دانشگاه‌ها برای آموزش پزشکی و تشریح، جسد کم دارند و گه‌گاهی هم خبرهایی از تشریح جسد افراد مجهول‌الهویه به گوش می‌رسد که البته قانونی نیست.
مدیر اجرایی واحد فرآوری بافت و پیوند نسوج پزشکی قانونی با بیان اینکه دانشگاه‌های کشور سالیانه به ۲۰۰ تا ۳۰۰ جسد نیاز دارند، گفت: در حال حاضر تعداد افرادی که تمایل دارند، جسدشان را اهدا کنند، از ۱۲۰ نفر گذشته است.
امین رادمنش درباره اهدای جسد به سازمان پزشکی قانونی گفت: اقبال مردم نسبت به این موضوع خیلی خوب بوده و تقریبا از همه شهرهای ایران درخواست داشتیم، البته در شهرهای بزرگ مانند تهران، مشهد و تبریز درخواست‌ها بیشتر بوده، اما هنوز تا نیاز اصلی‌مان فاصله زیادى داریم.
اهدای جسد در گرو رضایتنامه محضری
اوبا اشاره به اینکه افرادی که قصد دارند، جسدشان را اهدا کنند باید رضایتنامه محضری بدهند، گفت: بی‌شک همراهی خانواده در این زمینه بسیار کارگشاست و ما به همه افرادی که درخواست اهدای جسد دارند، تاکید می‌کنیم که به خانواده اطلاع بدهند، چراکه یکی از موارد مهم جهت اجرایى شدن اهدای جسد نیز مانند اهدای عضو و اهدای بافت بعد از فوت رضایت خانواده است و اگر همراهی و همکاری بستگان نباشد، در اکثر موارد اهدا انجام نمی‌شود.
خانواده باید در جریان وصیت فرد باشد
رادمنش اظهار کرد: بنابراین همیشه به اهداکنندگان اصرار می‌کنیم که اگرچه خود شخص تصمیم‌گیرنده است، اما بهتر است؛ خانواده را از این تصمیم مطلع و آنها را جهت اجراى این تصمیم با خود همراه کنند. او در ادامه به ایلنا گفت: پس از اینکه فرد رضایتنامه محضری برای اهدای جسد را امضا کرد، ما به آرامستان‌های شهرهای افراد متقاضی اعلام می‌کنیم تا در صورت فوت آن فرد به ما اطلاع داده شود، اما اگر فرد متقاضی در شهر دیگری غیر از محل اعلام شده در زمان رضایت، سکونت داشته و فوت کند ما فقط در صورتی که خانواده اعلام کند، مطلع خواهیم شد از همین‌رو بهتر است؛ خانواده در جریان وصیت فرد باشد.
مدیر اجرایی واحد فرآوری بافت و پیوند نسوج با بیان اینکه آمار اهدای جسد نسبت به اعلام قبلی دو برابر شده است، گفت: دانشگاه‌های کشور در سال به حدود ۲۰۰ تا ۳۰۰ جسد احتیاج دارند و ما پیش‌بینی کردیم که یک بانک اطلاعاتی حدود سه الی چهار هزار نفری از افرادی که تمایل به اهدا دارند، تهیه و هر سال نیز حدود ۲۰۰ نفر به این افراد اضافه شوند تا در سال ۱۵۰ تا ۲۰۰ جسد را در اختیار دانشگاه‌ها قرار دهیم. در حال حاضر نیز تعداد افرادی که تمایل دارند، جسدشان را اهدا کنند از ۱۲۰ نفر هم گذشته است و ما امیدواریم که با همراهی مردم نیاز اصلی ما برطرف شود.
وجود افرادی که سال‌ها برای اهدای جسد خود تلاش کردند
رادمنش اظهار کرد: در گذشته دانشگاه‌ها هر کدام جداگانه نیاز خود را برطرف می‌کردند و البته بسیاری از دانشگاه‌ها اهداکننده‌یی نداشتند و دست‌شان خالی بود و منتظر کمک از سازمان پزشکی قانونی بودند و ما در خیلی از مواقع نمی‌توانستیم به آنها کمک کنیم و تنها برخی دانشگاه‌های بزرگ اهدا‌کننده جسد داشتند. ما با مصاحبه‌یی که با افراد اهدا‌کننده داشتیم متوجه شدیم که این افراد سال‌ها در تلاش برای اهدای جسد خود بودند و حتی به دانشگاه‌ها نیز مراجعه می‌کردند. او افزود: ممکن است؛ برخی دانشگاه‌ها در قبال اهدای جسد کمک‌های جزئی به خانواده‌های متوفی کرده باشند که این موضوع صرفا در حد مبلغ ناچیزى بوده است.
او در پاسخ به این سوال که آیا از اجساد افراد بی‌خانمان و بی‌هویت نیز برای تشریح در دانشگاه‌ها استفاده می‌شده است، گفت: از هر جسدی نمی‌توان برای تشریح استفاده کرد. یک جسد باید سالم باشد و بسیاری از این افراد بی‌هویت به دلیل اینکه با تاخیر تحویل پزشکی قانونی می‌شدند، اجسادشان فاسد شده و قابل استفاده نبود.
مدیراجرایی واحد فرآوری بافت و پیوند نسوج با بیان اینکه برای اهدای جسد، عضو یا بافت باید شرایط ویژه‌یی وجود داشته باشد، تصریح کرد: در تشریح جسد مهم‌ترین موضوع حفظ شکل ظاهری جسد است که دچار فساد نشده باشد.
همچنین اگر آثار جراحی بزرگی در بدن او وجود داشته یا به علت تصادف فوت شده باشد، قابل استفاده برای تشریح نیست. ممکن است فردی آمادگی خود را برای اهدای جسد، عضو یا بافت اعلام کرده باشد، اما ممکن است هنگام مرگ شرایط لازم را نداشته و بعد از فوت نتوان از آن استفاده کرد، از همین‌رو نمی‌توان به آمارها اکتفا کرد و باید یک بانک اطلاعاتی کامل داشته باشیم تا بتوانیم نیازمان را برطرف کنیم.
از اجساد تا 2 سال استفاده می‌شود
رادمنش به آماده‌سازی اجساد برای تشریح در ۳ الی ۶ ماه اشاره کرد و گفت: در این روش جسد آماده نگهداری می‌شود، بعد از آماده‌سازی، اجساد به مدت یک یا دو ترم تحصیلی در اختیار دانشگاه‌ها قرار می‌گیرد.
پیش‌بینی ما این است که از این اجساد حداکثر به مدت یک و نیم تا دو سال استفاده شود و پس از آن نیز در صورتی که خانواده تمایل داشته باشد، جسد به آنها تحویل داده می‌شود، در غیر این صورت اجساد در آرامستان‌های عمومی دفن شده و محل دفن به خانواده‌ها اطلاع داده می‌شود.
بعد از انقلاب هیچ جسدی وارد کشور نشد
او در پاسخ به این سوال که آیا اجساد برای تشریح در دانشگاه‌ها از خارج از کشور وارد می‌شدند یا نه تصریح کرد: قبل از انقلاب این اتفاق می‌افتد؛ اما بعد از انقلاب هیچ جسدی از خارج کشور وارد نشده است.
