 سال گذشته 41 درصد افزایش در نرخ دستمزد انجام گرفته در حالی که این افزایش هزینه‌ها در قیمت نان لحاظ نشده و بدین‌ترتیب برای کارآفرینان مشکلاتی به وجود آمده است. از این‌رو به دنبال حل مشکلات نانوایی‌ها هستیم و اتاق اصناف ایران در این خصوص با دولت در حال تعامل است تا بتواند این مشکلات را حل یا کاهش دهد. او درباره کاهش چانه نان گفت که سال 93 وزن چانه‌یی برای نان مصوب و براساس آن عمل شد اما وقتی توفیق حاصل نشد که نان به قیمت واقعی عرضه شود، یقینا این مساله در کیفیت تاثیر مستقیم می‌گذارد و نانوا به ناچار باید از کیفیت خود بکاهد تا بتواند جوابگوی هزینه‌ها باشد. رییس اتاق اصناف ایران با بیان اینکه در 4 سال گذشته تورم افزایش داشته و هزینه حامل‌های انرژی هم اضافه شده است، اظهارکرد: اما این افزایش‌ها در قیمت نان لحاظ نشده و درست نیست که یک گروه قربانی عده دیگری شود. به‌واقع وزن چانه نان پیشنهادی بود که در ستاد تنظیم بازار مصوب شد. رییس اتاق اصناف ایران گفت: معتقدم که 100 درصد قیمت نان باید آزاد شود و در مقابل دهک‌های ضعیف جامعه تقویت شود و این‌طور نباشد که همه اقشار جامعه از فقیر و غنی نان را با قیمت واحد تهیه کنند. او گفت: جلسه آینده ستاد تنظیم بازار هفته بعد تشکیل و در این جلسه تصمیم نهایی در خصوص وضعیت نان گرفته می‌شود.
فاضلی اظهار کرد: چنانچه قرار است نان گران نشود حداقل باید تسهیلاتی به واحدهای صنفی در حوزه نان پرداخت شود. ما نیز قبول داریم که نان نباید گران شود، اما باید از این صنف هم در قالب تسهیلات حمایت شود. او با بیان اینکه طرفدار آزاد شدن نرخ نان است، گفت: در مقابل آزاد شدن قیمت نان باید یارانه‌یی به اقشار آسیب‌پذیر جامعه پرداخت شود و درست نیست که افرادی که تمکن مالی دارند نان را با قیمت برابر اقشار آسیب پذیر خریداری کند. در صورت آزاد شدن قیمت نان نهایتا 20 تا 25 درصد قیمت نان اضافه می‌شود. رییس اتاق اصناف ایران با بیان‌اینکه تمایل دولت بر این است که قیمت نان افزایش نیابد، گفت: ما هم حمایت می‌کنیم اما شرطمان این است که حداقل از بنگاه‌های تولیدکننده حمایت شود. تصمیم در مورد قیمت جدید نان بعد از جلسه شورای آرد و نان در جلسه آینده سه‌شنبه ستاد تنظیم بازار اتخاذ می‌شود.
فاضلی با اشاره به توقف افزایش قیمت نان گفت: همه فرآیند تغییر قیمت نان طی 6 ماه گذشته طی شده و تصمیم‌گیری در رابطه با افزایش قیمت نان بحث امروز و دیروز نیست.
او با بیان اینکه گفته می‌شود که نان قوت اصلی مردم است و نباید گران شود، با طرح پرسشی اظهارکردکه این نوع تحلیل‌ها درست است، اما آیا باید هزینه آن را تولیدکننده و 83 هزار بنگاه صنفی بپردازند؟ چندی پیش در زمان اجرا، آقایان فرمودند که افزایش قیمت نان متوقف شود. البته ما نمی‌خواهیم بگوییم که دبه در آوردند. فاضلی با بیان اینکه من قائل به این نیستم و شخصاً پیشنهاد صریح خود را در دولت و کارگروه ستاد تنظیم بازار اعلام کرده‌ام، گفت: البته پیشنهاد من در مورد آزاد شدن قیمت نان مورد قبول همه است، اما در اجرا با اشکال مواجه است.
واقعیات پلاسکو گفتنی نیست
رییس اتاق اصناف ایران همچنین در ادامه با اشاره به زلزله کرمانشاه بیان کرد: بازسازی قصر‌شیرین به تهران واگذار شده و استانداری تهران مسوولیت این کار را بر عهده دارد و اتاق اصناف تهران هم عضو ستاد بازسازی قصر شیرین است. او با اشاره به اینکه قرار است بازسازی 4 روستا در استان زلزله زده کرمانشاه به کمک اتحادیه‌ها انجام شود، گفت: علاوه بر این قرار است که بازسازی یک روستا را مجموعه اتحادیه‌ها در تهران بر عهده بگیرند.
متولی اتاق اصناف ایران در ادامه به موضوع ساختمان پلاسکو اشاره کرد. فاضلی گفت: سال گذشته یک ساختمان در تهران فرو ریخت و این موضوع چند وقت کشور را ملتهب کرد، بطوری که همه امکانات کشور جمع شد تا طی 10 روز آواربرداری انجام دهد. چنانچه چنین اتفاقی برای کل تهران بیفتد چه کسی آن را جمع می‌کند؟ پلاسکو واقعیت پشت پرده دیگری دارد و در تاخیر ساخت آن هم ما، هم اتحادیه و هم شهرداری مقصر است، منتهی عدم سازش بین 2 مدیریت در 2 اتحادیه ما را به چالش کشانده است.
به گفته رییس اتاق اصناف ایران؛ با این اوضاع آقایان هم نهایت حسن استفاده را می‌برند و تسهیلاتی را که خودشان مصوب کرده‌اند را نمی‌پردازند. ما دنبال فرصتی هستیم و می‌خواهیم خیلی از واقعیت‌ها را در رابطه با پلاسکو بگوییم. او همچنین با انتقاد از مطلبی در یکی از رسانه‌ها گفت: در آنجا گفته شده که اصناف 20 هزار میلیارد تومان مالیات را نپرداخته‌اند که اگر می‌پرداختند امروز می‌شد برای هر زلزله زده 20 خانه ساخت. کارشناسی که این مطلب را مطرح کرده جاهل بر مطلب است و علیه 3 بنگاه صنفی صحبت می‌کند.
قیمت نان باید واقعی شود
از آن‌سو، رییس کمیسیون بازرگانی داخلی اتاق بازرگانی ایران نیز با تاکید بر اینکه قیمت نان باید واقعی شود، تصریح کرد: که اگر قیمت نان واقعی نشود مردم بیشتر متضرر می‌شوند، چراکه از کیفیت تولید کاسته می‌شود. خسرو فروغان گران سایه در گفت‌وگو با ایسنا، اظهار کرد: نان به عنوان قوت اول مردم ایران به حساب می‌آید و همین باعث شده برای تولید گندم، بسیاری از آب‌های زیر زمینی استان‌ها از بین برود.
وی ادامه داد: سیاستی که در مورد نان داشته‌ایم، این بوده که نباید گندم از خارج بیاوریم و باید در تولید گندم خودکفا شویم که این سیاست چندان درستی نیست.
عضو هیات نمایندگان اتاق بازرگانی افزود: بحث نان را برای مردم خیلی حساس کردیم و همین حساس کردن باعث شده امروز با کمترین نوسان قیمتی مردم عکس العمل نشان دهند. ما در سال‌های گذشته فرهنگ غذای مردم را تغییر ندادیم و روی این جریان سرمایه‌گذاری نکردیم. امروز در کشورهای دیگر نان حرف اول را در تغذیه نمی‌زند و کنار غذاهای دیگر قرار گرفته است. به همین دلیل نیازی که ما به آرد و گندم داریم هیچ کشور دیگری ندارد، این در حالی است که ما در منطقه‌یی قرار داریم که با کمبود آب مواجه هستیم.
فروغان گران‌سایه تصریح کرد: بعضی شهرهای ما در چند سال گذشته افزایش نرخ نان نداشته‌اند. مثلا شیراز در سه سال اخیر افزایش نرخ نان نداشته است اما در این مدت هزینه‌ها سنگین شده است. حقوق کارگر هر سال چند درصد افزایش داشته و قیمت آب، برق و گاز نیز افزایش پیدا کرده است. نرخ مالیات‌ها هم بیشتر شده است. در کنار افزایش هزینه‌ها، تورم روی کالاهای دیگر هم وجود داشته است؛ لذا باید به مرور قیمت نان افزایش پیدا می‌کرد. وی ادامه داد: البته بهتر است افزایش قیمت نان تدریجی انجام شود. اکنون هم که افزایش قیمت نان متوقف شده نظارت روی نانوایی خیلی سخت است، چون ما دستگاه نظارتی قوی نداریم. رییس کمیسیون بازرگانی داخلی اتاق بازرگانی ایران افزود: در مورد نان نهایتا دو حالت داریم. یکی اینکه نرخ نان واقعی شود و نانوایی که می‌خواهد هزینه کند بتواند یک سود تقریبی هم داشته باشد. یا اینکه به همین شکل وضعیت نان را نگه داریم که مشاهده می‌کنیم این اتفاق باعث شده وزن چانه نان کم شود یا نمک نان را زیاد کنند یا اینکه ایرادات دیگری در تهیه نان به وجود آید که در حالت دوم، مردم بیشتر متضرر می‌شوند لذا بهتر است قیمت نان واقعی شود.
مخالفت با گرانی
در عین حال انجمن حمایت از مصرف‌کنندگان نیز طی اطلاعیه‌یی از افراد کم درآمد در راستای افزایش قیمت نان دفاع کرده است. در این اطلاعیه آمده است: نبودن نظارت کافی روی قیمت کالاهای راهبردی غذایی مانند نان، شیر، شکر و... و هر نوع افزایش قیمت، زندگی مصرف‌کنندگان کم درآمد جامعه را مختل می‌کند. این انجمن با حمایت از عملکرد خود در راستای حمایت از مصرف‌کنندگان عنوان کرده است که «رصد بازار توسط این انجمن به عنوان یک سازمان مردم‌نهاد نشان می‌دهد در بیشتر موارد قیمت پرداخت شده توسط مصرف‌کنندگان برای خرید نان، بیش از قیمت‌های جدید اعلام شده نان از سوی اتاق اصناف کشور است.» در این بیانیه به سخنان دبیر ستاد تنظیم بازار استناد شد که گفته بود «برخی افراد نان را به قیمت بالا می‌خرند؛ بطوری که نرخ مصوب نان سنگک 825 تومان است اما با افزوده شدن کنجد، کمتر از 1500 تومان خریداری نمی‌شود و قیمت نان بربری با وجود آنکه 550 تومان است در شهری مانند تهران کمتر از 1000 تومان فروخته نمی‌شود». این انجمن تاکید کرده است که «با افزایش قیمت در کالاهای مصرفی بهبودی در کیفیت آنها حاصل نخواهد شد». همچنین بر حسب اعلام سازمان صنعت، معدن و تجارت استان تهران طی نامه‌یی در شهریور ماه سال جاری نظر به اینکه واحدهای صنفی نان حجیم که از آرد آزاد استفاده می‌کنند از شمول قیمت‌گذاری مستثنی هستند و از آنجاکه کلیه واحدهای صنفی نان حجیم از اسفندماه ۹۳ از آرد آزاد استفاده می‌کنند و این موضوع از مرکز اصناف استعلام شده بنابراین تا حصول نتیجه هیچ‌گونه قیمت‌گذاری در این خصوص انجام نشود.
