معاون حملونقل وزیر راه و شهرسازی با اشاره به سند توسعه مبتنی بر حملونقل همگانی (TOD) تاکید کرد: روح اصلی توسعه مبتنی بر حملونقل همگانی با هدف جلوگیری از بلندمرتبه‌سازی به‌صورت پراکنده و توسعه آن در جوار ایستگاه‌های حملونقل عمومی است.
مهرداد تقی‌زاده، معاون حملونقل وزیر راه و شهرسازی در نشست خبری با اصحاب رسانه افزود: این سند نقطه عطفی در شهرسازی ایران به شمار می‌رود زیرا یک سند شهرسازی مبتنی بر حملونقل همگانی محسوب می‌شود که در دو مرجع مهم در وزارت راه و شهرسازی به تصویب رسیده است.
وی افزود: در شورای عالی شهرسازی و معماری پس از یک‌سال کار کارشناسی و هم در شورای عالی هماهنگی ترابری به تصویب رسید که می‌تواند تاثیرات قابل‌توجهی در عرصه شهرسازی کشور ایجاد کند.
معاون حملونقل وزیر راه و شهرسازی با اشاره به مشکلات موجود در زمینه راه و شهرسازی در داخل کشور گفت: این مشکل چندین ساله ریشه‌دار در کشور حاکی از هماهنگی نازل بین بحث حملونقل و شهرسازی است و این مساله حتی در شهرداری‌ها و متخصصان این حوزه نیز بروز می‌کند. تقی‌زاده با اشاره به کم بودن ارتباط این دو حوزه در شهرداری‌ها نیز گفت: به‌طور مثال دو معاونت حملونقل و ترافیک و معاونت شهرسازی نیز هماهنگی و همپوشانی ندارند. درحالی که چیزی که بسیار اثرگذار است، کاربری‌هایی است که در مورد مکان‌های مختلف تصمیم‌گیری می‌شود زیرا این تصمیمات به‌شدت روی حملونقل تاثیر می‌گذارد. معاون وزیر راه و شهرسازی گفت: به‌طور مثال یک مکان تفریحی و تجاری مانند سینما و مرکز خرید باعث ایجاد تعداد زیادی سفر می‌شود. از این رو همین مساله باعث می‌شود، در سایر کشورهای جهان به دلیل همین ارتباط نزدیک بین کاربری‌ها، ارتباط بین دو حوزه حملونقل و شهرسازی تحکیم شود. معاون حملونقل وزیر راه و شهرسازی با اشاره به اهمیت TOD تاکید کرد: روح اصلی توسعه مبتنی بر حملونقل همگانی با هدف جلوگیری از بلندمرتبه‌سازی به‌صورت پراکنده و توسعه آن در جوار ایستگاه‌های حملونقل عمومی است. اما متاسفانه کلان‌شهرهای کشور بدون توجه به مفهوم TOD شکل‌گرفته‌اند. ازاین‌رو هرچه شهرها بزرگ‌تر شوند، پیاده‌سازی مدل توسعه مبتنی بر حملونقل همگانی دشوارتر است.
پیگیری برای راه‌اندازی تراموا
تقی‌زاده در ادامه خاطرنشان کرد: به دنبال راه‌اندازی تراموا در برخی شهرها هستیم و کافی است در اطراف آن یک طرح TOD تهیه شود.
وی با اشاره به اقدام تقریبا مشابه و نزدیک به TOD با نام تات که از سوی محسن هاشمی در مترو تهران انجام‌شده بود، گفت: ایشان در زمان مدیریت مترو به دنبال اجرای TOD بود که بنا بر محدودیت‌های آن زمان موفق به اجرای کامل آن نشد اما این اقدام وزارت راه و شهرسازی کاملا متفاوت با مدل اجرایی آن زمان در شهرداری تهران است.
تقی‌زاده با اشاره به ارزش کار محسن هاشمی در مترو تهران تصریح کرد: در آن زمان مقرر شد در کنار ایستگاه‌های مترو ساختمان‌های تجاری به نام مجتمع‌های ایستگاهی بنا شود تا بتواند هزینه ساخت مترو را تامین کند که این کار نیز با موفقیت انجام شد.
ایجاد فضاهای زنده شهری
معاون حملونقل وزیر راه و شهرسازی با بیان اینکه «وزارت راه و شهرسازی به دنبال اجرای مدلی بسیار بزرگ‌تر از نمونه انجام‌شده در شهرداری تهران است»، گفت: طبق طرح اولیه قرار است، مجتمع‌های مختلف با در نظر گرفتن فضاهای پیاده‌روی و به‌اصطلاح فضاهای زنده شهری ایجاد شود تا همانند کشورهای توسعه‌یافته، محله‌های اطراف ایستگاه‌های حملونقل عمومی بهترین نقاط شهر را تشکیل دهند.
وی تصریح کرد: اگرچه هرچه شهرها بزرگ‌تر باشد، دست‌ها برای اجرای طرح بسته‌تر است اما این مساله جلو پیشرفت ما را نخواهد گرفت و این طرح باید اجرا شود.
تقی‌زاده با اشاره به روند پیشرفت و پیگیری‌های انجام شده در خصوص انجام طرح‌های TOD در کشور اظهار داشت: هم‌اکنون چارچوب و نقشه راه TOD در قالب ۱۳۰صفحه تهیه شده است تا نه تنها شهرداری‌ها با سلایق مختلف نسبت به اجرای TOD اقدام کنند بلکه بر اساس استاندارد‌های بین‌المللی مجوزها را صادر کنند.
وی افزود: با توجه به مقیاس این سند در دو بخش درون و برون‌شهری، هماهنگی‌های لازم در این رابطه با وزارت کشور به عمل آمده و نظرات مسوولان آن وزارتخانه نیز اعمال شده است تا پس از تصویب نهایی به شهرداری‌های سراسر کشور ابلاغ شود.
معاون وزیر راه و شهرسازی خاطرنشان کرد: در صورت وجود ایستگاه‌های مترو و قطارهای حومه‌یی، منابع مالی حاصله از اجرای این طرح می‌تواند بر اساس تقسیم‌بندی‌های میان بخش شهری و راهآهن به عنوان متولی قطارهای حومه‌یی تقسیم شود.
تقی‌زاده با توجه به مشارکت شهرداری‌ها و وزارتخانه‌های راه و شهرسازی، حملونقل یا راهآهن در سایر کشورها مانند فرانسه و آلمان در توسعه طرح‌های TOD تصریح کرد: چنین اقداماتی باید در ایران نیز مورد تاکید قرار گیرد.
معاول حملونقل وزیر راه و شهرسازی با بیان اینکه به دلیل آماده نبودن سند در گذشته ما قادر به ابلاغ سند توسعه مبتنی بر حمل و نقل همگانی در شهرها نبودیم، تصریح کرد: برای جلوگیری از عقب ماندن در این بخش قرار شد به جای ۱۰ ایستگاه در ۳۰ ایستگاه راهآهن کشور مشاور شهرسازی و حملونقل در نظر گرفته شود. همچنین در کنفرانس شهرسازی ریل پایه ۳ گزارش عملکرد و اقدامات انجام شده ارائه خواهد شد.
تقی‌زاده با اشاره به مزایای اجرای TOD یا همان توسعه مبتنی بر حملونقل همگانی توضیح داد که این طرح باعث سوق یافتن مردم برای استفاده از حملونقل عمومی، افزایش توجیه اقتصادی در حملونقل همگانی، افزایش ارزش ملک در جوار ایستگاه‌های حملونقل عمومی و همچنین باعث توجیه اقتصادی اجرا و ساخت در آن منطقه ناشی از افزایش مراجعه و کاهش هزینه‌های ساخت پارکینگ در نتیجه امکان جذب سرمایه‌گذاران می‌شود. به علاوه موجب می‌شود، مناطق پیرامون حملونقل همگانی به محلی برای تفریح و گردش تبدیل شود. از طرفی امکان ایجاد سهم حملونقل یکپارچه را افزایش می‌دهد و از ساخت و ساز و بلندمرتبه‌سازی در نقاط پراکنده جلوگیری می‌کند.
